Για πρώτη φορά ρήτρα ένοπλης συνδρομής σε συμφωνία της Ελλάδας με χώρα της ΕΕ

Για πρώτη φορά ρήτρα ένοπλης συνδρομής σε συμφωνία της Ελλάδας με χώρα της ΕΕ

Για πρώτη φορά υπάρχει ρήτρα ένοπλης συνδρομής σε συμφωνία της Ελλάδας με χώρα της ΕΕ τονίζουν διπλωματικές πηγές για τη συμφωνία Ελλάδας - Γαλλίας για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία στην άμυνα και την ασφάλεια. Υπογραμμίζοντας πως η συμφωνία που υπογράφηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, σηματοδοτεί την δημιουργία στρατηγικής εταιρικής σχέσης. 

Όπως υπογραμμίζουν, με τη συμφωνία Αθήνας-Παρισιού δημιουργείται μοναδικό πλαίσιο στρατηγικής σχέσης μεταξύ δύο εταίρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και συμμάχων στο ΝΑΤΟ, ενώ ενισχύονται οι δεσμοί σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής με σαφή αναφορά στις αρχές που πρεσβεύει η Ελλάδα, όπως ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο. Παράλληλα, επισημαίνουν τη συμβατότητα της ελληνογαλλικής συμφωνίας με τη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ.

Το σημαντικότερο σημείο, όπως σημειώνεται από τις διπλωματικές πηγές,  αποτελεί η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης εναντίον της επικράτειας ενός εκ των δύο συμβαλλομένων μερών, η οποία περιλαμβάνει και τη χρήση στρατιωτικών μέσων (ένοπλης βίας), σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη του ΟΗΕ, το οποίο αναφέρεται στο δικαίωμα στην αυτοάμυνα. 

Πρόκειται για την πρώτη φορά που τέτοια ρήτρα περιέχεται σε διμερή συμφωνία της Ελλάδας με Ευρωπαίο εταίρο ή σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και βεβαίως δημιουργεί νέο περιβάλλον όσον αφορά την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της χώρας μας. 

Σημειώνεται ότι αντίστοιχη ρήτρα υπάρχει και στη συμφωνία που υπέγραψε πριν από περίπου ένα χρόνο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας με τον ομόλογό του των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Σεΐχη Αμπντουλάχ μπιν Ζαγέντ Αλ Ναχιάν. 

Υπογραμμίζεται επίσης ότι η εν λόγω ρήτρα μπορεί να ενεργοποιηθεί εάν τα δύο μέρη διαπιστώσουν ότι υπάρχει ένοπλη επίθεση εναντίον της επικράτειας ενός από αυτά και άρα δεν υπόκειται στους περιορισμούς που επιβάλει η συνθήκη της Ουάσινγκτον (ΝΑΤΟ) και η συνθήκη της Λισαβόνας (ΕΕ). 

Επίσης, σημειώνεται ότι, σε αντίθεση με το άρθρο 5 της συνθήκης της Ουάσινγκτον, το άρθρο 2 της συμφωνίας αφορά επίθεση εναντίον της επικράτειας μίας εκ των δύο χωρών, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς, αλλά δεν αφορά στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί εκτός επικράτειας. 

Η εν λόγω συμφωνία βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο εδώ και αρκετούς μήνες, αλλά δεν είχε ολοκληρωθεί για λόγους που δεν είναι άμεσα συνυφασμένοι με το κείμενο της.

Παράλληλα, οι διπλωματικές πηγές σημειώνουν πως με πρωτοβουλία του υπουργείου Εξωτερικών, ενσωματώθηκε στο προοίμιο ρητή αναφορά στις κοινές αξίες και αρχές που διέπουν τις δύο χώρες με σαφή αναφορά στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, αξίες που έχει επανειλημμένα τονίσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. 

Κατά τις ίδιες πηγές, ορισμένες σημαντικές λεπτομέρειες της συγκεκριμένης συμφωνίας συζητήθηκαν κατά την συνάντηση που είχε ο υπουργός Εξωτερικών με τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα στο περιθώριο της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. 

Η συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας περιέχει, πέρα από την στρατηγική συνεργασία και την στρατιωτική συνεργασία ειδικό κεφάλαιο για τη στενή συνεργασία στην εξωτερική πολιτική, το οποίο προβλέπει τακτικές επαφές μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, αλλά και τον συντονισμό εν γένει μεταξύ των δύο Υπουργείων τόσο σε διμερή όσο και σε πολυμερή πλαίσια (ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ). 

Τέλος, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην επιδίωξη ενίσχυσης του ρόλου της Ευρώπης στον κόσμο. Η επιδίωξη αυτή θα γίνει, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις στρατηγικές σχέσεις με άλλους συμμάχους της Ελλάδας, αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ.

Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζεται ότι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε ενημερώσει έγκαιρα την αμερικανική πλευρά για την επικείμενη υπογραφή της συμφωνίας αυτής.