Το ελληνικό ΑΕΠ ενισχύθηκε κατά 2,2% σε ετήσια βάση το α' τρίμηνο του 2025, παραμένοντας αμετάβλητο σε τριμηνιαία βάση, συγκριτικά με ετήσιες αυξήσεις 2,5% το 4ο τρίμηνο του 2024 και 2,3% για το σύνολο του 2024.
Σύμφωνα με την ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας, η ιδιωτική κατανάλωση αποτέλεσε εκ νέου βασικό πυλώνα της δραστηριότητας στην Ελλάδα, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 1,9% το 1ο τρίμηνο (+2,0% ετησίως το 2024), συνεισφέροντας 1,3 ποσοστιαίες μονάδες στην ετήσια αύξηση του ΑΕΠ σε αυτό το τρίμηνο, με ώθηση από τις ισχυρές επιδόσεις της αγοράς εργασίας.
Η συσσώρευση αποθεμάτων, αν και ηπιότερη σε σύγκριση με πέρυσι, συνέχισε να διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην αύξηση του ΑΕΠ, συνεισφέροντας 1,6 ποσοστιαίες μονάδες στην ετήσια μεταβολή του το 1ο τρίμηνο του 2025, έναντι 3 ποσοστιαίων μονάδων για το σύνολο του 2024.
Η αρνητική έκπληξη προέκυψε από τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου («ΑΣΠΚ»), ο οποίος μειώθηκε κατά 3,2% ετησίως και κατά 6,1% σε τριμηνιαία βάση το 1ο τρίμηνο του 2025, εμφανίζοντας τη μεγαλύτερη κάμψη από το πρώτο lockdown κατά την πανδημία Covid-19. Η πτώση όμως σημειώνεται από υψηλή αφετηρία, καθώς οι συνολικές επενδύσεις σε πάγιο κεφάλαιο ανήλθαν το 2024 σε υψηλό 14 ετών (16,1% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο).
Η αποδυνάμωση του ΑΣΠΚ θα μπορούσε να αποδοθεί σε συγκεκριμένους προσωρινούς παράγοντες που αναμένεται να αναστραφούν σε μεγάλο βαθμό τα επόμενα τρίμηνα.
Συγκεκριμένα:
- Στις δυσμενείς επιδράσεις από τη σύγκριση με τα ανοδικά αναθεωρημένα στοιχεία για το επίπεδο τόσο των μη-οικιστικών όσο και των οικιστικών κατασκευών για το 1ο τρίμηνο του 2024, κατά περίπου 4% για την κάθε κατηγορία.
- Στη τελική παράδοση και πλήρη ενσωμάτωση στον ΑΣΠΚ μεγάλων επενδυτικών έργων, ιδίως στον κατασκευαστικό τομέα και σε υποδομές, που ταξινομούνται προσωρινά στα αποθέματα κατά τη φάση κατασκευής τους, και θα ενισχύσουν τον ΑΣΠΚ κυρίως μέσω μελλοντικών αναθεωρήσεων των Εθνικών Λογαριασμών.
- Στη σημαντικά βραδύτερη, από την εκτιμώμενη στον Κρατικό Προϋπολογισμό, πορεία των εκταμιεύσεων μέσω του ΠΔΕ και του ΤΑΑ στο 1ο τρίμηνο του 2025 − 0,7% του ΑΕΠ στο 1ο τρίμηνο του 2025 έναντι 1,2% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 – που ακολούθησε την έντονη επιτάχυνση των εκταμιεύσεων στο 4ο τρίμηνο του 2024.
Ωστόσο, διαφαίνονται και άλλες επιδράσεις για τις οποίες δεν είναι εύκολο να αποσαφηνιστεί αν μπορούν να αναστραφούν άμεσα, οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, το αυξημένο κόστος κατασκευής και τις λιγότερο ελκυστικές συνθήκες δόμησης, καθώς κι έναν εύλογο χρόνο προσαρμογής της αγοράς που απαιτείται μετά την παγίωση της κατάργησης ορισμένων προβλέψεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού.
Παράλληλα, οι καθαρές εξαγωγές αφαίρεσαν 0,3 ποσοστιαίες μονάδες από την ετήσια αύξηση του ΑΕΠ το 1ο τρίμηνο του 2025, σε σύγκριση με 2,0 ποσοστιαίες μονάδες κατά μ.ο. το 2024, με τις εξαγωγές υπηρεσιών να παραμένουν σε γενικές γραμμές αμετάβλητες (-0,2% ετησίως σε σταθερές τιμές, από +3,8% το 2024).
Όσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές, τα πλέον πρόσφατα στοιχεία που είναι διαθέσιμα για έναν περιορισμένο αριθμό πρόδρομων δεικτών δραστηριότητας και οικονομικής συγκυρίας για τον Απρίλιο και, εν μέρει, για το Μάιο του 2025 παραπέμπουν – βάσει του υποδείγματος βραχυπρόθεσμης πρόβλεψης της πορείας της οικονομικής δραστηριότητας με χρήση δεδομένων υψηλής συχνότητας (nowcasting) της ΕΤΕ – σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,5% σε εποχικά προσαρμοσμένη τριμηνιαία βάση το 2ο τρίμηνο του 2025, που ισοδυναμεί σε ετήσια αύξηση 1,6% ετησίως το ίδιο τρίμηνο.
Δεδομένης της μειωμένης δυναμικής που προκύπτει από την αναθεώρηση των τριμηνιαίων παρατηρήσεων για το ΑΕΠ το 2024 και την επίδοση κατά το 1ο τρίμηνο του 2025, οι ευνοϊκές επιδράσεις μετακύλισης (carryover effect) αποδυναμώνονται κατά 0,25 ποσοστιαίες μονάδες για το σύνολο του 2025, γεγονός που οδηγεί σε αντίστοιχη καθοδική αναθεώρηση της εκτίμησής μας για την ετήσια αύξηση του ΑΕΠ, σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη του 2,5%.
