Κατά πλειοψηφία ψηφίστηκε το σχέδιο νόμου για την «Έγκριση σχεδίων Συμβάσεων στον τομέα της άμυνας για την τροποποίηση των υπό στοιχεία 016B/21 και 017Β/21 Συμβάσεων για την προμήθεια φρεγατών τύπου «FDI HN» και την εν συνεχεία υποστήριξή τους» από την Επιτροπή Εθνικής 'Αμυνας και Εξωτερικών της Βουλής.
Το νομοσχέδιο ψηφίσθηκε επί της Αρχής από τη ΝΔ. Το καταψήφισαν ΚΚΕ και Νέα Αριστερά ενώ επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ, Ελληνική Λύση, Νίκη και Πλεύση Ελευθερίας.
Ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Αθανάσιος Δαβάκης ολοκληρώνοντας την συζήτηση του νομοσχεδίου και επί των άρθρων του, τόνισε ότι με τις φρεγάτες Belharra και την αναβάθμισή τους «ενισχύεται ο στόλος τόσο αριθμητικά αλλά και ποιοτικά» λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «από την αυστηρή άμυνα περνάμε ξεκάθαρα και σε επιθετικές δυνατότητες». Για την τιμή της απόκτησης και τέταρτης φρεγάτας υποστήριξε πως «αυτή έχει παραμείνει στο ίδιο επίπεδο για την βασική της διαμόρφωση σε σχέση με τις τρεις προηγούμενες, η διαφορά στην τιμή της οφείλεται στην ναυπηγική αλλαγή που υφίστατο από Belharra επιπέδου Standard 2 σε επίπεδο Standard 2++».
Κάλεσε τα κόμματα στις αξιολογήσεις του κόστους που κάνουν να συνεκτιμούν τις τροποποίησεις ενός εν εξελίξει ναυπηγικού προγράμματος, την διεθνή συγκυρία που επικρατεί στην παγκόσμια αγορά αμυντικού υλικού την περίοδο που διεξήχθη η διαπραγμάτευση, αλλά και τις τροποποιήσεις που επέρχονται σύμφωνα με τα διδάγματα των πρόσφατων συγκρούσεων.
Στο γιατί χρειαζόμαστε αυτές τις φρεγάτες, ο κ. Διαβάκης εξήγησε ότι «οι επιχειρήσεις θαλασσίου και εναερίου ελέγχου για την προστασία των εθνικών μας συμφερόντων και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, σε απόσταση από τις ακτές μας απαιτούν επιτόπια παρουσία σε μεγάλο χρονικό διάστημα σε ένα επιχειρησιακό περιβάλλον πλούσιο σε απειλές και παρεμβολές παράλληλα με την δυνατότητα προβολής πυρός σε μεγάλο ύψος, μεγάλη απόσταση και πέρα από τον ορίζοντα» όπως είναι οι φρεγάτες αυτές για τέτοιες αποστολές.
Ο υφυπουργός χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «ιστορικό» σημειώνοντας την συμβολή που θα έχει η εγχώρια αμυντική βιομηχανία κατά 25% σε κεντρικούς τομείς της κατασκευής αλλά και την μακροχρόνια και μελλοντική εμπλοκή της σε εργασίες της γαλλικής αμυντικής βιομηχανίας.
Απαντήσεις σε ερωτήματα βουλευτών έδωσαν όπως και στην συζήτηση του νομοσχεδίου επί της αρχής ο αρχηγός ΓΕΕΕΘΑ στρατηγός Δημήτρης Χούπης και ο αρχηγός του ΓΕΝ Αντιναύαρχος Δημήτριος - Ελευθέριος Κατάρας .
Ακρόαση φορέων
Νωρίτερα κατά την ακρόαση φορέων οι εκπρόσωποι των κατασκευαστών και οι εργαζόμενοι δήλωσαν την ικανότητα, την τεχνογνωσία αλλά και την ετοιμότητα τους να ανταποκριθούν σε οποιοδήποτε έργο τους ανατεθεί. Χαρακτήρισαν θετικό το ποσοστό του 25% που προβλέπεται από τις Συμφωνίες για ανάθεση έργου στην ελληνική αμυντική βιομηχανία, σημειώνοντας όμως ότι θα έπρεπε να υπήρχε ένα δεσμευτικό πλαίσιο για να μπορεί να προσμετρήσει αυτή η υλοποίηση όπως και η συμμετοχή να αφορά έργα προστιθέμενης αξίας.
Ειδικότερα:
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Αεροδιαστημικής, Ασφάλειας και Άμυνας Δημήτρης Σκαλαίος ανέφερε ότι είναι «σημαντική η αύξηση της ελληνικής συμμετοχής σε 25% στις νέες συμβάσεις αλλά παραμένουμε να δούμε τώρα το πώς θα υπολογίζεται η υλοποίηση αυτή και για αυτό είμαστε σε στενή συνεργασία με την ΔΑΕ. Η ελληνική συμμετοχή του 14% που προβλεπόταν από την προηγούμενη σύμβαση για τις τρεις φρεγάτες είναι χαμηλότερο αλλά ακόμα είναι εν εξελίξει οι εργασίες τους. Επίσης σημαντικό για την Αμυντική Βιομηχανία είναι η συμμετοχή της εγχώριας αγοράς σε εργασίες προστιθέμενης αξίας».
Ο πρόεδρος των Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού Αναστάσιος Ροζολής εάν και ανέφερε ότι το πάγιο αίτημα είναι για συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας στα προγράμματα να είναι στο 35%, το ποσοστό του 25% που προβλέπεται στην παρούσα συμφωνία είναι σημαντικό και στη σωστή κατεύθυνση. Παρατήρησε, όμως, ότι ο ορισμός του 25% όπως αναφέρεται στην Συμφωνία «είναι στον αέρα, εάν δεν μπουν σχετικές διατάξεις» και πρόσθεσε πως «είμαστε στην διάθεση της ΔΑΕ με γόνιμο διάλογο να τεθούν κριτήρια όπως υπήρχαν μέχρι το 2011 ώστε ο αρμόδιος Επιτελής να μπορεί να το μετρά και να το πιστοποιεί». Σχετικά με το πρόγραμμα των φρεγατών, ο κ. Ροζολής είπε ότι «είναι το πιο επιτυχημένο τα τελευταία χρόνια υπό την έννοια της εγχώριας συμμετοχής, παρ' όλο που μπορεί να μην είναι το επιθυμητό αλλά είναι στη σωστή κατεύθυνση».
Ο πρόεδρος του ΔΣ της Ένωσης Ελληνικών Ναυπηγείων Παναγιώτης Ξενοκώστας ανέφερε ότι «όλο το οικοσύστημα των ελληνικών ναυπηγείων δηλώνουμε πανέτοιμοι να κατασκευάσουμε, σχεδιάσουμε και να υποστηρίξουμε το οποιοδήποτε σκάφος του ΠΝ μέχρι 150 μέτρων και χιλιάδων τόνων εκτοπίσματος, άρα έχουμε την ετοιμότητα».
Παράλληλα, σημείωσε ότι «έχουμε ενημερώσει το ΠΝ εδώ και ενάμιση χρόνο ότι έχουμε την δυνατότητα να κατασκευάσουμε με ένα μικρότερο κόστος περίπου στο 15% από τους άλλους ευρωπαίους ανταγωνιστές μας». Για την εθνική συμμετοχή του 25% στο πρόγραμμα ο κ. Ξενοκώστας είπε «αυτή να μην μείνει σε μια συμφωνία διακριτικής ευχέρειας μεταξύ της αναδόχου και των ιδιωτικών εταιρειών αλλά να υπάρξει ένα πλαίσιο» προσθέτοντας πως «οι εργασίες αυτές να αφορούν τομείς υπηρεσίες και εργασίες προστιθέμενης αξίας και όχι απλές συγκολλήσεις και συντηρήσεις».
Ο πρόεδρος των Ναυπηγείων Σαλαμίνας Γεώργιος Κόρος ανέφερε ότι εδώ και τρία χρόνια συνεργαζόμαστε με την Naval Group κατασκευάζοντας πολύ σημαντικά τμήματα των Belharra τόσο για το ελληνικό ΠΝ όσο όμως και για το γαλλικό ΠΝ. Ανέφερε ότι η Ελλάδα, μέσω των ναυπηγείων Σαλαμίνας είναι για πρώτη φορά εξαγωγέας αμυντικού ναυπηγικού προϊόντος. Η συμμετοχή στην κατασκευή των Belharra αποσαφήνισε ότι «δεν αφορά απλά συγκολλήσεις αλλά ιδιαίτερα εξιδεικευμένα τμήματα που είναι εφικτό να κατασκευαστούν μόνο εάν κανείς έχει το γνωστικό επίπεδο, την τεχνική κατάρτιση και την αντίληψη της ναυπηγικής επιστήμης και τέχνης».
Και «η συνεργασία μας μέχρι σήμερα με τη Naval Group συνετέλεσε στο να ανεβάσουμε ακόμα περισσότερο τις γνώσεις μας, κάνοντας την Ελλάδα να είναι σε θέση να κατασκευάσει τέτοια πλοία». Τα ναυπηγεία Σαλαμίνας, πρόσθεσε «έχουν υπογράψει παράλληλα με την Naval Group και ένα εξαετές συμβόλαιο για το follow support για τις φρεγάτες».
Ο διευθύνων σύμβουλος των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, από την πλευρά του ανέφερε ότι σαφέστατα και εμείς χαιρετίζουμε την πρόβλεψη στην Συμφωνία για την συμμετοχή του 25% της εγχώριας αγοράς. Επισήμανε ότι «δεν υπάρχει περίπτωση η χώρα να φτιάξει Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία εάν δεν εμπιστευτεί την Αμυντική της Βιομηχανία. Δεν θα μας εμπιστευτεί κανείς, εάν δεν μας εμπιστεύονται οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας και εάν δεν αποφασίσουμε να κάνουμε το μεγάλο βήμα στο να συμμετέχουμε με μεγάλο όγκο στα αμυντικά προγράμματα που αποφασίζονται».
Τα βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, παρατήρησε ο κ. Βαρβιτσιώτης, είναι στην σωστή κατεύθυνση. Για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά είπε ότι μετά από μια μεγάλη περιπέτεια 15 ετών, εδώ και χρόνια έχουν ξεκινήσει την εμπορική τους δραστηριότητα που είχε σταματήσει από το 2010. Παράλληλα πρόσθεσε στα ναυπηγεία αυτά έχουν φτιαχτεί οι φρεγάτες ΜΕΚΟ, τα υποβρύχια τύπου «Παπανικολής» και οι κανονιοφόροι άρα θα θέλαμε να είμαστε συμμέτοχοι και αρωγοί σε επόμενο εξοπλιστικό πρόγραμμα» λέγοντας πως «η διεύρυνση της συμφωνίας με τη Naval Group θα πρέπει να έρθει με την ανάπτυξη και την επένδυση στις Ελληνικές Αμυντικές Βιομηχανίες» και δήλωσε ότι «τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και για τα τρία στάδια (κατασκευή, αναβάθμιση και follow support) είναι παρόντα και μπορούν να συμμετέχουν με όποιο τρόπο τους ζητηθεί πάντα σε ανταγωνιστικές τιμές» δίνοντας έμφαση ότι από αυτή τη συνεργασία να υπάρχει μεταφορά τεχνογνωσίας.
Ο αντιπρόεδρος του ομίλου ΟΝΕΧ Ιωάννης Σταματόπουλος χαιρέτισε την συμμετοχή στο 25% της εγχώριας βιομηχανίας στις παρούσες Συμφωνίες και δήλωσε ότι «είμαστε πρόθυμοι να συμβάλλουμε στην επίτευξη αυτού του στόχου» επισημαίνοντας ότι « προς ώρα δεν μας είναι ξεκάθαρο το πλαίσιο, δεν γνωρίζουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της υλοποίησης του 25% , με ποια διαδικασία θα προσμετράτε αυτό αλλά και πώς θα πιστοποιείται» Το δικό μας ναυπηγείο είπε «έχει την ικανότητα να ναυπηγήσει όχι τμήματα αλλά το σύνολο ενός πλοίου, όπως το έχει πραγματοποιήσει επί σειρά ετών».
Ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Ναυπηγείου Σκαραμαγκά Ευάγγελος Μπαλογιάννης, από την πλευρά των εργαζομένων είπε ότι « οι εργαζόμενοι στη ναυπηγική βιομηχανία στην Ελλάδα έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να κατασκευάσουμε και να επισκευάσουμε πλοία διαφόρων πλοίων τόσο για το ΠΝ όσο και το Ε.Ν» Οι εργαζόμενοι στη ναυπηγική βιομηχανία και ιδιαίτερα στον Σκαραμαγκά, είπε «έχουμε κατασκευάσει και επισκευάσει χιλιάδες τύπους πλοίων και ειδικά για το ΠΝ έχουμε κατασκευάσει φρεγάτες, κανονιοφόρους , υποβρύχια και μπορούμε να εκτελέσουμε οποιαδήποτε βιομηχανική κατασκευή».
Ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Αθανάσιος Δαβάκης απαντώντας στις παρατηρήσεις των φορέων επισήμανε ότι «αυτή η παραγγελία της τέταρτης φρεγάτας αποδεικνύεται ότι έχει και ένα αναπτυξιακό σκέλος ως προμήθεια» Για το πώς θα προσμετράται το 25% της ελληνικής συμμετοχής ανέφερε ότι «φαίνεται καθαρά και αναλύεται τόσο στο άρθρο 41 της Σύμβασης 16Β όσο και αποτυπώνεται στο πνεύμα και νόημα όλης αυτής της Σύμβασης». Το 25% αυτό, πρόσθεσε καθιστά συμμετέχουσα στο πρόγραμμα όλη την Αμυντική μας κοινότητα που είναι μεγάλη, επαρκής και δεν μπορεί να υπάρχει η οποιαδήποτε επί αυτού ένσταση.
Απαντώντας στην κριτική της Αντιπολίτευσης γιατί δεν υπάρχουν στο σχέδιο συμβάσεις λέγοντας ότι « το Κράτος δεν μπορεί να επιβάλει στον ανάδοχο το ποιους υποεργολάβους θα επιλέξει. Εμείς τους δεσμεύουμε με ξεκάθαρο τρόπο ότι οι υποεργολάβοι πρέπει να είναι ελληνικές εταιρείες που όχι μόνο θα αναλάβουν την κατασκευή της νέας φρεγάτας και την συντήρησή της αλλά και ότι θα επεκταθεί αυτό και σε άλλες δραστηριότητες της Naval Group, που αποτελεί μια εξαιρετική ευοίωνη προοπτική για την αμυντική μας βιομηχανία». Ο κ. Δαβάκης δήλωσε ανοικτός αλλά επιφυλάχθηκε για την εξέταση του αιτήματος του προέδρου του Σωματείου των Εργαζομένων στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά για την συνέχιση της εργασίας τους.
Το νομοσχέδιο θα εισαχθεί στην Ολομέλεια για συζήτηση και ψήφιση την ερχόμενη Πέμπτη 2 Οκτωβρίου.
