Τα υψηλότερα επιτόκια των τελευταίων δεκαετιών έχουν αρχίσει να… δαγκώνουν, η Λαγκάρντ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να διαψευστούν οι προβλέψεις που θέλουν τα επιτόκια θα κορυφώνονται σύντομα και κάπως έτσι η ευρωπαϊκή οικονομία πλησιάζει σε σημείο καμπής. Από την ανθεκτικότητα και τις ισχυρές επιδόσεις περνάμε σταδιακά στην ύφεση. Μία ύφεση που ενώ αρχικά ήθελαν να αποφύγουν οι κεντρικές τράπεζες, υποχρεώθηκαν να την προκαλέσουν για να «σκοτώσουν» τη ζήτηση και να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό.
Η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας, που σχεδόν όλοι οι αναλυτές προέβλεπαν, έφτασε έστω με καθυστέρηση. Βλέπετε, τα μέτρα στήριξης και οι επιδοματικές πολιτικές των προηγούμενων τριών ετών ήταν τέτοιας έκτασης που σε συνδυασμό με τη συσσωρευμένη ζήτηση από τα lockdown, κράτησαν την οικονομία σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα. Τώρα αυτό αλλάζει αν και όχι με την ίδια ορμή σε όλες τις οικονομίες.
Το σίγουρο είναι ότι πλέον οι επιπτώσεις των αυξημένων επιτοκίων γίνονται αισθητές και το momentum της υποστηριζόμενης ζήτησης εξασθενεί, αναγκάζοντας τις μεγαλύτερες ανεπτυγμένες οικονομίες να περάσουν το κατώφλι της ύφεσης, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Γερμανία. Σύμφωνα με την Citi, η παγκόσμια οικονομία θα τρέξει με ρυθμό 2,3% φέτος και 2% το 2024, μακριά από την μακροπρόθεσμη τάση του 3%, με την Κίνα να παίζει σημαντικό ρόλο στην επιβράδυνση. Ο παγκόσμιος πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 5,6% το 2023 και στο 4,1% το 2024, δίνοντας το δικαίωμα στις κεντρικές τράπεζες να διατηρήσουν υψηλά τα επιτόκια για περισσότερο.
Τα επόμενα τρίμηνα θα είναι τρίμηνα συρρίκνωσης του ΑΕΠ σε ολόκληρη την Ευρώπη, με τις ΗΠΑ να φλερτάρουν και αυτές με την ύφεση, ενώ ο πληθωρισμός στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στην τιμή-στόχο του 2% το λιγότερο σε ένα χρόνο. Η Ελλάδα αναμένεται να αποτελέσει μία φωτεινή εξαίρεση στη Γηραιά Ήπειρο, εμφανίζοντας ανάπτυξη έως και άνω του 3% φέτος, όταν η Γερμανία εκτιμάται πως θα εμφανίσει ύφεση 0,7%, η Ευρωζώνη στο σύνολό της θα βρεθεί σε πλήρη στασιμότητα με 0%, ενώ Γαλλία και Ιταλία θα δουν το ΑΕΠ τους να ενισχύεται οριακά κατά 0,2% και 0,5% αντίστοιχα. Η Ελλάδα εμφανίζει το καλύτερο οικονομικό κλίμα αυτή τη στιγμή και ακολουθούν Ιταλία και Ισπανία, ενώ Γερμανία, Ολλανδία και Γαλλία έχουν τις χειρότερες μετρήσεις.
Έτσι όπως διαμορφώνεται η κατάσταση έχει δύο όψεις για τις αγορές. Η μία είναι αυτή που θέλει τους επενδυτές να γίνονται πιο επιφυλακτικοί εξαιτίας της ύφεσης, που σημαίνει ότι δεν αποκλείεται κάποια σοβαρή διόρθωση. Η άλλη είναι πιο αισιόδοξη γιατί θέλει τους επενδυτές να αναζητούν την κατάλληλη ευκαιρία-διόρθωση για να τοποθετηθούν αναμένοντας την ανάκαμψη. Σημειώνεται ότι ο πανευρωπαϊκός Euro Stoxx 50 και ο γερμανικός DAX ενισχύονται κατά περίπου 14% φέτος, μετά από απώλειες άνω του 12% το 2022. Η Citi, πάντως, πιστεύει ότι παρά την αναμενόμενη ύφεση σε ΗΠΑ και Ευρώπη και τις σημαντικές προκλήσεις, η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα χρηματιστήρια.
Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός θα μας απασχολεί για τουλάχιστον ένα χρόνο συνεπάγεται πως ακόμη και αν τα επιτόκια σταματήσουν να αυξάνονται τον Ιούλιο ή τον Σεπτέμβριο, θα παραμείνουν στο υψηλότερο σημείο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και όπως είναι φυσιολογικό, η ύφεση στην Ευρώπη θα επηρεάσει και την ελληνική οικονομία, τόσο μέσω του τουρισμού όσο και γενικότερα.
Χθες, η Κριστίν Λαγκάρντ προετοίμασε το έδαφος για νέα αύξηση των επιτοκίων τον Ιούλιο και πλέον οι περισσότεροι συμφωνούν ότι δεν θα είναι η τελευταία με το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ να κορυφώνεται κατά πάσα πιθανότητα τον Σεπτέμβριο στο 4%. Ενδεικτική του πόσο ρευστές είναι οι συνθήκες είναι η δήλωση της Λαγκάρντ, σύμφωνα με την οποία η ΕΚΤ δύσκολα θα μπορεί σύντομα να δηλώσει με βεβαιότητα ότι τα επιτόκια δεν θα αυξηθούν περαιτέρω. Η τοποθέτηση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί οι προβλέψεις για ήπια και όχι βαθιά ύφεση έχουν γίνει με την παραδοχή ότι οι αυξήσεις επιτοκίων φτάνουν στο τέλος τους.
