Έρευνα της Plum αποκαλύπτει χαμηλή επενδυτική κουλτούρα και βραχυπρόθεσμη σκέψη. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις αλλαγής στις νεότερες οικονομικά ομάδες προς μια πιο ενεργή προσέγγιση στην ατομική οικονομική διαχείριση.
Σε μια περίοδο που οι αγορές χαρακτηρίζονται από έντονη μεταβλητότητα, η επενδυτική συμπεριφορά των Ελλήνων εξακολουθεί να καθοδηγείται από επιφυλακτικότητα και έλλειψη εμπιστοσύνης, όπως αποκαλύπτει πρόσφατη πανελλαδική έρευνα της εφαρμογής έξυπνης διαχείρισης χρημάτων Plum.
Αναλυτικότερα, το 65% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι η πρόσφατη αστάθεια τους έχει κάνει πιο επιφυλακτικούς απέναντι σε νέες επενδύσεις, ενώ μόλις το 11% αξιοποίησε τη συγκυρία για να αυξήσει τις τοποθετήσεις του. Παράλληλα το ίδιο ποσοστό επέλεξε να «παγώσει» προσωρινά την επενδυτική του δραστηριότητα.
Η κατάσταση αυτή αναδεικνύει για ακόμη μία φορά τη διαχρονική έλλειψη επενδυτικής κουλτούρας στη χώρα, παρά τα στοιχεία που δείχνουν ότι, ιστορικά, οι επενδύσεις προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις από τις τραπεζικές καταθέσεις και μεγαλύτερη προστασία έναντι του πληθωρισμού.
Ουσιαστικά η έρευνα της Plum αναδεικνύει τις διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού επενδυτικού τοπίου, αλλά και τα πρώτα θετικά βήματα προς μια νέα, πιο ενεργή προσέγγιση στην ατομική οικονομική διαχείριση.
Ο φόβος των επενδύσεων
Σύμφωνα με την έρευνα, το 42% των Ελλήνων αποφεύγει εντελώς τον επενδυτικό κίνδυνο, ενώ μόλις το 13% δηλώνει πρόθυμο να αναλάβει μεγαλύτερο ρίσκο για υψηλότερες αποδόσεις. Αυτό το χαμηλό επίπεδο ανοχής στον κίνδυνο αντανακλάται και στις προτιμήσεις των πολιτών όταν ερωτήθηκαν πώς θα επένδυαν 10.000 ευρώ σήμερα. Το 28% είπε ότι θα τα τοποθετούσε σε τραπεζικό λογαριασμό, το 18% δήλωσε ότι θα στρεφόταν στην αγορά ακινήτων, το 13% ότι θα επένδυε σε χρυσό και μόλις το 8% θα επέλεγε μετοχές και ένα 5% ETFs.
Παρ’ όλα αυτά, οι αποδόσεις των καταθέσεων το 2024 συγκαταλέγονται στις χαμηλότερες, με τον χρυσό και τα μεγάλα ETFs όπως το S&P 500 να ξεχωρίζουν για την καλύτερη επίδοση.
Τα εμπόδια
Η έρευνα καταγράφει τα βασικά εμπόδια που κρατούν τους Έλληνες μακριά από τις επενδύσεις που είναι η ελλειψη χρημάτων (38%), η έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα (16%), η σύγχυση ως προς τις διαθέσιμες επιλογές (13%) και ο φόβος απώλειας κεφαλαίου (13%).
Επιπρόσθετα, μόνο το 15% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι διαθέτει υψηλό επίπεδο γνώσης γύρω από επενδυτικά ζητήματα, γεγονός που εντείνει τη διστακτικότητα και περιορίζει τις δυνατότητες στρατηγικής οικονομικής ανάπτυξης σε ατομικό επίπεδο.
Ένα ακόμα ανησυχητικό εύρημα αφορά τον ορίζοντα των επενδύσεων. Αν και η γενική σύσταση είναι οι επενδύσεις να διατηρούνται για τουλάχιστον πέντε χρόνια, μόλις το 8% δηλώνει ότι επενδύει με προοπτική άνω της δεκαετίας, ενώ το 26% περιορίζεται σε ορίζοντα 1–3 ετών. Η βραχυπρόθεσμη προσέγγιση στερεί από τους επενδυτές τη δυνατότητα να καρπωθούν τη σταθερή, σωρευτική απόδοση που προσφέρει η μακροχρόνια παραμονή στις αγορές.
«Οι άνθρωποι θέλουν να πάρουν τον έλεγχο των οικονομικών τους, απλώς δεν ξέρουν πώς ή νιώθουν ότι δεν είναι για αυτούς», σχολιάζει η Μαίριλυ Μητροπούλου, Country Marketing Manager της Plum και προσθέτει «Στην Plum πιστεύουμε ότι ο καλύτερος τρόπος να μάθεις είναι να ξεκινήσεις. Βοηθάμε τους χρήστες να κάνουν τα πρώτα τους βήματα χωρίς να χρειάζεται να έχουν πτυχίο στα οικονομικά.»
Η νέα γενιά και τα σημάδια αλλαγής
Παρά τη γενικευμένη επιφυλακτικότητα, η έρευνα αποτυπώνει πρώιμα σημάδια μεταστροφής. Όταν ζητήθηκε να επιλέξουν μεταξύ αποταμίευσης και επένδυσης, το 34% προτίμησε την επένδυση, έναντι 28% που διάλεξε την αποταμίευση. Η στροφή αυτή είναι πιο έντονη στις ηλικίες 18–24, όπου το 55% δηλώνει ότι σκοπεύει να επενδύσει μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Αντίστοιχα, το 45% όσων έχουν μηνιαίο εισόδημα άνω των 2.500 ευρώ προτίθενται να τοποθετήσουν χρήματα σε επενδύσεις.
«Η Ελλάδα βρίσκεται σε οικονομικό σταυροδρόμι. Οι πολίτες θέλουν να αυξήσουν τα χρήματά τους, αλλά αισθάνονται ότι το σύστημα δεν είναι με το μέρος τους», εξηγεί η κ. Μητροπούλου και καταλήγει «Η αποστολή μας είναι να κάνουμε την επένδυση πιο απλή, προσιτή και διαφανή – ανεξάρτητα από το πόσο ή πού μένει κάποιος».