Τα επιστημονικά δεδομένα, τα στατιστικά στοιχεία αλλά και η τεχνολογία, η οποία μπορεί να προσφέρει σημαντικές λύσεις πρέπει να αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που θα καταδεικνύουν τα πλεονεκτήματα των τρόπων μείωσης των κινδύνων από το κάπνισμα και όχι η απαγορευτική ή η τιμωρητική νομοθεσία.
Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα του «πάνελ» με τίτλο «Τι χρειάζεται προκειμένου να φανούν τα ωφέλη από την μείωση του κινδύνου από τον καπνό».
Η συζήτηση αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 6ου Συνεδρίου για την Μείωση των Κινδύνων από τον Καπνό που πραγματοποιήθηκε στις 25 και 26 Σεπτεμβρίου και το οποίο διοργάνωσε η SCOHRE (International Association on Smoking Control & Harm Reduction).
Ο συντονιστής του πάνελ, καρδιολόγος κ. Δημήτρης Ρίχτερ ανέφερε ότι η συζήτηση περί επιστημονικών δεδομένων που θα βοηθήσουν στην επιλογή σωστού τρόπου μείωσης του κινδύνου από το κάπνισμα έχει ξεκινήσει εδώ και δύο μήνες, περίπου, από το προηγούμενο συνέδριο που έγινε στον Παναμά.
Στη συνέχεια ο καθηγητής Δικαίου του Πανεπιστημίου της Οττάβα και πρόεδρος του Κέντρου για τη Νομοθεσία της Υγείας, David Sweanor, αναφέρθηκε στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού, για τα οποία πρέπει, όπως ανέφερε να υπάρχει ενθάρρυνση από πλευράς πολιτείας και να μπορούν να επιλέγονται ως λύση μεταξύ των μέτρων για τη διακοπή του καπνίσματος ή την πρόληψή του.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε. Ανέφερε, ότι υπάρχουν περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στον κόσμο που εξακολουθούν να καπνίζουν. Παράλληλα πάνω από 7 εκατ.άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα, κάθε χρόνο, από ασθένειες που έχουν άμεση σχέση με το κάπνισμα.
Όπως, λοιπόν, με τη βοήθεια της επιστήμης και της τεχνολογίας τις τελευταίες δεκαετίες καταφέραμε να κάνουμε ασφαλή τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα, τα εργοστάσια κλπ, έτσι θα πρέπει να κάνουμε και με το κάπνισμα.
Υπάρχει μεγάλη γκάμα εναλλακτικών λύσεων, εκτός από την ρυθμιστική πολιτική κάθε χώρας. Χρειάζεται μετασχηματισμός της αγοράς του καπνού και από προϊόντα καύσης (combustion) να πάμε σε προϊόντα χωρίς καύση (non combustion). Συνεπώς χρειαζόμαστε τα επιστημονικά δεδομένα και να δρομολογήσουμε μια νέα πορεία κατέληξε ο κ. Sweanor.
O ιατρός και κορυφαίος opinion leader από την Ισπανία, δρ. Fernando Bueno κατά τη διάρκεια της παρέμβασής του διερωτήθηκε πού ακριβώς οι πολιτικές απαγόρευσης ή περιορισμού του καπνίσματος μπορούν να μειώσουν τον αριθμό των καπνιστών. Ετσι, έχουμε οδηγηθεί στο φαινόμενο να υπάρχουν ακόμη πολλοί καπνιστές παρά τις πολιτικές απαγόρευσης που πλέον είναι παγκόσμιες.
Αυτό που προέχει είναι να υπάρξουν λύσεις για καπνιστές, καθώς μέσα από τα μέτρα περιορισμού και απαγόρευσης μόνο ένα 35% των καπνιστών έχει σταματήσει το τσιγάρο. Εκεί θα πρέπει να αναλάβει η επιστήμη που μπορεί να θεωρηθεί ως ο ακρογωνιαίος λίθος για τον περιορισμό των κινδύνων του καπνίσματος. Ο κ. Bueno αναφέρθηκε ακόμη στα παραδείγματα της Ιαπωνίας, της Ισλανδίας, της Νορβηγία και της Σουηδία , όπου με τη χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου μειώθηκε σημαντικά ο κίνδυνος του καπνού αλλά και οι ασθένειες που συνδέονται με τον καπνό και συχνά οδηγούν σε θανάτους.
Οι προτεραιότητες στη μάχη κατά του καπνού θα πρέπει να εστιάζουν στον περιορισμό των προϊόντων καύσης, δηλαδή στο παραδοσιακό τσιγάρο και όχι στη νικοτίνη. Το πρόβλημα δεν είναι η νικοτίνη αλλά ο καπνός, κατέληξε.
O ερευνητής του Πανεπιστημίου της Πάτρας και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής κ. Κωνσταντίνος Φαρσαλινός
Η Δρ. Marewa Glover κορυφαία ερευνήτρια για τον έλεγχο του καπνίσματος και πρώην καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Massey της Νέας Ζηλανδίας αναφέρθηκε στην ακραία, όπως χαρακτήρισε, νομοθεσία στη Νέα Ζηλανδία, η οποία, πλέον, λειτουργεί τιμωρητικά, αντί να προσπαθεί να επιμορφώσει το κοινό. Από την άλλη πλευρά, η υπερβολική φορολόγηση ακόμη και η απαγόρευση πώλησης προϊόντων καπνού μπορεί να οδηγήσει σε φαινόμενα όπως η «μαύρη αγορά» προϊόντων καπνού. Και αυτό είναι αρκετά επιζήμιο αν αναλογισθεί κανείς ότι το 20% του πληθυσμού που ανήκει στα χαμηλότερα εισοδήματα εξακολουθεί να καπνίζει.
Μια άλλη παράμετρος είναι και αυτή της «δαιμονοποίησης» των καπνιστών. Οι καπνιστές θεωρούνται «λεπροί» και σε εστιατόρια ή άλλα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος αναγκάζονται να βγαίνουν να καπνίζουν στην πίσω πόρτα δίπλα στους κάδους απορριμμάτων , ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που αντιδρούν ακόμη και με χειρονομίες αποτροπιασμού, όπως για παράδειγμα, να κλείνουν επιδεικτικά τη μύτη τους με τα χέρια τους .
Αυτό που προέχει τόνισε η κυρία Glover είναι η εκπαίδευση και η επιμόρφωση του κοινού σχετικά με το κάπνισμα και του κινδύνους που ενέχει. Οι τιμωρητικές διατάξεις δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αντίθετα χρειάζεται μια συστηματική προσπάθεια μείωσης του κινδύνου από το κάπνισμα.
Ο ιατρός και κορυφαίος ερευνητής του Πανεπιστημίου της Πάτρας και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής κ. Κωνσταντίνος Φαρσαλινός τόνισε τη σημασία που πρέπει να δοθεί στην εφαρμογή της επιστήμης, πρωτίστως, στο θέμα των πολιτικών που ακολουθεί κάθε χώρα για τον περιορισμό των κινδύνων από το κάπνισμα.
Συνεπώς, απαιτείται συστηματική καταγραφή των στοιχείων μεταξύ των χρηστών που έχουν στραφεί σε εναλλακτικές μορφές καπνίσματος, όπως για παράδειγμα στη Σουηδία και άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπου γίνεται χρήση νικοτίνης χωρίς κάπνισμα (combustion). Η τάση αυτή έχει οδηγήσει στο να μειωθεί δραστικά, περίπου στο μισό, ο κίνδυνος καρδιακών νοσημάτων
Έτσι λοιπόν, στην Ευρώπη, παρατηρείται το φαινόμενο αντί να πωλούνται προϊόντα εναλλακτικού καπνίσματος ή λήψης νικοτίνης, εξακολουθούν να πωλούνται τσιγάρα.
Οι καπνιστές, κατέληξε καπνίζουν για την νικοτίνη, αλλά πεθαίνουν από την πίσα. Ανεφρόμενος ο κ. Φαρσαλινός σε απαγορεύσεις που ισχύουν στην Ε.Ε. για εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος επεσήμανε ότι κάθε μορφή απαγόρευσης δεν ε΄πει αποτέλεσμα καθω΄ς για τα προϊόντα αυτά δεν θα υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το αν είναι αποτελεσματικά ή όχι, επομένως θα εξακολουθήσουν να παραμένουν απαγορευμένα.
H κυρία Sharifa Ezat Wan Puteh ιατρός με εξειδίκευση στον τομέα της Δημόσιας Υγείας στη Μαλαίσία
Ο κ. Martin Cullip, μέλος του Taxpayers Protection Alliance Consumer Center στην Ουάσιγκτον και χρήστης, ο ίδιος, ηλεκτρονικών τσιγάρων και άλλων ασφαλέστερων προϊόντων νικοτίνης, εξέφρασε ότι τίθεται υπέρ των καταναλωτών για όλες τις μορφές μείωσης της βλάβης του καπνού και έχει έντονο ενδιαφέρον για την ταχέως εξελισσόμενη αγορά νικοτίνης και την πολιτική που την περιβάλλει.
Τα προϊόντα, ανέφερε, δεν είναι αυτά που υπήρχαν πριν από 20 χρόνια. Η τεχνολογία έχει βοηθήσει σημαντικά στον περιορισμό των κινδύνων από τον καπνό
Επιπρόσθετα, σε 20 ως30 χρόνια θα έχουμε αρκετή τεχνολογία η οποία να άφηνε πίσω ως ξεπερασμένες τις όποιες νομοθετικές ρυθμίσεις.
Βεβαίως, πρέπει να ισχύσουν μέτρα περιορισμού του κινδύνου από τον καπνό, τόνισε, αλλά όχι απαγορεύσεις.
