Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Πλούσια σε γεγονότα, αλλά και αποδόσεις μπορεί να χαρακτηριστεί η χρονιά που μας πέρασε για τα διεθνή χρηματιστήρια. Κι αυτό λόγω, της εξόδου της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την επικράτηση του Donald Trump στις αμερικανικές εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου, αλλά και το «όχι» στην Ιταλία για τη συνταγματική μεταρρύθμιση. Από την άλλη, τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν την προηγούμενη χρονιά, οδήγησαν σε σημαντικές αποδόσεις τους επενδυτές που κατάφεραν να προβλέψουν σωστά, ενώ ευνόησε το trading, αλλά και επιβεβαίωσε τους contrarians.
Παρά το γεγονός ότι στις 11 Φεβρουαρίου η πλειοψηφία των διεθνών χρηματιστηρίων κατέγραψε χαμηλά έτους, με κάποια από αυτά να εισέρχονται σε bear market, η συνέχεια ήταν εντελώς διαφορετική, αφού στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, είχαμε νέα ιστορικά υψηλά για τους αμερικανικούς δείκτες, με τις μετοχές, και τα εμπορεύματα να ενισχύουν τις αποδόσεις τους στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, ενώ μερικοί χρηματιστηριακοί δείκτες βρέθηκαν εκ νέου σε bull market. Ας δούμε όμως παρακάτω, πως κινήθηκαν δείκτες, μετοχές, εμπορεύματα, και συνάλλαγμα τη χρονιά που μας πέρασε.
Χρηματιστήρια
Τα φώτα της δημοσιότητας στράφηκαν για ακόμη μία φορά στους αμερικανικούς δείκτες, κυρίως λόγω των νέων ιστορικών υψηλών που πραγματοποίησαν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους (και ειδικά μετά τις αμερικανικές εκλογές), αλλά και λόγω των σημαντικών αποδόσεων που κατέγραψαν. Παρά το γεγονός ότι ο Dow Jones δεν κατάφερε να βρεθεί πάνω από τα επίπεδα των 20.000 μονάδων, ολοκλήρωσε το 2016 με κέρδη 13,42%, ο S&P 500 με κέρδη 9,58%, και ο Nasdaq με κέρδη 7,50%. Ο δείκτης όμως που πραγματικά υπέρ-απόδοσε έναντι των κυριότερων αμερικανικών δεικτών, είναι αυτός της μικρής κεφαλαιοποίησης, καθώς ενισχύθηκε το προηγούμενο έτος κατά 19,80%. Τις μεγαλύτερες απώλειες μεταξύ των χρηματιστηρίων της αμερικανικής ηπείρου, κατέγραψε αυτό του Εκουαδόρ, με τον δείκτη Ecuador ECU Index να ολοκληρώνει το 2016 με απώλειες 7,31%.
Στην Ευρώπη, παρά τις αυξομειώσεις των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων κατά τη διάρκεια της χρονιάς, τον τελευταίο μήνα του χρόνου κατάφεραν να κινηθούν προς υψηλότερα επίπεδα, βελτιώνοντας κατά πολύ τις αποδόσεις τους από τις αρχές του έτους. Στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, ο δείκτης FTSE 100 ολοκλήρωσε με το 2016 με κέρδη 14,43%, ο δείκτης DAX 30 με κέρδη 6,87%, ενώ στη Γαλλία ο δείκτης CAC 40 ενισχύθηκε κατά 4,86%. Τα μεγαλύτερα κέρδη μεταξύ των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, κατέγραψε αυτό της Ουγγαρίας, με τον δείκτη BUX να πραγματοποιεί κέρδη 35,42%, σημειώνοντας μάλιστα τον Δεκέμβριο νέα ιστορικά υψηλά. Στην αντίπερα όχθη, τις μεγαλύτερες απώλειες κατέγραψε το χρηματιστήριο της Πορτογαλίας, με τον δείκτη PSI 20 να υποχωρεί κατά 11,93%.
Στην Ασία, μικτή εικόνα κατέγραψαν τα ασιατικά χρηματιστήρια τη χρονιά που μας πέρασε, με το χρηματιστήριο της Αυστραλίας και τον δείκτη S&P/ASX 200 να καταγράφει τον Δεκέμβριο νέα ιστορικά υψηλά. Ο δείκτης NIKKEI ενισχύθηκε κατά 0,42%, ο δείκτης Hang Seng κατάγραψε κέρδη 0,39%, ενώ ο δείκτης Shanghai Composite ολοκλήρωσε τη χρονιά με απώλειες 12,31%. Τα μεγαλύτερα κέρδη μεταξύ των ασιατικών χρηματιστηρίων για το 2016, πραγματοποίησε αυτό του Μπαγκλαντές, με τον δείκτη Bangladesh DSE General Index να σημειώνει κέρδη 177,60%, ενώ τις μεγαλύτερες απώλειες για το 2016 κατέγραψε το χρηματιστήριο του Λάος, με τον δείκτη LSX Composite να υποχωρεί κατά 13,55%.
Κλάδοι
Κατά κοινή ομολογία οι μετοχές των κλάδων των εμπορευμάτων και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, πραγματοποίησαν τις μεγαλύτερες αποδόσεις το έτος που μας πέρασε, ενισχύοντας τα κέρδη τους κυρίως μετά τις αμερικανικές εκλογές. Στις ΗΠΑ ο κλάδος με τα μεγαλύτερα κέρδη για το 2016, είναι αυτός της ενέργειας με 24,30%, με αυτόν των χρηματοοικονομικών να ακολουθεί με 21,38%, ενώ ο κλάδος της υγείας ήταν ο μόνος ο οποίος ολοκλήρωσε σε αρνητικό έδαφος, πραγματοποιώντας απώλειες 4,49%.
Στην Ευρώπη η εικόνα ήταν μικτή, με τα μεγαλύτερα κέρδη να σημειώνει ο κλάδος της ενέργειας με 22,91%, ενώ τις μεγαλύτερες απώλειες αυτός τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών με 18,52%. Στην Ασία, οι μετοχές ακολούθησαν περισσότερο τα αμερικανικά χρηματιστήρια σε αποδόσεις, από ότι τα ευρωπαϊκά, με την πλειοψηφία των κλάδων να ολοκληρώνουν τη χρονιά με κέρδη. Τα μεγαλύτερα κέρδη κατέγραψε ο κλάδος των πρώτων υλών με 16,86%, λόγω των προσδοκιών που καλλιεργήθηκαν για την παγκόσμια ανάπτυξη μετά την εκλογή Trump, ενώ τις μεγαλύτερες απώλειες σημείωσε ο κλάδος της υγείας με 7,90%.
Εμπορεύματα
Μπορεί να χαρακτηριστεί το 2016, ως η χρονιά του κλάδου των εμπορευμάτων, καθώς τα κέρδη διατήρησαν η σταθεροποίηση της ανάπτυξης στη Κίνα και στις ΗΠΑ, αλλά και οι προσδοκίες μετά την νίκη Trump για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2017, αποδίδοντας περίπου 22%. Το πετρέλαιο, έπειτα από αρκετές περιπέτειες σχετικά με τη μείωση της παραγωγής μεταξύ των μελών του OPEC, ενισχύθηκε 45,18%, ο χρυσός 8,61% (περιορίζοντας το τελευταίο τρίμηνο σημαντικά τα κέρδη του), ενώ από τα αγροτικά προϊόντα τα μεγαλύτερα κέρδη κατέγραψε το καουτσούκ με 74,19%. Στα βιομηχανικά μέταλλα, το σιδηρομετάλλευμα υπέρ-απόδοσε έναντι των υπολοίπων με 87,21%, ενώ ο δείκτης μεταφοράς ξηρού φορτίου Baltic Dry ενισχύθηκε κατά 85,16%.
Συνάλλαγμα
Η χρονιά που μας πέρασε, σηματοδοτήθηκε κυρίως από δύο γεγονότα τα οποία επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό την αγορά συναλλάγματος. Το πρώτο ήταν, η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση με τη στερλίνα να υποχωρεί έναντι των περισσότερων ισοτιμιών, και το δεύτερο η αύξηση, μετά από ένα χρόνο, των αμερικανικών επιτοκίων με το δολάριο να ενισχύεται το προηγούμενο έτος κατά 4% περίπου. Την μεγαλύτερη ενίσχυση πραγματοποίησε το δολάριο έναντι της τουρκικής λίρας με 20,87%, ενώ την μεγαλύτερη υποτίμηση κατέγραψε η στερλίνα έναντι του καναδικού δολαρίου με 18,82%.
Πέραν όμως των παραδοσιακών νομισματικών ισοτιμιών, το bitcoin πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη ενίσχυση για το έτος που ολοκληρώθηκε, καθώς η αβεβαιότητα που υπήρξε στις διεθνείς αγορές έστρεψε ένα μέρος των επενδυτών και προς το ψηφιακό νόμισμα, αφού μερικοί από αυτούς το θεώρησαν επενδυτικό καταφύγιο, μαζί με τον χρυσό, οδηγώντας την τιμή του προς τα ιστορικά υψηλά που κατέγραψε τον Ιανουάριο του 2014, φθάνοντας στα $1.137. Η σημαντική ενίσχυση του ψηφιακού νομίσματος, δημιουργεί έντονο προβληματισμό για τα επόμενα έτη, καθώς οι επενδυτές ήδη το συγκαταλέγουν μεταξύ των ασφαλών καταφυγίων (μαζί με χρυσό και κρατικά ομόλογα), αλλάζοντας σημαντικά τις ισορροπίες τόσο μεταξύ των συναλλαγματικών ισοτιμιών, όσο και μεταξύ των επενδυτικών επιλογών.
Πραγματικά η απόδοση του ψηφιακού νομίσματος τη χρονιά που μας πέρασε ήταν εντυπωσιακή, καθώς έναντι του δολαρίου ενισχύθηκε κατά 122,31% ολοκληρώνοντας το έτος στα 954,51, ενώ έναντι του ευρώ σημείωσε κέρδη κατά 126,53% ολοκληρώνοντας στα 890,54.
Πηγή γραφήματος:Bloomberg
Το 2017 ξεκίνησε με αρκετές προσδοκίες για τις διεθνής αγορές, κυρίως όσο αφορά την ανάπτυξη σε ΗΠΑ και παγκόσμια οικονομία. Ας ελπίσουμε πως οι προσδοκίες δεν θα διαψευσθούν, καθώς σε αυτή την περίπτωση ίσως επαναληφθεί το πρώτο δίμηνο του προηγούμενου έτους.
