Ο πλανήτης κρατάει την ανάσα του. Οι πρώτες 100 ημέρες του νέου Αμερικανού Προέδρου έχουν φέρει τα πάνω κάτω στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα. Δεδομένα δεκαετιών ανατρέπονται, βεβαιότητές αμφισβητούνται, η διπλωματική ισορροπία του πλανήτη διασαλεύεται. Οι οικονομικές σχέσεις μεταξύ των μεγάλων, και όχι μόνο, δυνάμεων δοκιμάζονται. Και το ερώτημα όλων είναι ένα : θα αντέξει ο πλανήτης άλλα τέσσερα περίπου χρόνια προεδρίας Τραμπ; Πόσος αλήθεια είναι ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο Πλανητάρχης και για πόσο θα επικρατεί παγκόσμια αταξία;
Κι όμως, αυτό που ισχύει για όλους, ισχύει και για τον ισχυρότερο άνδρα του κόσμου : ο μεγαλύτερος εχθρός του ανθρώπου είναι ο χρόνος και ο Τραμπ δεν εξαιρείται από τον κανόνα αυτό.
Μπορεί οι επόμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές να είναι σε 4 χρόνια, οι εκλογές όμως με τις οποίες έχει να έρθει άμεσα αντιμετώπος ο πρόεδρος Τραμπ είναι οι λεγόμενες ενδιάμεσες αμερικανικές εκλογές οι οποίες θα γίνουν σε λιγότερο από δύο χρόνια.
Αυτές ενδέχεται να ροκανίσουν την παντοδυναμία Τράμπ. Και εξηγούμαστε : Σε αυτές, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να χάσει την πλειοψηφία που αυτή τη στιγμή κατέχει στο Κονγκρέσο. Και αυτό, γιατί ήδη έχει αρχίσει και καταγράφεται σημαντική δυσφορία των Αμερικανών πολιτών/καταναλωτών απέναντι στις πολιτικές αύξησης δασμών και επαναδιαπραγμάτευσης των σχέσεων με τους διεθνείς εμπορικούς τους εταίρους.
Μετά το πρώτο σοκ των έως και τριψήφιων επί τοις εκατό δασμών που ανακοίνωσε, έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία της επαναδιαπραγμάτευσης, της παροχής περιόδου αναβολής εφαρμογής τους, των συνομιλιών με τουλάχιστον 75 οικονομικούς εταίρους.
Σε αυτό το πλαίσιο, η προ ημερών εξαγγελία του ότι θα απολύσει τον Προέδρο της Fed (της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ δηλαδή) αναιρέθει, ο Σκοτ Μπέσεντ – Υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών – αναμένει αποκλιμάκωση των εμπορικών «εχθροπραξιών» με την Κίνα και ανεύρεση λύσης στο άμεσο μέλλον, και η Tesla ανακοίνωσε αποτελέσματα με υπο-απόδοση εσόδων ενώ ταυτόχρονα ενημέρωσε πως διακόπτει την παραγωγή του ανθρωποειδούς ρομπότ Optimus καθώς…απαραίτητο υλικό στην παραγωγή του είναι οι σπάνιες γαίες που δεν προμηθεύεται πλέον από την Κίνα.
Πέραν όμως της μειωμένης δημοφιλίας του Τραμπ και των επικείμενων ενδιάμεσων εκλογών, την πολιτική των αυξημένων δασμών την πληρώνουν οι Αμερικανοί καταναλωτές, με αύξηση των τιμών των προϊόντων και μείωση της αγοραστικής τους δύναμης. Σε ότι δε αφορά τα εργοστάσια που έχει υποσχεθεί ότι θα φτιάξει καταλαβαίνουμε όλοι ότι δεν θα μπορούσε αυτό να το υλοποιήσει στο άμεσο μέλλον και σίγουρα όχι εντός αυτής της θητείας.
Οι ψηφοφόροι του ανησυχούν για την αύξηση του πληθωρισμού, την μείωση θέσεων εργασίας και αύξηση της ανεργίας, ενώ ταυτόχρονα η αισιοδοξία που τους διακατείχε παρέρχεται και δίνει τη θέση της στην ανασφάλεια.
Σε αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε και δύο ακόμα παράγοντες που μειώνουν τον διαθέσιμο χρόνο του προέδρου. Πρώτον, η ανάγκη εξυπηρέτησης σημαντικού μέρους του αμερικανικού δημοσίου χρέους. Ο πρόεδρος Μπάιντεν επέλεγε την αντικατάσταση του αμερικανικών ομολόγων που έληγαν με έντοκα γραμμάτια βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα – έναντι αντίστοιχων άλλων μακροπρόθεσμης διάρκειας. Το ύψος αυτών που πρέπει να εξυπηρετηθούν και να πληρωθούν εντός του έτους ανέρχεται σε 7 τρις Δολάρια ΗΠΑ. Δεύτερον, σημαντικό μέρος αυτού του χρέους είναι στα χέρια ξένων επενδυτών, μεταξύ των οποίων και η Ιαπωνία και η Κίνα.
Επιπλέον, ως αποτέλεσμα της πολιτικής Τραμπ θα επηρεασθούν, και όχι θετικά, οι χρηματαγορές, στις οποίες είναι επενδεδυμένα κεφάλαια των ασφαλιστικών ταμείων, έσοδα από τις αποδόσεις των οποίων έχουν προϋπολογισθεί για την πληρωμή της συνταξιοδοτικής δαπάνης, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Η επόμενη μέρα θα φέρει ένα πιο ισορροπημένο εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ των κρατών, αποδυνάμωση του αμερικανικού νομίσματος και περαιτέρω ενδυνάμωση της Ευρώπης, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να στέκεται ακόμα πιο δυνατά στα πόδια της.
Και η χώρα μας; Πού βρίσκεται η Ελλάδα εν μέσω όλων αυτών των εξελίξεων;
Η αναβάθμιση από την S&P της ελληνικής οικονομίας ως αποτέλεσμα της «ακλόνητης δημοσιονομικής της πειθαρχίας» σε ΒΒΒ μας «ξεκόλλησε» από την λευκή γραμμή του κατώτερου επιπέδου της επενδυτικής βαθμίδας.
Η ελληνική οικονομία υπεραποδίδει, συγκλίνουμε με τις ευρωπαϊκές οικονομίες, ο αντίκτυπος από τους δασμούς κρίνεται διαχειρίσιμος λόγω της μικρής άμεσης έκθεσης της χώρας μας σε εξαγωγές στις ΗΠΑ ενώ ταυτόχρονα οι ξένοι επενδυτές αντιμετωπίζουν θετικά τις ανακοινώσεις για αύξηση των δαπανών του ελληνικού κράτους σε υποδομές. Η Ελλάδα, υπό την ηγεσία και την καθοδήγηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και πλέον με τον Κυριάκο Πιερρακάκη να κρατάει το τιμόνι της οικονομίας – συνεχίζει να εντυπωσιάζει με θετικό πρόσημο τη διεθνή σκηνή.
*Η Δήμητρα Καντεράκη είναι Οικονομολόγος και Πολιτεύτρια Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών με τη Νέα Δημοκρατία.
