Η σιωπηλή εμφάνιση της ύφεσης στις ΗΠΑ

Η σιωπηλή εμφάνιση της ύφεσης στις ΗΠΑ

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι οι πιθανότητες εμφάνισης ύφεσης μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες στις ΗΠΑ, έφταναν στο 49% σύμφωνα με την Moody's και στο 40% σύμφωνα με την J.P. Morgan. Ωστόσο, σε πρόσφατη έκθεση της Moοdy’s Analytics, η οποία φέρει την υπογραφή του κορυφαίου οικονομικού αναλυτή Mark Zandi, αναφέρεται ότι ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται στα όρια της ύφεσης, ορισμένες πολιτείες έχουν ήδη βυθιστεί σε αυτήν.  

Σύμφωνα με την έκθεση, σχεδόν το ένα τρίτο του αμερικανικού ΑΕΠ προέρχεται από πολιτείες που είτε βρίσκονται σε ύφεση, είτε κινδυνεύουν σοβαρά να εισέλθουν σε αυτήν. Το άλλο ένα τρίτο διατηρείται σταθερό, ενώ το υπόλοιπο τρίτο των αμερικανικών πολιτειών εξακολουθεί να αναπτύσσεται.

Η Moody’s Analytics δεν ορίζει την έννοια της ύφεσης των πολιτειών, ακολουθώντας τον παραδοσιακό και αυστηρό τρόπο, σύμφωνα με τον οποίο «έχουμε ύφεση» όταν εμφανίζονται δύο διαδοχικά τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης του ΑΕΠ. Στον αλγόριθμο της, υπολογίζει δεδομένα όπως είναι οι μισθοδοσίες, η απασχόληση, η βιομηχανική παραγωγή και άλλα μέτρα οικονομικής δραστηριότητας, όπως καταγράφονται από το BLS (Γραφείο Εργασιακών Στατιστικών) και το ΒΕΑ (Γραφείο Οικονομικής Ανάλυσης).

Μέσα από αυτό το πρίσμα και αυτήν την λογική, η Moody’s έχει εντάξει στην λίστα των πολιτειών που βρίσκονται σε «ύφεση ή σε υψηλό κίνδυνο ύφεσης», για παράδειγμα την Ουάσιγκτον λόγω της απώλειας περισσότερων από 22.000 ομοσπονδιακών θέσεων απασχόλησης από τον Ιανουάριο, από τις περικοπές στις οποίες έχει προχωρήσει το DOGE,  το γνωστό Υπουργείο Κυβερνητικής Αποδοτικότητας, το οποίο έχει μείνει στην ιστορία ως το υπουργείο του Ίλον Μασκ. 

Οι κύριοι παράγοντες που οδηγούν ορισμένες πολιτείες σε ύφεση είναι οι υψηλοί δασμοί, η περιοριστική μεταναστευτική πολιτική, οι περικοπές των ομοσπονδιακών δαπανών, καθώς και το δίδυμο «πληθωρισμός - επιτόκια». 

Οι υψηλοί δασμοί πλήττουν την οικονομία με δυο τρόπους. Αυξάνουν το κόστος παραγωγής για τις εταιρείες και το τελικό κόστος για τον καταναλωτή. Με αυτόν τον τρόπο μειώνονται τόσο τα κέρδη των επιχειρήσεων, όσο και η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Οι δασμοί  εκτιμάται ότι ισοδυναμούν με επιπλέον φόρο ύψους $1.300 ανά νοικοκυριό για το 2025. 

Η περιοριστική μεταναστευτική πολιτική, που ακολουθεί ο Λευκός Οίκος έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο κενό στην απασχόληση. Η μείωση των διαθέσιμων μεταναστών - εργατών κατά 1,2 εκατομμύρια έχει επηρεάσει αρνητικά την αγροτική οικονομία, τον κατασκευαστικό κλάδο και τον χώρο των υπηρεσιών. Με αποτέλεσμα την χαμηλότερη πρωτογενή παραγωγή -που παρομοιάζεται με την αμερικανική ψυχή -, την υστέρηση της οικιστικής ανάπτυξης που αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της αμερικανικής οικονομίας και φυσικά την μείωση της κατανάλωσης από την πλευρά των μεταναστών – καταναλωτών.

Οι περικοπές των ομοσπονδιακών δαπανών στα πλαίσια του DOGE, έχει οδηγήσει στη μείωση των θέσεων απασχόλησης σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Τα στατιστικά στοιχεία από την Washington DC καταγράφουν συρρίκνωση της οικονομίας εξ αυτού του λόγου και μόνο. Εάν οι κινήσεις του DOGE επεκταθούν συστηματικά και σε άλλες πολιτείες, θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα.

Τέλος ο πληθωρισμός ο οποίο επιμένει να αντιστέκεται στο 2,8%, δηλαδή υψηλότερα από το ανεκτό όριο που έχει θέσει η Fed στο 2%, δεν έχει επιτρέψει στη Ομοσπονδιακή Τράπεζα να προχωρήσει σε μια επιθετική μείωση των επιτοκίων. Ενώ παράλληλα η απασχόληση παρουσιάζει σημάδια επιβράδυνσης. 

Σε τροχιά ανάπτυξης, η οποία όμως επιβραδύνεται βρίσκονται οι πολιτείες: South Carolina, Idaho, Texas, Oklahoma, North Carolina, Alabama, Kentucky, Florida, Nebraska, Indiana, Louisiana, North Dakota, Arizona, Pennsylvania, Utah και Wisconsin. 

Σε καθεστώς στασιμότητας χωρίς αξιοσημείωτη άνοδο ή πτώση, βρίσκονται οι πολιτείες : Missouri, Ohio, Hawaii, New Mexico, Alaska, New York, Vermont, Arkansas, California, Tennessee, Nevada, Colorado, Michigan. Με την California και την  New York, οι οποίες αθροιστικά ποσοστό μεγαλύτερο από το 20% του αμερικανικού ΑΕΠ, να είναι κρίσιμες για την πορεία της οικονομίας.

Στη λίστα των πολιτειών σε ύφεση ή σε υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ύφεσης σύμφωνα με την Moody’s Analytics, συμμετέχουν οι πολιτείες Wyoming λόγω της υψηλής εξάρτησης της από την ενέργεια και τις εξαγωγές που επηρεάζονται από τους δασμούς, Montana που παρουσιάζει απώλειες θέσεων εργασίας στο βιομηχανικό κλάδο, Minnesota λόγω συρρίκνωση στη βιομηχανία και κατασκευές, Mississippi λόγω υψηλή εξάρτηση από ομοσπονδιακή χρηματοδότηση η οποία μειώνεται, Kansas από την πτώση που παροσυιάζεται στην αγροτική παραγωγή και στις κατασκευές, Massachusetts που καταγράφει απώλειες σε τομείς υψηλής τεχνολογίας λόγω του «εμπορικού πολέμου», Washington που επηρεάζεται από τις περικοπές των ομοσπονδιακών δαπανών, Georgia που εμφανίζει επιβράδυνση λόγω μείωσης εξαγωγών και επιβολής δασμών, New Hampshire η οποία μικρή οικονομία που είναι ευάλωτη σε ευρύτερες τάσεις, Maryland που συνδέεται με D.C. και υφίσταται πίεση από τις απώλειες ομοσπονδιακών θέσεων, Rhode Island που σημειώνει συρρίκνωση σε κατασκευές και λιανικό εμπόριο, Illinois που εμφανίζει πτώση στην παραγωγή και στην απασχόληση, Delaware που έχει ιδιαίτερη εξάρτηση από το εμπόριο και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, Virginia που και αυτή συνδέεται με D.C. και τις κυβερνητικές περικοπές, Oregon με εμφανείς απώλειες σε τεχνολογία και κατασκευές, Connecticut με υψηλό κίνδυνο λόγω βιομηχανικής συρρίκνωσης, South Dakota της οποίας η αγροτική οικονομία βρίσκεται σε  κρίση, New Jersey με αξιοσημείωτη πτώση στις υπηρεσίες logistics και στο εμπόριο, Maine με περιορισμένη ανάπτυξη και σημαντικές απώλειες θέσεων απασχόλησης, και Iowa που εμφανίζει αγροτική ύφεση λόγω μείωσης των εξαγωγών.

Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι για διάφορους λόγους, που έχουν όμως το ίδιο γενεσιουργό αίτιο, αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ φλερτάρουν επικίνδυνα με τα υφεσιακά σενάρια. Και το αίτιο είναι οι επιλογές του Λευκού Οίκου. Τι μας λέει δηλαδή η Moody’s Analytics στην έκθεση της;  Ότι η Αμερική κινδυνεύει να βυθιστεί στην ύφεση από τις ίδιες τις αποφάσεις του Λευκού Οίκου στα κεφάλαια: «δασμοί» και «μεταναστευτική πολιτική».