Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα EY Attractiveness Survey Ελλάδα 2025, η χώρα μας παρουσιάζει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, διατηρώντας τη θετική δυναμική της σε βασικούς δείκτες ελκυστικότητας για τις άμεσες ξένες επενδύσεις. Παρά τη στασιμότητα και τις δυσμενείς διεθνείς συγκυρίες που επηρεάζουν το επενδυτικό περιβάλλον στην Ευρώπη, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε σταθερό πόλο έλξης για τους διεθνείς επενδυτές.
Το 2024 οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη κατέγραψαν πτώση κατά 5%, φτάνοντας σε χαμηλό επταετίας, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων European Investment Monitor της EY. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα κατάφερε να συγκεντρώσει 35 επενδυτικά έργα, αριθμός μειωμένος σε σχέση με τα 50 έργα του 2023, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι η τέταρτη υψηλότερη ετήσια επίδοση από το 2000.
Αξιοσημείωτο είναι ότι πάνω από τα μισά επενδυτικά έργα που έχει προσελκύσει η χώρα τα τελευταία 25 χρόνια (2000–2024) πραγματοποιήθηκαν στην τελευταία πενταετία. Αυτό υποδηλώνει μια διατηρήσιμη επενδυτική ώθηση, που δεν βασίζεται σε συγκυριακούς παράγοντες, αλλά σε βαθύτερες μεταρρυθμιστικές δομές και προοπτικές.
Ενισχυμένη η πρόθεση επενδύσεων
Η αισιοδοξία των επενδυτών για τις μελλοντικές προοπτικές της Ελλάδας αυξάνεται. Το 63% των συμμετεχόντων στην έρευνα εκτιμά ότι η ελκυστικότητα της χώρας θα βελτιωθεί την επόμενη τριετία, έναντι 62% το 2023 και 50% το 2022.
Ταυτόχρονα, το 48% δηλώνει πρόθεση να επεκτείνει τις δραστηριότητές του στη χώρα εντός του επόμενου 12μήνου, στα ίδια υψηλά επίπεδα με πέρυσι και σημαντικά αυξημένο έναντι του 34% το 2022.
Σημαντική μεταβολή καταγράφεται και στο ποσοστό των επιχειρήσεων που δεν έχουν παρουσία στην Ελλάδα, αλλά εξετάζουν το ενδεχόμενο επένδυσης. Μάλιστα, από 39% το 2023, αυξήθηκε στο 41% το 2024, επιβεβαιώνοντας το εντεινόμενο διεθνές ενδιαφέρον για την ελληνική οικονομία.
Να σημειώσουμε ότι ο τομέας λογισμικού και υπηρεσιών πληροφορικής συγκέντρωσε το 26% των επενδυτικών έργων, ποσοστό που υπερβαίνει κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 15%. Ακολουθούν οι δραστηριότητες που σχετίζονται με Internet Data Centers, οι οποίες απορρόφησαν το 14% των έργων.
Οι επενδύσεις αυτές σηματοδοτούν μια στροφή σε δραστηριότητες έντασης γνώσης και τεχνολογίας, οι οποίες είναι κρίσιμες για τον μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας.
Οι ανησυχίες
Η εικόνα της χώρας ως προς την αποτελεσματικότητα της πολιτικής προσέλκυσης επενδύσεων παρουσιάζει αισθητή βελτίωση. Το 82% των επενδυτών θεωρεί ότι η Ελλάδα εφαρμόζει αποτελεσματική στρατηγική σε αυτόν τον τομέα, το υψηλότερο ποσοστό από την έναρξη της έρευνας το 2019.
Ειδικότερα, 70% αξιολογεί θετικά τις προσπάθειες για προσέλκυση ταλέντων, 69% την προσέλκυση επιχειρήσεων και 66% την ενίσχυση καινοτομίας και τεχνολογίας. Αυτά τα ποσοστά υποδηλώνουν ότι οι παρεμβάσεις στο οικοσύστημα καινοτομίας και η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο αποδίδουν καρπούς.
Παρά τις θετικές εξελίξεις, η έρευνα καταγράφει και παράγοντες ανησυχίας. Ως πρώτη απειλή για την ελκυστικότητα της χώρας αναδεικνύονται οι γεωπολιτικές εντάσεις (49%), που επισκιάζουν ακόμα και τις μακροοικονομικές συνθήκες (45%). Ακολουθούν οι εμπορικοί περιορισμοί, η ενεργειακή επάρκεια και η πρόσβαση σε πρώτες ύλες.
Στους εσωτερικούς παράγοντες, χαμηλότερες βαθμολογίες καταγράφονται στην φορολογική πολιτική (46%) και στην αγορά εργασίας (40%), υποδηλώνοντας την ανάγκη για σταθερότερο φορολογικό πλαίσιο και πιο ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις.
Οι τομείς που ξεχωρίζουν στις επενδύσεις
Η Ελλάδα αναδεικνύεται ως ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για δραστηριότητες που σχετίζονται με την επανεκβιομηχάνιση, σύμφωνα με το 76% των συμμετεχόντων στην έρευνα. Κλάδοι όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ναυτιλία, ο τουρισμός εμπειρίας και η φαρμακοβιομηχανία συγκαταλέγονται στους τομείς με τις μεγαλύτερες δυνατότητες.
Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) θεωρείται επίσης κρίσιμος παράγοντας διαφοροποίησης. Οι επενδυτές αναμένουν από την Ελλάδα να αξιοποιήσει δυναμικά τις τεχνολογίες αιχμής, ενισχύοντας τόσο την καινοτομία όσο και την παραγωγικότητα σε κλάδους-στρατηγικούς για την οικονομία.
Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας στο 8ο InvestGR Forum, ο CEO της ΕΥ Ελλάδος, Γιώργος Παπαδημητρίου, σημείωσε ότι η χώρα έχει μπροστά της την ευκαιρία να διαμορφώσει ένα διαφοροποιημένο επενδυτικό αφήγημα, βασισμένο στην πράσινη ανάπτυξη, την ψηφιοποίηση και την τεχνολογική καινοτομία. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «Η πρόκληση πλέον δεν είναι απλώς να διατηρήσουμε το επενδυτικό ενδιαφέρον, αλλά να διεκδικήσουμε ένα μεγαλύτερο μερίδιο από μια συρρικνούμενη ευρωπαϊκή επενδυτική πίτα. Η Ελλάδα έχει τη δυναμική να το επιτύχει, εφόσον προχωρήσει με τόλμη, σχέδιο και συνέπεια».
Τα 5 βασικά ευρήματα της έρευνας
Η έρευνα της EY για την επενδυτική ελκυστικότητα της Ελλάδας το 2025 αναδεικνύει πέντε βασικά ευρήματα. Πρώτον, η χώρα διατηρεί την ανθεκτικότητά της παρά τη γενική πτώση των ξένων επενδύσεων στην Ευρώπη, σημειώνοντας την τέταρτη υψηλότερη επίδοση της τελευταίας 25ετίας σε αριθμό έργων.
Δεύτερον, η αισιοδοξία των επενδυτών παραμένει ισχυρή, με το 63% να προβλέπει περαιτέρω βελτίωση της ελκυστικότητας της Ελλάδας την επόμενη τριετία και σχεδόν οι μισοί να δηλώνουν πρόθεση νέων επενδύσεων εντός του έτους.
Τρίτον, η χώρα προσελκύει επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας, κυρίως στους τομείς της τεχνολογίας, της πληροφορικής και των data centers. Τέταρτον, ενισχύεται σημαντικά η εικόνα της Ελλάδας ως προς την εφαρμογή αποτελεσματικής στρατηγικής προσέλκυσης επενδύσεων, όπως αναγνωρίζεται από το 82% των επενδυτών.
Τέλος, η έρευνα καταγράφει γεωπολιτικές εντάσεις και το φορολογικό καθεστώς ως βασικές προκλήσεις, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις ώστε να διατηρηθεί η θετική δυναμική.