Το πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών που θα δώσει στις τράπεζες με στόχο τη μείωση των «κόκκινων» δανείων βγάζει σε δημόσια διαβούλευση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επιβεβαιώνοντας πλήρως το ρεπορτάζ του Liberal. Παράλληλα, η ΕΚΤ δίνει στη δημοσιότητα τον πρώτο απολογισμό για τις πρακτικές που υιοθετούνται σε κάθε χώρα αναφορικά με τα NPLs. Η περίοδος διαβούλευσης θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Νοεμβρίου.
Το Liberal συμμετείχε σε τηλεδιάσκεψη με στελέχη της ΕΚΤ, όπου συζητήθηκαν όλες οι πτυχές του πανευρωπαϊκού σχεδίου για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων. Όπως ανέφερε η Sharon Donnery, υποδιοικητής της Bank of Ireland, οι στόχοι θα είναι ξεχωριστοί για κάθε τράπεζα και θα λαμβάνουν υπόψη το μακροοικονομικό περιβάλλον κάθε χώρας και τις ενέργειες που έχουν ήδη γίνει για τη βελτίωση του πλαισίου διαχείρισης των NPLs. Σε αυτό το πλαίσιο, ο βασικός στόχος είναι η μείωση των «κόκκινων» δανείων σε βιώσιμα επίπεδα σε βάθος τριετίας, όμως ανάλογα με τις συνθήκες και την ταχύτητα με την οποία θα δράσουν οι τράπεζες η διαδικασία ενδέχεται να διαρκέσει περισσότερο.
Οι στόχοι δεν θα είναι δεσμευτικοί, όμως η εποπτική Αρχή θα παρακολουθεί σε τακτική βάση την εξέλιξη της διαδικασίας και θα προχωρά στις απαραίτητες συστάσεις, κατά συνέπεια οι τράπεζες δεν θα έχουν πλήρη ελευθερία κινήσεων. Επίσης, όπως τόνισε η Saron Donnery, δεν ορίζεται ένας ενιαίος στόχος ποσοστιαίας μείωσης, αλλά η ΕΚΤ θα εστιάσει στο να υπάρχει βιώσιμη πρόοδος. Εκτός της διαρκούς επιτήρησης από τις εποπτικές Αρχές, οι τράπεζες θα υποβάλλουν κάθε χρόνο μία σύνοψη της στρατηγικής, των στόχων και του επιχειρησιακού πλαισίου για τα NPLs.
Μέσω της οδηγίας συστήνεται στις τράπεζες με υψηλό ποσοστό «κόκκινων» δανείων να υιοθετήσουν μία ξεκάθαρη στρατηγική που θα ευθυγραμμίζεται με το επιχειρησιακό τους πλάνο και το πλαίσιο διαχείρισης κινδύνου για να διαχειριστούν αποτελεσματικά και εν τέλει να μειώσουν τον όγκο των NPLs, με αξιόπιστο, εφικτό και έγκαιρο τρόπο. Η στρατηγική κάθε τράπεζας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει μία σειρά ποσοτικών στόχων ανά χαρτοφυλάκιο και ένα λεπτομερές σχέδιο εφαρμογής. Η οδηγία καλεί τις τράπεζες να δημιουργήσουν τις κατάλληλες δομές διακυβέρνησης και λειτουργίας για να επιτύχουν αποτελεσματικές ρυθμίσεις «κόκκινων» δανείων. Αυτό θα πρέπει να γίνει μέσω της εμπλοκής της διοίκησης, της δημιουργίας ειδικών μονάδων διαχείρισης NPLs και της εφαρμογής ξεκάθαρων πολιτικών για τις ρυθμίσεις δανείων.
Τι πρέπει να κάνουν οι τράπεζες
Για να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν την κατάλληλη στρατηγική, οι τράπεζες θα πρέπει:
1.να αξιολογούν και να επανεξετάζουν τακτικά το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν, όπως:
-τις εσωτερικές δυνατότητες
-τις εξωτερικές συνθήκες (μακροοικονομικό περιβάλλον, συνθήκες στην αγορά, επενδυτικό κλίμα, νομικά, φορολογικά και άλλα θέματα)
-τις κεφαλαιακές επιπτώσεις, τις προβλέψεις για τις μελλοντικές συνθήκες
2.να εξετάσουν/αναλύσουν όλες τις διαθέσιμες στρατηγικές και τους συνδυασμούς αυτών, μεταξύ των οποίων:
-στρατηγική ρυθμίσεων
-ενεργητική μείωση των χαρτοφυλακίων μέσω της πώλησης δανείων
-εξασφαλίσεις
-νομικές λύσεις όπως ο εξωδικαστικός συμβιβασμός
3.να θέσουν στόχους ανά χαρτοφυλάκιο (συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων που έχουν κατασχεθεί, αν χρειάζεται), που θα ορίζουν :
-μακροπρόθεσμα βιώσιμα επίπεδα NPLs
-μεσοπρόθεσμους (3 χρόνια) ποσοτικούς στόχους για μικτή/καθαρή μείωση NPLs και τις ροές NPLs
-βραχυπρόθεσμους (1 έτος) ποσοτικούς στόχους για τη μείωση των NPLs και των ροών
Οι κατευθυντήριες γραμμές προσφέρουν βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιλογές για βιώσιμες ρυθμίσεις έτσι ώστε τα δάνεια να επιστρέψουν σε καθεστώς βιώσιμης αποπληρωμής. Κατευθύνει τις τράπεζες στο πως θα υπολογίζουν τις απομειώσεις και τις διαγραφές βάσει των διεθνών προτύπων. Η οδηγία επίσης περιγράφει τις πολιτικές, τις διαδικασίες και τις γνωστοποιήσεις που θα πρέπει να υιοθετήσουν οι τράπεζες όταν εκτιμούν ακίνητα που κρατούν ως ενέχυρα για NPLs.
Η οδηγία θα αποτελέσει για τις εποπτικές αρχές τη βάση για την αξιολόγηση των χειρισμών των τραπεζών σε θέματα «κόκκινων» δανείων, στο πλαίσιο του τακτικού εποπτικού διαλόγου. Η αντιμετώπιση του υψηλού επιπέδου NPLs σε ορισμένες τράπεζες και χώρες της Ευρωζώνης είναι μία διαδικασία που ξεκίνησε με την συνολική αξιολόγηση του 2014. Η άσκηση αυτή σηματοδότησε την πρώτη φορά που το ενεργητικό των τραπεζών αξιολογήθηκε με τα ίδια μέτρα και οδήγησε σε ένα πιο επαρκές επίπεδο προβλέψεων για επισφάλειες, δίνοντας στις εποπτικές αρχές μία ισχυρή βάση για να αντιμετωπίσουν περαιτέρω το θέμα. Η οδηγία έρχεται να συμπληρώσει τη διαδικασία με στόχο τη μείωση των NPLs, αναγνωρίζοντας ότι θα χρειαστεί χρόνος μέχρι αυτά να μειωθούν σε βιώσιμα επίπεδα, εστιάζοντας παράλληλα όλο και περισσότερο στις προβλέψεις και στις διαγραφές.
Τα 9 εμπόδια για τη μείωση των NPLs στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον απολογισμό της ΕΚΤ, τα βασικά εμπόδια που έχουν συναντήσει οι ελληνικές τράπεζες στην προσπάθεια μείωσης των NPLs, είναι τα ακόλουθα:
1.Η προτεραιότητα των απαιτήσεων του δημοσίου αποθαρρύνει τη ρευστοποίηση ενέχυρων
2.Ο πτωχευτικός νόμος για τα νοικοκυριά εφαρμόστηκε αναποτελεσματικά
3.Η καθολική απαγόρευση των πλειστηριασμών ακινήτων μέχρι το τέλος του 2014
4.Ανεπαρκής συντονισμός μεταξύ των τραπεζών σε θέμα τα κοινών πιστούχων, ειδικότερα μικρομεσαίων επιχειρήσεων
5.Ανεπαρκής συντονισμός μεταξύ των τραπεζών και του δημοσίου
6.Απουσία κινήτρων για πωλήσεις και διαγραφές δανείων
7.Δεν προβλέπονται φορολογικές ελαφρύνσεις για συγκεκριμένες ρυθμίσεις δανείων ή πωλήσεις ενέχυρων
8.Μεγάλος όγκος οφειλών προς το δημόσιο, χωρίς να γίνονται διαγραφές.
9.Ανεπαρκές πλαίσιο εταιρικών πτωχεύσεων με χρονοβόρες διαδικασίες
Κωνσταντίνος Μαριόλης
