Μπροστά σε ένα νέο κεφάλαιο για τους υδρογονάνθρακες βρίσκεται η χώρα, με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για μια από τις πιο φιλόδοξες κινήσεις των τελευταίων χρόνων. Η αμερικανική Chevron, σε συνεργασία με την HELLENiQ ENERGY, ετοιμάζεται να αναλάβει επίσημα τις τέσσερις θαλάσσιες παραχωρήσεις νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου, με τη διαδικασία να μπαίνει στην τελική ευθεία.
Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται η ολοκλήρωση της αξιολόγησης της προσφοράς του κοινού επενδυτικού σχήματος από την ΕΔΕΥΕΠ, η οποία στη συνέχεια θα επικυρωθεί και θα προωθηθεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στόχος είναι η βελτίωση της οικονομικής πρότασης και η οριστικοποίηση των όρων μίσθωσης, oι οποίοι συνδέονται με το πρόγραμμα ελάχιστων ερευνητικών εργασιών, την οικονομική εγγύηση και τα μισθώματα προς το Δημόσιο, τα εφάπαξ bonus υπογραφής και παραγωγής, την εκπαίδευση του προσωπικού της ΕΔΕΥΕΠ, το ποσοστό αποδέσμευσης της περιοχής ανά φάση ερευνών και τη στρεμματική αποζημίωση που θα καταβάλλεται ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.
Υπενθυμίζεται ότι η διαδικασία ξεκίνησε τον περασμένο Φεβρουάριο με την εκδήλωση ενδιαφέροντος από την Chevron και κορυφώθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου με την κατάθεση δεσμευτικής προσφοράς.
Χρονοδιάγραμμα και επόμενα βήματα
Εφόσον η απόφαση «κλειδώσει» ως τα τέλη του μήνα, ακολουθεί ο έλεγχος συμβάσεων, οι υπογραφές και η κύρωση, με στόχο την ολοκλήρωση της διαδικασίας έως το τέλος του 2025.
Το ερευνητικό πρόγραμμα θα εκκινήσει το 2026 με τριετή φάση σεισμικών ερευνών, ακολουθούμενη από δύο επιπλέον στάδια τεσσάρων ετών που θα περιλαμβάνουν και γεωτρήσεις.
Ρεαλιστικά, οι πρώτες γεωτρήσεις τοποθετούνται προς το 2029–2030, ενώ από την ανακάλυψη μέχρι την παραγωγή απαιτούνται 5–8 έτη, ανάλογα με μέγεθος κοιτάσματος και τεχνική πολυπλοκότητα.
Η στρατηγική διεθνής διάσταση - Η Αθήνα στο επίκεντρο
Η χρονική συγκυρία είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς η οριστικοποίηση της κοινοπραξίας συμπίπτει με τη διοργάνωση της 6ης υπουργικής Συνάντησης P-TECC στην Αθήνα στις 6 και 7 Νοεμβρίου. Η διάσκεψη, που φέρνει στην ελληνική πρωτεύουσα αντιπροσωπείες από 25 χώρες και επιχειρηματικές αποστολές δεκάδων εταιρειών, αναδεικνύει την αυξανόμενη γεωπολιτική βαρύτητα της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου.
Η παρουσία της Chevron ενισχύει το διεθνές αποτύπωμα της χώρας, με τον ίδιο τον πρωθυπουργό να τονίζει στη Βουλή ότι η Ελλάδα ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα βάσει του Διεθνούς Δικαίου, στέλνοντας σαφές μήνυμα σε όσους αντιδρούν.
Οι οικονομικές προοπτικές που διανοίγονται είναι ιδιαίτερα σημαντικές με νέα φορολογικά έσοδα, επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων και ενίσχυση του ενεργειακού ισοζυγίου.
Παράλληλα, η κυβέρνηση υπόσχεται ότι οι έρευνες θα διεξαχθούν με αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους, καθώς η περιοχή νοτίως της Κρήτης φιλοξενεί ευαίσθητα οικοσυστήματα και προστατευόμενα είδη.
Ένα στοίχημα με πολλαπλές διαστάσεις
Η ενεργειακή εξίσωση που διαμορφώνεται γύρω από την Κρήτη και την Πελοπόννησο ξεπερνά τα στενά ελληνικά όρια. Πρόκειται για ένα project που «ακουμπά» την οικονομία, την ενεργειακή ασφάλεια, την εξωτερική πολιτική και το περιβάλλον.
Η επιτυχία του θα κρίνει όχι μόνο τη μελλοντική πορεία της Ελλάδας στον τομέα των υδρογονανθράκων, αλλά και τον ρόλο της χώρας στην ευρύτερη ενεργειακή σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου.
