Το όνομα της Μάχσα Αμινί, της 22χρονης Ιρανής που πέθανε υπό κράτηση στις 16 Σεπτεμβρίου μετά τη σύλληψή της για άσεμνη ενδυμασία, θα μπορούσε να έχει ενταχθεί σιωπηλά στον μακρύ κατάλογο των θυμάτων της ιρανικής καταστολής των τελευταίων ετών.
Τέσσερις μέρες μετά τον θάνατό της, ξεκίνησε καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με μήνυμα: «Πες το όνομά της». Αλλά δίπλα στο όνομα της νεαρής γυναίκας, της οποίας ο θάνατος αποτέλεσε το έναυσμα για το ξέσπασμα των μεγαλύτερων διαδηλώσεων που έχουν σημειωθεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια, προστέθηκαν σύντομα και άλλα, πολλά από τα οποία επίσης γυναικεία. Πρόκειται για τα νέα θύματα της καταστολής των αρχών ασφαλείας του Ιράν, σύμφωνα με τη ΜΚΟ Iran Human Rights.
Ακολουθούν οι ιστορίες τεσσάρων γυναικών συμβόλων αντίστασης, εκ των οποίων μόνο η μία παραμένει στη ζωή.
Νίκα Σακαραμί
Τα ίχνη της έφηβης Νίκα Σακαραμί χάθηκαν στις 20 Σεπτεμβρίου μετά τη συμμετοχή της σε διαδήλωση διαμαρτυρίας για τον θάνατο της Μάχσα Αμινί, στη διάρκεια της οποίας έκαψε το πέπλο της.
Στην τελευταία της κλήση, πριν εξαφανιστεί στον δρόμο για το σπίτι της, η νεαρή είπε σε φίλη της ότι οι δυνάμεις ασφαλείας την ακολουθούσαν, όπως γνωστοποίησε συγγενικό της πρόσωπο μιλώντας στο BBC. Ακολούθησαν δέκα μέρες σιωπής μέχρι τα αγαπημένα της πρόσωπα να εντοπίσουν τη σορό της στο νεκροτομείο κέντρου κράτησης της Τεχεράνης.
Οι γονείς μπόρεσαν να δουν το πρόσωπό της για μερικά μόνο δευτερόλεπτα, το οποίο έφερε σημάδια κακοποίησης, ενώ το σώμα της ήταν καλυμμένο, σύμφωνα με τον Ιρανό ακτιβιστή, Μασίχ Αλινετζάντ.
Η έφηβη σε μια εικόνα από βίντεο που έγινε viral μετά τον θάνατό της.
Η οικογένεια Σακαραμί μετέφερε τη σορό στην πόλη του πατέρα της στο Βορειοδυτικό Ιράν, με σκοπό να ταφεί τη μέρα που θα έκλεινε τα 17 της χρόνια. Ωστόσο, πηγή που επικαλείται το BBC κατήγγειλε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας έκλεψαν τη σορό της και την έθαψαν σε άλλη πόλη για να αποφευχθούν περαιτέρω επεισόδια.
Σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το BBC, ο θείος της, Ατάς Σακαραμί, συνελήφθη και είναι υπό κράτηση μετά από αναφορές του σχετικά με τον θάνατο της ανιψιάς του στα κοινωνικά δίκτυα.
Νατζάφι Χαντ
Ελπίζω σε λίγα χρόνια, κοιτάζοντας πίσω, να χαίρομαι που όλα θα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Η Χαντίς Νατζάφι, η 22χρονη Ιρανή στην οποία ανήκει αυτή τη φράση και απαθανατίστηκε σε βίντεο να τη λέει στο κινητό της τηλέφωνο στις 21 Σεπτεμβρίου στο Καράκ, προάστιο της Τεχεράνης, δεν είχε καμία ευκαιρία να δει τα λόγια της να επαληθεύονται.
Μια ώρα μετά την καταγραφή του βίντεο, οι δυνάμεις ασφαλείας την πυροβόλησαν πολλές φορές, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία. Το έκαναν με καραμπίνα γεμάτη σφαιρίδια και σε κοντινή απόσταση, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί θανάσιμα δεχόμενη πυρά στο πρόσωπο, στον λαιμό και στο στήθος.
Η αδερφή της Νατζάφι επέδειξε σε βίντεο το αιματοβαμμένο σακίδιο που είχε πάνω της η νεαρή όταν πυροβολήθηκε. Η μητέρα της δήλωσε: «Η κόρη μου σκοτώθηκε εξαιτίας του χιτζάμπ (πέπλου). Έχασε τη ζωή της για τη Μάχσα. Ήθελε να κρατήσει το όνομα της Μάχσα ζωντανό». Η οικογένεια και αυτού του θύματος έχει καταγγείλει ότι οι αρχές κράτησαν τη σορό της για αρκετές μέρες μετά τον θάνατό της.
Μίνο Ματζίντι
Όπως και οι δύο προηγούμενες γυναίκες, η Μίνο Ματζίντι δεν ήταν εχθρός του κράτους. Η 62χρονη γυναίκα, μητέρα τριών παιδιών, πέθανε στις 20 Σεπτεμβρίου, έχοντας επίσης δεχτεί πυρά από τις δυνάμεις ασφαλείας, στο Κερμανσάχ, κουρδική πόλη στο βορειοδυτικό Ιράν.
Μία από τις κόρες της φωτογραφήθηκε μπροστά στον τάφο της με λευκό μαντήλι στον λαιμό, με το κεφάλι ξυρισμένο, ακάλυπτο και με τα μαλλιά που είχε κόψει στο αριστερό της χέρι. Το σοβαρό, αλλά περήφανο πρόσωπο της νεαρής γυναίκας έχει γίνει ένα ακόμη σύμβολο του πόνου του ιρανικού λαού.
Στο Ιράν, το κούρεμα των μαλλιών αποτελεί εκδήλωση πένθους για τον θάνατο αγαπημένου προσώπου, αλλά και μια μορφή διαμαρτυρίας.
Iconic image of the daughter of Minoo Majidi, the women who was shot dead in protests in Kermanshah last week, standing at her mom’s grave with her own hair in hand. Iranian women have been cutting their hair as a sign of grief and resistance. #MahsaAmini
— Negar Mortazavi نگار مرتضوی (@NegarMortazavi) September 30, 2022
(Via @FarahmandAlipur) pic.twitter.com/BAndLJavxO
Νιλοφάρ Χαμιντί
Η Niloofar Hamedi είναι Ιρανή δημοσιογράφος σε ημι-μεταρρυθμιστική καθημερινή εφημερίδα, η οποία ερευνά τον ρόλο της αστυνομίας ηθικής στη χώρα. Στις 16 Σεπτεμβρίου, εισήλθε στο νοσοκομείο Kasra στην Τεχεράνη, όπου μόλις είχε πεθάνει γυναίκα, η οποία τρεις μέρες νωρίτερα είχε συλληφθεί από το συγκεκριμένο σώμα ασφαλείας, επειδή είχε σηκώσει το χιτζάμπ της «με λάθος τρόπο». Ήταν η Μαχσά Αμινί.
Η δημοσιογράφος ανέβασε στο Twitter την ίδια μέρα φωτογραφία των γονιών της νεαρής γυναίκας που είχαν μόλις μάθει για τον θάνατό της. Αυτή η εικόνα πυροδότησε το ξέσπασμα οργής στο Ιράν.
Έξι μέρες αργότερα, η αστυνομία συνέλαβε τη δημοσιογράφο στο σπίτι της και κατάσχεσε τα υπάρχοντά της. Από τις 22 Σεπτεμβρίου, βρίσκεται σε απομόνωση στις φυλακές Evin στην Τεχεράνη. Σύμφωνα με tweet του δικηγόρου της, Μοχάμεντ Αλί Καμφιρούζη, δεν έχει ενημερωθεί για τις κατηγορίες που αντιμετωπίζει.
