Με ποικίλα σχόλια υποδέχτηκε ο ευρωπαϊκός Τύπος την είδηση της νίκης του Τούρκου προέδρου Ερντογάν για τρίτη συνεχόμενη φορά, κάνοντας λόγο για μια «βαθιά διχασμένης και πολωμένης χώρας».
Το BBC με τίτλο «Η νίκη του Ερντογάν στις τουρκικές εκλογές αφήνει το έθνος διχασμένο», επισημαίνει ότι ο Τούρκος πρόεδρος βρίσκεται επικεφαλής μιας διχασμένης και πολωμένης χώρας, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις τακτικές που ακολούθησε ο Ερντογάν για να υπερισχύσει των αντιπάλων του, αλλά και στην επιθετική ρητορική του κατά των Κούρδων και της κοινότητας των ΛΟΑΤΚΙ.
«Σύμφωνα με το εκλογικό συμβούλιο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κέρδισε τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Η αντιπολίτευση φαίνεται ότι απέτυχε να πείσει με την υπόσχεση για εκδημοκρατισμό. Το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες θα πρέπει να προσαρμοστούν για άλλα πέντε χρόνια με έναν δύσκολο εταίρο» αναφέρει σε εκτενές ρεπορτάζ της από την Τουρκία η Welt στην ιστοσελίδα της και συμπληρώνει μεταξύ άλλων για τον «αιώνα του Ερντογάν»:
«Η Τουρκική Δημοκρατία γιορτάζει φέτος τα 100ά της γενέθλια. Στόχος του Ερντογάν ήταν πάντα να βρίσκεται στην κορυφή της εξουσίας. Φαίνεται ότι οι οπαδοί του τού έκαναν τη χάρη και τον εξέλεξαν Πρόεδρο της Τουρκίας για άλλα πέντε χρόνια».
Ενδιαφέρον προκαλεί όμως και μια προσέγγιση στην πολιτική στρατηγική του νυν και επόμενου Τούρκου προέδρου: «Ο Ερντογάν δεν θα ήταν Ερντογάν αν δεν είχε το βλέμμα στραμμένο ήδη στην επόμενη μάχη. Στη νικητήρια ομιλία του, έκανε ήδη προεκλογική εκστρατεία για τις τοπικές εκλογές του επόμενου έτους. ‘Είμαστε έτοιμοι να (...) κερδίσουμε την Κωνσταντινούπολη;’ φώναζε στο πλήθος. Η πόλη όπου μεγάλωσε ο Ερντογάν και ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα πέρασε στην αντιπολίτευση στις τοπικές εκλογές του 2019. Αυτό ήταν ανέκαθεν ένα αγκάθι για τον Πρόεδρο. Φαίνεται ότι ο ‘τουρκικός αιώνας’είναι μόνο η αρχή για τον Ερντογάν.
Ερντογάν «μέχρι τον θάνατο»
Τη δική της ανάλυση για το εκλογικό αποτέλεσμα του β’ γύρου των προεδρικών εκλογών και την τελική επικράτηση Ερντογάν, που με τη νίκη αυτή επισφραγίζει την είσοδο στην τρίτη δεκαετία ηγεσίας, επιχειρεί η Frankfurter Allgemeine Zeitung εστιάζοντας ταυτόχρονα στην ήττα της αντιπολίτευσης.
«Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε όλους τους μοχλούς που του προσέφερε ο κρατικός μηχανισμός. Τα ΜΜΕ που ήλεγχε αγνόησαν σχεδόν πλήρως τον αντίπαλό του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Τελικά, ο Κιλιτσντάρογλου φάνηκε ανίσχυρος να πιάσει το προβάδισμα του Ερντογάν από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Σε μια τελευταία πράξη απόγνωσης, άλλαξε τις τελευταίες μέρες την προεκλογική εκστρατεία του κατά 180 μοίρες. Προσπάθησε να κερδίσει πόντους με αντιπροσφυγικά συνθήματα».
Η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου παρατηρεί ότι σε αντίθεση με παλαιότερες εκλογικές αναμετρήσεις, αυτή τη φορά δεν πρόκειται για έναν «θρίαμβο» του Ερντογάν. «Οι αριθμοί είναι παραπλανητικοί (…) Στις προηγούμενες εκλογές, ο Ερντογάν δεν χρειάστηκε καν να πάει στον δεύτερο γύρο, κέρδισε στην πρώτη ψηφοφορία. Αυτή τη φορά έλαβε μόλις το 49,5% στον πρώτο γύρο. Ο Ερντογάν έχασε την υποστήριξη των ψηφοφόρων με τα χρόνια, αν και λιγότερο από ό,τι ήλπιζε και ανέμενε η αντιπολίτευση. Και αυτό παρά την σχεδόν απόλυτη κυριαρχία στο κράτους, τους θεσμούς, τα ΜΜΕ».
Στον δεύτερο γύρο λαμβάνει 52% και η εφημερίδα παρατηρεί: «Αυτό είναι λοιπόν το αποτέλεσμα μετά από μήνες προεκλογικής εκστρατείας: όλα παραμένουν ίδια. Με τη διαφορά ότι το 48% των ψηφοφόρων πλήττεται ακόμη περισσότερο αυτή τη φορά. Πίστευαν ότι τώρα μπορεί και να τα κατάφερναν».
Η Le Temps σημειώνει πως η δημοτικότητα του Ερντογάν δεν αρκεί για να εξηγήσει τη νίκη του. «Σερφάρει πάνω στο εθνικιστικό κύμα», εκτιμάει, ενώ η La Repubblica τονίζει πως «ο Ρεϊς επιβεβαίωσε την επιρροή του στον λαό του: τις ισλαμο-συντηρητικές μάζες της κεντρικής Ανατολίας».
«Μέσα σε 20 χρόνια, ο Ερντογάν έχει πάρει τον έλεγχο ν μέσων ενημέρωσης και των θεσμών, της θρησκευτικής και πολιτιστικής βιομηχανίας, από τζαμιά μέχρι σαπουνόπερες, και φίμωσε τους άβολους αντιπάλους. Αλλά πέρα από την απέραντη δύναμή του, υπάρχει η πολιτική του ιδιότητα. Ο Ερντογάν πρόσφερε στους Τούρκους την υπόσχεση της επιστροφής σε ένα μεγάλο μουσουλμανικό έθνος. Τον είδαμε επίσης να μοιράζει χρήματα σε παιδιά κοντά σε εκλογικά τμήματα την Κυριακή, αλλά κυρίως διάφορες επιδοτήσεις τους μήνες που προηγήθηκαν των εκλογών», αναφέρει η La Repubblica.
Ο φόβος επικράτησε της επιθυμίας για αλλαγή, που υποσχόταν ο αντίπαλός του», σημειώνει η ιταλική La Stampa, «επειδή έχει παραμείνει ισχυρή στην πλειοψηφία του πληθυσμού η αντίληψη ότι ουδείς μπορεί να λύσει τα προβλήματα καλύτερα απ’ αυτόν».
Ο Guardian, εκτιμά ότι η Δύση βρίσκεται «ανάμεσα στο φόβο και την ελπίδα», ενώ σύμφωνα με την Telegraph: «η Ευρώπη ανάσανε με ανακούφιση» στην είδηση της επανεκλογής του Ερντογάν. «Δεν θα το παραδεχτούν, αλλά οι ηγέτες της ηπείρου προτιμούν η Τουρκία να κρατά αποστάσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση», προσθέτει.
Το πορτογαλικό μέσο ενημέρωσης, Expresso, τονίζει πως στα 69 του, η τελευταία ίσως θητεία του Ερντογάν θα είναι «αυτή που θα του επιτρέψει να εδραιώσει το προεδρικό σύστημα, να διατηρήσει τον σχεδόν απόλυτο έλεγχο που ασκεί το στενό περιβάλλον του στην κοινωνία και την οικονομία της χώρας».
Σε γενικές γραμμές όλα τα ευρωπαϊκά μέσα εκτιμούν ότι ο Ερντογάν βασιλεύει σε «μια Τουρκία εντελώς διασπασμένη ιδεολογικά, χωρισμένη στα δύο, με εντάσεις μεταξύ Κούρδων και Τούρκων, Μουσουλμάνων και κοσμικών, Σουνιτών και Αλεβιτών, φιλελεύθερων και συντηρητικών».
