Το στοίχημα του Σεπτεμβρίου για αγορές και οικονομία

Το στοίχημα του Σεπτεμβρίου για αγορές και οικονομία

Μία στις δύο εταιρείες από το 84% της συνολικής κεφαλαιοποίησης του S&P 500. ξεπέρασε τις εκτιμήσεις κατά την ανακοίνωση αποτελεσμάτων δεύτερου τριμήνου του 2022.

Τα έσοδα ξεπέρασαν κατά 2% τις εκτιμήσεις και τα κέρδη κατά 5% αντανακλώντας τα καλύτερα από τα αναμενόμενα περιθώρια κέρδους και δίνοντας το βασικό καύσιμο του τρέχοντος bear market rally.

Η μητέρα των αγορών έσβησε αναλόγως τις απώλειες της, τουτέστιν όπως το 52% των εταιρειών ξεπέρασαν τις εκτιμήσεις, έτσι και ο S&P 500 «έσβησε» το 53% των απωλειών του από τις αρχές του έτους.

Το bear market rally λοιπόν που ξεκίνησε από τα τέλη Ιουλίου έχει βοηθήσει τις αγορές να μειώσουν τις απώλειες τους και έτσι για όσους εξετάσουν με τι ποσοστό ετήσιας πτώσης θα υποδεχθούμε το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, η αίσθηση κινδύνου που θα αντιμετωπίσουν είναι σαφώς πιο «εύπεπτη».

Πιο συγκεκριμένα, ο S&P 500 φιγουράρει με πτώση πέριξ του 11% σε ετήσια βάση , ο Dow Jones με πτώση 8,3%, ο NASDAQ -18.3%, ο STOXX Europe -9.8%, ο DAX -13.8%, ο MSCI EM -17.7% ενώ η Ελλάδα και η Ιαπωνία εκπλήσσουν, καθώς μιας και σημείωσαν με αφετηρία την αρχή του χρόνου ένα πολύ πιο μικρό ποσοστό πτώσης σε σχέση με άλλες αγορές, μπόρεσαν να το σβήσουν εξ ’ολοκλήρου και έτσι φιγουράρουν με μια ετήσια πτώση μικρότερη του 2%.

Το αμέσως βέβαια επόμενο ερώτημα είναι το εξής: Στο τέλος του έτους, τι πιθανότητες έχουμε να δούμε θετική ετήσια μεταβολή; Εν ολίγοις, οι αγορές θα καταφέρουν να «σβήσουν» και τις υπόλοιπες απώλειες και να κλείσουν το 2022 με θετικό πρόσημο σε ετήσια βάση;

Η απάντηση ανήκει όπως πάντα στην αγορά. Όμως πέραν αυτής, υπάρχει και η λογική επεξεργασία των δεδομένων και των γεγονότων.

Η μετακύλιση του κόστους στον καταναλωτή δεν είναι απεριόριστη

Ένα από τα συμπεράσματα από την ανακοίνωση των εταιρικών αποτελεσμάτων β τριμήνου είναι ότι τα περιθώρια κέρδους παρέμειναν ισχυρά, καθώς οι εταιρείες αντιστάθμισαν την αύξηση του κόστους των πρώτων υλών, των μεταφορών και της ενέργειας με την τιμολογιακή τους δύναμη.

Η αλήθεια είναι ότι οι συνθήκες επέτρεψαν αυτή την στρατηγική επιλογή.

Μετά από δυόμιση σχεδόν χρόνια πανδημίας και σκληρών lockdowns, οι καταναλωτές είχαν το φετινό καλοκαίρι τη διάθεση να ξοδέψουν τις συσσωρευμένες αποταμιεύσεις τους και να «περάσουν καλά».

Ως εκ τούτου, η καταναλωτική ζήτηση παρέμεινε ισχυρή παρά τις αυξήσεις τιμών σε προϊόντα και υπηρεσίες. Εδώ ακριβώς εδράζεται ένα μεγάλο μέρος της θετικής έκπληξης σε επίπεδο κερδοφορίας του δεύτερου τριμήνου.

Όμως οι αποταμιεύσεις κάποια στιγμή μειώνονται κάτω από το επίπεδο που τροφοδοτεί θετικά το καταναλωτικό συναίσθημα και οι συνεχόμενες αυξήσεις των τιμών οδηγούν αναγκαστικά σε μείωση της κατανάλωσης.

Τα δεδομένα που έχουμε μέχρι στιγμής- μπορείτε να διαβάσετε σχετικά εδώ και εδώ, συγκλίνουν στο γεγονός ότι οι πληθωριστικές πιέσεις δεν αναμένεται να αποκλιμακωθούν σύντομα, παρά την μικρή επιβράδυνση που κατέδειξαν τα στοιχεία των δεικτών τιμών καταναλωτή και παραγωγού για τον μήνα του Ιουλίου. Το αντίθετο μάλιστα, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η επιβράδυνση αυτή να αποδειχθεί παροδικό φαινόμενο.

Αρκεί να δει κανείς τα νέα ρεκόρ των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη αυτή την εβδομάδα, για να χάσει κάθε περιθώριο αισιοδοξίας.

Η σφιχτή αγορά φυσικού αερίου, η πτώση της παραγωγής πυρηνικών αντιδραστήρων, η εξαιρετικά χαμηλή παραγωγή αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας, ακόμα και η χαμηλή στάθμη του Ρήνου που «μπλοκάρει» τη μεταφορά ντίζελ και άνθρακα, ώθησαν στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας το κόστος για ηλεκτρική ενέργεια στη Γερμανία την επόμενη χρονιά στα 446 ευρώ ανά μεγαβατώρα και το αντίστοιχο συμβόλαιο της Γαλλίας πάνω από τα 600 ευρώ.

Την ίδια στιγμή το ολλανδικό συμβόλαιο για το φυσικό αέριο, το ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς, βρίσκεται στα 209 ευρώ ανά μεγαβατώρα, περίπου 10 φορές υψηλότερα από τον μέσο όρο αυτής της περιόδου τα τελευταία πέντε χρόνια.

Και όλα αυτά, μόλις δύο μήνες πριν από την επίσημη έναρξη της χειμερινής περιόδου θέρμανσης, με έναν χειμώνα μπροστά μας που όλοι ελπίζουμε να είναι εξαιρετικά ήπιος ώστε να έχουμε πιθανότητες να γλυτώσουμε το δελτίο στο ρεύμα.

Στο σημείο αυτό να διευκρινίσουμε ότι το γεγονός ότι ο σημαντικότερος ποταμός της βορειοδυτικής Ευρώπης για τη μεταφορά βιομηχανικών αγαθών, πρόκειται να γίνει σχεδόν αδιάβατος λόγω της χαμηλής στάθμης του νερού, ενδέχεται να αυξήσει εκ νέου τη ζήτηση για φυσικό αέριο, σε μια συγκυρία που χρειαζόμαστε απεγνωσμένα κάθε εναλλακτική πηγή.

Το λογικό συμπέρασμα λοιπόν -ceteris paribus πάντα- είναι ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα επιμείνουν. Όσο όμως επιμένουν, η τιμολογιακή δύναμη των εταιρειών θα καθίσταται ολοένα και μικρότερη. Το ίδιο και τα περιθώρια κερδοφορίας.

Αυτός είναι ο βασικός λόγος που οι αναλυτές αρχίζουν να ενσωματώνουν την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης στις προβλέψεις τους για την εταιρική κερδοφορία, ειδικά για το 2023. Για του λόγου το αληθές, οι περισσότεροι αναλυτές αναμένουν μια αύξηση κερδών ανά μετοχή για ολόκληρο το έτος κατά 8% το 2022 και -κρατηθείτε- 3% για το 2023.

Πιστεύουμε δε ότι και σε επίπεδο εκτιμήσεων εταιρικής κερδοφορίας θα γίνει ό,τι ακριβώς έγινε σε επίπεδο εκτιμήσεων για τους ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ. Τουτέστιν θα δούμε πολλές καθοδικές επανεκτιμήσεις για τον ρυθμό αύξησης των κερδών των επιχειρήσεων τόσο για το 2023, όσο και για το τελευταίο τρίμηνο του 2022.

Τι μας «φωνάζει» η αγορά των ομολόγων

Μπορεί στις ΗΠΑ, ο δείκτης τιμών παραγωγού τον Ιούλιο να σημείωσε μια μικρή επιβράδυνση στον ρυθμό ανόδου -άνοδος 9,8%, έναντι ανόδου 11,3% τον προηγούμενο μήνα και εκτίμηση για άνοδο 10,4%- και ο δείκτης τιμών καταναλωτή επίσης να επιβραδύνθηκε, σημειώνοντας άνοδο 8,5% έναντι εκτιμήσεων για άνοδο 8,7% και άνοδο 9,1% τον Ιούνιο, εντούτοις σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων της Fed, η ομοσπονδιακή τράπεζα θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια, καθώς παρά τα πρόσφατα στοιχεία, θα χρειαστούν περισσότερες ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός επιβραδύνεται πριν αποφασίσει η Fed να μετριάσει τον ρυθμό σύσφιξης.

Στην ουσία οι δηλώσεις των αξιωματούχων της Fed αντικατοπτρίζουν όσα αναπτύξαμε λίγο πιο πάνω: To πόσο μακριά θα πάει η ανάκαμψη στις τιμές της ενέργειας θα καθορίσει πόσο επιθετικά θα γίνουν τα γεράκια της Fed. Με τη σειρά τους, οι τιμές ενέργειας θα εξαρτηθούν πολλάκις από τις καιρικές συνθήκες.

Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που η αγορά των ομολόγων δεν ακολούθησε με τον ίδιο ενθουσιασμό το bear market rally της αγοράς των μετοχών.

Τα μέσα του Αυγούστου λοιπόν θα μας βρουν με αποδόσεις στα 10ετή

-πέριξ του 2,84% και 129 μ.β από τις αρχές του έτους στις ΗΠΑ

-πέριξ του 0,97% και 115 μ.β από τις αρχές του έτους στη Γερμανία

-πέριξ του 2,08% και 151 μ.β από τις αρχές του έτους στην Ισπανία

-πέριξ του 3,07% και 191 μ.β από τις αρχές του έτους στην Ιταλία και

-πέριξ του 3,20% και 188 μ.β από τις αρχές του έτους στην Ελλάδα.

Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε και δύο λεπτομέρειες-κλειδιά για την αγορά των ΗΠΑ:

- Η αναστροφή της καμπύλης αποδόσεων παραμένει ενεργή, συνεχίζοντας να τροφοδοτεί τους φόβους των επενδυτών για ύφεση.

- Τα νοικοκυριά σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Bank of America κατέχουν μετοχικά assets συνολικής αξίας περίπου 38 τρισ. δολαρίων, εκ των οποίων τα 5,9 τρισ. δολάρια τοποθετήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια.

Τουτέστιν, τα νοικοκυριά των ΗΠΑ κατέχουν περίπου το 52% της Wall Street, και αντίθετα με τους θεσμικούς επενδυτές, στην πρόσφατη πτώση δεν μείωσαν τις θέσεις τους, κάτι που διαφοροποιεί την τρέχουσα bear market από τις υπόλοιπες.

Αποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.