Μήπως τα χρηματιστήρια είναι παγκοσμίως υπερτιμημένα;

Του Κωνσταντίνου Βέργου*

Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι παράγοντες της χρηματιστηριακής αγοράς που περιμένουν απότομη διόρθωση τιμών παγκοσμίως! Είναι όμως τα χρηματιστήρια υπερτιμημένα, ή αντίθετα τώρα ξεκινάει η έκρηξη τιμών;

Η πρόβλεψη των χρηματιστηριακών τιμών είναι ίσως από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Επενδυτές, διαχειριστές κεφαλαίων και αναλυτές, έχουν πάντα την αισιοδοξία ότι θα «προβλέψουν την αγορά» καλύτερα από τους άλλους. Με τον Dow Jones, όμως, να φτάνει σε επίπεδα 20.000 μονάδων, πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αρχίσει να ανησυχούν παγκοσμίως. Καθώς στις αγορές υπάρχουν δυο βασικοί τρόποι για να γίνουν εκτιμήσεις, η θεμελιώδης ανάλυση και η τεχνική ανάλυση, και η προβλεψιμότητα τους εξαρτάται από τον χρονικό ορίζοντα της επένδυσης και το βάθος της αγοράς, θα προσπαθήσουμε να συνδυάσουμε και τις δυο απόψεις για να δούμε που «δείχνει» ότι θα πάει η αγορά.

Με βάση την τεχνική ανάλυση, η αγορά είναι υπερτιμημένη, αλλά θα συνεχίσει να ανεβαίνει μέχρι να υπάρξει ένα γεγονός που να επιτρέψει μια απότομη διόρθωση. Με τις τιμές, μετά τον Μάρτιο του 2016, να κινούνται πάνω από τα επίπεδα των μέσων τιμών 12μηνου, η αγορά πρέπει να πέσει απότομα κάτω από τις 18.250 μονάδες, για να υπάρξει άμεσα τέτοιος κίνδυνος, κάτι που υποθέτει 8% πτώση από τα υπάρχοντα επίπεδα. Αυτό επί του παρόντος δεν είναι ορατό, και όπως λένε οι άνθρωποι της αγοράς, ποτέ μην πουλάς σε μια αγορά που ανεβαίνει. Οι τιμές μπορεί να συνεχίσουν να ανεβαίνουν και διακρίνονται από υπερβολή, άρα θα ήταν πρόωρη, με αυτά τα δεδομένα η έξοδος από την αγορά.

Όσοι αγαπούν τη θεμελιώδη ανάλυση, ξέρουν ότι τα επιχειρηματικά κέρδη και οι προσδοκίες μας γι αυτά καθορίζουν τις τιμές σε μεσοπρόθεσμη βάση με ένα μέσο όρο αύξησης εταιρικών κερδών, 9%-12%, με τον πρόεδρο Τραμπ να υπόσχεται μείωση εταιρικών συντελεστών φορολόγησης που οδηγούν σε 15% επιπλέον σε βάθος χρόνου, και με βάση τα χαμηλά επίπεδα που έχουν διαμορφωθεί στο παρελθόν, η εκτίμηση ότι οποιαδήποτε πτώση θα οδηγήσει στις 13.000-14.000 μονάδες, δηλαδή 30%-35% κάτω από τα υπάρχοντα επίπεδα δείχνει λογική. Να σημειώσουμε ότι το ιστορικό P/E (βασισμένο σε υπάρχοντα κέρδη) του δείκτη είναι τώρα 21,7 και τιμές κοντά στο 14 θεωρούνται ασφαλείς. Αυτό μας δίνει 12.870 μονάδες, πολύ κοντά στις 13.000 μονάδες που μιλήσαμε προηγούμενα.

Αν πάρουμε τα προσδοκώμενα κέρδη, και κάνουμε αναγωγή με παρελθόντα «υψηλά επίπεδα τιμών», τότε επίπεδα δείκτη 23.500-26.000 φαίνονται λογικά! Όμως οι τιμές αυτές θα υπέθεταν ρευστότητα στην αγορά που ΔΕΝ υπάρχει πλέον. Από την άλλη, οι αυξήσεις επιτοκίων δεν έχουν ολοκληρωθεί, άρα είμαστε κοντά στα υψηλά, αλλά όχι επιβεβαιωμένα. Θα ήμασταν επομένως, στα πλαίσια του λογικού, με «το ντουφέκι στον ώμο» και έτοιμοι να «εξέλθουμε» από τις χρηματιστηριακές αγορές (πουλήσουμε) σε επίπεδα τιμών κοντά στις 22.000-23.500, ακόμη και αν το κλίμα δείχνει καλό.

Αυτό ίσως δείχνει ότι η αγορά ίσως δεν είναι απαραίτητα στα υψηλά, αλλά με δεδομένη την σημαντική άνοδο που έχει γίνει δύσκολα θα διατηρήσει σημαντικό «μομέντουμ» ανόδου, με τιμές να κερδίζουν επιπλέον πάνω από 10%-15%, χωρίς μεγάλο κίνδυνο σημαντικής διόρθωσης στη συνέχεια.

* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.

Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.