Η πρόσφατη εμπορική εκεχειρία που επιτεύχθηκε στο Λονδίνο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας δεν προχώρησε στην επίλυση του κρίσιμου ζητήματος των περιορισμών στις εξαγωγές σπάνιων γαιών που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια, αναφέρουν δύο πηγές που ενημερώθηκαν για τα αποτελέσματα των συνομιλιών.
Το Πεκίνο δεν δεσμεύτηκε να χορηγήσει άδειες για εξαγωγή εξειδικευμένων μαγνητών σπάνιων γαιών που απαιτούνται από τις αμερικανικές στρατιωτικές βιομηχανίες, ενώ οι ΗΠΑ διατηρούν περιορισμούς στις εξαγωγές προηγμένων τσιπ Τεχνητής Νοημοσύνης προς την Κίνα.
Στις διαπραγματεύσεις, η Κίνα συνέδεσε την πιθανή άρση των ελέγχων στους μαγνήτες σπάνιων γαιών με τη χαλάρωση των αμερικανικών περιορισμών στα τσιπ, σημειώνοντας μία νέα παράμετρο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που μέχρι πρότινος επικεντρώνονταν σε δασμούς και εμπορικά ελλείμματα.
Παρά την υπόσχεση του Πεκίνου για επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων εξαγωγής σπάνιων γαιών προς μη στρατιωτικούς κατασκευαστές, δεν έχει υπάρξει πρόοδος για τα υλικά που κρίνονται απαραίτητα για στρατιωτικές εφαρμογές, όπως το σάμαριο.
Επιπλέον, Αμερικανοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την πρόθεση να παρατείνουν τους δασμούς στην Κίνα πέραν της 10ης Αυγούστου, υποδηλώνοντας ότι μια οριστική συμφωνία δεν είναι άμεσα ορατή.
Οι αναλυτές χαρακτηρίζουν τις διαφωνίες σε αυτά τα θέματα ως κεντρικά εμπόδια για μια ευρύτερη εμπορική συμφωνία, επισημαίνοντας την προσπάθεια του Πεκίνου να διατηρήσει τον έλεγχο στις σπάνιες γαίες ως στρατηγικό μοχλό πίεσης.
Αλλά ο ασφυκτικός έλεγχος της Κίνας σχετικά με τους μαγνήτες σπάνιων γαιών που απαιτούνται για οπλικά συστήματα παραμένει πιθανό σημείο ανάφλεξης.
Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια παραγωγή σπάνιων γαιών και κατέχει ουσιαστικά το μονοπώλιο στον εξευγενισμό και την επεξεργασία τους.
Μια συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Γενεύη τον περασμένο μήνα για τη μείωση των διμερών δασμών από τα συντριπτικά τριψήφια επίπεδα κλονίστηκε λόγω των περιορισμών του Πεκίνου στις εξαγωγές κρίσιμων ορυκτών, οι οποίοι τέθηκαν σε εφαρμογή τον Απρίλιο.
Αυτό ώθησε την κυβέρνηση Τραμπ να απαντήσει με ελέγχους στις εξαγωγές, που εμποδίζουν τις αποστολές λογισμικού σχεδιασμού ημιαγωγών, κινητήρων τζετ για κινεζικής κατασκευής αεροπλάνα και άλλων αγαθών προς την Κίνα.
Στις συνομιλίες του Λονδίνου, η Κίνα υποσχέθηκε να επιταχύνει την έγκριση αιτήσεων εξαγωγής σπάνιων γαιών από μη στρατιωτικούς κατασκευαστές των ΗΠΑ, από τις δεκάδες χιλιάδες που εκκρεμούν αυτήν τη στιγμή, σύμφωνα με μία από τις πηγές. Οι εν λόγω άδειες θα έχουν εξάμηνη διάρκεια. Το Πεκίνο προσφέρθηκε επίσης να δημιουργήσει ένα «πράσινο κανάλι» για την επιτάχυνση των εγκρίσεων αδειών από αξιόπιστες αμερικανικές εταιρείες.
Τα αρχικά σημάδια ήταν θετικά, με την κινεζική εταιρεία παραγωγής μαγνητών σπάνιων γαιών JL MAG Rare-Earth να ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι είχε λάβει άδειες εξαγωγής που περιλαμβάνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας επιβεβαίωσε την έγκριση ορισμένων «συμμορφούμενων αιτήσεων» για άδειες εξαγωγής.
Ωστόσο, η Κίνα δεν έχει υποχωρήσει όσον αφορά τις εξειδικευμένες σπάνιες γαίες, συμπεριλαμβανομένου του σαμαρίου, οι οποίες είναι απαραίτητες για στρατιωτικές εφαρμογές και βρίσκονται εκτός της ταχείας διαδικασίας που συμφωνήθηκε στο Λονδίνο, σύμφωνα με δύο πηγές. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες και άλλοι κατασκευαστές χρειάζονται σε μεγάλο βαθμό άλλους μαγνήτες σπάνιων γαιών, όπως το δυσπρόσιο και το τέρβιο.
Τα μεγάλα ζητήματα παραμένουν
Η εσπευσμένη εμπορική συνάντηση στο Λονδίνο ακολούθησε τηλεφωνική επικοινωνία την περασμένη εβδομάδα μεταξύ του Τραμπ και του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ. Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι αμερικανικοί δασμοί θα οριστούν στο 55% για την Κίνα, ενώ η Κίνα είχε συμφωνήσει σε 10% από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Τραμπ επέβαλε αρχικά δασμούς στην Κίνα ως τιμωρία για το τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα της χώρας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και για ό,τι αποκαλεί αποτυχία του Πεκίνου να σταματήσει τη ροή του ισχυρού οπιοειδούς φαιντανύλης στις ΗΠΑ.
Οι Κινέζοι αναλυτές είναι απαισιόδοξοι σχετικά με την πιθανότητα περαιτέρω σημαντικών εξελίξεων πριν από την προθεσμία της 10ης Αυγούστου που συμφωνήθηκε στη Γενεύη.
«Η προσωρινή αμοιβαία διευθέτηση ορισμένων ανησυχιών είναι δυνατή, αλλά το θεμελιώδες ζήτημα της εμπορικής ανισορροπίας δεν μπορεί να επιλυθεί εντός αυτού του χρονικού πλαισίου και πιθανώς κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης θητείας του Τραμπ», δήλωσε ο Λιού Γουεϊντόνγκ, ειδικός σε θέματα ΗΠΑ-Κίνας στο Ινστιτούτο Αμερικανικών Σπουδών της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών.
Μια παράταση της προθεσμίας του Αυγούστου θα μπορούσε να δώσει στην κυβέρνηση Τραμπ περισσότερο χρόνο για να θεμελιώσει μια εναλλακτική νομική αξίωση για την επιβολή υψηλότερων δασμών στην Κίνα, σε περίπτωση που ο Τραμπ χάσει τη συνεχιζόμενη νομική προσφυγή κατά των δασμών σε αμερικανικό δικαστήριο, δήλωσε ένα από τα άτομα που γνωρίζουν τις συνομιλίες του Λονδίνου.
Τα ανεπίλυτα ζητήματα υπογραμμίζουν τη δυσκολία που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Τραμπ στην προώθηση της εμπορικής της ατζέντας με την Κίνα, λόγω του ελέγχου των σπάνιων γαιών από το Πεκίνο και της προθυμίας του να τον χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης απέναντι στην Ουάσινγκτον, δήλωσε ο Ράιαν Χας, διευθυντής του Κέντρου John L. Thornton για την Κίνα στο Brookings Institution.
«Χρειάστηκαν μερικές γροθιές στην ομάδα του Τραμπ για να αναγνωρίσει ότι δεν θα είναι πλέον σε θέση να εξασφαλίσει μια ακόμη εμπορική συμφωνία με την Κίνα, η οποία να ανταποκρίνεται δυσανάλογα στις προτεραιότητες του Τραμπ», δήλωσε ο Χας.
