Η αμυντική αναβάθμιση της Ευρώπης δεν επηρεάζει μόνο τις μετοχές των αεροναυπηγικών και αμυντικών βιομηχανιών, αλλά και την αγορά βιομηχανικών μετάλλων, με τον χαλκό να βρίσκεται στο επίκεντρο.
Σύμφωνα με ανάλυση της Goldman Sachs, η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών στην Ευρώπη θα οδηγήσει σε σημαντική ενίσχυση της ζήτησης για μέταλλα, καθώς η αμυντική βιομηχανία απορροφά ήδη περίπου το 3% της παγκόσμιας κατανάλωσης. Ενδεικτικά, το ποσοστό φτάνει το 7% στην περίπτωση του νικελίου, ενώ για τον χάλυβα βρίσκεται γύρω στο 2%.
Οι μετοχές του κλάδου έχουν σημειώσει θεαματικές αποδόσεις φέτος, με τον δείκτη MSCI Europe Aerospace and Defense να καταγράφει άνοδο 72% από την αρχή του έτους, την ώρα που ο αντίστοιχος αμερικανικός δείκτης έχει κερδίσει 31%. Η εκτόξευση αυτή συνδέεται άμεσα με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αυξήσει τους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς, σε συνδυασμό με την πίεση της Ουάσινγκτον προς τους συμμάχους του ΝΑΤΟ για μεγαλύτερη συμμετοχή στις δαπάνες.
Η Goldman Sachs προβλέπει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες της ευρωζώνης θα αυξηθούν από το 1,9% του ΑΕΠ το 2024 στο 2,7% το 2027, γεγονός που μεταφράζεται σε πρόσθετα 167 δισ. ευρώ ετησίως. Σχεδόν το 40% αυτών των κεφαλαίων αναμένεται να κατευθυνθεί σε εξοπλιστικά προγράμματα με υψηλή κατανάλωση μετάλλων, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με τον συνήθη κανόνα του ΝΑΤΟ.
Χαλκός: Ο μεγάλος κερδίσμένος
Η εξέλιξη αυτή θα αυξήσει κατά περίπου 6% τη συνολική ζήτηση μετάλλων στην Ευρώπη έως το 2027, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο εκτιμάται ότι θα προσθέσει 0,9% στη ζήτηση χαλκού, 1,3% στο νικέλιο και 0,4% στον χάλυβα.
Ο χαλκός, ως βασικό υλικό για τα περισσότερα στρατιωτικά συστήματα, από οχήματα και οπλικά συστήματα έως δίκτυα ενέργειας και επικοινωνιών, αναδεικνύεται ο μεγάλος κερδισμένος. Η Goldman υπολογίζει ότι η άνοδος των αμυντικών παραγγελιών θα αυξήσει τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της παγκόσμιας ζήτησης χαλκού από 2% σε 2,4%.
Παράλληλα, η κατασκευή υποδομών για κέντρα δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης λειτουργεί ενισχυτικά, καθώς απαιτεί επίσης μεγάλες ποσότητες χαλκού. Η τράπεζα διαβλέπει αυξημένο ανοδικό κίνδυνο για τις τιμές του μετάλλου τα επόμενα χρόνια, εκτιμώντας ότι μπορεί να κινηθούν στα 10.000 δολάρια ανά τόνο το 2026 και στα 10.750 δολάρια το 2027. Σήμερα, τα συμβόλαια τριών μηνών στο London Metal Exchange διαπραγματεύονται κοντά στα 9.800 δολάρια ανά τόνο.
Τρέχουσα παγκόσμια τιμή και ζήτηση χαλκού
Τον Αύγουστο του 2025, η μέση τιμή του χαλκού ήταν περίπου 9.835 δολάρια ανά μετρικό τόνο σύμφωνα με τα στοιχεία του IMF/FRED για τον Ιούνιο. Ωστόσο, η αγορά χαρακτηρίζεται από έντονη μεταβλητότητα, καθώς οι τιμές είχαν ανεβεί μέχρι και πάνω από 25% στο πρώτο εξάμηνο, ενώ στη συνέχεια καταγράφηκαν απότομες πτώσεις.
Σχετικά με την ζήτηση, το τρίμηνο Ιανουαρίου–Απριλίου του 2025 εμφάνισε αύξηση της χρήσης χαλκού κατά 3,3%, ενώ η παραγωγή αναβαθμίστηκε ελαφρώς ως προς το 2%. Επιπλέον, οι παγκόσμιες ανάγκες σε χαλκό για έργα υποδομών δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, κρίσιμων για την πράσινη μετάβαση, αναμένεται να αυξηθούν από 12,52 εκατ. τόνους το 2025 σε 14,87 εκατ. τόνους έως το 2030. Μάλιστα, σύμφωνα με την Bank of America, η συνολική παγκόσμια ζήτηση θα φτάσει τους 30,32 εκατ. τόνους έως το 2030, με πιθανό έλλειμμα 1,84 εκατ. τόνων.
Η δυναμική των ευρωπαϊκών εξοπλιστικών δαπανών
Η Ευρώπη εισέρχεται σε μια νέα εποχή στρατιωτικών επενδύσεων, καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες ωθούν τις κυβερνήσεις να ενισχύσουν τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς. Ήδη, από το 2024 έως το 2027, οι στρατιωτικές δαπάνες της ευρωζώνης προβλέπεται να αυξηθούν κατά περίπου 167 δισ. ευρώ ετησίως, ανεβάζοντας το μερίδιο του ΑΕΠ από 1,9% σε 2,7%. Η ενίσχυση αυτή σηματοδοτεί μια ιστορική στροφή, καθώς χώρες που για δεκαετίες επένδυαν περιορισμένα στην άμυνα αναγκάζονται πλέον να αναθεωρήσουν ριζικά τις προτεραιότητές τους. Η νέα «κούρσα εξοπλισμών» δεν επηρεάζει μόνο τις αγορές μετοχών, αλλά δημιουργεί και βαθύτερες ανακατατάξεις στις ευρωπαϊκές οικονομίες, με ισχυρή ζήτηση σε τομείς που σχετίζονται με βιομηχανικά μέταλλα, ενέργεια και τεχνολογία αιχμής.
