Τρόπαιο στην Ακρόπολη

Συνέβη στις αρχές Αυγούστου, στη συγκυρία των πυρκαγιών στην Αττική, την Εύβοια και την Ηλεία και έτσι, δεν κρίναμε σκόπιμο να αναφερθούμε σε αυτό. Όμως επειδή από αυτή τη στήλη ασχολούμαστε συχνά με τα της διαχείρισης των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων, δεν θα μπορούσαμε να αφήσουμε ασχολίαστη την επίσκεψη της οικογένειας Αντετοκούνμπο στην Ακρόπολη για να φωτογραφηθεί εκεί, μπροστά από τον Παρθενώνα, με τα τρόπαια του NBA στα χέρια.

Κατά καιρούς διάφοροι επιφανείς φορείς, οργανισμοί ή άτομα ζητούν να κάνουν χρήση του αρχαιολογικού χώρου της Ακροπόλεως. Ο καθένας έχει κάθε δικαίωμα να ονειρεύεται τη χρήση του σημαντικότερου ίσως αρχαιολογικού χώρου στο δυτικό κόσμο για να προβάλλει το έργο του, δεν είναι ο αιτών που κρίνεται αλλά η ελληνική πολιτεία για το αν και γιατί αποφασίζει κάθε φορά να παραχωρήσει το συγκεκριμένο χώρο που όλοι επιθυμούν.

Η δικαιολογία που προβάλλεται για την παραχώρησή του είναι ότι όσοι κατά καιρούς έχουν την τύχη να τον χρησιμοποιήσουν τον προβάλλουν, τον διαφημίζουν. Θα αντισταθούμε στην παρόρμηση να χαρακτηρίσουμε τον ισχυρισμό ότι ο Παρθενώνας χρειάζεται διαφήμιση για να γίνει γνωστός. Θα αρκεστούμε μόνο στο να επισημάνουμε ότι κανείς δεν είναι σε θέση να προβάλλει τον Παρθενώνα, γιατί κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι είναι ο ίδιος σημαντικότερος από το μνημείο και σε αυτή την περίπτωση δεν θα το χρειαζόταν για την καμπάνια του. 

Αυτό που κάνουν όσοι εξασφαλίζουν την πολυπόθητη άδεια είναι ότι επιχειρούν (μάταια κατά την άποψή μας) να οικειοποιηθούν τη διαχρονική του λάμψη, να τη χρησιμοποιήσουν ως τεκμήριο, ως πιστοποιητικό της δικής τους σχετικής αξίας. 

Στον αντίποδα της επιθυμίας για οικειοποίηση του μνημείου από ιδιώτες, εταιρείες, φορείς, η οικογένεια Αντετοκούνμπο σκαρφάλωσε στο Βράχο για να περιβληθεί, με ταπεινότητα, τη λάμψη των μνημείων του.

Με τον τρόπο που οι αρχαίοι ολυμπιονίκες αφιέρωναν τις νίκες τους στα μεγάλα ιερά και οι στρατηγοί τα όπλα τους από τις μεγάλες, νικηφόρες μάχες, έτσι και ο Γιάννης και ο Θανάσης προσέτρεξαν σε μια συμβολική «κατάθεση» του τρόπαιου που κέρδισαν σε μια άλλη χώρα, στο μνημείο που η Δύση έχει αποφασίσει να συνδέσει με τις θεμελιώδεις πνευματικές και ηθικές αξίες του πολιτισμού της.

Υπάρχει άραγε σήμερα, τον 21ο αιώνα, κάποιο νόημα στη συμβολική «κατάθεση» ενός αθλητικού τροπαίου στην Ακρόπολη;

Την απάντηση μας την είχε δώσει πριν από μερικά χρόνια σε μια συνέντευξη που μας είχε παραχωρήσει ο αείμνηστος καθηγητής Άγγελος Δεληβορριάς, όταν τον είχαμε ρωτήσει γιατί δηλώνει «ελληνομανής» και γιατί η Ελλάδα πρέπει να λογίζεται ως σημαντική: «Γιατί η Ελλάδα έχει διάρκεια» μας είχε απαντήσει με ένταση.

Τη διάρκεια της Ελλάδας, την αντοχή της στους αιώνες  μέσα από τις πιο απίθανες περιπέτειες που μπορεί να τις αφηγηθεί κανείς με ρήματα σε χρόνους εξακολουθητικούς, ακτινοβολούν τα μνημεία μας. Μια οικογένεια μεταναστών αυτή τη διάρκεια αναγνώρισε και έτρεξε προς το φως της για να το ενδυθεί, όχι για να το οικειοποιηθεί.

Ας ανοίξουμε λοιπόν κι εμείς τα μάτια μας κι ας αντισταθούμε στις όψεις και τις εκδοχές του εφήμερου.