Η αγορά πράσινων, κοινωνικών και βιώσιμων ομολόγων (GSS) και γενικότερα τα πράσινα χρηματοοικονομικά προϊόντα γνωρίζουν ανοδική πορεία, τα τελευταία χρόνια, διεθνώς, τόσο Ευρώπη όσο και στην ελληνική αγορά.
Η τάση αυτή καθοδηγείται από την αυξημένη ζήτηση μεταξύ των επενδυτών, οι οποίοι αναζητούν βιώσιμες επενδύσεις, την αυστηρότερη ρύθμιση και την αναγνώριση των παραμέτρων ESG.
Σύμφωνα με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές τάσεις οι αγορές γενικότερα -συμπεριλαμβανομένων των μετοχών - παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις.
Σε ό,τι αφορά το ρυθμιστικό πλαίσιο η Επιτροπή της Βασιλείας έχει εκδώσει αρχές για τη διαχείριση των κλιματικών χρηματοοικονομικών κινδύνων, ενθαρρύνοντας τις τράπεζες να προσαρμοστούν σε ένα νέο πλαίσιο.
Από την άλλη πλευρά, η ζήτηση για πράσινα και βιώσιμα χρηματοοικονομικά προϊόντα αυξάνεται, καθώς οι επενδυτές ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο για την απόδοση με γνώμονα την αειφορία.
Παράλληλα, η ενσωμάτωση των παραγόντων ESG στις επενδυτικές στρατηγικές γίνεται ολοένα και πιο σημαντική.
Στην Ελλάδα, υπάρχουν κατ΄αρχάς οι πρωτοβουλίες της Τράπεζας της Ελλάδας και άλλων εμπορικών τραπεζών που υιοθετούν περιβαλλοντικές πολιτικές για να ευθυγραμμίσουν τις δραστηριότητές τους με την προστασία του περιβάλλοντος. Μάλιστα συμμετέχουν και σε ευρωπαϊκά προγράμματα.
Πρός την κατεύθυνση αυτή η Ελληνική Ένωση Τραπεζών παρακολουθεί και προωθεί θέματα βιώσιμης χρηματοδότησης, συμμετέχοντας σε ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες.
Μάλιστα, υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον στην ελληνική αγορά για την ανάπτυξη πράσινων χρηματοοικονομικών προϊόντων και επενδύσεων.
Σε ό,τι αφορά τα ομόλογα, υπάρχουν διάφοροι τύποι πράσινων ομολόγων που διατίθενται στην αγορά σήμερα, όπως:
- Πράσινη χρήση των εσόδων από τα ομόλογα. Αυτός είναι ο πιο απλός τύπος πράσινου ομολόγου. Τα έσοδα εφαρμόζονται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση ή την αναχρηματοδότηση πράσινων έργων. Για να διαβεβαιώσουν τους επενδυτές, αυτά τα ομόλογα παρουσιάζονται συχνά μαζί με ολόκληρο τον ισολογισμό του εκδότη.
- Πράσινη χρήση ομολόγων από τα έσοδα. Τα έσοδα που προκύπτουν από τα πράσινα έργα που χρηματοδοτούνται από αυτά τα ομόλογα χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή των επενδυτών. Αυτό σημαίνει ότι ο πιστωτικός κίνδυνος που συνδέεται με αυτά τα ομόλογα εξαρτάται από την επιτυχία των ίδιων των έργων.
- Green Project Bond. Στην περίπτωση αυτή, τα έσοδα από τα ομόλογα συνδέονται άμεσα με ένα συγκεκριμένο πράσινο έργο. Οι ομολογιούχοι έχουν άμεση αξίωση για τα περιουσιακά στοιχεία του έργου.
- Πράσινο Τιτλοποιημένο Ομόλογο. Αυτός ο τύπος ομολόγου συνδέεται με μια ομάδα πράσινων έργων ή περιουσιακών στοιχείων. Η αποπληρωμή στους επενδυτές προέρχεται από τις ταμειακές ροές που δημιουργούνται από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία ή έργα. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν πράσινες υποθήκες ή δάνεια.
Σε ό,τι αφορά τα πράσινα δάνεια, υπάρχουν αρκετά προϊόντα που προσφέρουν οι τράπεζες. Τα βασικότερα είναι τα «πράσινα δάνεια» που δίδονται:
- Για σπίτι: Πρόκειται για δάνεια που δίδονται για την αγορά, ανέγερση ή ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, όπως η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή η βελτίωση της θερμομόνωσης.
- Για αγορά οχήματος: Δάνεια που παρέχονται από τις τράπεζες για την αγορά ηλεκτρικών ή υβριδικών οχημάτων.
- Ακόμη, υπάρχουν και ειδικά σχήματα χρηματοδότησης που στοχεύουν σε επενδύσεις για την πράσινη μετάβαση, συχνά με τη στήριξη δημόσιων πόρων.
