Ήταν πολύ διαφωτιστικό το χθεσινό άρθρο του Σπύρου Αλεξόπουλου, και της Μαργαρίτας Ασημακοπούλου, στο οποίο έκαναν σύγκριση ανάμεσα στο φυσικό αέριο από τη Ρωσία και στο LNG από τις ΗΠΑ. Μέχρι χθες είχα σαφέστατη θέση υπέρ της αποδέσμευσης της χώρας (και της Ευρώπης) από την ομηρία των Ρώσων, πίστευα όμως ότι αυτό «θα μας κοστίσει κάτι παραπάνω». Δεν είχα ιδέα ότι πέραν των γεωπολιτικών πλεονεκτημάτων για την Ελλάδα, στη στενή σύγκριση της τιμής των δύο ανταγωνιστικών πηγών ενέργειας το LNG βγαίνει ξεκάθαρος νικητής.
Είχα πέσει και εγώ θύμα απλουστευτικών σκέψεων και υπολογισμών, αλλά και μιας παραφιλολογίας που είναι διάχυτη γύρω μου. Νόμιζα λοιπόν, δίχως να το έχω πολυψάξει, ότι ένα αέριο που μεταφέρεται από τα έγκατα της γης μέχρι το καλοριφέρ μου μέσα από έναν σταθερό επίγειο αγωγό, είναι προφανώς φθηνότερο από ένα άλλο που εξορύσσεται, μετά υγροποιείται, μπαίνει σ’ ένα καράβι, περνά έναν ωκεανό, ξεφορτώνεται, εξαερώνεται σε δεύτερο χρόνο και ύστερα μπαίνει σ’ έναν σωλήνα για να φτάσει σε μένα ως τελικό καταναλωτή.
Κι όμως, να που δεν είναι έτσι. Μέσα από πολύπλοκους μηχανισμούς μιας παγκόσμιας αγοράς τους οποίους ο μέσος άνθρωπος δεν μπορεί να γνωρίζει και συχνά ούτε να κατανοήσει, τελικά το LNG καταλήγει να είναι φθηνότερο από το ρώσικο αέριο. Μην με ρωτάτε λεπτομέρειες για εκατομμύρια κυβικά μέτρα, για συμβόλαια TTF και τα υπόλοιπα, διαβάστε την ανάλυση των ανθρώπων που ξέρουν.
Ξέρετε όμως τι με ενόχλησε όταν συνειδητοποίησα την λάθος οπτική που είχα για το θέμα; Ότι ακόμα κι εγώ που θεωρώ τον εαυτό μου άνω του μέσου όρου ενημερωμένο πολίτη, πέφτω εύκολα θύμα μιας περιρρέουσας αοριστολογίας, δίχως να καταλαβαίνω ότι πιθανότατα είναι υπογείως κατευθυνόμενη από συμφέροντα. Θεωρούσα δηλαδή δεδομένο ότι είμαστε υποχρεωμένοι να πληρώνουμε ακριβότερα την ενέργεια μας στους Αμερικάνους, για να απαλλαγούμε από τους Ρώσους που μπορεί να μας πουλάνε φθηνότερη ενέργεια, πλην θέλουν να κυριαρχήσουν στην Ευρώπη. Και ανάμεσα στα δύο αφεντικά, διαλέγουμε το Αμερικάνικο.
Λάθος. Και φθηνότερο αέριο αγοράζουμε και περισσότερες ενεργειακές επιλογές έχουμε. Διότι αν στηριζόμαστε μόνο σ’ έναν αγωγό, είμαστε έρμαια αυτού που έχει την στρόφιγγα στην πηγή. Αν όμως για κάποιο λόγο πλακωθούμε με τους Αμερικάνους (λέμε τώρα), έχουμε την επιλογή να αγοράσουμε LNG από το Κατάρ, από την Αλγερία ή από τη Νορβηγία. Αυτή άλλωστε είναι και η απάντηση για την τιμή των δύο αερίων. Το ρώσικο είναι ακριβότερο γιατί είναι μονοπώλιο. Ενώ το LNG είναι σε ανταγωνιστική αγορά.
Τελικά, καλό θα είναι πριν υιοθετήσουμε κάθε «προφανή» σκέψη και φήμη, να ψάχνουμε λιγάκι. Κανένα «προφανές» δεν είναι αθώο στις μέρες μας.
