4η Βιομηχανική Επανάσταση: Το τρένο που δεν πρέπει να χαθεί

4η Βιομηχανική Επανάσταση: Το τρένο που δεν πρέπει να χαθεί

Του Γιώργου Φιντικάκη

Το 3% των κορυφαίων επιστημόνων στον κόσμο είναι Ελληνες, και στη συντριπτική τους πλειοψηφία ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό, πολλοί σε τομείς που άπτονται της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης.

Tην ίδια ωστόσο στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται στην 35η θέση του δείκτη του Bloomberg με τις 60 πιο καινοτόμες χώρες του πλανήτη, χάνοντας συνεχώς θέσεις, και με τον αριθμό των νέων τεχνολογιών και τεχνικών μεθόδων, να είναι ο μικρότερος στην Ευρώπη, παρ'' ότι αυτές αποτελούν διαβατήριο για το τρένο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.

Τις δύο αυτές “Ελλάδες”, την μία που διαπρέπει στο εξωτερικό, και την άλλη που πασχίζει να βρει πυξίδα στο εσωτερικό, αναδεικνύει ειδική έρευνα του ΣΕΒ για τις κοσμογονικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα διεθνώς, και τον δρόμο που έχει ακόμη να διανύσει η χώρα.

Χαρακτηριστικό είναι ότι:

- Αν και οι επενδύσεις σε Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας είναι διαρκείς (11η θέση στην ΕΕ), η τεχνολογική ωριμότητα των επιχειρήσεων στην Ελλάδα παραμένει χαμηλά (26η), με τεχνολογίες που εστιάζουν στην εσωτερική υποστήριξη (12η) και όχι σε λύσεις όπως Cloud (28η), RFID (26η), ηλεκτρονική τιμολόγηση (27η), ηλεκτρονικό εμπόριο (28η), συναλλαγές EDI (27η).

- Επίσης στην επικοινωνία του Δημοσίου με επιχειρήσεις και πολίτες μέσα από λύσεις ηλεκτρονικής ταυτοποίησης η χώρα είναι ουραγός (28η θέση). Κατέχει επίσης την 27η θέση στα διασυνδεδεμένα ηλεκτρονικά μητρώα και τις χρηστικές υπηρεσίες, όπως η B2B και B2G, ενώ η ηλεκτρονική τιμολόγηση που παραμένει ανενεργή παρά τις συνεχείς εξαγγελίες της.
Το πρόγραμμα αναβάθμισης υποδομών πρέπει να ενταθεί ώστε να αναβαθμίσει τον ήδη ικανοποιητικό αριθμό σταθερών ευρυζωνικών συνδέσεων (14η θέση), και να βελτιώσει ταχύτερα τη σημερινή υστέρηση (28η θέση).

- Είναι αναγκαία η βελτίωση της ψηφιακής διακυβέρνησης, με άμεση προσαρμογή της νομοθεσίας στις ψηφιακές λύσεις (21η θέση). Σύμφωνα με την έρευνα του ΣΕΒ, οι πρόσφατες αλλαγές στη νομοθεσία (πχ. επιτελικό κράτος, αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο, κλπ.) είναι μεν φιλόδοξες αλλά η ταχύτητα υλοποίησης τους θα κρίνει τυχόν βελτίωση από την 27η θέση που βρισκόμαστε σήμερα σε ό,τι αφορά το ρυθμιστικό πλαίσιο.

- Οι ψηφιακές δεξιότητες πρέπει να ενισχυθούν καθώς η χώρα βρίσκεται χαμηλά (25η), παρά τον ικανοποιητικό αριθμό πτυχιούχων σε θετικές και τεχνολογικές επιστήμες (13η). 

Οι ελληνικές επιχειρήσεις: Έλλειψη πυξίδας

Σύμφωνα με έρευνες που έχει διεξάγει το Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, το οποίο έχει συστήσει ο ΣΕΒ, ενώ το 90% των επιχειρήσεων θεωρεί το μετασχηματισμό ως στρατηγικής σημασίας, μόνο το 48% έχει ψηφιακή στρατηγική, και μόλις το 50% διαθέτει αρμόδιο διευθυντικό στέλεχος.

Η έρευνα αναδεικνύει ότι η ψηφιοποίηση υποστηρικτών λειτουργιών - back office (17.2%), και η αναβάθμιση εφαρμογών τύπου ERP (16.5%) είναι οι πρώτες προτεραιότητες. Μόλις 11,1% επιδιώκει ψηφιακές λύσεις για αύξηση των εσόδων, στοιχείο αρκετά αποθαρρυντικό, 10% επιδιώκει λύσεις Data Analytics για τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πελατών και μόλις 9.5% ανταλλάσσει δεδομένα με συνεργάτες και προμηθευτές.

Tην τελευταία τριετία, μία στις δύο μικρομεσαίες επιχειρήσεις (53.5%) με κύκλο εργασιών μέχρι 30 εκατ. ευρώ, είτε δεν επένδυσε καθόλου σε ψηφιακές λύσεις, είτε επένδυσε κάτω από 100.000 ευρώ. Ωστόσο, είναι ενθαρρυντικό πως το 86% έχει πρόθεση επένδυσης σε σύγχρονες λύσεις στα επόμενα τρία χρόνια.

Οι πρωτοβουλίες του ΣΕΒ

Στην λογική αυτή ο ΣΕΒ που οργανώνει  Βιομηχανικό Συνέδριο, στις 18-19 Δεκεμβρίου στην Αθήνα, τρέχει μια σειρά από πρωτοβουλίες, όπως:

Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Πρόκειται για ένα μόνιμο μηχανισμό που έχει συσταθεί, για τη συνεχή παρακολούθηση του ψηφιακού και τεχνολογικού μετασχηματισμού οικονομίας και επιχειρήσεων. Το παρατηρητήριο έρχεται να καλύψει ένα διαχρονικό κενό τεκμηρίωσης και παρακολούθησης της τεχνολογικής ετοιμότητας και πολιτικών στην Ελλάδα και λειτουργεί με την υποστήριξη της Deloitte.

Συμπράξεις για το σχεδιασμό και την υλοποίηση εθνικής στρατηγικής για το Industry 4.0. Στη λογική αυτή ο ΣΕΒ έχει ήδη καλέσει την πολιτεία σε συνεργασία, ώστε από κοινού με την παραγωγική βάση να ολοκληρωθεί και να υλοποιηθεί ένα εθνικό πρόγραμμα για το Industry 4.0. Στόχος του ΣΕΒ είναι να σχεδιάσει μια ολοκληρωμένη πρόταση στρατηγικής την οποία θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση. Η εμπειρία της ΕΕ δείχνει ότι κανένας μετασχηματισμός αυτής της έκτασης δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τη σύνθεση γνώσεων και δυνάμεων της δημόσιας διοίκησης και του ιδιωτικού τομέα.

Θεματικές εξειδικεύσεις. Στην ουσία είναι εξιδείκευση της εθνικής στρατηγικής σε θέματα όπως το έξυπνο εργοστάσιο, το διασυνδεδεμένο δίκτυο εφοδιασμού, το ψηφιοποιημένο οικοσύστημα υγείας, ο κλάδος του λιανικού εμπορίου, η ψηφιακή εμπειρία του πελάτη, τα δίκτυα 5G, το μέλλον της εργασίας στην ψηφιακή εποχή, οι ανάγκες σε ψηφιακές δεξιότητες, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της δημόσιας διοίκησης, κλπ.