Golden Dome: Ίσως να μην είναι το «χρυσό εισιτήριο» που ελπίζει η Silicon Valley
AP Photo
AP Photo
TechCrunch

Golden Dome: Ίσως να μην είναι το «χρυσό εισιτήριο» που ελπίζει η Silicon Valley

Το Golden Dome, το εγχείρημα της κυβέρνησης Τραμπ για την ανάπτυξη ενός συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας νέας γενιάς, έχει βάλει νεοφυείς εταιρείες και καθιερωμένους εργολάβους άμυνας να ετοιμάζονται να «κονταροχτυπηθούν» για μερίδιο από ένα πολυετές συμβόλαιο ύψους 151 δισ. δολαρίων.

Η διαδικασία πιστοποίησης για το συμβόλαιο ‑ «ομπρέλα» των 151 δισ. δολαρίων είναι ιδιαίτερα δύσβατη για τις περισσότερες startups – όχι λόγω της τεχνολογίας τους, αλλά εξαιτίας ενός πολύπλοκου και κοστοβόρου γραφειοκρατικού μηχανισμού που ελέγχει αν μια εταιρεία πληροί τις απαιτήσεις ασφάλειας και συμμόρφωσης, όπως αναφέρει το TechCrunch.

Τελικά, το Golden Dome ίσως να μην εξελιχθεί σε «μηδενικού αθροίσματος» μάχη ανάμεσα σε αναδυόμενη τεχνολογία και κατεστημένους παίκτες. Οι startups που θα καταφέρουν να ξεχωρίσουν θα είναι εκείνες που θα πείσουν τους μεγάλους εργολάβους άμυνας να τις εντάξουν ως υπεργολάβους.

Η Υπηρεσία Αντιπυραυλικής Άμυνας (MDA) του Πενταγώνου δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα προσχέδιο διαγωνισμού για συμβόλαιο‑πλαίσιο 151 δισ. δολαρίων, προάγγελο της επερχόμενης «έκρηξης» αγορών αμυντικής τεχνολογίας από την κυβέρνηση.

Το δεκαετές συμβόλαιο, με τίτλο SHIELD (Scalable Homeland Enterprise Layered Defense), λειτουργεί ως «ομπρέλα» προμηθειών για το σύστημα Golden Dome. Το πρόγραμμα, το οποίο ο Λευκός Οίκος παρομοιάζει με το Iron Dome του Ισραήλ, θα περιλαμβάνει επίγεια, θαλάσσια και διαστημικά συστήματα για την προστασία της ηπειρωτικής επικράτειας των ΗΠΑ από ποικίλες πυραυλικές απειλές.

Για την υλοποίηση αυτού του συστήματος, η κυβέρνηση θα αναζητήσει προηγμένες τεχνολογίες, όπως διαστημικούς αναχαιτιστές, επίγεια ραντάρ και συστήματα ξηράς και θάλασσας ικανά να καταστρέφουν εχθρικούς πυραύλους εν πτήσει. Το πρώτο «εμπόδιο» για τις εταιρείες είναι να μπουν στο συμβόλαιο‑ομπρέλα.

Η ένταξη στον μηχανισμό των 151 δισ. δολαρίων δεν εγγυάται έσοδα· οι εταιρείες θα ανταγωνίζονται εκ νέου για κάθε επιμέρους έργο (task order). Η τελική πρόσκληση υποβολής προσφορών αναμένεται το τέταρτο τρίμηνο του έτους, αλλά οι ζυμώσεις έχουν ήδη ξεκινήσει.

Ο Μπράις Νταμπς, διευθύνων σύμβουλος της συμβουλευτικής Approach Venture, εκτιμά ότι μόλις 5‑10 % του ποσού μπορεί ρεαλιστικά να καταλήξει σε μη παραδοσιακούς προμηθευτές – και αυτό μέσω «ομαδοποίησης και υπεργολαβιών», όπως είπε, επισημαίνοντας ότι δεν είναι όλες οι startups ίδιες. Η SpaceX και η Anduril, για παράδειγμα, έχουν ήδη μέγεθος μικρών «prime» εργολάβων, ενώ οι μικρότερες startups θα βρεθούν σε διαφορετική θέση.

Μια startup με ελκυστική τεχνολογία θα πρέπει να συνεργαστεί με έναν «prime» όπως η Northrop Grumman ή η Lockheed Martin, προσφέροντας μια ικανότητα που ο μεγάλος εργολάβος δεν διαθέτει εσωτερικά.

Ο λόγος είναι ότι πολλές νεοφυείς δεν έχουν πιστοποιήσεις εγκαταστάσεων, εξουσιοδοτημένο προσωπικό, υποδομές κυβερνοασφάλειας ή άλλες προϋποθέσεις για εξαιρετικά απόρρητα έργα – και το προ-διαγωνιστικό έγγραφο προειδοποιούσε πως αυτά τα «φράγματα εισόδου» θα ισχύσουν.

Εταιρείες όπως η Anduril και η SpaceX πληρούν ήδη αυτές τις απαιτήσεις· οι υπόλοιποι μάλλον θα χρειαστεί να μπουν ως υπεργολάβοι.

Ο Νταμπς παρατηρεί ότι ολοένα και περισσότεροι ιδρυτές νεοφυών μνημονεύουν το Golden Dome στα pitch decks τους, ενώ οι επενδυτές αναφέρονται σε αυτό στον έλεγχό τους. Ωστόσο, «ίσως να μη γνωρίζουν πλήρως πώς λειτουργούν οι προμήθειες της κυβέρνησης ή τα μεγάλα συμβόλαια», πρόσθεσε.

Την ίδια ώρα, ώριμες και ρευστές startups όπως η SpaceX και η Anduril βρίσκονται σε καλύτερη θέση να ανταγωνιστούν τους παραδοσιακούς γίγαντες RTX (πρώην Raytheon), Lockheed Martin, Boeing και L3 Harris.

Το Reuters μετέδωσε ότι μια συμμαχία των SpaceX, Palantir και Anduril έχει ήδη συναντηθεί με ομοσπονδιακούς αξιωματούχους. Η Lockheed, από την πλευρά της, δημιούργησε ειδική ιστοσελίδα «Golden Dome for America» όπου παρουσιάζει τον πιθανό ρόλο της.

FAR, όχι «fair»

Ο Γουίλιαμ Γκρίνγουολτ, ανώτερος ερευνητής στο American Enterprise Institute και πρώην αναπληρωτής υφυπουργός βιομηχανικής πολιτικής του DoD, εμφανίζεται λιγότερο αισιόδοξος. «Δεν εντυπωσιάζομαι από τις προοπτικές των μη παραδοσιακών προμηθευτών να κερδίσουν κάτι,» σχολίασε.

Αιτία είναι η δομή του συμβολαίου, το οποίο διέπεται από τον Federal Acquisition Regulation (FAR) και τον Competition in Contracting Act (CICA).

Αν και το FAR απαιτεί «πλήρη και ανοικτό ανταγωνισμό», τα αυστηρά κριτήρια συμμόρφωσης λειτουργούν έμμεσα αποτρεπτικά για νέους παίκτες. Κατά τον Γκρίνγουολτ, το πρόγραμμα θα έπρεπε να υλοποιηθεί ως Other Transaction Authority (OTA), που δίνει στο DoD μεγαλύτερη ευελιξία για συνεργασία με μη παραδοσιακούς προμηθευτές και χρηματοδότηση πρωτοτύπων με προοπτική παραγωγής.

«Ένα συμβόλαιο IDIQ υπό το CICA είναι ο πιο ακατάλληλος τρόπος αν θέλεις καινοτομία, γιατί αποκλείει τις μη παραδοσιακές εταιρείες από τη διεκδίκηση. Πρέπει να γίνει με OTA – απλά πράγματα,» τόνισε.

Ο Τραμπ διόρισε τον αντιστράτηγο Μάικλ Γκέτλαϊν, υπαρχηγό της U.S. Space Force, επικεφαλής του εγχειρήματος. Θα είναι υπεύθυνος να οριστικοποιήσει την τελική αρχιτεκτονική, την οποία ο Λευκός Οίκος θέλει έτοιμη μέσα σε τρία μόλις χρόνια – χρονοδιάγραμμα που ευνοεί τεχνολογίες άμεσα διαθέσιμες και όχι εργαστηριακές ιδέες.

«Το Golden Dome είναι μια τολμηρή και επιθετική πρωτοβουλία για να επισπεύσουμε την προστασία της πατρίδας απέναντι στους αντιπάλους μας,» είπε τον Μάιο.