Της Εύας Στάμου
Χιλιάδες προσφυγόπουλα προσχολικής και σχολικής ηλικίας έχουν περάσει τα σύνορα τής Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Κάποια από αυτά συνοδεύονται από τους γονείς τους ή άλλους κοντινούς συγγενείς. Κάποια άλλα, λιγότερο τυχερά, είναι, δυστυχώς, μόνα τους.
Σήμερα υπολογίζεται ότι τα ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονται στη χώρα μας είναι 4.800. Ωστόσο σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του αρμόδιου υπουργείου περίπου 1.200 από αυτά αγνοούνται καθώς έχουν διαφύγει από τις δομές φιλοξενίας και δεν υπάρχουν στο παρόν στοιχεία για τις συνθήκες διαβίωσής τους. Δυστυχώς, οι κακοί χειρισμοί της προηγούμενης κυβέρνησης στο ζήτημα της καταγραφής των προσφύγων, η ελλιπής φύλαξη των δομών φιλοξενίας, ακόμη και ο συστηματικός αποκλεισμός από τα χοτ σποτς των δημοσιογράφων που με την έρευνά τους θα μπορούσαν να φωτίσουν τους μηχανισμούς 'εξαφάνισης' των παιδιών, έχουν οδηγήσει στη γιγάντωση του προβλήματος.
Οι Γιατροί χωρίς Σύνορα (Medecins Sans Frontieres) με αφορμή την φωτιά που ξέσπασε στις 29 Σεπτεμβρίου στο κέντρο υποδοχής της Μόριας, εξέδωσαν ανακοινωθέν ζητώντας την άμεση απομάκρυνση των ασυνόδευτων παιδιών από τα ελληνικά νησιά και την επανασύνδεση με τους δικούς τους που περιμένουν να τα υποδεχτούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Την ίδια στιγμή, στη Βρετανία υπάρχει η έντονη ανησυχία ότι λόγω του επικείμενου Brexit θα μπλοκάρουν οι νόμιμες οδοί που θα επέτρεπαν στα ασυνόδευτα παιδιά που φιλοξενούνται στις ελληνικές δομές και έχουν οικογένεια σε βρετανικές πόλεις, να επανενωθούν με τους συγγενείς τους. Φιλανθρωπικές οργανώσεις όπως η Safe Passage απαιτούν να φροντίσει η βρετανική κυβέρνηση για την άμεση απομάκρυνση αυτών των παιδιών από τα ελληνικά hot spots.
Ποιες είναι όμως οι υποχρεώσεις της χώρας μας απέναντι στα ασυνόδευτα παιδιά που καθόλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και μέχρι σήμερα βρίσκονται εγκλωβισμένα σε στρατόπεδα διαβιώντας υπό άθλιες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας περιμένοντας να μεταφερθούν στην Γερμανία, το Βέλγιο, τη Βρετανία και άλλες χώρες, μήνες ολόκληρους ή ακόμα και χρόνια;
Η υφυπουργός κοινωνικών υποθέσεων Δόμνα Μιχαηλίδου δήλωσε την πρόθεσή της Κυβέρνησης να εξασφαλίσει άμεσα περισσότερη χρηματοδότηση από την Ε.Ε. ώστε σε συνεργασία με Δήμους και ΜΚΟ να δημιουργηθούν νέες δομές φιλοξενίας για τα ασυνόδευτα παιδιά.
Το βασικότερο όμως είναι να εξασφαλιστεί το γρηγορότερο δυνατόν η ασφαλής μεταφορά των ασυνόδευτων παιδιών στις χώρες που τα περιμένουν οι δικοί τους, επιταχύνοντας τη διαδικασία ασύλου. Μόνο έτσι θα προφυλάξουμε τα παιδιά από το να γίνουν θύματα εκμετάλλευσης παράνομων διακινητών που τα προσεγγίζουν στα ελλιπώς φυλασσόμενα στρατόπεδα τάζοντάς τους πως θα τα μεταφέρουν άμεσα εκτός των συνόρων της χώρας μας.
Υπάρχει όμως και ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που δυστυχώς παραβλέπεται από τα περισσότερα ΜΜΕ. Μια χώρα όπως η Ελλάδα, που για την πλειονότητα των προσφύγων λειτουργεί ως πέρασμα προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν έχει νομικά την υποχρέωση να παρέχει στα παιδιά αυτά εκπαίδευση. Είναι ωστόσο γνωστό ότι η ολοκλήρωση της διαδικασίας ασύλου είναι χρονικά εκτενής, και κατά τη διάρκεια της τα προσφυγόπουλα δεν λαμβάνουν καμία εκπαίδευση.
Θα ήταν καλό να δημιουργηθούν ειδικά προγράμματα όπου θα διδάσκεται η ελληνική γλώσσα στα παιδιά που ζητούν άσυλο στη χώρα μας και η αγγλική γλώσσα στα παιδιά που ζητούν άσυλο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αν επιθυμούμε οι νέες γενιές μεταναστών από το Αφγανιστάν, τη Συρία, το Πακιστάν να κατανοούν και να σέβονται τις ανθρωπιστικές αρχές και τις δημοκρατικές ελευθερίες τις οποίες πρεσβεύουμε, ο ασφαλέστερος τρόπος για να το επιτύχουμε είναι να τους τις διδάξουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Μπορεί η Ελλάδα και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες να μην έχουν τη νομική υποχρέωση να προσφέρουν εκπαίδευση στα παιδιά των προσφύγων, αν το κάνουν όμως το όφελος θα είναι μεγάλο για όλους μας.
Με τον τρόπο αυτό θα επιταχυνθεί τόσο η ενσωμάτωση των παιδιών και η προσαρμογή τους στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, όσο και η διαδικασία θεραπείας τους από τα όσα φρικτά έχουν βιώσει στην πατρίδα τους, αλλά και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την ευρωπαϊκή ήπειρο. Οφείλουμε να προστατεύσουμε τα ασυνόδευτα παιδιά-αγόρια στην πλειονότητά τους-όχι μόνο από τους επιτήδειους traffickers αλλά και από όσους θα επιχειρήσουν με όπλο τη θρησκοληψία να δημιουργήσουν μία ακόμα γενιά τζιχαντιστών.
Το πένθος, ο φόβος, η απουσία ασφάλειας, η σύγχυση, οι τραυματικές μνήμες από τις οποίες κατακλύζονται τα προσφυγόπουλα, η απόρριψη τους από τις τοπικές κοινωνίες και η αίσθηση ότι δεν ανήκουν πουθενά, μπορούν δυστυχώς να τα μετατρέψουν στα ιδανικά θύματα κάθε αδίστακτου φανατικού.
