Το «λιτριβιό» της Άγιας Παρασκευής στο χωριό το γνώρισα λείψανο. Θύμα κι αυτό της εξέλιξης που έφεραν οι «μηχανές». (Όταν στο χωριό λέγαμε «πάω στη μηχανή», εννοούσαμε το ελαιουργείο).
Έλα όμως που τα φαντάσματα του «λιτριβιού» παρέμειναν αθάνατα.
Διότι σε κάθε «λιτριβιό» - αυτό έλεγε η παράδοση της Επτανήσου - εγκαταβιούσε μία δαιμονική ύπαρξη, ο «Μόρος». Κατάμαυρος, ώστε να μη διακρίνεται στο σκοτάδι και έτοιμος να σε αρπάξει από τα πόδια, αν πλησίαζες νύχτα το «λιτριβιό». Να λοιπόν και ο φύλακας των λιτριβιών.
Έτσι, όσες φορές, μικρός, πέρασα νύχτα μόνος μου έξω από το «λιτριβιό» της Άγιας Παρασκευής, δεν περπάταγα αλλά «πετούσα», για να γλυτώσω από το μαύρο τέρας.
Ο «Μόρος» δηλαδή, παρ’ ότι προϊόν δεισιδαιμονίας, ήταν πραγματική ύπαρξη για έναν και μόνο λόγο: επειδή πιστεύαμε στην ύπαρξή του.
Όπως στις αρχαϊκές κοινωνίες, όταν στην τάδε πηγή, στο τάδε δέντρο ή στο τάδε βουνό, κατοικούσε το τάδε πνεύμα, επειδή και μόνον το πίστευαν.
Ο «Απόλλων των Δελφών», τόνιζε ο Μαρξ στην διδακτορική του διατριβή, ήταν εξ ίσου πραγματική οντότητα με κάθε άλλη πραγματική, για έναν και μόνο λόγο: επειδή οι Έλληνες πίστευαν στην ύπαρξή του.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα από την Κέρκυρα – ο συντάκτης έχει και τα βιώματά του - που αψηφά και την επιστήμη της ιστορίας:
Τον Ιούλιο του 1716 ξεκίνησε η φοβερή Πολιορκία της Κέρκυρας από τους Οθωμανούς. Και ενώ οι πολιορκούμενοι κινδύνευαν να αλωθούν, εντελώς απροσδόκητα και αιφνίδια στις 11 του Αυγούστου, πριν καν περάσει μήνας, λύθηκε η πολιορκία!
Μάλιστα, ήταν τόσο εσπευσμένη – σχεδόν άτακτη - η αποχώρηση των Οθωμανών, ώστε εγκατέλειψαν στα χέρια των πολιορκούμενων, ακόμη και στρατιώτες τους.
Και όπως ήταν φυσικό, η εξήγηση της λύτρωσης των Κερκυραίων ήταν «το θαύμα τ’ Αγιού».
Το ίδιο πίστεψαν και οι Βενετσιάνοι. Οι οποίοι, με διάταγμα του Βενετού Γενικού «Καπιτάνου» Ανδρέα Πιζάνη, αποφάσισαν να τελείται κάθε χρόνο λιτανεία στην επέτειο λύσης της πολιορκίας (11 Αυγούστου), ως πράξη ευγνωμοσύνης των Κερκυραίων για τον ‘Αγιο τους. «Υπό των ισχυρών μεσιτεύσεων του οποίου κινηθείσα η θεία ευσπλαχνία, ηθέλησε να ποιήσει τόσον λαμπρότερον το θαύμα …», όπως βεβαιώνει το διάταγμα του Γενικού «Καπιτάνου».
Ενώ βεβαίως η αιτία της αιφνίδιας αποχώρησης των Οθωμανών ήταν ένα ιστορικό γεγονός: η συντριβή του στρατού τους στο Πετροβαραντίν της Σερβίας, από τον Ευγένιο της Σαβοΐας.
Ήταν ο λόγος για τον οποίο οι πολιορκητές της Κέρκυρας έλαβαν εντολή να λύσουν αμέσως την πολιορκία της, ώστε να ενισχύσουν την φρουρά του Βελιγραδίου, το οποίο απειλούσε ο νικητής αυστριακός στρατός.
Πλην όμως, για τους Κερκυραίους – χωρίς να είναι οπαδοί της παραδοξολογίας πως «δεν υπάρχουν αλήθειες παρά μόνον ερμηνείες» - η επίκληση της ιστορικής αλήθειας ισοδυναμεί με βλασφημία. Αφού «το θαύμα τ’ Αγιού» είναι η μοναδική «πραγματικότητα». Επειδή ακριβώς πιστεύουν σ’ αυτό.
Μάλιστα, όλοι θα βεβαιώσουν, ακόμη και ιστορικοί – αρκεί να είναι Κερκυραίοι - ότι εκείνη τη νύχτα οι υπερασπιστές είδαν τον Άγιο τους ανεβασμένο στα τείχη, να χύνει φωτιές στους Τούρκους. Λέγεται μάλιστα πως τον «είδαν» ακόμη και οι Τούρκοι, όπως διαδόθηκε στο στράτευμά τους.
Συνέβη δηλαδή, ό,τι συμβαίνει με όλους τους μύθους, από την στιγμή που γίνονται πιστευτοί: είναι πιο πραγματικές οντότητες από την ίδια την πραγματικότητα, η οποία υποχωρεί άτακτα απέναντί τους.
Είναι αυτό που ζήσαμε εσχάτως με έναν από τους πιο καταστροφικούς μύθους της ιστορίας μας: τον μύθο πως δήθεν δεν υπήρχε οικονομική κρίση και όλα ήταν μία συνωμοσία που μηχανεύτηκαν αυτόχθονες προδότες (ονομάστηκαν και «γερμανοτσολιάδες»). Και μάλιστα για να βοηθήσουν τα ξένα συμφέροντα «να μας πάρουν τους υδατάνθρακες από το Αιγαίο». Καταβυθίζοντας έτσι ολόκληρη την κοινωνία, σε μία κραιπάλη παραλογισμού.
Με συνέπεια να κινδυνεύουμε εκ των υστέρων να πάθουμε ό,τι, κατά τον γερμανικό μύθο, έπαθε ο απερίσκεπτος καβαλάρης της παγωμένης λίμνης Κονστάνς. Ο οποίος, αφού διέσχισε τη λίμνη με το άλογό του καλπάζοντας πάνω στον πάγο, όταν εκ των υστέρων έμαθε πως αυτό ήταν πάγος και ότι κινδύνευσε να σπάσει και να βρεθεί στα βάθη της λίμνης, έπεσε νεκρός από τον φόβο του!
Και τώρα, με αφορμή το δυστύχημα των Τεμπών, σαν θύματα «μιας μοίρας που μας καταδιώκει», ενταφιαστήκαμε πάλι κάτω από νέους σωρούς ψεμάτων, που επιχείρησαν να τραπούν σε καινούργιους μύθους, ώστε να πάρουν τη θέση τα πραγματικότητας.
Ενώ η πραγματικότητα ήταν μία και αδιαμφισβήτητη: Ότι παραβιάστηκαν οι κανόνες που ρυθμίζουν την κίνηση των τρένων. Δηλαδή ο Γενικός Κανονισμός Κίνησης (ΓΚΚ) του ΟΣΕ, ο οποίος ρυθμίζει ρητά μέχρι και τον «χειρισμό των αλλαγών τροχιάς». (Βλ. άρθρο 5 Υπ. Απόφασης ΑΣ10/77243/580/2019 ΦΕΚ Β' 698/01-03-2019).
Κάποιοι δηλαδή παραβίασαν τον κανονισμό και έθεσαν δύο τραίνα να κινούνται αντίθετα, στην ίδια γραμμή, με αποτέλεσμα την τραγωδία που ζήσαμε.
Και ενώ το ατύχημα οφειλόταν αποκλειστικά στην παραβίαση των νομοθετημένων κανόνων λειτουργίας του ΟΣΕ, ένας εσμός ακροδεξιών συνωμοσιολόγων, με επικεφαλής έναν έμπορο «επιστολών του Ιησού», οργάνωσε μία παρανοϊκή προπαγάνδα για το αντίθετο. Η οποία όμως, λόγω ακριβώς του παρανοϊκού χαρακτήρα της, αρχικά γνώρισε παταγώδη αποτυχία και μάλιστα αντιμετωπίστηκε ως αυτό που ήταν: εκδήλωση ακροδεξιών παλιάτσων.
Ώσπου υιοθετήθηκε από την Αριστερά. Οπότε θριάμβευσε. Και έτσι η ακροδεξιά προπαγάνδα μετατράπηκε σε κυρίαρχο μύθο, με περιεχόμενο χιλιάδες λίτρων ξυλολίου που προκάλεσαν έκρηξη, με βαγόνια που εξαερώθηκαν, με πυρομαχικά του ΝΑΤΟ που σκόρπισαν τον θάνατο, με νεκρούς που δεν βρέθηκαν και ό,τι άλλο μπορούσε να δημιουργήσει κάθε νοσηρή φαντασίωση.
Όμως οι τεχνικοί της προπαγάνδας έγιναν θύματα των τεράτων τους. Πίστεψαν στα ψέματά τους!
Έτσι αγνόησαν το προφανές. Ότι στον κόσμο των ανθρώπων «ό,τι γίνεται δεν ξεγίνεται». Ότι δηλαδή η ανθρώπινη πράξη έχει αμετάκλητο χαρακτήρα. Οπότε η προπαγάνδα και τo ψέμα μπορεί μεν να κρύβουν προσωρινά την «γεγονική αλήθεια», δεν μπορούν όμως να την εξαφανίσουν οριστικά από τον κόσμο. Γι’ αυτό και η τελευταία, ως «ξεροκέφαλη», επανέρχεται με όλους τους τρόπους.
Έτσι πρόσφατα, με την επάνοδο της γεγονικής αλήθειας στον κόσμο μας, ζήσαμε την αποκαθήλωση όλων των συνωμοσιολογικών μύθων της ακροδεξιάς προπαγάνδας, που καπηλεύτηκε η αριστερά.
Είναι αυτό που δεν κατάλαβε το ΠΑΣΟΚ και έτσι, επικαλούμενο το άρθρο 291 ΠΚ, προχώρησε σε πρόταση για σύσταση «Προανακριτικής Επιτροπής», παραβιάζοντας και τη λογική των πραγμάτων και την διάταξη του νόμου.
Συγκεκριμένα, η διάταξη του άρθρου 291ΠΚ, όπως ίσχυε τον επίδικο χρόνο, βάσει της οποίας το ΠΑΣΟΚ "στοιχειοθετεί" νομικά την πρότασή του, έχει τον τίτλο: «Επικίνδυνες π α ρ ε μ β ά σ ε ι ς στη συγκοινωνία μέσων σταθερής τροχιάς, πλοίων και αεροσκαφών».
Από τον ίδιο τον τίτλο του άρθρου, προϊδεάζεται ο εφαρμοστής του ότι ο νόμος, με την γραμματική διατύπωσή του, για την κατάφαση του εγκλήματος της «επικίνδυνης παρέμβασης στη συγκοινωνία μέσων σταθερής τροχιάς» απαιτεί "π ρ ά ξ ε ι ς", που συνιστούν "π α ρ ε μ β ά σ ε ι ς". Άρα προϋποθέτει ήδη υπάρχουσα δομή.
Και αμέσως εξειδικεύει τις «παρεμβάσεις», με την ακόλουθη περιγραφή των "πράξεων" που απαιτεί:
«1. Όποιος διαταράσσει την ασφάλεια της συγκοινωνίας μέσων σταθερής τροχιάς, πλοίων ή αεροσκαφών: α) με καταστροφή, βλάβη ή μετακίνηση εγκαταστάσεων ή συγκοινωνιακών μέσων, β) με τοποθέτηση ή διατήρηση εμποδίων, γ) με αλλοίωση σημείων ή σημάτων ή με τοποθέτηση ή διατήρηση εσφαλμένων σημείων ή σημάτων, δ) με παραβίαση των κανόνων τεχνικού ελέγχου ή ασφαλούς φόρτωσης των συγκοινωνιακών μέσων,
ε)........στ) με άλλες, εξίσου επικίνδυνες, για την ασφάλεια της συγκοινωνίας π ρ ά ξ ε ι ς τιμωρείται:...».
Σημειώνω ότι ακόμη και στην υπό στοιχ. στ΄ περίπτωση, η οποία επιχειρεί να περιλάβει πράξεις που δεν περιγράφει ειδικά, ο νόμος απαιτεί «επικίνδυνες πράξεις». (Π.χ. ο δράστης του εγκλήματος να «ξηλώσει» τις ράγες, να καταστρέψει τα όργανα, να κλέψει εξοπλισμό κ.ο.κ.). Απαιτούνται δηλαδή πράξεις, που προσιδιάζουν σε δολιοφθορά.
Για την συγκρότηση λοιπόν μίας στοιχειωδώς σοβαρής πρότασης, είχαν την υποχρέωση να εξειδικεύσουν έστω και μία τέτοια "πράξη" που επιχείρησε κάποιος εκ των δύο υπουργών, η οποία στοιχειοθετούσε "επικίνδυνη παρέμβαση" στην ήδη υπάρχουσα σταθερή δομή.
Δεν το έπραξαν, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπάρχει τέτοια «πράξη». Που πάει να πει πως η πρόταση δεν στηρίζεται καν στον υπαρκτό κόσμο. Αντίθετα, αποτελεί μία ρηχή παρωδία, η οποία δεν μπορεί να εισφέρει υλικό ούτε καν για την κατασκευή ενός νέου μύθου.
*Ο Κώστας Κούρκουλος είναι δικηγόρος
