Ο Ιωσήφ Στάλιν με τα δικά του λόγια
Shutterstock
Shutterstock

Ο Ιωσήφ Στάλιν με τα δικά του λόγια

Γράφουν οι Jon Miltimore και Lawrence Reed

Αυτή την εβδομάδα συμπληρώνονται τα 70 χρόνια από την κηδεία του Ιωσήφ Στάλιν, του μαρξιστή δικτάτορα που ηγήθηκε της Σοβιετικής Ένωσης κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και στο απόγειο του τρομοκρατικού της κράτους. 

Ο Στάλιν, που ακολούθησε τα αιμοσταγή βήματα του Βλαντμίρ Λένιν, υπέστη εγκεφαλικό και πέθανε στην ντάτσα του στο Κούνστεβο στις 5 Μαρτίου 1953. Ήταν 74 ετών. Η κρατική κηδεία έγινε στη Μόσχα κάποιες μέρες αργότερα - στις 9 Μαρτίου - και με τυπικό σοβιετικό τρόπο, ακόμη και η κηδεία μετατράπηκε σε καταστροφή. Όταν εκατοντάδες χιλιάδες Σοβιετικοί πολίτες βγήκαν για να «υποβάλουν τα σέβη τους» (πιθανότατα φοβήθηκαν να προσελκύσουν την προσοχή της κρατικής αστυνομίας επειδή δεν παρευρέθηκαν· το επίπεδο φόβου και παράνοιας στην ΕΣΣΔ ήταν υψηλό, όπως το παρακάτω απόσπασμα από το 2017 ταινία Ο θάνατος του Στάλιν δείχνει κωμικά), προκλήθηκε ένας συνωστισμός που προκάλεσε τον θάνατο σε εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες, ανθρώπους. 

Δεκαετίες αργότερα, το Vanity Fair έγραψε ότι «Οι Σοβιετικοί απέκρυψαν την είδηση». 

Ήταν ένα τραγικό αλλά ταιριαστό τέλος στη φρικιαστική ηγεμονία του Στάλιν. 

Οι Σοβιετικοί ιστορικοί θα υπολόγιζαν αργότερα ότι περίπου 20 εκατομμύρια άμαχοι πέθαναν υπό το καθεστώς του Στάλιν από πείνα, εκτελέσεις, αναγκαστική κολεκτιβοποίηση και σε στρατόπεδα εργασίας. 

Παρά τις φρικαλεότητες αυτές, το Reuters δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο που διερευνά τη «μικτή» κληρονομιά του Στάλιν στα έθνη που κάποτε τρομοκρατούσε. 

«Γιατί να έχω κακή στάση απέναντι στον [Στάλιν];» είπε στο Reuters ένας κάτοικος της Μόσχας που αναφέρεται μόνο ως Αντρέι, εξηγώντας ότι ο Σοβιετικός δικτάτορας πρέπει να επαινεθεί λόγω των επιτευγμάτων του κατά τη διάρκεια του πολέμου. 

Οι αναγνώστες φυσικά μπορούν να αποφασίσουν μόνοι τους αν ο Στάλιν ήταν ένας κομμουνιστής ήρωας ή ένας κακός τύραννος. Ενώ πιστεύουμε ότι τα ιστορικά τεκμήρια μιλούν από μόνα τους, ακολουθούν μερικά αποφθέγματα από τον ίδιο τον θείο Τζο που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους αναγνώστες να αποφασίσουν τι είδους άνθρωπος ήταν πραγματικά ο Ιωσήφ Στάλιν. 

  1. «Οι ιδέες είναι πιο ισχυρές από τα όπλα. Δεν θα αφήναμε τους εχθρούς μας να έχουν όπλα, γιατί λοιπόν να τους αφήσουμε να έχουν ιδέες;» -όπως αναφέρεται στο Quotations for Public Speakers: A Historical, Literary, and Political Anthology του Robert G. Torricelli 
  2. «Ο θάνατος είναι η λύση σε όλα τα προβλήματα. Αν δεν υπάρχει κάποιος, δεν προκαλεί και πρόβλημα». - The New York Times, 1989 
  3. «Η ευγνωμοσύνη είναι μια ασθένεια από την οποία υποφέρουν τα σκυλιά». -όπως αναφέρεται στο Stalin’s Secret War (1981) από τον Νικολάι Τολστόι 
  4. «Θεωρώ ότι είναι εντελώς ασήμαντο ποιος θα ψηφίσει στο κόμμα ή πώς - αλλά αυτό που είναι εξαιρετικά σημαντικό είναι το εξής: ποιος θα μετρήσει τις ψήφους και πώς». -είπε το 1923, όπως αναφέρεται στο The Memoirs of Stalin's Former Secretary (κείμενο στο διαδίκτυο στα ρωσικά
  5. «Η εκπαίδευση είναι ένα όπλο, το αποτέλεσμα του οποίου καθορίζεται από τα χέρια που τη χειρίζεται, από το ποιος θα χτυπηθεί.» - συνέντευξη με τον H. G. Wells, 1934 
  6. «Ο Τύπος πρέπει να μεγαλώνει μέρα με τη μέρα — είναι το πιο αιχμηρό και ισχυρότερο όπλο του Κόμματός μας». -ομιλία στο Δωδέκατο Συνέδριο του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκοι), 19 Απριλίου 1923 
  7. «Οι κομμουνιστές βασίζονται στην πλούσια ιστορική εμπειρία που διδάσκει ότι οι παρωχημένες τάξεις δεν εγκαταλείπουν οικειοθελώς το στάδιο της ιστορίας». -Συνέντευξη με τον H. G. Wells, 1934 
  8. «Ένας μόνος θάνατος είναι τραγωδία. ένα εκατομμύριο θάνατοι είναι ένα στατιστικό στοιχείο.» - Quote Investigator  
  9. «Το να ισχυριζόμαστε ότι θέλουμε να κάνουμε μια επανάσταση σε άλλες χώρες, να ανακατευτούμε στις ζωές τους, σημαίνει ότι λέμε κάτι που δεν είναι αλήθεια και που δεν έχουμε υποστηρίξει ποτέ». -Ο Στάλιν σε μια συνέντευξη με τον Ρόι Χάουαρντ, πρόεδρο των εφημερίδων Scripps-Howard, τρία χρόνια πριν συμφωνήσει με τον Χίτλερ να εισβάλει στην Πολωνία.  
  10. «Η ευθυμία είναι το πιο εξαιρετικό χαρακτηριστικό της Σοβιετικής Ένωσης.» - Στάλιν το 1935 (το απόφθεγμα, που ειπώθηκε χωρίς ειρωνεία, θα ενέπνεε αργότερα μια δημοφιλή σοβιετική έκθεση τέχνης). 

Απόφθεγμα μπόνους: 

«Δεν υπάρχει πραγματικός λιμός ή θάνατοι από ασιτία…[Για να το θέσω άκομψα, δεν μπορείς να φτιάξεις ομελέτα χωρίς να σπάσεις αυγά». -Αυτό το απόφθεγμα συνήθως αποδίδεται εσφαλμένα στον Στάλιν, αλλά στην πραγματικότητα ανήκει στον υποστηρικτή του Στάλιν Walter Duranty των New York Times, ο οποίος είπε αυτά τα λόγια τον Μάρτιο του 1933, στο απόγειο του ουκρανικού Χολοντομόρ, ενός ανθρωπογενούς λιμού που σκότωσε εκατομμύρια ανθρώπους. 

 

* Ο Jon Miltimore είναι ο αρχισυντάκτης του FEE.org.  Ο Lawrence W. Reed είναι επίτιμος πρόεδρος του Foundation for Economic Education και συγγραφέας των βιβλίων Real Heroes: Inspiring True Stories of Courage, Character and Conviction και Excuse Me, Professor: Challenging the Myths of Progressivism.  

** Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 13 Φεβρουαρίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.