της Γιάννας Σουλάκη
Μια μεγάλη αυστραλιανή μελέτη κατάφερε να αποδείξει ότι τα συναισθήματα μοναξιάς μπορεί να οδηγήσουν σε πολλά προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως σε κατάθλιψη, κοινωνικό άγχος, παράνοια, αλλά ακόμη και στη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Οι ερευνητές, οι οποίοι παρακολούθησαν στενά τις συνήθειες και τη συμπεριφορά περισσότερων από 1.000 ατόμων για ένα διάστημα έξι μηνών διαπίστωσαν επίσης, ότι τα άτομα που πάσχουν από κοινωνικό άγχος έχουν περισσότερες πιθανότητες να μείνουν μελλοντικά μόνοι τους.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Abnormal Psychology, τον περασμένο Απρίλιο.
Η Μοναξιά και η Ψυχική Ανισορροπία είναι συγκοινωνούντα δοχεία
Κάποιος μπορεί να σκεφθεί ότι η κατάθλιψη και η μοναξιά είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, όμως, στην πραγματικότητα ανάμεσα στις δύο αυτές καταστάσεις υπάρχουν πραγματικά διακριτές διαφορές, καθώς η μοναξιά έχει να κάνει με τις ανθρώπινες σχέσεις, ενώ η κατάθλιψη περιλαμβάνει γενικότερα θέματα ψυχικής υγείας.
Μοναξιά μπορεί κάποιος να βιώσει ακόμη και όταν βρίσκεται μέσα στο πλήθος, στην παρέα του ή στην οικογένειά του, αν αισθάνεται πως οι άλλοι γύρω του δεν τον αγαπούν, δεν τον καταλαβαίνουν ή γενικότερα αν νιώθει το άτομο πως δεν επικοινωνεί καλά με τους γύρω του.
Κι ενώ είναι σημαντικό να κατανοήσει κανείς ότι η συσχέτιση της μοναξιάς με τα προβλήματα ψυχικής υγείας δεν αποδεικνύει απαραίτητα κάποια γενεσιουργό αιτία - καθώς θα μπορούσαν να εμπλέκονται και άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με ψυχικές νόσους - ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η συγκεκριμένη μελέτη θα αποτελέσει εφαλτήριο για άλλες έρευνες, που θα εμβαθύνουν στους τρόπους με τους οποίους κάποια προβλήματα ψυχικής υγείας, μπορεί να σχετίζονται με την κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά.
Η επικεφαλής ερευνήτρια Michelle Lim από το Swinburne University of Technology έγραψε στο επιστημονικό περιοδικό The Conversation:
"Η λέξη “μοναξιά” συνήθως χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια αρνητική συναισθηματική κατάσταση που βιώνει κάποιος, όταν διαπιστώνει απόσταση ανάμεσα στις σχέσεις που επιθυμεί να έχει και στις σχέσεις που συνειδητοποιεί ότι τελικά έχει. Τα δυσάρεστα συναισθήματα της μοναξιάς είναι υποκειμενικά. Οι ερευνητές έχουν καταλήξει ότι η μοναξιά δεν σχετίζεται με τον χρόνο που ξοδεύει κάποιος άνθρωπος με άλλους ανθρώπους ή μόνος του. Έχει περισσότερη σχέση με την ποιότητα των σχέσεών του και όχι με την ποσότητα. Ένας μοναχικός άνθρωπος αισθάνεται ότι αυτός ή αυτή δεν γίνεται επαρκώς κατανοητός/αντιληπτός από τους άλλους, και πιστεύει ότι δεν μπορεί να έχει σημαντικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους", καταλήγει η Μ.Lim.
Ο άνθρωπος δεν είναι “σχεδιασμένος” να ζει μόνος του
Στην πρόσφατη έρευνά της M.Lim πήραν μέρος 1.010 άτομα με μεγάλο εύρος ηλικίας από 18 έως 87 ετών, στους οποίους καταμετρήθηκαν οι αλλαγές στην ψυχική τους υγεία με τη χρήση τριών on line ερευνών, για περισσότερους από έξι μήνες.
Η ερευνητική ομάδα κατέγραψε θέματα ψυχικής υγείας, καθώς και άλλα χαρακτηριστικά που προϋπήρχαν στα άτομα και διαπίστωσε ότι αν και η μοναξιά θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο κάποιος να αναπτύξει προβλήματα ψυχικής υγείας, τα θέματα ψυχικής υγείας από μόνα τους συνήθως δεν φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο της μοναξιάς.
Στην πραγματικότητα, από τα προβλήματα ψυχικής υγείας, το μόνο που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μοναξιάς, κατάθλιψης και παράνοιας και να οδηγήσει σε μελλοντική απομόνωση κάποιον άνθρωπο, είναι το αυξημένο κοινωνικό άγχος (διαταραχή κοινωνικού άγχους)
Αυτό συμβαίνει, κατέληξαν οι επιστήμονες, επειδή εκείνοι που υποφέρουν από διαταραχή κοινωνικού άγχους είναι πιο πιθανόν να αποφεύγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση που θα μπορούσε να ανακουφίσει τη μοναξιά.
"Δεν έχουμε σχεδιαστεί για να είμαστε μόνοι. Είμαστε κοινωνικό είδος," λέει η Μ.Lim. "Η μοναξιά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε χειρότερη σωματική υγεία, ενώ αυξάνεται και η πιθανότητα της ανάπτυξης της νόσου του Aλτσχάιμερ, της κακής καρδιαγγειακής υγείας και του χαμηλού ανοσοποιητικού συστήματος”
Οι ερευνητές ψάχνουν τώρα τρόπους να περιορίσουν τη κοινωνική μοναξιά των ανθρώπων και πειραματίζονται με μια νέα εφαρμογή σε φοιτητές και άτομα που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες.
