«Πανσέληνος»: Το φεγγάρι του Μόραλη βασίλεψε στο Παρίσι

«Πανσέληνος»: Το φεγγάρι του Μόραλη βασίλεψε στο Παρίσι

Κάποιοι μπορεί να πιστεύουν ότι οι μεγάλες αγορές στην ελληνική τέχνη ανήκουν πια στο παρελθόν. Κι όμως, τα πιο διάσημα ονόματα της εγχώριας εικαστικής σκηνής μπορούν ακόμα να πετυχαίνουν πληθωρικά ποσά. Το βράδυ της Τετάρτης στο παρισινό Greek Sale του Bonhams, ένας πίνακας του Γιάννη Μόραλη άγγιξε την υψηλή εκτίμηση και με την προμήθεια άλλαξε χέρια στα 630.000 ευρώ. Το «Pleine Lune I» (Πανσέληνος Ι) ήταν το star-lot δηλαδή ο εμβληματικός λαχνός της πώλησης, που αναρτήθηκε μάλιστα πίσω από το έδρανο της Γαλλίδας auctioneer. Επιβεβαίωσε τις προσδοκίες των Ελλήνων εμπειρογνωμόνων της «Art Expertise» η οποία συγκέντρωσε τα έργα και χάρισε ρεκόρ πώλησης στον καλλιτέχνη. Ο Μόραλης είναι σταθερά από τους πιο ακριβοπληρωμένους δημιουργούς του 20ου αιώνα και η αγορά έργων με την υπογραφή του συνιστά ασφαλές «καταφύγιο» για συλλέκτες – επενδυτές.

Κι αν ήταν αναμενόμενο το ενδιαφέρον για τον Μόραλη, ακόμη πιο επιτυχημένη πρέπει να θεωρηθεί η τιμή που έπιασαν οι «Πύλες της Νέας Υόρκης», μια εντυπωσιακή κατασκευή από νέον σε πλεξιγκλάς της Χρύσας. Το έργο κατοχύρωσε νέο ρεκόρ πώλησης για τη διεθνή εικαστικό, λίγο πάνω από τα 315.000 ευρώ. Στους «συνήθεις υπόπτους» ο Νίκος Εγγονόπουλος που βρέθηκε στην τρίτη θέση των δέκα πιο ακριβοπληρωμένων έργων με το έργο «Ο Αρχαιολόγος» από το 1943. Τη θέση αυτή «μοιράστηκε» με τον Θεόφιλο και το ίδιο ακριβώς ποσό, δηλαδή 176.775 ευρώ, παρόλο που η τοιχογραφία του Ηρακλή εκτιμήθηκε πιο υψηλά.

Πολλοί ήταν οι λαχνοί που διπλασίασαν ή και τριπλασίασαν τις αρχικές τιμές εκκίνησης με συνεχείς πλειοδοσίες. Σταθερά ψηλά στην προτίμηση των συλλεκτών βρίσκεται ο Τάκις που τα «σινιάλα» του μαγνητίζουν το εγχώριο αλλά και το διεθνές κοινό. Το έργο στη φωτογραφία εκτιμήθηκε από 35.000 έως 45.000 ευρώ και βρήκε αγοραστή πάνω από 88.000 ευρώ (με την προμήθεια). Εξαιρετικά τα πήγε και «το πορτοκαλί τραπέζι» του Παναγιώτη Τέτση λίγο πάνω από τις 60.000 ευρώ.

Στις δυσάρεστες εκπλήξεις της βραδιάς, πιο εκκωφαντική ήταν η μη διάθεση ενός εμβληματικού έργου του Παρθένη, με τον τίτλο «Παναγία με βρέφος» (αρχική τιμή 150.000 ευρώ). Ο μνημειακός πίνακας είχε εκτεθεί στην Μπιενάλε της Βενετίας κι απηχεί το μοντερνιστικό ύφος του δασκάλου σε ένα θέμα της εικονογραφικής παράδοσης. Ας επιτραπεί εδώ κι ένα σχόλιο προσωπικό: η γενιά με τους μανιώδεις συλλέκτες του Παρθένη έχει αντικατασταθεί πια από αυτούς του Μόραλη. Βεβαίως, αυτό δεν ισχύει για όλα τα εμβληματικά έργα του Παρθένη που εξακολουθούν να θεωρούνται «μουσειακά». Ωστόσο, στα «μικρά» σε αξία έργα το ενδιαφέρον ανάμεσα στους δύο δασκάλους της ελληνικής τέχνης βαραίνει σαφώς υπέρ του Μόραλη.

Δεν κατόρθωσε να βρει αγοραστή κι ένα από τα πολύ όμορφα έργα του Γιάννη Αδαμάκου στη διάσταση των 175 x 150 εκ. Αν και μνημειακό, βγήκε με αρχική τιμή τα 10.000 ευρώ και παρόλα αυτά έμεινε απούλητο. Όπως απούλητο έμεινε κι ένα ιδιαίτερο πορτρέτο του Γιάννη Ψυχοπαίδη σε μικτή τεχνική και πλεξιγκλάς. Κι αυτό σε μεγάλη διάσταση (101 x 124.5 εκ.) είχε αρχική τιμή τα 5.000 ευρώ.

Όπως δήλωσε η υπεύθυνη της δημοπρασίας Τερψιχόρη Αγγελοπούλου, «είμαστε πολύ ευχαριστημένοι για την επιτυχία του Sale και για το γεγονός ότι η ελληνική τέχνη έχει σημαντική διεθνή παρουσία και κερδίζει την εμπιστοσύνη των συλλεκτών και των επενδυτών ως διαχρονικά σταθερή αξία». Κατά τη δημοπρασία, η οποία διήρκεσε τρεις ώρες, πουλήθηκε το 76% των έργων (by lot) και 95% (by value) με τζίρο περί τα 3.000.000 ευρώ.