Μήνυμα για το ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να λάβει δράσεις για να να έχει γεωπολιτικό ρόλο στις εξελίξεις με τρόπο που να συμβάλλει στη δημιουργία συνθηκών περιφερειακής σταθερότητας έστειλε την Τρίτη (17/06) ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, στο συνέδριο που συνδιοργανώνουν οι Financial Times και η εφημερίδα Καθημερινή με τίτλο «Financial Times and Kathimerini Energy Transition Summit: East Med & South East Europe».
«Μιλάμε για τη γειτονιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης», σημείωσε και πρόσθεσε: «Γι' αυτόν τον λόγο η Κύπρος ζήτησε να μην υπάρξει άλλη καθυστέρηση και πέραν της υποστήριξης της Κοινής Δήλωσης, ο υπουργός Εξωτερικών τηλεφώνησε αμέσως στον εκπρόσωπο της ΕΕ για να συγκαλέσει έκτακτο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, κάτι που έγινε αμέσως αποδεκτό».
Ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε πως και άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ ζήτησαν το ίδιο για να συμπληρώσει: «Είναι απαραίτητος ο συντονισμός σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να αναλάβουμε συλλογική δράση. Η λήψη εκείνων των μέτρων που μπορούν να οδηγήσουν στην αποκλιμάκωση και την επικράτηση της διπλωματίας ως το μοναδικό μέσο επίλυσης της διαφοράς, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται αυτήν τη στιγμή».
Επεσήμανε, δε, ότι «η Κύπρος δεν έχει ποτέ εμπλακεί σε οποιοδήποτε στρατιωτικό σχεδιασμό ή επιθετικά σχέδια εναντίον οποιασδήποτε χώρας. Όπως έχω δηλώσει, είμαστε, και σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να είμαστε, μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος».
Υπενθύμισε πως η Κύπρος είναι το πλησιέστερο κράτος-μέλος της ΕΕ στην περιοχή, το οποίο διατηρεί άριστες σχέσεις με όλες τις γειτονικές χώρες. «Η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη και επικίνδυνη και, από την πρώτη στιγμή, ζητάμε περιφερειακή αποκλιμάκωση», υπογράμμισε.
Παράλληλα, ανέφερε ότι έχει ενεργοποιηθεί το Ειδικό Εθνικό Σχέδιο «Εστία», προκειμένου να διευκολυνθεί η ασφαλής απομάκρυνση υπηκόων τρίτων χωρών, εφόσον χρειαστεί. Mέχρι τώρα, όπως σημείωσε, υπάρχει αίτημα από δύο χώρες προκειμένου να διευκολυνθεί η εκκένωση των πολιτών τους από την περιοχή, και οι δύο κράτη-μέλη της ΕΕ.
Επιπλέον, τόσο ο ίδιος όσο και ο υπουργός Εξωτερικών έχουν ξεκινήσει στενή διπλωματική επικοινωνία με τους ομολόγους τους από την περιοχή και όχι μόνο.
Χθες, ο κ. Χριστοδουλίδης είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ τις τελευταίες ημέρες μίλησε με τον βασιλιά της Ιορδανίας, τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, για να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση.
«Το μήνυμά μας ήταν σαφές: Πρέπει, επειγόντως, να εργαστούμε για την αποκλιμάκωση και την περιφερειακή σταθερότητα», τόνισε και πρόσθεσε: «Είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές μας, ότι οι διαφορές και οι διαφωνίες μπορούν να επιλυθούν μόνο μέσω του διαλόγου και της διπλωματίας και βιώσιμη διέξοδος από την κρίση μπορεί να βρεθεί μόνο με αυτά τα μέσα».
«Η σημερινή κατάσταση δεν ωφελεί κανέναν. Ήταν σαφές από τη συνομιλία μου με τους ηγέτες της περιοχής ότι ανησυχούν πολύ όχι μόνο για το τελικό αποτέλεσμα αυτής της κρίσης, αλλά και για οικονομικούς λόγους, την τιμή του πετρελαίου, είναι καλοκαίρι, τουριστική περίοδος. Ενώνουμε τις προσπάθειές μας με τις χώρες της περιοχής προκειμένου να επιτευχθεί αποκλιμάκωση», επεσήμανε ο Πρόεδρος της Κυπραικής Δημοκρατίας.
«Είμαστε σε θέση να συνομιλούμε πρακτικά και ουσιαστικά με όλους τους γείτονές μας», υπογράμμισε ο κ. Χριστοδουλίδης και συμπλήρωσε: «Η Κύπρος, όπως ενήργησε από την αρχή αυτής της κρίσης, θα συνεχίσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην προώθηση πρωτοβουλιών με στόχο την αποκλιμάκωση και την προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας μέσω της προληπτικής διπλωματίας. Έχουμε έναν ιδιαίτερο ρόλο στην περιοχή, ως αξιόπιστος και προβλέψιμος εταίρος με αμιγώς ανθρωπιστική αποστολή».
Ιστορική η επίσκεψη Μόντι
Αναφερόμενος στην επίσκεψη του Ινδού πρωθυπουργού στην Κύπρο, ο κ. Χριστοδουλίδης τη χαρακτήρισε «ιστορική επίσκεψη».
«Ήταν η πρώτη επίσκεψη Ινδού πρωθυπουργού μετά από 23 χρόνια, από μια χώρα, την Ινδία, με την οποία διατηρούμε ιστορικά πολύ στενούς δεσμούς. Εδώ και χρόνια, ενισχύουμε την ιστορική βάση της σχέσης μας, μέσω της συνεργασίας σε διεθνή θέματα, προωθώντας την πολυμέρεια, την οικονομία και το εμπόριο», σημείωσε.
Όπως υποστήριξε, η Κύπρος επεκτείνει τη συνεργασία μας με την Ινδία στους τομείς της οικονομίας και της τεχνολογίας, επιβεβαιώνοντας την κοινή κατανόηση και τη σύγκλιση των απόψεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Όσον αφορά το IMEC, το οποίο ήταν ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν, τόνισε πως «το έργο αυτό αποτελεί καταλύτη για την εδραίωση, ταυτόχρονα, συνθηκών ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας. Το IMEC, έχοντας υπόψη την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην περιοχή μας, είναι ιδιαίτερα σημαντικό».
«Ο Ινδός πρωθυπουργός και η Πρόεδρος στοχεύουν να χτίσουν γέφυρες και να τονίσουν τη σημασία της γεωγραφίας και της συνεργασίας. Αυτό επιβεβαιώνει τον ρόλο μας, τον ρόλο της Κύπρου, ως ένα ευρωπαϊκό κράτος που προωθεί τη σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και πέραν αυτής», επεσήμανε ο Πρόεδρος της Κύπρου.
Υπενθύμισε, άλλωστε, ότι η Κύπρος θα έχει την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης την 1η Ιανουαρίου 2026 και μία από τις προτεραιότητές της είναι «να φέρουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση πιο κοντά στην περιοχή, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή».
«Σχεδιάζουμε να φιλοξενήσουμε στην Κύπρο μια άτυπη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους ηγέτες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου, φυσικά, του πρωθυπουργού Μόντι, προκειμένου να ανταλλάξουμε απόψεις και να συζητήσουμε πώς μπορούμε να συνεργαστούμε. Θέλουμε να δούμε, και θα εργαστούμε κατά τη διάρκεια της Προεδρίας μας για να δούμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να εμπλέκεται πολύ περισσότερο σε αυτήν την περιοχή», υπογράμμισε.
«Εναλλακτική ενεργειακή διαδρομή για την Ευρώπη»
Ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε πως στην ΑΟΖ της Κύπρου βρίσκονται οι ExxonMobil, Chevron, Total, Eni και μια σειρά άλλων διεθνών εταρειών. «Η Κύπρος, που βρίσκεται κατά μήκος βασικών θαλάσσιων οδών, μεταξύ άλλων μέσω της διώρυγας του Σουέζ, συνδέει φυσικά τη Μεσόγειο Θάλασσα με τη Μέση Ανατολή, τον Κόλπο και πέρα από αυτόν με την Ινδία», σημείωσε και πρόσθεσε:
«Η θέση μας και η ενεργός και εξωστρεφής εξωτερική μας πολιτική ενισχύουν τον ρόλο μας ως πυλώνα σταθερότητας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, και το δείχνουμε αυτό μαζί με την Ελλάδα και άλλες ομοϊδεάτισσες χώρες της περιοχής. Προωθούμε ενεργά την εν λόγω περιφερειακή συνεργασία και ολοκλήρωση στην περιοχή μας».
Για παράδειγμα, όπως τόνισε, οι τριμερείς μηχανισμοί με την Ελλάδα και τους περιφερειακούς εταίρους (Ισραήλ, Αίγυπτος, Ιορδανία, Λίβανος, ΗΑΕ) προσφέρουν μία πολύ αποτελεσματική πλατφόρμα για διάλογο, ειρήνη και κοινή ευημερία και περιλαμβάνουν μια ευρεία ατζέντα: Την ενεργειακή ασφάλεια, τα έργα διασυνδεσιμότητας, την οικονομική συνεργασία, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την καινοτομία κ.λπ.
«Η ενέργεια ήταν στην πραγματικότητα το σημείο εκκίνησης για να έρθουν οι χώρες της περιοχής κοντά, ήταν πάντα στο προσκήνιο από την αρχή της δημιουργίας αυτών των περιφερειακών μηχανισμών συνεργασίας, και συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο του περιφερειακού μας οράματος, αποτελώντας στρατηγική προτεραιότητα και ισχυρό εργαλείο συνεργασίας», επεσήμανε.
«Η Κύπρος και η ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειος αναγνωρίζονται όλο και περισσότερο ως αναδυόμενοι κόμβοι για τη συνδεσιμότητα της ενέργειας και των υποδομών, είτε διευκολύνοντας τη μεταφορά φυσικού αερίου είτε συνδέοντας τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής», υπογράμμισε ο Κύπριος Πρόεδρος και κατέληξε: «Η περιοχή μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική ενεργειακή διαδρομή για την Ευρώπη».