Οι εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου και των λίθινων στοιχείων του Παλατιού και του Ναού της Οδηγήτριας, στο Μυστρά, προχωρούν συστηματικά, στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος που υλοποιεί το υπουργείο Πολιτισμού για την ανάδειξη της Καστροπολιτείας του Μυστρά, συνολικού προϋπολογισμού 7.500.000 ευρώ, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΠΕΠ Πελοποννήσου, όπως κάνει γνωστό με ανακοίνωσή του το ΥΠΠΟ.
Το συγκρότημα του Παλατιού, ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα βυζαντινά ανακτορικά συγκροτήματα, συνίσταται από ένα σύμπλεγμα κτιρίων σε σχήμα Γ, η ανέγερση των οποίων ανάγεται σε διαιρετικές χρονικές περιόδους, από το β’ μισό του 13ου έως τις αρχές του 15ου αιώνα. Ο Ναός της Οδηγήτριας (Αφεντικό) στην Κάτω Πόλη του Μυστρά οικοδομήθηκε την πρώτη δεκαετία του 14ου αιώνα ως καθολικό του μοναστηριού. Σύγχρονα του Ναού είναι τα δύο πυργοειδή παρεκκλήσια των «Χρυσοβούλλων» και του «Παχωμίου».
Το Παλάτι στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ
«Η Καστροπολιτεία του Μυστρά αποτελεί εξέχον μνημειακό σύνολο, ενταγμένο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Στον Μυστρά, ένα από τα σημαντικότερα διοικητικά κέντρα της Πελοποννήσου, ενσωματώνονται στοιχεία των ύστερων βυζαντινών χρόνων και της οθωμανοκρατίας» αναφέρει η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Όπως διευκρινίζει: «Οι εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου και των λίθινων στοιχείων στο Παλάτι και στον Ναό της Οδηγήτριας, εντάσσονται στις επεμβάσεις συντήρησης για την προστασία του συνόλου των βυζαντινών ναών εντός του αρχαιολογικού χώρου, στο πλαίσιο του εκτεταμένου προγράμματος ανάδειξης των μνημείων του Μυστρά, που εκτελεί το υπουργείο Πολιτισμού. Στόχος της συνολικής αυτής επέμβασης είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας και της επισκεψιμότητας του μείζονος αυτού αρχαιολογικού χώρου, η ενίσχυση της αναγνωσιμότητας και η ανάδειξη των μνημείων του, αλλά και η θωράκιση του χώρου από τα έντονα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης».
Η μελέτη
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟ, η μελέτη συντήρησης εξετάζει τα επιχρίσματα, τον τοιχογραφικό διάκοσμο και τα πατητά κονιάματα που διατηρούνται στις εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες του συγκροτήματος του Παλατιού. Στις επεμβάσεις συντήρησης περιλαμβάνονται η στερέωση του αποκολλημένου και αποσαθρωμένου επιχρίσματος, η στερέωση του χρωματικού στρώματος του τοιχογραφικού διακόσμου, η αφαίρεση παλαιότερων επεμβάσεων, η αισθητική αποκατάσταση του ζωγραφικού διακόσμου.
Στο Ναό της Οδηγήτριας (Αφεντικό), στην Κάτω Πόλη του Μυστρά προστέθηκαν, σε μεταγενέστερη φάση, μέσα στον 14ο αιώνα, το βορειοανατολικό και το νοτιοανατολικό παρεκκλήσι. Ο εξαιρετικής τέχνης γραπτός διάκοσμος της Οδηγήτριας σχεδόν στο σύνολό του χρονολογείται στη β΄ δεκαετία και τις αρχές της γ΄ δεκαετίας του 14ου αιώνα, με εξαίρεση αυτόν του παρεκκλησίου του «Κυπριανού», ο οποίος ανάγεται στο γ’ τέταρτο του 14ου αιώνα.
Ναός Οδηγήτριας. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ
Οι επεμβάσεις συντήρησης και αποκατάστασης του γραπτού διακόσμου του Ναού της Οδηγήτριας περιλαμβάνει εργασίες στερέωσης του σαθρού υποστρώματος και του κατεστραμμένου χρωματικού στρώματος, καθαίρεσης παλαιότερων κονιαμάτων αποκατάστασης και αφαίρεσης παλαιότερων χρωματικών επεμβάσεων, καθαρισμού της ζωγραφικής επιφάνειας και αντιμετώπισης των βιολογικών παραγόντων αλλοίωσης.
Κεντρική φωτ.: Άποψη του συγκροτήματος του Παλατιού στο Μυστρά. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ