Διατηρείται το χάσμα των απόψεων στην ΕΕ σχετικά με την αναθεώρηση της ευρωπαϊκής Οδηγίας για την εργασιακή κινητικότητα και την απο?σπαση εργαζομε?νων. Τα ζητήματα αυτά αποτέλεσαν κεντρικό θέμα του διοικητικού συμβουλίου της συνομοσπονδία των εργοδοτών στην ΕΕ (UEAPME) στο πλαίσιο της συζήτησης για την απασχο?ληση και την κοινωνική πολιτική της Ε.Ε. που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.
Στην UEAPME, όπως αναφέρει ανακοίνωση της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας που μετέχει στις εργασίες, διαπιστώθηκε ένα αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ των μελών της που αποτελούνται από οργανώσεις όλων των χωρών της ΕΕ. Με σκοπό λοιπόν να αντιμετωπίσει την αδυναμία επίτευξης μιας κοινά αποδεκτής θέσης, το ΔΣ στο οποίο συμμετείχαν ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης και ο γενικός γραμματέας Γιώργος Καρανίκας, αποφάσισε να συνταχθεί ένα έγγραφο ως "Σημείωση" που θα εξηγεί τη θέση των δύο πλευρών που αντιτίθενται και συγκεκριμένα, γιατί η μία πλευρά θεωρεί πρόωρο ένα τέτοιο βήμα, ενώ η άλλη συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας έχει ταχθεί ανεπιφύλακτα υπέρ της αναθεώρησης της Οδηγίας.
Αναθεώρηση της Οδηγίας περί αποσπάσεως των εργαζομένων
Η ΕΣΕΕ σε σημερινή της ανακοίνωση υπενθυμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο άνοιξε το δρόμο για την αναθεώρηση της Οδηγι?ας περι? αποσπα?σεως των εργαζομε?νων στις 15/9/16, όταν οι ευρωβουλευτές ενε?κριναν μια ε?κθεση σχετικα? με το εξαιρετικα? αμφιλεγο?μενο θε?μα του "social dumping" φε?ρνοντας την ΕΕ ε?να βη?μα πιο κοντα? στην αναθεω?ρηση της οδηγι?ας περι? αποσπα?σεως των εργαζομε?νων, θέση με την οποία συμφώνησε και η ΕΣΕΕ, παρα? την ε?ντονη αντι?θεση? των Ανατολικω?ν χωρω?ν. Η αναθεω?ρηση αυτη? επιβα?λλεται απο? την ανα?γκη να αποκατασταθει? η ισορροπι?α μεταξυ? των οικονομικω?ν και κοινωνικω?ν πλευρω?ν του θε?ματος της απο?σπασης και να προστατευθου?ν τα δικαιω?ματα των εργαζομε?νων, ο?χι μο?νον αυτω?ν που αποσπω?νται αλλα? και αυτω?ν που αρέσκονται στη χω?ρα υποδοχη?ς.
Το Ευρωπαι?κο? Κοινοβου?λιο ψη?φισε υπε?ρ της αυστηροποι?ησης των κανο?νων που προα?γουν τον αθε?μιτο ανταγωνισμο? μεταξυ? των Ευρωπαι?ων εργαζομε?νων. Η ψηφοφορι?α αυτη? αντιπροσωπευ?ει πραγματικη? προ?οδο προς μια κοινωνικα? ενιαι?α Ευρω?πη, μια ουσιαστικη? θωρα?κιση ε?ναντι της απορρυ?θμισης της αγορα?ς. Η πρω?τη μικρή νι?κη για το Κοινοβου?λιο, η?ταν η συμφωνι?α σχετικα? με τον ορισμο? της ε?ννοιας του «κοινωνικου? ντα?μπινγκ».
Η ε?κθεση ορι?ζει ως κοινωνικο? ντα?μπινγκ ε?να ευρυ? φα?σμα σκο?πιμα καταχρηστικω?ν πρακτικω?ν και την καταστρατη?γηση της υφιστα?μενης ευρωπαι?κη?ς και εθνικη?ς νομοθεσι?ας, η οποι?α επιτρε?πει την ανα?πτυξη αθε?μιτου ανταγωνισμου? μεταξυ? των εργαζομε?νων απο? διαφορετικε?ς χω?ρες.
Αυτο? απο? μο?νο του αποτελει? πραγματικη? προ?οδο, καθω?ς ε?νας αριθμο?ς ευρωβουλευτω?ν ει?χε προηγουμε?νως αρνηθει? να αναγνωρι?σει ακο?μη και την ε?ννοια του κοινωνικου? ντα?μπινγκ. Η πρακτικη? εκμετα?λλευσης των διαφορω?ν μεταξυ? των διαφορετικω?ν κοινωνικω?ν συστημα?των και του υ?ψους των αμοιβω?ν δημιουργει? αθε?μιτο ανταγωνισμο? μεταξυ? των εργαζομε?νων της ΕΕ. Και το προ?βλημα ε?χει οξυνθει? τα τελευται?α χρο?νια και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Οι εκθε?σεις προ?τειναν ενι?σχυση των με?σων που διαθε?τει η ΕΕ για την καταπολε?μηση του κοινωνικου? ντα?μπινγκ, για παρα?δειγμα πα?ταξη των λεγο?μενων εικονικω?ν «εταιρειω?ν ταχυδρομικη?ς θυρι?δας» (letterbox companies) και των επιχειρη?σεων που βρι?σκονται πι?σω απο? παραβια?σεις του εργατικου? δικαι?ου.
Προκειμε?νου να επιτευχθει? αυτο?, προτάθηκε η δημιουργι?α μιας μαυ?ρης λι?στας ευρωπαι?κω?ν εταιρειω?ν, η οποι?α θα στερει? απο? τους παραβα?τες την προ?σβαση στην αγορα?. Επίσης τη δημιουργι?α ενο?ς ευρωπαι?κου? οργανισμου? οδικω?ν μεταφορω?ν που θα ε?χει ως στο?χο την επιβολη? των κανο?νων σε ε?ναν απο? τους κλα?δους που ε?χουν πληγει? περισσο?τερο απο? το κοινωνικο? ντα?μπινγκ. Ακόμα όμως και εάν η κοινοβουλευτικη? ε?κθεση θε?τει τα θεμε?λια για μια πιο συντονισμε?νη προσπα?θεια για την αντιμετω?πιση του αθε?μιτου ανταγωνισμου?, ο δρο?μος για την αναθεω?ρηση της νομοθεσι?ας θα ει?ναι μακρυ?ς και δυ?σκολος. Η αναθεω?ρηση της οδηγι?ας αυτη?ς, η οποι?α χρονολογει?ται απο? το 1996, αποτελει? ε?να ακανθω?δες ζη?τημα το οποι?ο, ι?σως περισσο?τερο απο? κα?θε α?λλο, τονι?ζει τη ρωγμη? μεταξυ? Ανατολικη?ς και Δυτικη?ς Ευρω?πης.
Απο? την πλευρα? τους, οι Ανατολικε?ς χω?ρες θε?λουν να προστατευ?σουν τα δικαιω?ματα των εργαζομε?νων για ελευ?θερη μετακι?νηση. Ωστο?σο, η Δυ?ση ανησυχει? για την ε?λλειψη νομικη?ς εποπτει?ας για τους αποσπασμε?νους εργαζομε?νους και τις καταχρη?σεις που ει?ναι δυνατε?ς στο πλαι?σιο του ισχυ?οντος συστη?ματος. Οι κανο?νες της ΕΕ επιτρε?πουν στις εταιρει?ες να στε?λνουν εργαζο?μενους στο εξωτερικο? σε προσωρινε?ς αποστολε?ς, ενω? συνεχι?ζουν να καταβα?λλουν τις εισφορε?ς κοινωνικη?ς ασφα?λισης τους στη χω?ρα ο?που εδρευ?ει η εταιρει?α. Πριν το καλοκαι?ρι, η ΕΕ ει?χε πα?ρει «κι?τρινη κα?ρτα» σχετικα? με την προτεινο?μενη νε?α οδηγι?α για την απο?σπαση εργαζομε?νων. Αυτη? η σπα?νια διαδικασι?α επιτρε?πει στα εθνικα? κοινοβου?λια να αντιτι?θενται σε σχε?δια νο?μων της ΕΕ εα?ν αισθα?νονται ο?τι το θε?μα θα μπορου?σε να αντιμετωπιστει? καλυ?τερα σε εθνικο? επι?πεδο.
Η απα?ντηση της Επιτροπη?ς η?ταν να υψω?σει τει?χος με τις 11 χω?ρες που αμφισβη?τησαν τα σχε?δια (Δανι?α, Βουλγαρι?α, Ουγγαρι?α, Κροατι?α, Τσεχία, Πολωνι?α, Εσθονι?α, Ρουμανι?α, Λιθουανι?α, Λετονι?α και Σλοβακι?α). Τον Ιου?λιο η Επιτροπη? αποφα?σισε να διατηρη?σει τη θε?ση της και η ψη?φος του Ευρωπαι?κου? Κοινοβουλι?ου τον Σεπτέμβριο αυ?ξησε τις ελπι?δες για την επι?τευξη συναι?νεσης σχετικα? με το θε?μα. Ωστο?σο, η πραγματικη? μα?χη θα δοθει? στο μέλλον μεταξυ? των κρατω?ν μελω?ν.
Ενημέρωση ΕΣΕΕ για την «εργασιακή κινητικότητα και απόσπαση»
Ε?νας «αποσπασμε?νος» εργαζο?μενος ει?ναι ε?νας εργαζο?μενος που ε?χει σταλει? απο? τον εργοδο?τη του να ασκη?σει μια δραστηριο?τητα σε α?λλο κρα?τος με?λος για προσωρινη? περι?οδο. Οι αποσπασμε?νοι εργαζο?μενοι διαφε?ρουν απο? τους διακινου?μενους εργαζομε?νους της ΕΕ. Οι διακινου?μενοι εργαζο?μενοι της ΕΕ μεταβαι?νουν σε ε?να α?λλο κρα?τος με?λος για να ενταχθου?ν στην αγορα? εργασι?ας σε μακροπρο?θεσμη η? μο?νιμη βα?ση. Απο? την α?λλη πλευρα?, η παρουσι?α των αποσπασμε?νων εργαζομε?νων σε α?λλο κρα?τος με?λος ει?ναι αλληλε?νδετη με την α?σκηση της δραστηριο?τητας. Οι αποσπασμε?νοι εργαζο?μενοι εξακολουθου?ν να απασχολου?νται απο? την αποστε?λλουσα εταιρει?α και η παραμονη? τους στο α?λλο κρα?τος με?λος ει?ναι προσωρινη?. Οι διακινου?μενοι εργαζο?μενοι της ΕΕ που μετακινου?νται σε μακροπρο?θεσμη η? μο?νιμη βα?ση σε α?λλη χω?ρα καλυ?πτονται απο? την κοινωνικη? ασφα?λιση της χω?ρας υποδοχη?ς, ενω? οι αποσπασμε?νοι εργαζο?μενοι (αν η απο?σπαση? τους διαρκει? λιγο?τερο απο? δυ?ο χρο?νια) εξακολουθου?ν να υπα?γονται στην κοινωνικη? ασφα?λιση της χω?ρας προε?λευσης.
Σημειώνεται ότι η ελευ?θερη παροχη? υπηρεσιω?ν σε ο?λα τα κρα?τη με?λη της ΕΕ ει?ναι ε?νας απο? τους ακρογωνιαι?ους λι?θους της ενιαι?ας αγορα?ς. Πιο συγκεκριμε?να, «ελευ?θερη κυκλοφορι?α των υπηρεσιω?ν» σημαι?νει ο?τι οι εταιρει?ες μπορου?ν να παρε?χουν υπηρεσι?ες σε α?λλο κρα?τος με?λος χωρι?ς να χρεια?ζεται να εγκατασταθου?ν στην εν λο?γω χω?ρα. Για να γι?νει αυτο?, πρε?πει να ει?ναι σε θε?ση να στε?λνουν τους εργαζομε?νους τους σε ε?να α?λλο κρα?τος με?λος για να εκτελε?σουν εκει? τα απαιτου?μενα καθη?κοντα. Η κανονιστικη? ρυ?θμιση των συνθηκω?ν εργασι?ας που πρε?πει να εφαρμο?ζονται στους εν λο?γω εργαζομε?νους ει?ναι, συνεπω?ς, αναγκαι?α για την ομαλη? λειτουργι?α της ενιαι?ας αγορα?ς.
Πο?σοι αποσπασμε?νοι εργαζο?μενοι υπα?ρχουν στην Ευρωπαι?κη? Ε?νωση και που? εργα?ζονται
Σύμφωνα με τα αριθμητικά στοιχεία που διαθέτει η ΕΕ, ο αριθμός των αποσπασμένων εργαζομένων στην ΕΕ αυξήθηκε κατά περίπου 45% μεταξύ 2010 και 2014. Το 2014 ο αριθμο?ς των αποσπα?σεων στην ΕΕ ανερχο?ταν σε 1,9 εκατομμυ?ρια, ενω? το 2010 ο αριθμο?ς αυτο?ς η?ταν 1,3 εκατομμυ?ρια και το 2013 1,7 εκατομμυ?ρια. Η με?ση δια?ρκεια της απο?σπασης ει?ναι τε?σσερις μη?νες. Συνολικα?, οι αποσπασμε?νοι εργαζο?μενοι αντιπροσωπευ?ουν μο?νο το 0,7 % της συνολικη?ς απασχο?λησης στην ΕΕ. Ωστο?σο, σε ορισμε?νους τομει?ς και σε ορισμε?να κρα?τη με?λη υπα?ρχει σημαντικη? συγκε?ντρωση αποσπα?σεων. Ο κατασκευαστικο?ς τομε?ας αντιπροσωπευ?ει, απο? μο?νος του, το 43,7 % του συνολικου? αριθμου? αποσπα?σεων, αν και πολλε?ς αποσπα?σεις γι?νονται και στη μεταποιητικη? βιομηχανι?α (21,8%), στους τομει?ς της εκπαι?δευσης, της υγει?ας και της κοινωνικη?ς με?ριμνας (13,5%) και στον τομε?α των επιχειρη?σεων (10,3%).
Η Γερμανι?α, η Γαλλι?α και το Βε?λγιο ει?ναι τα τρι?α κρα?τη με?λη που προσελκυ?ουν τον μεγαλυ?τερο αριθμο? αποσπασμε?νων εργαζομε?νων και αντιπροσωπευ?ουν συνολικα? το 50% περι?που ο?λων των αποσπασμε?νων εργαζομε?νων. Με τη σειρα? τους, η Πολωνι?α, η Γερμανι?α και η Γαλλι?α ει?ναι οι τρεις μεγαλυ?τερες χω?ρες αποστολη?ς αποσπασμε?νων εργαζομε?νων.
Τι προβλε?πει η ισχυ?ουσα (απο? το 1996) οδηγι?α για την απο?σπαση εργαζομε?νων
Επι? του παρο?ντος, η νομοθεσι?α της ΕΕ καθορι?ζει ε?να συ?νολο υποχρεωτικω?ν κανο?νων ως προς τους ο?ρους και τις συνθη?κες εργασι?ας που πρε?πει να εφαρμο?ζονται στους αποσπασμε?νους εργαζομε?νους. Οι κανο?νες αυτοι? καθορι?ζονται στην οδηγι?α 96/71/EΚ που εγκρι?θηκε το 1996. Η εν λο?γω οδηγι?α ορι?ζει ο?τι, παρα? το γεγονο?ς ο?τι οι εργαζο?μενοι που ε?χουν αποσπαστει? σε α?λλο κρα?τος με?λος εξακολουθου?ν να ει?ναι εργαζο?μενοι της εταιρει?ας αποστολη?ς και, συνεπω?ς, να υπο?κεινται στη νομοθεσι?α του εν λο?γω κρα?τους με?λους, ε?χουν εκ του νο?μου ορισμε?να βασικα? δικαιω?ματα που ισχυ?ουν στο κρα?τος με?λος υποδοχη?ς ο?που ασκου?ν τη δραστηριο?τητα που τους ε?χει ανατεθει?. Στην περι?πτωση του κατασκευαστικου? τομε?α, ο?πως και σε α?λλους τομει?ς αν το επιλε?ξουν τα κρα?τη με?λη, εφαρμο?ζονται επι?σης οι κανο?νες των συλλογικω?ν συμβα?σεων που ε?χουν καθολικη? εφαρμογη? και ε?χουν υπογραφει? απο? τους κοινωνικου?ς εται?ρους.
Τα εν λο?γω βασικα? δικαιω?ματα συνι?στανται σε:
- κατω?τατα ο?ρια αμοιβω?ν
- με?γιστες περιο?δους εργασι?ας και ελα?χιστες περιο?δους ανα?παυσης
- ελα?χιστη α?δεια μετ'' αποδοχω?ν
- τους ο?ρους που ισχυ?ουν για τη δια?θεση εργαζομε?νων απο? επιχειρη?σεις προσωρινη?ς απασχο?λησης
- κανο?νες για την υγει?α, την ασφα?λεια και την υγιεινη? στην εργασι?α
- ι?ση μεταχει?ριση ανδρω?ν και γυναικω?ν.
Τα παραπα?νω ει?ναι το ελα?χιστο πλαι?σιο στο οποι?ο ε?χουν δικαι?ωμα οι αποσπασμε?νοι εργαζο?μενοι. Οι εργοδο?τες μπορου?ν να επιλε?ξουν να εφαρμο?ζουν πιο ευνοι?κου?ς ο?ρους εργασι?ας στους εργαζομε?νους. H οδηγι?α για την απο?σπαση εργαζομε?νων δεν θι?γει τις πτυχε?ς της κοινωνικη?ς ασφα?λισης, αφού αυτές αφορούν στον κανονισμο? 883/2004 για τον συντονισμο? των ασφαλιστικών συστημα?των.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
