Του Κωνσταντίνου Σαραβάκου*
Η συλλογική δράση στη χώρα μας, κινηματική ή μη, έχει ταυτιστεί με την Αριστερά. Οι διεκδικήσεις, τα δικαιώματα, οι αγώνες στον δρόμο, όλα έχουν ένα αριστερό πρόσημο. Και σωστά το έχουν. Είτε το θέλουμε είτε όχι, καμία άλλη πολιτική ομάδα δεν «έχει κατέβει στον δρόμο» για να διαμαρτυρηθεί και να κάνει γνωστά τα αιτήματά της, όσο η Αριστερά.
Ωστόσο, στην υπόλοιπη Ευρώπη τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Φυσικά και την πρωτοκαθεδρία έχει και πάλι η Αριστερά, αλλά και οι οικολόγοι, ωστόσο ο Nima Sanandaji στο βιβλίο του «Ο μύθος του Σκανδιναβικού θαύματος» μας πληροφορεί για μία άλλη πραγματικότητα. Τον Οκτώβριο του 1983, στην κορύφωση της σοσιαλδημοκρατικής στροφής της Σουηδίας, πάνω από 100.000 πολίτες βγήκαν στους δρόμους και διαδήλωσαν ενάντια στο ταμείο εργαζομένων, ένα σχέδιο που προέβλεπε την κατάσχεση μέρους «των κερδών των εταιρειών και να αγοράσουν με αυτά μετοχές, οι οποίες με τη σειρά τους θα ήταν μέρος των κεφαλαίων που θα ελέγχονταν από τα συνδικάτα».
Οι πολίτες λοιπόν βγήκαν στον δρόμο για να κάνουν αντι-κρατικιστική διαμαρτυρία. Αν αναλογιστούμε και την εποχή, σοσιαλδημοκρατικοποίηση και των υπόλοιπων σκανδιναβικών χωρών, Μιτεράν στη Γαλλία, Ανδρέας Παπανδρέου στην Ελλάδα κ.λπ., η νοοτροπία των Σκανδιναβών μοιάζει εκτός κλίματος.
Φυσικά θα ήταν λάθος να συνδέσουμε αυτά τα συλλαλητήρια με ένα καθαρά φιλελεύθερο αίτημα. Ο φιλελευθερισμός δεν είναι, απαραίτητα και μόνο, αντικρατισμός. Ωστόσο, αυτή η πραγματικότητα δείχνει πόσο μακρινή δείχνει η Σουηδία του 1983 στην Ελλάδα του 2019.
Δεν είναι απαραίτητο πως στην Ελλάδα οι φιλελεύθεροι πρέπει να βγούμε στους δρόμους για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας, την κατοχύρωση των ατομικών ελευθεριών και την ανατροπή της κρατικιστικής νοοτροπίας. Αλλά, μεταξύ όλων των άλλων όπλων που έχουμε, το να αφήνουμε στους υπόλοιπους πολιτικούς χώρους το προνόμιο να συντάσσονται συλλογικά και συναινετικά με την κοινωνία είναι λάθος. Τα άτομα, όταν συνεργαζόμαστε και σε αυτό το πεδίο, μπορούμε να πετύχουμε.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Σαραβάκος είναι πολιτικός επιστήμονας, ερευνητής του ΚΕΦίΜ
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 23 Αυγούστου
