Τι οδήγησε στην πρόσφατη απότομη πτώση του Ευρώ;

Τι οδήγησε στην πρόσφατη απότομη πτώση του Ευρώ;

Tου Matthew Ryan*

Το βασικό θέμα στις αγορές συναλλάγματος από τα μέσα Απριλίου ήταν η απότομη ανατίμηση του Αμερικανικού δολαρίου έναντι σχεδόν κάθε άλλου νομίσματος των G10 και των αναδυόμενων αγορών.

Το ευρώ έχει πληγεί ιδιαιτέρως, ξεπερνώντας στα τέλη Μαΐου κι αυτό ακόμη το χαμηλό του Ιουλίου 2017 και χάνοντας σχεδόν το 8% της αξίας του από την μέγιστη τιμή του Φεβρουαρίου (Σχεδιάγραμμα 1). Αλλά που οφείλεται αυτή η πρόσφατη ύφεση του κοινού νομίσματος;

Σχεδιάγραμμα 1: EUR/USD & Σταθμισμένος Εμπορικός Δείκτης του Euro (Ιούνιος '17 - Ιούνιος '18)

Πηγή: Thomson Reuters Datastream, 01/06/2018

Η ανάπτυξη της Ευρωζώνης κλονίζεται, η αμερικανική οικονομία πηγαίνει μπροστά

Οι πρόσφατες προβλέψεις γύρω από την Αμερικανική οικονομία αποδείχτηκαν αξιόπιστες. Η αγορά εργασίας των ΗΠΑ συνεχίζει να δημιουργεί θέσεις εργασίας με ικανοποιητικό ρυθμό και ο ονομαστικός πληθωρισμός αυξήθηκε στο ανώτατο επίπεδο των τελευταίων τουλάχιστον 12 μηνών. Το προτιμώμενο μέσο μέτρησης πληθωρισμού της Fed, ο δείκτης PCE, βρίσκεται τώρα πάνω από το επίπεδο στόχου της Fed. Αντίθετα, τα μακροοικονομικά στοιχεία εντός της ευρωζώνης συνεχίζουν να είναι αδύναμα, ενισχύοντας την άποψη ότι η οικονομία του νομισματικού μπλοκ θα μπορούσε να επιβραδυνθεί το 2018.

Η συνολική ανάπτυξη της ευρωζώνης το 2017 ήταν η υψηλότερη της τελευταίας δεκαετίας, αλλά τα πρόσφατα δεδομένα δεν «στάθηκαν στο ύψος» αυτό. Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ επιβραδύνθηκε σε 0,4% το πρώτο τρίμηνο του έτους. Οι δείκτες πρόσφατης επιχειρηματικής δραστηριότητας (PMIs) συνέχισαν να υπολείπονται των προσδοκιών, με τον σύνθετο δείκτη να βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο του 2017. Ο Δείκτης Οικονομικής Έκπληξης της Citi για την ευρωζώνη, το οποίο παρακολουθεί τα οικονομικά δεδομένα σε σχέση με τις προβλέψεις των οικονομικών αγορών, βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδό της σχεδόν της τελευταίας επταετίας. Αντιθέτως, το ίδιο μέτρο για τις ΗΠΑ βρίσκεται σε θετική τροχιά από το Σεπτέμβριο (Σχεδιάγραμμα 2).

Σχεδιάγραμμα 2: Δείκτης Οικονομικής Έκπληξης της Citi (2014 - 2018)

Πηγή: Thomson Reuters Datastream, 01/06/2018

Τα spread απόδοσης των ομολόγων  ΗΠΑ/Γερμανίας αυξάνονται σε ανώτατα όρια πολλών δεκαετιών

Ταυτόχρονα, οι χρηματοπιστωτικές αγορές άρχισαν να επικεντρώνονται στη διεύρυνση των διαφορών επιτοκίων μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ είχαν σταθερή άνοδο από την αρχή του έτους, καθώς οι επενδυτές συνεχίζουν να περιμένουν το 2018 έναν αρκετά επιθετικό ρυθμό αύξησης των επιτοκίων από τον Αμερικανικό Fed. Ο Δείκτης Αναφοράς του δεκαετούς ομολόγου του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ ξεπέρασε στα τέλη Απριλίου το ψυχολογικό όριο του 3% για πρώτη φορά σε επτά χρόνια. Παρά τη χαλάρωση, τις τελευταίες ημέρες έχει αυξηθεί κατά 50 Μονάδες Βάσης, σε σχέση με την αρχή του έτους (Σχεδιάγραμμα 3).

Το πιο σημαντικό για τους επενδυτές, το spread μεταξύ των ΗΠΑ και της Γερμανίας έχει επίσης διευρυνθεί αυτόν το μήνα στο υψηλότερο επίπεδο από το 1989. Το spread αυτό έχει πιθανότητα να αυξηθεί περαιτέρω τις επόμενες εβδομάδες, εφόσον η ροή ισχυρών δεδομένων από τις ΗΠΑ και τα μη ικανοποιητικά στοιχεία από τη Ευρωζώνη συνεχιστούν.

Σχήμα 3: ΗΠΑ/Γερμανία Δεκαετές Spread Απόδοσης Κρατικών Ομολόγων (Ιούνιος '17 - Ιούνιος '18)

Πηγή: Thomson Reuters Datastream, 01/06/2018

Η Ιταλία αποφεύγει την πολιτική κρίση, αλλά η ανασφάλεια για την νέα κυβέρνηση παραμένει

Η αβεβαιότητα ως προς την Ιταλική πολιτική σκηνή δε βοήθησε το ευρώ. Η χώρα είχε μπει στη δίνη μιας πολιτικής κρίσης στο τέλος Μαΐου, μετά το ναυάγιο για μια κυβέρνηση του Τζουζέπε Κόντε, κάτι που δημιούργησε ρήγμα στον λαϊκίστικο συνασπισμό. Το ναυάγιο ήρθε μετά την εναντίωση του Ιταλού Προέδρου Σέρτζιο Ματταρέλλα στον ορισμό του ευρωσκεπτικιστή Πάολο Σαβόνα στη θέση του Υπουργού Οικονομικών, με το φόβο ότι θα χειροτερέψουν μελλοντικά οι σχέσεις της χώρας με την ΕΕ και μπορεί να προκληθεί έξοδος της Ιταλίας από το ευρώ. Αυτό καλλιέργησε φόβο για νέες εκλογές στην Ιταλία το φθινόπωρο.

Ωστόσο, εν τέλει σχηματίστηκε ένας κυβερνητικός συνασπισμός, κατόπιν συναίνεσης ανάμεσα στο Κίνημα Πέντε Αστέρων και τη Λέγκα. Το απόγευμα της Παρασκευής, λίγες μόλις ημέρες μετά την παραίτησή του από το αξίωμα, ορκίστηκε πρωθυπουργός ο Τζουζέπε Κόντε. Ο συνασπισμός δέχτηκε την επιλογή του Προέδρου της χώρας να θέσει βέτο στο πρόσωπο που αναλαμβάνει το Υπουργείο Οικονομικών. Οι επενδυτές ανέπνευσαν ανακουφισμένοι με τα νέα, μετά από τρεις μήνες σχεδόν ακυβερνησίας.

Ενώ τα νέα για τη συμφωνία των κυβερνητικών εταίρων και την αποφυγή εκλογών σε σύντομο διάστημα περιόρισαν κάποιες από τις πρόσφατες απώλειες για το ευρώ, η αβεβαιότητα ως προς την νέα κυβέρνηση παραμένει. Και τα δυο λαϊκιστικά κόμματα έχουν προωθήσει κάποιες ανορθόδοξες προτάσεις οι οποίες μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τις σχέσεις της Ιταλίας με την ΕΕ και να επιδεινώσουν την ήδη κλονισμένη οικονομική της θέση. Η Ιταλία είναι μια από τις πιο χρεωμένες χώρες του κόσμου, με την αναλογία χρέους προς ΑΕΠ να υπερβαίνει το 130%.

Σχεδιάγραμμα 4: Λόγος χρέους/ΑΕΠ (2000-2018)

Πηγή: Thomson Reuters Datastream, 01/06/2018

Πηγή: Thomson Reuters Datastream, 01/06/2018

Τι αναμένεται για το ευρώ;

Η πρόσφατη περίοδος αδυναμίας του ευρώ ευθυγραμμίζεται σε μεγάλο βαθμό με προβλέψεις μας. Με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Αμερικής να παραμένει σε τροχιά αύξησης των επιτοκίων κατ'' ελάχιστον τρεις φορές φέτος, και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να παραμένει μακριά από ένα αντίστοιχο σενάριο, κατά την άποψή μας, πιστεύουμε ότι περαιτέρω απώλειες για το ευρώ παραμένουν ένα πιθανό σενάριο.

* Ο Matthew Ryan, Senior Market Analyst στην fintech εταιρία Ebury.
https://www.ebury.com/