Η εξόντωση του Σαλέχ αλ-Αρούρι, ενός εκ των επικεφαλής της Χαμάς στο Λίβανο, αφαιρεί ένα μεγάλο όνομα από τη λίστα των πλέον καταζητούμενων του Ισραήλ, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει τους εξόριστους ηγέτες της παλαιστινιακής ομάδας σε βαθύτερα κρησφύγετα, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες διαπραγμάτευσης για περαιτέρω εκεχειρίες στη Γάζα και απελευθερώσεις ομήρων.
Ο αναπληρωτής ηγέτης της Χαμάς χτυπήθηκε από μη επανδρωμένο αεροσκάφος στα νότια προάστια της Βηρυτού, προπύργιο της υποστηριζόμενης από το Ιράν λιβανέζικης συμμάχου της Χαμάς Χεζμπολάχ, σε μια επίθεση που αποδίδεται ευρέως στον ορκισμένο εχθρό της Χαμάς, το Ισραήλ.
Το Ισραήλ δεν έχει επιβεβαιώσει ή διαψεύσει το ρόλο του, αλλά η επίθεση έγινε ένα μήνα μετά την προβολή από τον ισραηλινό ραδιοτηλεοπτικό φορέα Kan μιας ηχογράφησης του επικεφαλής της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ Shin Bet που ορκίστηκε να κυνηγήσει τη Χαμάς στο Λίβανο, την Τουρκία και το Κατάρ ακόμη και αν χρειαστεί χρόνια.
Την Τετάρτη, ο επικεφαλής των κατασκόπων της Μοσάντ του Ισραήλ Νταβίντ Μπαρνέα δήλωσε ότι είναι αποφασισμένος να «ξεκαθαρίσει τον λογαριασμό» με τη Χαμάς, προσθέτοντας: «Ας γνωρίζει κάθε μητέρα Άραβα ότι αν ο γιος της συμμετείχε, άμεσα ή έμμεσα, στη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου, το αίμα του είναι καταδικασμένο».
Η δολοφονία του Arouri, δήλωσε ο Ασράφ Αμπουελχούλ, διευθύνων σύμβουλος της αιγυπτιακής εφημερίδας Al-Ahram και ειδικός σε παλαιστινιακές υποθέσεις, «μπορεί να ωθήσει τη Χαμάς να σκληρύνει τη στάση της, ώστε να μην φαίνεται ότι υποκύπτει στις πιέσεις ή στις απειλές για περισσότερες δολοφονίες».
Το διακύβευμα είναι υψηλό τόσο για τα δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιους που προσπαθούν να επιβιώσουν από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Γάζα όσο και για τους ισραηλινούς ομήρους που κρατούνται εκεί από τη Χαμάς, κυρίαρχο της παράκτιας περιοχής και -όπως η Χεζμπολάχ- σύμμαχο του Ιράν.
Διαταράσσεται το σκηνικό διαπραγμάτευσης
Διαπραγματευτές της Χαμάς, μεταξύ των οποίων και ο Αρούρι, βρίσκονταν σε συνομιλίες με το Ισραήλ, με μεσολάβηση του Κατάρ, για μια πιθανή περαιτέρω κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο, καθώς και τις προοπτικές για περαιτέρω απελευθέρωση ισραηλινών ομήρων.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα οι δύο πλευρές συζητούσαν με τους διαμεσολαβητές του Κατάρ για την εκεχειρία και τους ομήρους, δήλωσε πηγή που γνωρίζει τις συνομιλίες, υποδεικνύοντας μια περίοδο κατά την οποία το χτύπημα του Αρούρι μπορεί να βρισκόταν στα τελικά στάδια της προετοιμασίας.
Οι ανησυχίες για την ασφάλεια μπορεί τώρα να περιπλέξουν τα πράγματα, δήλωσαν αναλυτές.
Ο Μοχαμάντ Χατζ Αλί , αναπληρωτής διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Μέσης Ανατολής Malcolm H. Kerr Carnegie στη Βηρυτό, δήλωσε ότι τα τελευταία χρόνια οι παλαιστινιακές ομάδες που δραστηριοποιούνται στο Λίβανο, όπου ο ρόλος της Χεζμπολάχ είναι ισχυρός, είχαν συνηθίσει σε ένα επίπεδο ασφάλειας. Η Χαμάς έπρεπε να είναι πολύ πιο προσεκτική τώρα, πρόσθεσε.
Ανοιχτή μάχη
Αυτές οι ομάδες, είπε, ήταν «ευχαριστημένες με τις ρυθμίσεις που ισχύουν - κάποια ηρεμία και σταθερότητα και κάποιο είδος αποτροπής από τη Χεζμπολάχ. Αυτό έφυγε από το παράθυρο, δεδομένης της 7ης Οκτωβρίου και της σύγκρουσης στο νότιο Λίβανο και του πώς εξελίσσονται τα πράγματα».
Ο Αρούρι, 57 ετών, ήταν ο πρώτος ανώτερος πολιτικός ηγέτης της Χαμάς που δολοφονήθηκε εκτός των παλαιστινιακών εδαφών αφότου το Ισραήλ ορκίστηκε να εξαλείψει την ομάδα μετά την αιματηρή επιδρομή της 7ης Οκτωβρίου, όταν σκότωσε 1.200 ανθρώπους και πήρε 240 ομήρους πίσω στη Γάζα.
Η απώλεια ενός κορυφαίου στελέχους θα μπορούσε τώρα να ωθήσει τη Χαμάς να ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή απέναντι στο Ισραήλ, το οποίο αυτή τη στιγμή διεξάγει μια συντριπτική αεροπορική και χερσαία επίθεση εναντίον της ομάδας, δήλωσαν αναλυτές στο Reuters.
Η έκταση της όποιας αλλαγής στη στάση της Χαμάς παραμένει ασαφής.
Ο Χουσάμ Μπαντράν, εξόριστος πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, αντέδρασε προκλητικά στο θάνατο του Αρούρι δηλώνοντας: «Λέμε στην εγκληματική κατοχή (Ισραήλ) ότι η μάχη μεταξύ μας είναι ανοιχτή».
Ωστόσο, ο αξιωματούχος της Χαμάς Σάμι Άμπου Ζούρι δήλωσε ότι ενώ ο θάνατος του Αρούρι «θα έχει τις συνέπειές του», η θέση της Χαμάς παραμένει ότι εφόσον το Ισραήλ σταματήσει πλήρως τις επιθέσεις του, τότε η ομάδα θα είναι ανοιχτή σε συνομιλίες «για όλα τα άλλα θέματα».
Η δολοφονία του Αρούρι μπορεί επίσης να διευρύνει τον πόλεμο στη Γάζα σε νέα εδάφη στο Λίβανο, σηματοδοτώντας το πρώτο χτύπημα στη Βηρυτό μετά από σχεδόν τρεις μήνες διασυνοριακών βομβαρδισμών μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ που είχαν περιοριστεί στο νότιο Λίβανο.
Η Χεζμπολάχ θα βρεθεί υπό πίεση για να πάρει εκδίκηση για τον σύμμαχό της, ειδικά από τη στιγμή που σκοτώθηκε στο προπύργιο της οργάνωσης στη Βηρυτό, τη Νταχίγια, είπαν οι αναλυτές.
Τρεις Ιρανοί γνώστες που συνδέονται στενά με το σκληροπυρηνικό ιερατικό κατεστημένο της Τεχεράνης δήλωσαν ότι η δολοφονία προκάλεσε ανησυχίες στους ηγέτες της Ισλαμικής Δημοκρατίας ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να προσπαθήσει να διευρύνει τη σύγκρουση παρασύροντας το Ιράν.
«Η δολοφονία του συγκλόνισε τους πάντες στην Τεχεράνη. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η Τεχεράνη θα εμπλακεί άμεσα στη σύγκρουση, αν και προφανώς αυτός είναι ο κύριος στόχος των ηγετών του σιωνιστικού καθεστώτος», δήλωσε ένας από τους γνώστες.
Λίγες ώρες μετά τη δολοφονία, ωστόσο, ένας Ισραηλινός αξιωματούχος σηματοδότησε ότι το Ισραήλ ήθελε να αποφύγει την κλιμάκωση, ακόμη και όταν επέμεινε ότι το Ισραήλ δεν είχε αναλάβει την ευθύνη για την επίθεση.
Προσοχή στο Λίβανο
Μιλώντας στο MSNBC, ο αξιωματούχος, ο Μαρκ Ρέγκεφ, σύμβουλος του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, περιέγραψε την επίθεση ως «χειρουργικό χτύπημα κατά της ηγεσίας της Χαμάς» και όχι ως επίθεση κατά του λιβανέζικου κράτους ή της Χεζμπολάχ.
Ανεξάρτητα από τις ενδεχόμενες επιπτώσεις του στην περιφερειακή σταθερότητα, ο θάνατος του Αρούρι είναι πολύ πιθανό να κάνει άλλους ηγέτες της Χαμάς πιο προσεκτικούς όσον αφορά τα ίχνη τους. Στη Γάζα, κανένας ηγέτης της Χαμάς δεν έχει εμφανιστεί μετά το φονικό ξέσπασμα της 7ης Οκτωβρίου. Πολλοί πιστεύεται ότι κρύβονται σε βαθιά υπόγεια τούνελ.
Εδώ και δεκαετίες, το μακρύ χέρι της υπηρεσίας πληροφοριών Μοσάντ του Ισραήλ ενθαρρύνει τους Παλαιστίνιους αντιπάλους να ζουν στη σκιά για να αποφύγουν τη δολοφονία.
Το Ισραήλ απάντησε στη δολοφονία 11 μελών της ισραηλινής ολυμπιακής ομάδας στους αγώνες του Μονάχου το 1972 με μια εκστρατεία δολοφονιών κατά των στελεχών και των οργανωτών της παλαιστινιακής οργάνωσης Μαύρος Σεπτέμβρης επί σειρά ετών και σε διάφορες χώρες.
Ο ηγέτης της Χαμάς Χάλεντ Μεσάαλ επέζησε από απόπειρα δολοφονίας το 1997 από πράκτορες της ισραηλινής Μοσάντ στην Ιορδανία. Το 2010, ύποπτοι ισραηλινοί δολοφόνοι σκότωσαν τον διοικητή της Χαμάς Μαχμούντ αλ-Μαμπχούχ σε ξενοδοχείο του Ντουμπάι. Το Ισραήλ δεν έχει επιβεβαιώσει ή αρνηθεί την εμπλοκή του.
Στο Λίβανο, ορισμένοι αξιωματούχοι της Χαμάς εμφανίζονταν τακτικά τους τελευταίους μήνες για να παραδώσουν δηλώσεις στον Τύπο. Αλλά ο Αρούρι και άλλοι που ασχολούνται περισσότερο με στρατηγικές υποθέσεις έχουν αποφύγει τα φώτα της δημοσιότητας.
Οι ηγέτες της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια και Χάλεντ Μεσάαλ αναμένεται να παραμείνουν στην Τουρκία, μια βαριά περιφερειακή δύναμη, και στο Κατάρ, έναν ενεργό διπλωματικό παίκτη, δύο χώρες που το Ισραήλ δεν θα ήθελε να ανταγωνιστεί.
Η Τουρκία έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει το Ισραήλ να μείνει μακριά από τα μέλη της Χαμάς στο τουρκικό έδαφος. Την Τρίτη, πριν από τη δολοφονία του Αρούρι, οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν 34 άτομα που θεωρούνται ύποπτα για διασυνδέσεις με τη Μοσάντ και για σχεδιασμό επιθέσεων εναντίον Παλαιστινίων που ζουν στην Τουρκία.
