Μια μεγάλη συγκέντρωση ναυτικών δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών εντός και γύρω από τη Νότια Καραϊβική έχει κάνει αξιωματούχους στο Καράκας και ειδικούς στις Ηνωμένες Πολιτείες να αναρωτιούνται: στοχεύει η κίνηση αυτή στην καταπολέμηση των καρτέλ ναρκωτικών, όπως έχει προτείνει η διοίκηση Τραμπ, ή πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό;
Επτά πολεμικά πλοία των ΗΠΑ, μαζί με ένα πυραυλοκίνητο υποβρύχιο ταχείας επίθεσης, βρίσκονται ήδη στην περιοχή ή αναμένεται να φτάσουν σύντομα, φέρνοντας μαζί περισσότερους από 4.500 ναύτες και πεζοναύτες.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι η καταπολέμηση των καρτέλ ναρκωτικών είναι κεντρικός στόχος της κυβέρνησής του και Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει στο Reuters ότι οι στρατιωτικές αυτές προσπάθειες στοχεύουν στην αντιμετώπιση απειλών από αυτά τα καρτέλ.
Ο Στίβεν Μίλερ, αναπληρωτής επιτελάρχης του Λευκού Οίκου, δήλωσε ότι η στρατιωτική ενίσχυση αποσκοπεί στο «να καταπολεμήσει και να διαλύσει τις οργανώσεις διακίνησης ναρκωτικών, τα εγκληματικά καρτέλ και αυτές τις ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις στην ήπειρό μας».
Ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο πώς ακριβώς η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ θα μπορούσε να διαταράξει το εμπόριο ναρκωτικών.
Μεταξύ άλλων, το μεγαλύτερο μέρος του θαλάσσιου εμπορίου ναρκωτικών ταξιδεύει προς τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω του Ειρηνικού και όχι του Ατλαντικού, όπου βρίσκονται οι δυνάμεις των ΗΠΑ, και μεγάλο μέρος από αυτό που φτάνει μέσω της Καραϊβικής μεταφέρεται με κρυφές (παράνομες) πτήσεις.
Οι Βενεζουελανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ο πραγματικός στόχος μπορεί να είναι η κυβέρνησή τους.
Στις αρχές Αυγούστου, οι Ηνωμένες Πολιτείες διπλασίασαν την αμοιβή για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στη σύλληψη του Προέδρου της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο στα 50 εκατομμύρια δολάρια, λόγω κατηγοριών για διακίνηση ναρκωτικών και διασυνδέσεων με εγκληματικές ομάδες.
Ο Μαδούρο, ο υπουργός Εσωτερικών Ντιοσδάδο Καμπέγιο και ο πρέσβης της χώρας στον ΟΗΕ, Σαμουέλ Μονκάδα, έχουν δηλώσει ότι οι ΗΠΑ απειλούν τη χώρα με αυτές τις ναυτικές αναπτύξεις, κατά παράβαση διεθνών συνθηκών.
Έχουν επίσης περιγελάσει τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ ότι η χώρα και η ηγεσία της παίζουν βασικό ρόλο στο διεθνές εμπόριο ναρκωτικών.
«Οι Βενεζουελανοί γνωρίζουν ποιος βρίσκεται πίσω από αυτές τις στρατιωτικές απειλές των Ηνωμένων Πολιτειών εναντίον της χώρας μας», δήλωσε την Παρασκευή ο υπουργός Άμυνας της Βενεζουέλας, Στρατηγός Βλαντιμίρ Παδρίνο, σε μια εκδήλωση πολιτικής προστασίας, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. «Δεν είμαστε διακινητές ναρκωτικών, είμαστε ευγενικός και εργατικός λαός».
«Διπλωματία Κανονιοφόρων»
Αν και πλοία της Ακτοφυλακής και του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ επιχειρούν τακτικά στη Νότια Καραϊβική, η τρέχουσα συγκέντρωση ξεπερνά τις συνηθισμένες αναπτύξεις στην περιοχή.
Στη ναυτική δύναμη περιλαμβάνονται πολεμικά πλοία, όπως το USS San Antonio, το USS Iwo Jima και το USS Fort Lauderdale. Ορισμένα μπορούν να μεταφέρουν εναέρια μέσα όπως ελικόπτερα, ενώ άλλα μπορούν επίσης να αναπτύξουν πυραύλους κρουζ Tomahawk.
Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ επίσης πετούν κατασκοπευτικά αεροσκάφη P-8 στην περιοχή για συλλογή πληροφοριών, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους. Αυτά πετούν πάνω από διεθνή ύδατα.
Η διοίκηση Τραμπ έχει δηλώσει ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει τον στρατό για να καταδιώξει καρτέλ ναρκωτικών και εγκληματικές ομάδες και έχει δώσει εντολή στο Πεντάγωνο να ετοιμάσει επιλογές.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ταξίδεψε στο Ντοράλ της Φλόριντα την Παρασκευή για να επισκεφθεί το αρχηγείο της Νότιας Διοίκησης των ΗΠΑ, η οποία επιβλέπει τις επιχειρήσεις στην περιοχή.
Ο Ντέιβιντ Σμάιλντ, ειδικός στη Βενεζουέλα στο Πανεπιστήμιο Τούλεην, είπε ότι οι στρατιωτικές κινήσεις φαίνονται ως προσπάθεια άσκησης πίεσης στην κυβέρνηση Μαδούρο.
«Νομίζω ότι αυτό που προσπαθούν να κάνουν είναι να ασκήσουν μέγιστη πίεση, πραγματική στρατιωτική πίεση, στο καθεστώς για να δουν αν μπορούν να το κάνουν να σπάσει», είπε ο Σμάιλντ.
«Είναι διπλωματία κανονιοφόρων. Είναι τακτικές παλαιάς κοπής», πρόσθεσε.
Αν και οι ναυτικές δυνάμεις βρίσκονται στην Καραϊβική και τον Ατλαντικό, ο Ειρηνικός Ωκεανός είναι η μεγαλύτερη διαδρομή για θαλάσσια διακίνηση κοκαΐνης, ανέφερε το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα στην Παγκόσμια Έκθεσή του για την Κοκαΐνη του 2023, επικαλούμενο στοιχεία της DEA των ΗΠΑ που δείχνουν ότι το 74% της κοκαΐνης που ρέει βόρεια από τη Νότια Αμερική διακινείται μέσω του Ειρηνικού.
Οι διακινητές χρησιμοποιούν αεροπλάνα για να στείλουν κοκαΐνη προς βορρά μέσω της Καραϊβικής, ανέφερε η έκθεση, ονομάζοντας τη Βενεζουέλα ως σημαντικό κόμβο για τέτοιες αναχωρήσεις. Το Μεξικό είναι η κύρια πηγή φαιντανύλης προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τα καρτέλ να τη διακινούν μέσω των χερσαίων συνόρων.
Επέμβαση κατά του Μαδούρο;
Ο Μονκάδα είπε ότι η στρατιωτική ενίσχυση των ΗΠΑ έχει στόχο να δικαιολογήσει «μια επέμβαση εναντίον ενός νόμιμου προέδρου».
Όταν ρωτήθηκε αν ο Λευκός Οίκος αποκλείει την αλλαγή καθεστώτος, ένας ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης είπε:
«Αυτή τη στιγμή βρίσκονται εκεί για να διασφαλίσουν ότι η διακίνηση ναρκωτικών δεν θα συμβεί».
«Το καθεστώς Μαδούρο δεν είναι η νόμιμη κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Είναι ένα ναρκο-τρομοκρατικό καρτέλ. Ο Μαδούρο δεν είναι νόμιμος πρόεδρος. Είναι φυγόδικος επικεφαλής αυτού του καρτέλ ναρκωτικών,» δήλωσε την Πέμπτη η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ στους δημοσιογράφους.
Παρ’ όλα αυτά, Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι, αν και σημαντική, η στρατιωτική παρουσία στην περιοχή είναι ακόμη πολύ μικρή για να μπορέσει να πραγματοποιήσει το είδος της παρατεταμένης επιχείρησης που έχει προειδοποιήσει το Καράκας.
Το 1989, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέπτυξαν σχεδόν 28.000 στρατιώτες για να εισβάλουν στον Παναμά και να συλλάβουν τον δικτάτορα Μανουέλ Νοριέγκα.
Ο Κρίστοφερ Ερνάντεζ-Ρόι, από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσιγκτον, είπε ότι είναι πιθανό η συγκέντρωση να χρησιμοποιηθεί για κάποιο είδος πλήγματος στη Βενεζουέλα, αλλά μπορεί επίσης να είναι απλώς μια επίδειξη ισχύος.
«Είναι πολύ μεγάλη για να αφορά μόνο τα ναρκωτικά. Είναι πολύ μικρή για να αφορά μια εισβολή. Αλλά είναι αρκετά σημαντική ώστε να είναι εκεί για να κάνει κάτι,» είπε ο Ερνάντεζ-Ρόι.
