Του Βασίλη Βενιζέλου
Η στάση των ιατρών προς τους αδύνατους ανθρώπους είναι διαφορετική απ' ότι εκείνη που έχουν προς τους υπέρβαρους ή παχύσαρκους, σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές στο Johns Hopkins και δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό Obesity. Τα ευρήματά της δείχνουν με τον πιο απόλυτο τρόπο ότι οι λεπτοί ασθενείς χαίρουν περισσότερης συμπάθειας και εγκάρδιας συμπεριφοράς από τους θεράποντες ιατρούς συγκριτικά με εκείνη που δέχονται οι άνθρωποι που έχουν περιττό βάρος.
Για τη μελέτη, οι ερευνητές κατέγραψαν τις συζητήσεις μεταξύ 39 γιατρών πρωτοβάθμιας περίθαλψης και περισσότερων των 200 ασθενών, αφού είχαν λάβει προηγουμένως τη συναίνεσή τους. Ο λόγος της ιατρικής επίσκεψης ήταν η υψηλή αρτηριακή πίεση και όχι το σωματικό βάρος. Όμως οι περισσότεροι ήταν είτε υπέρβαροι είτε παχύσαρκοι και μόνο οι 28 είχαν φυσιολογικό βάρος, που σημαίνει ότι είχαν δείκτη μάζας σώματος κάτω από 25. Από τους υπόλοιπους ασθενείς, οι 120 ήταν παχύσαρκοι (ΔΜΣ 30 ή μεγαλύτερο) και οι 60 ήταν υπέρβαροι (ΔΜΣ 25 - 30).
Σε γενικές γραμμές οι ασθενείς αντιμετωπίστηκαν ισάξια και οι επισκέψεις τους διήρκεσαν περίπου τον ίδιο χρόνο. Όταν όμως οι ερευνητές ανέλυσαν προσεκτικά τις επισκέψεις, διαπίστωσαν ότι υπήρχε μια αξιοσημείωτη διαφορά. Η συμπεριφορά των γιατρών προς τους ασθενείς με φυσιολογικό σωματικό βάρος ήταν καλύτερη συγκριτικά με αυτή που είχαν προς τους υπέρβαρους ή παχύσαρκους ασθενείς. Έδειξαν περισσότερη συμπάθεια και ζεστασιά στους συνομιλητές τους. Αν και η μελέτη ήταν σχετικά μικρή, τα ευρήματα είναι στατιστικά σημαντικά.
«Η υπέρταση είναι μια από τις επιπτώσεις της παχυσαρκίας που μπορεί να προκαλέσει σοβαρότερα προβλήματα υγείας όπως για παράδειγμα στεφανιαία νόσο. Εκτός όμως από τις σωματικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας, το ίδιο σοβαρές είναι και οι επιπτώσεις της νόσου στην ψυχολογία και τη κοινωνική ζωή του ασθενή. Η κατάθλιψη, το στρες και η χαμηλή αυτοεκτίμηση που προκαλεί αφενός μεν αποτελούν αιτίες κακής ποιότητας ζωής, αφετέρου δε διατηρούν έναν αέναο φαύλο κύκλο που τους αποτρέπει να αναζητήσουν τρόπους απαλλαγής από το επιπλέον βάρος τους», επισημαίνει ο γενικός χειρουργός Δρ. Γιώργος Σπηλιόπουλος.
Σε αντίθεση με τις συνομιλίες τους με τους υπέρβαρους ή παχύσαρκους ασθενείς, στις συζητήσεις τους με τους ασθενείς φυσιολογικού βάρους, οι γιατροί έκαναν απλά σχόλια που έδειχναν ενδιαφέρον. Μάλιστα, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που προσπαθούσαν να τονώσουν τη διάθεση και την αυτοπεποίθηση των ασθενών τους κάνοντάς τους φιλοφρονήσεις. Η συμπεριφορά αυτή των γιατρών επηρεάζει την στάση των ασθενών στην αντιμετώπιση του ιατρικού προβλήματος, καθώς, όπως έχει αποδειχθεί από μελέτες, οι ασθενείς είναι πολύ πιθανότερο να συμμορφωθούν στις θεραπευτικές οδηγίες του γιατρού και έτσι να έχουν καλύτερη έκβαση της νόσου όταν πιστεύουν ότι ο αυτός εγκύπτει στο πρόβλημά τους.
«Οι ασθενείς συχνά παραπονιούνται ότι ο ιατρός που επισκέπτονται για κάποιο άσχετο με την παχυσαρκία θέμα υγείας είναι ιδιαίτερα επικριτικός με το βάρος τους, σε σημείο που εστιάζει περισσότερο σ' αυτό παρά στο πρόβλημα που τους απασχολεί. Οι ασθενείς νοιώθουν προσβεβλημένοι και συχνά σταματούν να τον επισκέπτονται, γεγονός που έχει σε ορισμένες περιπτώσεις σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους, καθώς παύουν να συμμορφώνονται με τις οδηγίες του», τονίζει ο Δρ. Σπηλιόπουλος και προσθέτει ότι «οι γιατροί είναι μέρος του πληθυσμού και ορισμένοι απ' αυτούς επηρεάζονται από τις επικρατούσες κοινωνικές αντιλήψεις για το πλεονάζον βάρος. Ας θυμηθούμε όμως ότι πριν μερικές δεκαετίες τα πρότυπα ομορφιάς δεν ήταν τα σημερινά…
Λόγω του ιερού ρόλου των ιατρών θα πρέπει όλοι να κατανοήσουμε ότι η παχυσαρκία είναι ένα σύνθετο πρόβλημα που δεν είναι εφικτό να θεραπευτεί μ' ένα χάπι και ότι απαιτείται χρόνος, καλή ψυχολογία και σοβαρή υποστήριξη για να αντιμετωπιστεί».
