Η Ουκρανία και οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες κατέθεσαν κοινή πρόταση προς την Ουάσιγκτον, απορρίπτοντας το σχέδιο του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για κατάπαυση πυρός με αντάλλαγμα την παραχώρηση ουκρανικών εδαφών.
Το ευρωπαϊκό σχέδιο συζητήθηκε σε συνάντηση με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζ. Ντι. Βανς, τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, τον ειδικό απεσταλμένο για την Ουκρανία Κιθ Κέλογκ και τον σύμβουλο Στιβ Γουίτκοφ.
Προβλέπει κατάπαυση πυρός πριν από οποιαδήποτε άλλη ενέργεια, ανταλλαγή εδαφών μόνο σε αμοιβαία βάση και ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, μεταξύ των οποίων και η πιθανή ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τον Βανς, οι ΗΠΑ εργάζονται για την πραγματοποίηση τριμερούς συνάντησης μεταξύ Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι. Η πρωτοβουλία αυτή ήρθε ως απάντηση στη ρωσική πρόταση που, όπως μετέφεραν Ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι, προέβλεπε κατάπαυση πυρός με αντάλλαγμα την αποχώρηση της Ουκρανίας από περίπου το ένα τρίτο της περιφέρειας Ντονέτσκ που εξακολουθεί να ελέγχει.
Το υπόλοιπο μέτωπο θα «πάγωνε» στις περιοχές Ζαπορίζια και Χερσώνα, τις οποίες η Μόσχα διεκδικεί.
Ο πρόεδρος Ζελένσκι απέρριψε το ρωσικό σχέδιο ως «πρόταση να συζητάμε το αδύνατο», τονίζοντας ότι «η Ουκρανία δεν θα παραδώσει τη γη της». Παράλληλα, ζήτησε αυστηρότερες κυρώσεις κατά της ρωσικής οικονομίας.
Η κοινή ανακοίνωση των Εμανουέλ Μακρόν, Φρίντριχ Μερτς και Κιρ Στάρμερ υπογράμμισε ότι κάθε διπλωματική λύση πρέπει να διασφαλίζει τα συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και της Ευρώπης, συνδυάζοντας «ενεργή διπλωματία, στήριξη προς το Κίεβο και πίεση στη Μόσχα για τον τερματισμό του παράνομου πολέμου».
Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., Κάγια Κάλας, προειδοποίησε ότι μια «εύθραυστη κατάπαυση πυρός» θα ωφελούσε μόνο τη Ρωσία, παγιώνοντας τις εδαφικές της κατακτήσεις. Αντιτίθενται στην παραχώρηση πόλεων όπως το Σλοβιάνσκ και το Κραματόρσκ διότι θα συνιστούσε στρατηγικό κέρδος για τον Πούτιν χωρίς ουσιαστικό αντάλλαγμα.
Η ευρωπαϊκή θέση παραμένει σαφής: καμία απόφαση για το μέλλον της Ουκρανίας δεν μπορεί να ληφθεί χωρίς τη συμμετοχή της, ενώ θα συνεχίσουν την παροχή στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στο Κίεβο, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος της συνάντησης Τραμπ - Πούτιν.
Bloomberg: Οι Ευρωπαίοι επιδιώκουν επαφές με τον Τραμπ πριν από τη συνάντησή του με τον Πούτιν
Ευρωπαϊκές χώρες επιδιώκουν συνομιλίες με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ πριν από την προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα, σύμφωνα με το Bloomberg, που επικαλείται πηγές.
Ανώνυμες πηγές αναφέρουν ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να μιλήσουν μαζί του πριν από την Παρασκευή, ημερομηνία κατά την οποία αναμένεται η συνάντηση.
Οι επαφές θα ακολουθήσουν ένα Σαββατοκύριακο εντατικής διπλωματίας μεταξύ Αμερικανών, Ουκρανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων, το οποίο περιλάμβανε συνάντηση στο Ηνωμένο Βασίλειο το Σάββατο με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς και τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι.
Οι πρέσβεις της ΕΕ ενημερώθηκαν την Κυριακή και οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συνεδριάζουν σήμερα μέσω τηλεδιάσκεψης.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η Ρωσία απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει ολόκληρη την ανατολική περιοχή Ντονμπάς και την Κριμαία ως προϋπόθεση για εκεχειρία και έναρξη διαπραγματεύσεων για μόνιμη διευθέτηση. Αυτό θα σήμαινε παράδοση τμημάτων των περιοχών Λουχάνσκ και Ντόνετσκ που παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο, δίνοντας στη Μόσχα νίκη που δεν έχει επιτύχει στρατιωτικά από τον Φεβρουάριο του 2022.
Η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πιέζουν για εκεχειρία και παράλληλη διατήρηση της οικονομικής πίεσης στη Μόσχα μέσω κυρώσεων. Ο Τραμπ είχε απειλήσει με κυρώσεις τη Ρωσία, θέτοντας τελεσίγραφο που έληξε την περασμένη Παρασκευή.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι το Κίεβο δεν θα παραχωρήσει εδάφη. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, σε κοινή δήλωσή τους το Σάββατο, τόνισαν: «Παραμένουμε προσηλωμένοι στην αρχή ότι τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάξουν με τη βία».
Οι όροι που συζητούνται μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων προβλέπουν διακοπή των ρωσικών επιθέσεων στις περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια στις υφιστάμενες γραμμές μάχης.
Ο Πούτιν έχει επαναλάβει ότι οι πολεμικοί στόχοι της Ρωσίας παραμένουν αμετάβλητοι: ουδετερότητα της Ουκρανίας, εγκατάλειψη της ένταξης στο ΝΑΤΟ και αποδοχή της απώλειας της Κριμαίας και τεσσάρων ακόμη περιοχών στην ανατολική και νότια Ουκρανία.
