Με την αγορά των κρυπτονομισματων να παίζει “στα χαμηλά της¨ και το Bitcoin να διαπραγματεύεται στο -70% από τα υψηλά του, οι γκρίνιες δεν άργησαν να φανούν και στα υψηλά κλιμάκια του κρυπτο χώρου, και ειδικότερα μεταξύ του CEO του ανταλλακτηρίου Binance, Ciangpeng Zhao και του Sam Bankman Fried, CEO του ανταλλακτηρίου FTX.
Λίγα λόγια για τα ανταλλακτήρια
Binance: το Binance αποτελεί το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο. Μεταξύ των υπηρεσιών του παρέχει υπηρεσίες παραγώγων, spot, θεματοφυλακής, μία κάρτα που μπορείς να “ξοδεύεις” τα κρυπτονομίσματά σου, ένας πραγματικός γίγαντας της αγοράς.Το συγκριτικό του πλεονέκτημα ήταν η πληθώρα εξωτικών νομισμάτων που κάποτε φιλοξενούσε και έδινε την ευκαιρία σε “αναζητητές του Ελ Ντοράντο” να κάνουν την τύχη τους μέσα σε αυτό. Όταν ένας αρχάριος ξεκινάει το ταξίδι του στον χώρο των κρυπτονομισμάτων, το Binance είναι η πρώτη του επιλογή συνήθως.
FTX: Το FTX είναι ένα “εκλεπτυσμένο” ανταλλακτήριο, ειδικά σε σχέση με το Binance. Απευθύνεται σε κοινό που είναι εξοικειωμένο με προηγμένα χρηματοοικονομικά εργαλεία, και επενδύει στις ευκαιρίες market making και arbitrage (εξισορροπητική κερδοσκοπία). Αποτελεί κατά πολλούς ο “μεγάλος market maker των κρυπτονομισμάτων”, δεδομένου ότι εξαιτίας της ιδιαίτερης δομής του, έχει κατορθώσει να εισρεύσει ρευστότητα σε πληθώρα άλλων ανταλλακτηρίων και να χτίζει τα βιβλία αγοραπωλησιών, ειδικά σε μία περίοδο που η ρευστότητα αναζητάται με το κυάλι στην αγορά κρυπτονομισμάτων.
Το FTX ξεκίνησε τη λειτουργία του με τη χρηματοδότηση του Binance, το οποίο μόλις πρόσφατα αποχώρησε πλήρως από το μετοχικό σχήμα, γεγονός που πιθανώς δυσαρέστησε τη διοίκηση της Binance, δεδομένου ότι το FTX είχε αρχίσει προ πολλού να αποκτά κρίσιμη μάζα πελατών, και δη επαγγελματιών. Η αποχώρηση του Binance από το FTX έγινε με την εξαγορά του πακέτου μετοχών της έναντι 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εκ των οποίων τα 500 εκατομμύρια αξίας δολαρίων ήταν τα FTT, το token του ανταλλακτηρίου FTX.
Τι είναι το FTX TOKEN (FTT)
Το token είναι μία κρυπτογραφική μάρκα η οποία εγγράφεται πάνω σε ένα blockchain. Πολύ απλά, είναι κάτι σαν “κουπόνι¨το οποίο έχει συγκεκριμένο αριθμό, και κατά περίπτωση, έχει ορισμένες ιδιότητες. Το FTX token, το οποίο διατίθετο από το ανταλλακτήριο, είχε τις εξής λειτουργίες:
- Οι κάτοχοι του, αν απλά το προσέθεταν στον λογαριασμό τους, αν το αγόραζαν κοινώς, και ανάλογα με την ποσότητα που διακρατούσαν (ευνόητο), είχαν έκπτωση στα έξοδα συναλλαγών τα οποία κατ’ αρχήν χρέωνε το ανταλλακτήριο.
- Το ⅓ των εξόδων που εισέπραττε το ανταλλακτήριο προορίζονταν για επαναγορά του νομίσματος, πράγμα το οποίο έδινε ένα κίνητρο σε αυτόν που το κρατάει, δημιουργώντας μία σταθερή βάση απορρόφησης της προσφοράς του
- Το νόμισμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ενέχυρο για να αποκτηθούν θέσεις επί της αγοράς. Πολυ απλά, όταν αγοράζετε ένα διαπραγματεύσιμο συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης, μπορεί να χρησιμοποιήσετε μόχλευση, ή αντί να βάλετε ευρώ η δολάριο, να τοποθετήσετε το ίδιο το νόμισμα αναφοράς π.χ. Bitcoin, Ether. Μοχλεύετε, δηλαδή τα περιουσιακά σας στοιχεία, για να δημιουργήσετε μία άλλη οικονομική πράξη. Σκεφτείτε το σα να θέλετε να αποκτήσετε ένα επενδυτικό ακίνητο και βάζετε υποθήκη ένα άλλο ακίνητο. Έτσι, δε χρειάζεται να πουλήσετε το προηγούμενο ακίνητο, και σε περίπτωση που γίνει κάτι, ο δανειστής σας μπορεί σε κάθε περίπτωση να πάρει την υποθήκη, το πρώτο ακίνητο που τέθηκε ως εγγύηση για την κίνησή σας.
Η έλλειψη ρευστότητας
Μέσα στο χάος των εξελίξεων και τη σταδιακή συρρίκνωση της αγοράς, τα βιβλία εντολών ασθμαίνουν για ρευστότητα. Και τι σημαίνει αυτο; Ας μιλήσουμε για τα βασικά ενός orderbook. Tα orderbooks, ήτοι βιβλία εντολών, είναι το σύστημα διαμόρφωσης της τιμής σε ένα χρηματοοικονομικό αγαθό, είτε μιλάμε για το αγαθό αυτό καθεαυτό (spot) είτε για παράγωγά τους (futures, options), με βάση την τρέχουσα προσφορά και ζήτηση.
Τα βιβλία εντολών συμπυκνώνουν την επιθυμία των συμμετεχόντων της αγοράς να αγοράσουν ή να πουλήσουν. Συνοψίζουν το σύνολο των εντολών που έχουν τεθεί στο ταμπλώ και μέσω αυτού μπορούμε και διαβάζουμε “το βάθος” της. Πολύ μπακάλικα, όταν τα βιβλία είναι άδεια, πράγμα που συμβαίνει κυρίως από τη μεριά των αγοραστών, άρα συνήθως κάτω από την τιμή διαπραγμάτευσης ενός αγαθού, το αγαθό είναι πολύ πιο επιρρεπές σε απότομα σκαμπανεβάσματα, καθώς δεν υπάρχει κάποιος να απορροφήσει τους κραδασμούς της αγοράς. Και κάπου εδώ έρχεται ο Sam Bankman Fried, που ως λυτρωτής της αγοράς επεδίωξε να παρεισφρήσει σε αυτή, προσφέροντας αυτό που χρειαζόταν. Και φυσικά αυτό δε θα μπορούσε να το κάνει μέσα από ένα ανταλλακτήριο, έναν broker δηλαδή, αλλά από έναν επενδυτικό βραχίονά του, το alameda research.
Τι είναι το Alameda;
Το Alameda Research είναι ένα από τα μεγαλύτερα επενδυτικά νομικά οχήματα στον χώρο των κρυπτονομισμάτων. Δραστηριοποιείται στην αγορά με διαφορετικούς τύπους επενδυτικών κινήσεων, από market making και arbitrage μέχρι επιθετικές επενδυτικές κινήσεις αγοράς νομισμάτων και εταιρειών του χώρου των κρυπτονομισμάτων, με πιο χαρακτηριστική την εξαγορά του blockfi, ενός πολύ διάσημου Crypto-lender. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας, τα περιουσιακά στοιχεία που έχει υπό διαχείριση πλησιάζουν τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια
Το πρόβλημα που ξεκίνησε τα πάντα Μετά από δημοσίευμα του CoinDesk, ενός από τα διασημότερα ενημερωτικά portals κρυπτονομισμάτων στον κόσμο, η Alameda διακρατούσε στα αποθεματικά της πολύ μεγάλες ποσότητες FTX token. Το Alameda βρέθηκε, σύμφωνα με δημοσίευμα του προαναφερθέντος ιστοτόπου να κατέχει 3,66 δις σε αξια δολαρίων FTX tokens. Χαρακτηριστικά, το fully dilluted market cap του FTT, του FTX token δηλαδή είναι κάπου κοντά στα 8 δισεκατομμύρια δολάρια.Μάλιστα, η καθαρή θέση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων του Alameda, αν και θετική, άρχισε να ψιλιάζει τον κόσμο για τη δυνατότητα άμεσης αποπληρωμής των υποχρεώσεων της Alameda, σε περίπτωση που συνέβαινε κάτι. Και αυτό γιατί; Διότι το νόμισμα, αν και είχε επαρκή ρευστότητα για να διατηρηθεί η τιμή του, δεν ξέραμε αν θα μπορούσε να αντέξει μεγάλους όγκους πωλήσεων, σε περίπτωση που έπρεπε να ρευστοποιηθεί.
Η ρευστότητα του FTT
Το γεγονός ότι ένα αγαθό διαπραγματεύεται σε μία συγκεκριμένη τιμή σημαίνει ότι οι αγοραστές και οι πωλητές την τελευταία φορά που αντάλλαξαν το αγαθό με ένα άλλο αγαθό (πχ δολάρια) αποφάσισαν τη συγκεκριμένη ισοτιμία για να ανταλλάξουν. Αυτό δεν απασχολεί τους μικρούς παίκτες της αγοράς, καθώς οι κινήσεις τους ελάχιστα μπορούν να κουνήσουν τον δείκτη. Τι γίνεται, όμως, όταν πολλά νομίσματα περνάνε στη μεριά των πωλητών και δεν υπάρχουν αρκετά δολάρια από την άλλη να κρατήσουν την ισοτιμία, υπό την πίεση των πωλήσεων; Τότε το αγαθό κατρακυλάει. Και είναι μόνο αυτό; Απλά θα πέσει η τιμή του νομίσματος
Που “χρησιμεύουν” οι υποχρεώσεις του Alameda Research Fund;
Το Alameda, χρησιμοποιώντας ως ενέχυρο τα FTT tokens, έπαιρνε δάνεια που τα χρησιμοποιούσε στους τομείς δραστηριοποίησης της. Μόχλευε τα υπάρχοντα περιουσιακά της στοιχεία για να δημιουργήσει μεγαλύτερο εκτόπισμα στην αγορά. Και όταν κάνεις ένα κατευθυνόμενο στοίχημα, οκ είναι θέμα χρόνου να αποδειχθεί αν είσαι σωστός ή λάθος. Αλλά, όταν τα χρησιμοποιείς για να μπορείς να να δημιουργείς αντισταθμισμένες θέσεις στην αγορά, τότε βουαλά: δημιούργησες ρευστότητα! Έκλεισες τα κενά προσφοράς και ζήτησης, κερδοσκόπησες από τη διαφορά της συναλλαγματικής ισοτιμίας και πληρώθηκες από αυτή τη δραστηριότητα. Φοβερό, έτσι;
Μπορεί και όχι τόσο.
Η αχίλλειος πτέρνα
Το σύστημα μπορεί να φαίνεται φοβερό, όμως έχει ένα νεκρό σημείο: την αξία του υποκείμενου περιουσιακού στοιχείου. Όταν δανείζεσαι εναντίον, με ενέχυρο δηλαδή ένα άλλο περιουσιακό στοιχείο, υπάρχει κίνδυνος το ενέχυρό σου να χάσει αξία: Και όταν χάσει αξία καλείσαι: α. να του ανεβάσεις την τιμή β. να κλείσεις τα δάνεια σου γ. να χρηματοδοτήσεις το δάνειο σου, αυξάνοντας την αξία του ενεχύρου πάλι σε επαρκές επίπεδο. Τι γίνεται όμως όταν το αγαθό εξαρτάται από έναν ή μερικούς ιδιοκτήτες που δανείζεται έχοντάς το ενέχυρο του και κάποια στιγμή θα κληθεί να επιστρέψει; Και μάλιστα αυτός ο ιδιοκτήτης είναι ο ίδιος ο broker de facto;
Τι θα μπορούσε να σηματοδοτεί για την αγορά κρυπτονομισμάτων;
Και μετά γεννιέται το εξής ερώτημα που θα σας το φέρω με ένα ακόμα παράδειγμα: Θυμάστε τι είχε συμβεί στην κρίση των ενυπόθηκων δανείων το 2008-9 στην Αμερική; Το σκεπτικό ήταν απλό: τα ακίνητα αυξάνουν την αξία τους με τον καιρό και αποτελεί ασφαλές καταφύγιο, είναι αγαθό που αντέχει στις διακυμάνσεις της αγοράς, εξυπηρετεί βασική ανάγκη του ανθρώπου (στέγαση), άρα ακόμα και αν δώσω δάνειο με υποθηκευμένο ένα ακίνητο είμαι καλυμμένος, σωστά; Λάθος! Αν το κάνουν όλοι και αρχίζει ο κόσμος να μην πληρώνει τις υποχρεώσεις του, και συνακόλουθα ρευστοποιούνται οι υποθήκες, τα υποκείμενα αγαθά ελεύθερα προς διάθεση στο αγοραστικό κοινό θα πολλαπλασιαστούν, άρα με την αύξηση της προσφοράς και σταθερή ή και μειωμένη ζήτηση, καλή ώρα, οι τιμές των ενεχύρων ή υποθηκών, ανάλογα την περίπτωση (ενέχυρο= εγγύηση κινητού πράγματος, υποθήκη= εγγύηση ακινήτου) θα είναι σα να πέφτουν από τον γκρεμό.
Άρα, τα δάνεια δε θα είναι υπερκαλυμμένα από εγγυήσεις, όπως θα έπρεπε, και οι δανειστές θα αρχίσουν να χάνουν χρήματα στην προσπάθεια να πάρουν τα χρήματα διά των εγγυήσεων. Και για να το πάω ένα βήμα παραπέρα: Τι θα γίνει αν αρχίσουν να κλείνουν και οι λιγότερο μοχλευμένες θέσεις, όταν η τιμή θα αρχίσει να κατρακυλάει; Μια αλυσιδωτή αντίδραση της αγοράς προς τα κάτω.
Φυσικά, όλα αυτά ήταν υποθέσεις για την κατάσταση του Alameda, καθώς υπήρχαν σενάρια που έλεγαν ότι θα ήταν σε θέση να πληρώσει όλες τις υποθέσεις και την πιθανή περαιτέρω πτώση του FTT, το οποίο είναι το ενέχυρο της. Παράλληλα, στηριζόμασταν κυρίως σε δημοσιεύματα ενός δημοσιογραφικού site και δεν ξέραμε με ασφάλεια το σύνολο των assets που έχει υπό διαχείριση το Alameda. Μάλιστα, η ίδια η ceo του Alameda είχε δηλώσει πως το έγγραφο δείχνει τη μισή αλήθεια και πως υπήρχαν και άλλα κεφάλαια που μπορούσαν να καλύψουν πιθανές ζημίες τέτοιου τύπου.
- the balance sheet breaks out a few of our biggest long positions; we obviously have hedges that aren’t listed
— Caroline (@carolinecapital) November 6, 2022
- given the tightening in the crypto credit space this year we’ve returned most of our loans by now
Ο φόβος των social media
Η πιθανότητα και μόνο για ένα τέτοιο γεγονός κυκλοφόρησε με τεράστιες ταχύτητες μέσα σε social media, με το twitter να φλέγεται, διασπείροντας τον πανικό στους επενδυτές και χρήστες της πλατφόρμας
Well @binance and @FTX_Official are officially at war with each other.
— Alex Valaitis (@alex_valaitis) November 7, 2022
What most people don't realize is that this conflict has been brewing since 2019.
Here's the complete history of how we got to this point and why you should care
MUST READ 🧵 pic.twitter.com/RZcquLYMS8
Sam Bankman-Fried was once admired as the king of crypto.
— Miles Deutscher (@milesdeutscher) November 7, 2022
Now Alameda and FTX are rumoured to be on the brink of insolvency.
🧵: Here's how it all went wrong for SBF and FTX. 👇
Boom. https://t.co/cvLoKaGSfn
— Dylan LeClair 🟠 (@DylanLeClair_) November 8, 2022
Η τιμή του FTT άρχισε να κατρακυλάει προς τα κάτω, οι εκροές από το ανταλλακτήριο να φτάνουν σε υψηλότατα νούμερα και η χαριστική βολή δεν είχε δοθεί ακόμα.
Η εκδίκηση του CZ
Η κόντρα των κρυπτοβαρόνων είχε μόλις εκτονωθεί μερικές μέρες νωρίτερα, όταν ο Sam Bankman Fried έκανε ένα επικριτικό σχόλιο για τον CEO και ιδιοκτήτη του Binance, κοροιδεύοντας την πρωτοκαθεδρία του στον χώρο των κρυπτονομισμάτων.
SBF understands that in order to one day beat Binance, he needs to leverage US politics as a weapon.
— Alex Valaitis (@alex_valaitis) November 7, 2022
And he also knows his angle. CZ was born in China & there are rumors of Chinese involvement with Binance.
As US<>China tensions rise, he has an angle to attack Binance. pic.twitter.com/FZHAGxBkQ0
Το γεγονός αυτό στάθηκε η αφορμή για να ανακοινώσει δημόσια, μέσω twitter ο Ciangpeng Zhao την πρόθεση του να πουλήσει το αντίτιμο της εξόδου του από το μετοχικό σχήμα της FTX, που μεταξύ άλλων περιελάμβανε και FTT αξίας 500 εκατομμυρίων δολαρίων. Το γεγονός αυτό εισέφερε περαιτέρω ένταση στην κατάσταση.
Ο διαβόητος ιδιοκτήτης του Binance δε δειλιασε μάλιστα να χαρακτηρίσει την περίπτωση παρόμοια με αυτή του Luna, της ιστορικού μεγέθους και ανυπολόγιστης οικονομικής ζημίας πρωτοκόλλου αλγοριθμικού stablecoin, που εξαύλωσε την κεφαλαιοποίηση των 60 δισεκατομμυρίων σε μερικές μόλις μέρες, λόγω θεμελιώδους προβλήματος που ανέκυψε μετά το σορτάρισμά του.
Liquidating our FTT is just post-exit risk management, learning from LUNA. We gave support before, but we won't pretend to make love after divorce. We are not against anyone. But we won't support people who lobby against other industry players behind their backs. Onwards.
— CZ 🔶 Binance (@cz_binance) November 6, 2022
Τι έγινε τελικά
Μετά από πολλά σκαμπανεβάσματα αγορών και συναισθημάτων στον χώρο γράφτηκε ιστορία. Το Binance υπέγραψε μη δεσμευτικό συμβόλαιο εξαγοράς του FTX για να σώσει όσα το ίδιο περίπου ζημίωσε με τις κινήσεις του
This afternoon, FTX asked for our help. There is a significant liquidity crunch. To protect users, we signed a non-binding LOI, intending to fully acquire https://t.co/BGtFlCmLXB and help cover the liquidity crunch. We will be conducting a full DD in the coming days.
— CZ 🔶 Binance (@cz_binance) November 8, 2022
1) Hey all: I have a few announcements to make.
— SBF (@SBF_FTX) November 8, 2022
Things have come full circle, and https://t.co/DWPOotRHcX’s first, and last, investors are the same: we have come to an agreement on a strategic transaction with Binance for https://t.co/DWPOotRHcX (pending DD etc.).
Το γεγονός αυτό κλόνησε όσο λίγα τον χώρο των κρυπτονομισμάτων. Η αγορά πλέον έχει έναν αδιαφιλονίκητο ηγέτη, τον CZ, ο οποίος “καθάρισε” από το ταμπλώ και τον επόμενο μεγάλο ανταγωνιστή του.
Το ζήτημα ωστόσο ίσως έχει και κάποιες γεωπολιτικές προεκτάσεις: η Κίνα πλέον διαφεντεύει στη συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών, προϊόντων και όγκων που πραγματοποιούνται στα κρυπτονομίσματα, ενώ δεν άργησε η απάντηση της CFTC, η οποία κλήθηκε να διερευνήσει το πλαίσιο εξαγοράς του FTX από την Binance, σύμφωνα με δημοσιεύματα που κυκλοφόρησαν. Οι Αμερικάνοι δεν έχουν πλέον τον κύριο λόγο στην ανάπτυξη του τομέα των κρυπτονομισμάτων.
Ο Απόστολος Τσικούρας είναι τελειόφοιτος φοιτητής νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι συνεργάτης της μεγαλύτερης εταιρείας οn chain αναλύσεων στον κόσμο, Glassnode και συνιδρυτής του pamecrypto.gr, του οποίου επιμελείται την οn chain ανάλυση.
