Μια μόλις ημέρα μετά τη συμφωνία για αμοιβαία μείωση των δασμών ανάμεσα σε Ντόναλντ Τραμπ και Κιρ Στάρμερ, οι ηγέτες της Ευρώπης είναι αποφασισμένοι να ασκήσουν πιέσεις στον πρόεδρο των ΗΠΑ προκειμένου να υπάρξει και με την ΕΕ μια αμοιβαία μείωση των δασμών που ξεκίνησαν τον περασμένο Απρίλιο. Από την πλευρά του, ο Φρίντριχ Μερτς ήταν σαφής την Παρασκευή, ζητώντας από τον Ντόναλντ Τραμπ μηδενικούς δασμούς και τη λήξη του αναφερόμενου ως «εμπορικού πολέμου».
Συγκεκριμένα, ο νέος καγκελάριος της Γερμάνίας διευκρίνισε ότι μία συμφωνία με τις ΗΠΑ για τους δασμούς δεν δύναται να πραγματοιηθεί μεμονωμένα με χώρες της ΕΕ, αλλά συνολικά, καθώς τα κράτη-μέλη της Ένωσης διέπονται από κοινούς εμπορικούς κανόνες.
«Έδωσα συγχαρητήρια στον πρόεδρο των ΗΠΑ για τη συμφωνία που κατέληξε χθες με το Ηνωμένο Βασίλειο», τόνισε αρχικά ο Μερτς σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα κατά τη διάρκεια περιοδείας στις Βρυξέλλες την Παρασκευή. «Αυτός είναι ένας καλός δρόμος προς τα εμπρός», πρόσθεσε ο Γερμανόας καγεκλάριος, στέλνοντας μήνυμα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, στην Ουάσινγκτον.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς τόνισε στον Ντόναλντ Τραμπ πρέπει να τερματίσει τον εμπορικό του πόλεμο και να καταργήσει τους δασμούς. «Του είπα ότι, κατά την άποψή μου, η κλιμάκωση αυτής της τελωνειακής διαφοράς δεν είναι καλή ιδέα. Η καλύτερη λύση θα ήταν το «μηδέν δασμοί» για όλα και για όλους», δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, ελπίζω ότι μπορούμε να κάνουμε βήματα για τη μείωση των υφιστάμενων δασμών», πρόσθεσε ο Φρίντριχ Μερτς, ακολουθώντας κοινή γραμμή με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν. «Και μακροπρόθεσμα να πάμε σε μια εμπορική συμφωνία», είπε.
Ο Μερτς τόνισε ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα πρέπει να έχουν μια αμοιβαία συμφωνία, κάτι που η Επιτροπή έχει επίσης επικαλεστεί για τα βιομηχανικά αγαθά. Ωστόσο, η πρόταση του Γερμανού καγκελάριου διαφοροποιείται από τη συμφωνία των ΗΠΑ με τη Βρετανία, όπου διατηρήθηκε ποσοστό 10% εκατέρωθεν.
Ο Μερτς υποστήριξε ότι εκτός από τους δασμούς, η ΕΕ θα πρέπει να προσφέρει ευρεία αναγνώριση των τεχνικών προτύπων λόγω «μεγάλων δυνατοτήτων για άνοιγμα των αγορών». Ένα παράδειγμα θα ήταν οι κανόνες που αφορούν τα αυτοκίνητα.
Όπως τόνισε στη συνέντευξη Τύπου, ο Γερμανός καγκελάριος ξεκαθάρισε στον Ντόναλντ Τραμπ ότι «ο πλησιέστερος εμπορικός εταίρος για τις ΗΠΑ δεν είναι η Γερμανία, η Γαλλία ή η Πολωνία. Είναι η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση».
Φον ντερ Λάιεν: Θα πάω στην Ουάσινγκτον μόνο για συμφωνία
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα επισκεφθεί τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον σύντομα - αλλά όχι πριν υπάρξει ένα «συγκεκριμένο» εμπορικό πακέτο που μπορεί να διαπραγματευτεί μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών, είπε την Παρασκευή.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμφώνησε με τον Τραμπ όταν συναντήθηκαν στο Βατικανό τον περασμένο μήνα ότι θα τον επισκεφθεί σύντομα, αν και δεν έχει οριστεί ημερομηνία για την επίσκεψη.
Ερωτηθείσα πότε σχεδίαζε να πάει, η φον ντερ Λάιεν είπε σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες: «Νομίζω ότι είχα μια καλή συνομιλία με τον Τραμπ στο τηλέφωνο και στην κηδεία του Πάπα. Αλλά για μένα, είναι σημαντικό ότι αν πάω στον Λευκό Οίκο, θέλω να έχω ένα πακέτο που μπορούμε να συζητήσουμε. Επομένως, πρέπει να είναι συγκεκριμένο και θέλω να έχουμε μια λύση που να συμφωνήσουμε και οι δύο σε αυτό».
Αντίμετρα ύψους 95 δισ. ευρώ στους δασμούς Τραμπ εάν αποτύχουν οι διαπραγματέυσεις
Υπενθυμίζεται πως στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, η ΕΕ θα επιβάλλει στις ΗΠΑ εμπορικά αντίμετρα ύψους 95 δισ. ευρώ σε απάντηση της δασμολογικής πολιτικής του Λευκού Οίκου, σύμφωνα με το Bloomberg.
Η ΕΕ προτιμά να βρεθεί λύση μέσω των διαπραγματεύσεων και να καταλήξει σε συμφωνία με την Ουάσινγκτον για να αποφευχθεί ένας εμπορικός πόλεμος, αλλά παράλληλα είναι έτοιμη να αντιδράσει σε περίπτωση αποτυχίας των συνομιλιών. Έπειτα από σχεδόν ένα μήνα από την έναρξη της δασμολογικής εκεχειρίας 90 ημερών μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ, οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη σε πολιτικό και σε τεχνικό επίπεδο, όμως μόνο περιορισμένη πρόοδος φαίνεται να έχει σημειωθεί.
The EU is planning to hit €95 billion of US exports with additional tariffs if ongoing trade talks with Donald Trump’s team fail to yield a satisfactory result https://t.co/TXWwIRUVxi
— Bloomberg (@business) May 8, 2025
Τι περιλαμβάνει ο κατάλογος
Ο κατάλογος που τίθεται σε διαβούλευση αφορά εισαγωγές από τις ΗΠΑ που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα προϊόντων. Ειδικότερα, η ΕΕ στοχεύει σε αμερικανικά αγροδιατροφικά προϊόντα (ξηρούς καρπούς, λαχανικά, ελαιόλαδο), αλκοολούχα ποτά (κρασιά, μπύρες και οινοπνευματώδη), καθώς και σε βιομηχανικά προϊόντα όπως αεροσκάφη και εξαρτήματα για αεροσκαφών, ύψους περίπου 10,5 δισ. ευρώ, τα οποία χτυπούν και την αμερικανική εταιρεία αεροσκαφών Boeing.
Στον κατάλογο με τα εμπορικά αντίμετρα περιλαμβάνεται επίσης η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία (αυτοκίνητα, ανταλλακτικά, μπαταρίες αυτοκινήτων), προϊόντα ηλεκτρικού εξοπλισμού (οθόνες, κάμερες, μικρόφωνα), αγροτικά μηχανήματα και μηχανήματα για την κατεργασία μετάλλων, βαλβίδες και καλλυντικά. Η Επιτροπή διεξάγει παράλληλα διαβουλεύσεις σχετικά με πιθανούς περιορισμούς σε ορισμένες εξαγωγές χάλυβα και χημικών προϊόντων της ΕΕ προς τις ΗΠΑ αξίας 4,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα, η ΕΕ θα κινήσει διαδικασία διαμάχης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) κατά των ΗΠΑ σχετικά με τους καθολικούς, λεγόμενους, «ανταποδοτικούς» δασμούς και τους δασμούς σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά αυτοκινήτων, υποβάλλοντας επίσημα αίτημα για διαβουλεύσεις.
Η ΕΕ υποστηρίζει ότι αυτοί οι δασμοί παραβιάζουν κατάφωρα τους θεμελιώδεις κανόνες του ΠΟΕ. Στόχος της ΕΕ είναι να επιβεβαιώσει ότι οι διεθνώς συμφωνημένοι κανόνες έχουν σημασία και ότι δεν μπορούν να αγνοηθούν μονομερώς από κανένα μέλος του ΠΟΕ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ. Επιπλέον, η Επιτροπή συνεχίζει να παρακολουθεί προσεκτικά την πιθανή εκτροπή των παγκόσμιων εξαγωγών στην αγορά της ΕΕ, η οποία θα μπορούσε να προκληθεί από τους δασμούς που επιβάλλουν οι ΗΠΑ σε τρίτες χώρες. Την ίδια στιγμή, η Επιτροπή θα συνεχίσει να διεξάγει διαπραγματεύσεις με άλλους εμπορικούς εταίρους για την εύρεση νέων εξαγωγικών διεξόδων και τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της ΕΕ.
Οι «ανταποδοτικοί» δασμοί του Τραμπ
Υπενθυμίζεται ότι, στις 2 Απριλίου, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντ. Τραμπ ανακοίνωσε την εισαγωγή των λεγόμενων «ανταποδοτικών» δασμών, οι οποίοι για τα προϊόντα της ΕΕ ορίστηκαν στο 20%. Οι ΗΠΑ επέβαλαν επίσης δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές οχημάτων και ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Επιπλέον, στις 10 Φεβρουαρίου οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου και παράγωγων προϊόντων.
Στις 9 Απριλίου, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν 90ήμερη παύση του ειδικού για την ΕΕ δασμού 20%, αφήνοντας σε ισχύ δασμούς στο 10%. Για να δοθεί χώρος στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, η ΕΕ, στις 14 Απριλίου, ανέστειλε για 90 ημέρες μια σειρά από προγραμματισμένα αντίμετρα εναντίον των αμερικανικών δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ.
Επί του παρόντος, 379 δισεκατομμύρια ευρώ εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ (ή το 70% των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ) υπόκεινται σε νέους δασμούς (συμπεριλαμβανομένων των δασμών που τέθηκαν σε παύση) από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Την περασμένη Τρίτη, ο Επίτροπος Εμπορίου Μ. Σέφκοβιτς δήλωσε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει δασμούς στο 70% των αγαθών της ΕΕ που εισάγονται στις ΗΠΑ και αυτό θα μπορούσε να αυξηθεί στο 97% εάν οι ΗΠΑ συμπεριλάβουν και τα φαρμακευτικά προϊόντα από την ΕΕ, τους ημιαγωγούς, την ξυλεία και άλλα αγαθά, ανεβάζοντας την αξία των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ που υπάγονται σε δασμούς σε περίπου 549 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τραμπ για συμφωνία ΗΠΑ - Βρετανίας: Ιστορική μέρα
Εντωμεταξύ, o πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την Πέμπτη επίσημα τη συμφωνία ΗΠΑ-Βρετανίας για τους δασμούς, η οποία, όπως είπε, θα είναι η πρώτη από τις πολλές που θα γίνουν για την αναδιαμόρφωση του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος - ενώ δήλωσε ότι οι λεπτομέρειές της θα οριστικοποιηθούν μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, μιλώντας από το Οβάλ Γραφείο με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, Κίρ Στάρμερ σε ανοικτή ακρόαση, εξήρε τη συμφωνία με «έναν από τους πιο στενούς και αγαπητούς συμμάχους μας», σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι New York Times. Ενώ τόνισε ότι αυτή η εμπορική συμφωνία επιβεβαιώνει «την αμοιβαιότητα και τη δικαιοσύνη», στοιχεία απαραίτητα για το διεθνές εμπόριο.
Τι περιλαμβάνεται στη συμφωνία
Η συμφωνία περιλαμβάνει ειδικές προβλέψεις για τα οχήματα και τα αεροσκάφη. Καταρχάς, θα εισαχθούν 100.000 οχήματα από τη Βρετανία με τον δασμό στο 10% αντί για 25% όπως είναι για τα αυτοκίνητα που εισάγονται στις ΗΠΑ. Ο αριθμός αντιστοιχεί σχεδόν στο σύνολο των αυτοκινήτων που εξήγαγε η Βρετανία πέρυσι.
Ο Λάτνικ μίλησε για τις εισαγωγές αυτοκινήτων και είπε ότι έχει συμφωνηθεί ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορεί να στείλει 100.000 αυτοκίνητα στις ΗΠΑ με τον αρχικό βασικό δασμό του 10%, υπογραμμίζοντας ότι οι κινητήρες της Rolls Royce και τα εξαρτήματα για αεροπλάνα μπορούν να εξάγονται από το Ηνωμένο Βασίλειο στις ΗΠΑ χωρίς δασμούς.
Με τη σειρά της η Βρετανία συμφώνησε να αγοράσει κινητήρες και αεροσκάφη αξίας 10 δισ. από την Boeing. Οι γεωργοί της χώρας επίσης, θα έχουν μια ποσόστωση χωρίς δασμούς για 13.000 τόνους κρέατος.
Προϊόντα όπως το βοδινό, η αιθανόλη και άλλα αγροτικά. «Τα αμερικανικά αγαθά θα περνούν fast track από τα τελωνεία, χωρίς γραφειοκρατία», υπόσχεται ο Τραμπ. Στο μέλλον θα προστεθούν τα χημικά και τα μηχανήματα.
Όσον αφορά τον χάλυβα είπε ότι είναι σημαντικό τμήμα της συμφωνίας για να κάνει ισχυρότερες τις δύο χώρες.
Ο Αμερικανός πρόεδρος διευκρίνισε ότι κάποια τμήματα της συμφωνίας δεν έχουν οριστικοποιηθεί, επισημαίνοντας ότι «είμαστε ευέλικτοι». Οι ΗΠΑ προσβλέπουν σε αύξηση εξαγωγών προς τη Βρετανία κατά 5 δισ. δολάρια.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ συζήτησε το ενδεχόμενο μιας εμπορικής συμφωνίας με τη Βρετανία κατά την πρώτη του θητεία, ενώ οι Βρετανοί αξιωματούχοι εποφθαλμιούν μια συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά το Brexit ως έναν τρόπο αντιστάθμισης του μειωμένου εμπορίου με την Ευρώπη.
