Οι επιχειρήσεις καλούνται να επενδύσουν στην τεχνολογία, να ανασχεδιάσουν τα μοντέλα λειτουργίας τους και να αξιοποιήσουν συνεργασίες που δημιουργούν νέα οικοσυστήματα αξίας. Η κατεύθυνση είναι σαφής, ότι το μέλλον του κλάδου θα ανήκει σε εκείνους που θα συνδυάσουν ευελιξία, καινοτομία και στρατηγικό όραμα. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της νέας έκθεσης της EY, σε συνεργασία με το World Retail Congress (WRC), η οποία χαρτογραφεί το πώς ο κλάδος παραμένει ανθεκτικός και ποιοι δρόμοι ανοίγονται για βιώσιμη ανάπτυξη στο μέλλον.
Αναλυτικότερα, η μελέτη, με τίτλο «Adapting the Retail Model for a New Growth Plan», συνδυάζει στοιχεία από παγκόσμιες έρευνες της EY, όπως η EY-Parthenon CEO Outlook Survey και το EY Future Consumer Index, με δεδομένα από διεθνείς οργανισμούς, όπως οι Coresight Research, Oxford Economics και Euromonitor. Στόχος είναι να αναδειχθούν οι στρατηγικές που θα επιτρέψουν στους λιανεμπόρους να αξιοποιήσουν τις νέες ευκαιρίες σε ένα περιβάλλον έντονων ανακατατάξεων.
Νέες κατευθύνσεις στρατηγικής
Παρά τις αναταράξεις που σημάδεψαν τις τελευταίες δεκαετίες, από την εκρηκτική άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου και των social media, έως την πανδημία, τις κρίσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες και τις πληθωριστικές πιέσεις, το λιανεμπόριο επιδεικνύει εντυπωσιακή ανθεκτικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συνολική χρηματιστηριακή αξία των 20 μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου παγκοσμίως, η οποία έχει υπερτριπλασιαστεί, υπογραμμίζοντας την ικανότητα του λιανεμπορίου να προσαρμόζεται και να αναπτύσσεται παρά τις αντιξοότητες.
Η έκθεση σκιαγραφεί έξι στρατηγικές προτεραιότητες που θα καθορίσουν την επόμενη ημέρα του κλάδου. Πρώτον, δίνεται έμφαση στην αξιοποίηση των υφιστάμενων πόρων για την ανάπτυξη B2B υπηρεσιών, με τις επιχειρήσεις να επενδύουν σε upstream και downstream μοντέλα, επεκτείνοντας τη δράση τους σε τομείς όπως οι πλατφόρμες και τα media.
Δεύτερον, αναδεικνύεται ο ανασχεδιασμός των φυσικών και ψηφιακών καταστημάτων. Ενώ το ηλεκτρονικό εμπόριο συνεχίζει να κερδίζει έδαφος, τα φυσικά καταστήματα παραμένουν κρίσιμα για τα έσοδα. Η τάση πλέον δεν είναι η αντικατάσταση, αλλά η ενσωμάτωσή τους σε ένα πραγματικά omnichannel πλαίσιο. Τα καταστήματα λειτουργούν όλο και περισσότερο ως πολυλειτουργικά κέντρα, όπου υπάρχουν σημεία παραλαβής και επισκευής, χώροι παροχής υπηρεσιών υγείας, ακόμα και πυρήνες σύνδεσης με την τοπική κοινότητα.
Εξορθολογισμός χαρτοφυλακίων και Μ&Α
Η τρίτη προτεραιότητα αφορά τον εξορθολογισμό των επιχειρηματικών χαρτοφυλακίων, με τις αποεπενδύσεις να αποκτούν κεντρικό ρόλο. Σύμφωνα με τον δείκτη EY CEO Confidence Index, σχεδόν οι μισοί επικεφαλής του κλάδου εξετάζουν την αποδέσμευση κεφαλαίων από ζημιογόνες ή μη στρατηγικές δραστηριότητες τους επόμενους δώδεκα μήνες. Παράλληλα, περισσότεροι από τους μισούς CEOs σχεδιάζουν κινήσεις συγχωνεύσεων και εξαγορών, εστιάζοντας κυρίως στην απόκτηση νέων τεχνολογιών και στην ενίσχυση κρίσιμων δυνατοτήτων.
Τεχνολογία και καινοτομία
Τέταρτη στρατηγική προτεραιότητα είναι η αξιοποίηση της τεχνολογίας ως μοχλού αποδοτικότητας και μετασχηματισμού. Οι λιανέμποροι επενδύουν σε λύσεις που βελτιώνουν την εμπειρία του πελάτη, αυτοματοποιούν διαδικασίες και δημιουργούν νέες μορφές αξίας. Η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται στο επίκεντρο, με εφαρμογές που καλύπτουν από την προσωποποιημένη εξυπηρέτηση και την έξυπνη τιμολόγηση μέχρι την ανάλυση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Οι προϋπολογισμοί για τεχνολογικές επενδύσεις παραμένουν από τους πιο «θωρακισμένους», αντανακλώντας τη στρατηγική τους σημασία.
Διεύρυνση σε νέους τομείς
Η πέμπτη κατεύθυνση αφορά τη διαφοροποίηση πέρα από το παραδοσιακό λιανεμπόριο. Πολλές επιχειρήσεις αξιοποιούν το μέγεθος και τα κεφάλαιά τους για να εισέλθουν σε νέα πεδία όπως οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, η υγεία, τα ακίνητα, τα media και η τεχνολογία. Πρόκειται για στρατηγικές κινήσεις που επιδιώκουν να θωρακίσουν τις επιχειρήσεις απέναντι στη μεταβλητότητα, αλλά και να δημιουργήσουν νέες πηγές ανάπτυξης.
Τέλος, η έκθεση αναδεικνύει τον ρόλο των στρατηγικών συνεργασιών στη δημιουργία ανθεκτικών οικοσυστημάτων. Η συνεργασία με πλατφόρμες delivery και τεχνολογικούς παίκτες επιτρέπει στους λιανέμπορους να επεκταθούν σε νέες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, αξιοποιώντας υπάρχουσες υποδομές σε logistics και δεδομένα. Έτσι, το λιανεμπόριο αποκτά πολυδιάστατο χαρακτήρα, με ευρύτερες δυνατότητες ανάπτυξης.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της μελέτης, ο Θάνος Μαύρος, Εταίρος της EY Ελλάδος και Επικεφαλής Τομέα Καταναλωτικών Προϊόντων και Λιανεμπορίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, υπογράμμισε ότι «η ανάπτυξη πλέον δεν είναι γραμμική, αλλά πολλαπλών ταχυτήτων». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πιο επιτυχημένοι λιανέμποροι είναι εκείνοι που επενδύουν με μακροπρόθεσμη προοπτική, χωρίς να εγκλωβίζονται σε βραχυπρόθεσμους δείκτες. Η έμφαση δίνεται στη δημιουργία πραγματικής αξίας, είτε μέσα από νέα σημεία επαφής, είτε μέσω καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
