Είναι εξόχως… συγκινητικό το νέο κύμα ηθικής αγανάκτησης που αναρρίπισε τη συνείδηση του μέσου Έλληνα με αφορμή το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Δεν αναφερόμαστε στα κόμματα ή τους πολιτικούς αρχηγούς, αυτοί τη δουλειά τους κάνουν.
Ο Φάμελλος ζητάει εκλογές εδώ και τώρα επειδή ακόμη έχει ακόμη ελπίδες το κόμμα του να μπει στη Βουλή, πριν σκάσει μύτη το αναμενόμενο κόμμα του Αλέξη και τον αφήσει εκτός. Και ο Ανδρουλάκης συνεχίζει να εστιάζει στον Μητσοτάκη μήπως και σπάσει η κατάρα των είκοσι και πλέον μονάδων που τους χωρίζει στην πρωθυπουργική καταλληλότητα.
Είναι συγκινητική η οργή του κόσμου από τότε που ειπώθηκε, πριν αναιρεθεί, ότι το υπέρογκο ποσό θα πληρωθεί από τον προϋπολογισμό. Τότε άρχισε η ρητορική της ηθικολογίας για τα λαμόγια που τα τρώνε και την πληρώνει ο φτωχός λαός που δεινοπαθεί στο σούπερ μάρκετ, στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού, κλπ.
Λογική η αναστάτωση. Συμβαίνει κάθε φορά που οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με το σοκ της πρώτης φοράς. Γιατί… πρώτη φορά έμαθε ο λαός ότι συνέβη παράνομη διασπάθιση ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Δεν είχε ακούσει ποτέ τίποτα για τα βρεγμένα και πασπαλισμένα με μαρμαρόσκονη βαμβάκια, για να ζυγίζουν περισσότερο.
Ούτε για τα φορτωμένα με αγροτικά προϊόντα φορτηγά που έκαναν δυο και τρία δρομολόγια πάνω από τις ζυγαριές, ώστε το ίδιο φορτίο να ζυγιστεί και να επιδοτηθεί διπλάσια και τριπλάσια. Ούτε ότι τα χωράφια πολλών περιοχών, όπως είχε πει χιουμοριστικά κάποτε ο Γιώργος Φλωρίδης, «είναι τριώροφα», αφού οι παραγωγοί επιδοτούταν για τριπλάσια παραγωγή από αυτή της παραγωγικής δυνατότητας των κτημάτων τους.
Ούτε βεβαίως είχαν ακούσει ότι οι κτηνοτρόφοι έσμιγαν εκτάκτως τα κοπάδια τους στην στάνη, την ημέρα που θα γινόταν έλεγχος. Και την επομένη όλα μαζί τα συγκέντρωναν στην άλλη ελεγχόμενη στάνη. Ούτε βέβαια άκουσαν τίποτα για το γιουγκοσλαβικό καλαμπόκι του ΠΑΣΟΚ και το όλα τα κιλά όλα τα λεφτά της ΝΔ.
Δεν εξομοιώνουμε ούτε κάνουμε προσπάθεια εξισορρόπησης με το παρόν σκάνδαλο. Στην περιρρέουσα υποκρισία αναφερόμαστε. Γιατί τα ήξερε ο λαός. Τα μάθαινε στα καφενεία και στις κοινωνικές συναναστροφές, ενώ στην επαρχία είχε και οπτική παράσταση του πακτωλού των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων με τα γυαλιστερά τζίπ, τα θηριώδη τρακτέρ και τους ποταμούς ουίσκι στα επαρχιακά μπουζουξίδικα.
Αλλά ήταν απενοχοποιημένη παραβατικότητα. Ήταν ξένα λεφτά που ο πιο έξυπνος λαός του κόσμου (και πιο αντιευρωπαϊκός από τους ευρωπαϊκούς), κορόιδευε τους κουτόφραγκους και τους τα έπαιρνε. Η συγκεκριμένη μέθοδος παρανομίας είχε ντυθεί με αχλή καπατσοσύνης, πονηριάς, έως και… λεβεντιάς.
Ο Μητσοτάκης στο πνεύμα της «μηδενικής ανοχής» εξήγγειλε δύο μέτρα: Την σύσταση ειδικής ομάδας ελέγχου (με συμμετοχή εκπροσώπων της Οικονομικής Αστυνομίας, της Αρχής Δημοσίων Εσόδων και άλλων ελεγκτικών φορέων). Δεύτερον επανατοποθέτηση των σχέσεων του πολίτη με το κράτος στη βάση του gov.gr.
Σαφώς θα λειτουργήσουν, αλλά ως ένα σημείο. Βασικός αποτρεπτικός παράγοντας είναι η νοοτροπία του νομιμόφρονος πολίτη. Και αυτή δεν εμπεδώνεται με ελεγκτικούς μηχανισμούς και νόμους, παρότι και αυτοί λειτουργούν αποτρεπτικά. Η νοοτροπία δύσκολα αλλάζει.
Άλλωστε είναι και ολίγον… γενέθλια νοοτροπία. Οι οπλαρχηγοί της επανάστασης του 1821, επειδή χρηματοδοτούνταν ανάλογα με τον αριθμό των ανδρών που διέθεταν, δανείζονταν και αντάλλασσαν παλικάρια, προκειμένου να παρουσιάσουν πλασματικούς αριθμούς στα μητρώα πληρωμής, και να λάβουν περισσότερα φλουριά, γρόσια, παράδες και πιο σπάνια λίρες. Μας τα εξιστορούνε ο Μακρυγιάννης με τον Κασομούλη.
Αλλά αυτοί έδιναν τη ζωή τους.
