Τετ α τετ δεκάλεπτης διάρκειας είχε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μεταξύ άλλων τόνισε πως «δεν ετεροπροσδιοριζόμαστε», σχετικά με το ραντεβού Τραμπ με τον Τούρκο πρόεδρο, ενώ στις δηλώσεις του μετά την ολοκήρωση της συνόδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε πως πως θα θέσει το μεταναστευτικό ως προτεραιότητα στο ερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Όπως ο ίδιος έκανε γνωστό, στη σύντομη συνομιλία που είχε με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τέθηκαν επί τάπητος όλα τα θέματα της επικαιρότητας ενώ αυτό που εκκρεμεί είναι να οριστεί η ημερομηνία για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας στην Άγκυρα.
«Η χώρα μας δεν ετεροπροσδιορίζεται, δεν σχολιάζω τη συνάντηση μεταξύ του Τραμπ και του Ερντογάν. Είχα την ευκαιρία να έχω μία σύντομη συνομιλία με τον πρόεδρο Ερντογάν όπως συμβαίνει σε αυτές τις συνόδους θέσαμε τα θέματα που έπρεπε να θέσουμε και είμαστε σε αναμονή εξεύρεσης μίας ημερομηνίας η οποία θα βολεύει και τις δύο πλευρές για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας. Όταν επιβεβαιωθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας θα μπορέσουμε να σας πούμε περισσότερα», είπε ο πρωθυπουργός.
Παράλληλα, ο Κ. Μητσοτάκης αναφερόμενος στην τοποθέτησή του τόνισε πως η ευρύτερη περιοχή μας αντιμετωπίζει πολύ μεγάλες προκλήσεις. «Είχα την ευκαιρία να τοποθετηθώ στο πλαίσιο της παρέμβασης μου σε αυτά που συμβαίνουν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής στην ανάγκη να μπορέσουμε τα χει στα να επανέλθουμε σε ένα πλαίσιο διαπραγματεύσεων ώστε να σιγουρευτούμε ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα αλλά αυτό να συμβεί όχι δια της στρατιωτική, αλλά της διπλωματικής οδού.
«Αναφέρθηκα στην Συρία και στην τρομοκρατική επίθεση που έγινε στη Δαμασκό πριν κάποιες ημέρες μίλησα για τη λιβύη και για το γεγονός ότι προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή συνδέονται και με την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών.
Η Ελλάδα έχει ένα πολύ διακριτό γεωπολιτικό αποτύπωμα ως μία χώρα παράγοντας σταθερότητας στη νότιο ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ».
Ο πρωθυπουργός ερωτηθείς για το ζήτημα των εξοπλιστικών απάντησε πως «ο στόχος του 5% σπάει σε 2 κομμάτια. Είναι 3,5 σκληρές δαπάνες και 1,5% δαπάνες που μπορούν να σχετιστούν με την αμυντική θωράκιση της χώρας όπως η δαπάνες για πολιτική προστασία ή δαπάνες για υποδομές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικές μετακινήσεις.
Ο σκληρός στόχος είναι το 3,5% και η Ελλάδα θα τον πετύχει γιατί είναι ένα στόχος σε ορίζοντα δεκαετίας.
Το κοινό ανακοινωθέν είναι όλες τις χώρες και μου φαίνεται παράξενο να υπάρχουν καθορισμένες εξαιρέσεις εγώ δεν είδα εξαίρεση στο κοινό ανακοινωθέν και νομίζω ότι σε μία συμμαχία όλοι πρέπει να συμμετέχουν στο μερίδιο που τους αναλογεί.
Υπήρχαν χώρες που κουνούσαν το δάχτυλο στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης όταν οι ίδιες χώρες αυτές ξόδευαν 1% του δικού τους ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες.
Εμείς έχουμε κάνει το χρέος μας το κάνουμε απέναντι στη συμμαχία και απέναντι στους πολίτες γιατί η Ελλάδα πρέπει να είναι η ασφαλής και θωρακισμένη και να εκπέμπει μία ισχυρή αποτρεπτική ισχύ.
Σκοπός μας είναι ένα μεγάλο κομμάτι των χρημάτων αυτών να αναπτύξουν ένα οικοσύστημα αμυντικής βιομηχανίας που θα μπορεί να έχει και εξαγωγική δραστηριότητα».
Θα συζητήσουμε το θέμα της Λιβύης το οποίο ως προς την Ελλάδα έχει δύο πτυχές. Το πρώτο είναι το απαράδεκτο ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Η Ελλάδα θα ζητήσει να συμπεριληφθούν και πάλι στα συμπεράσματα αυτούσια όσα είχαμε πει το Δεκέμβριο του 2019 ότι το μνημόνιο αυτό είναι παράνομο δεν αναγνωρίζετε από την ευρωπαϊκή ένωση και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα. Αυτή επανάληψη πρέπει να γίνει με τρόπος σαφή προς τη Λιβύη.
Για τις ροές παίρνουμε πολύ συγκεκριμένα μέτρα τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και πρόσθεσε πως «θέλουμε να συνεργαστούμε με τις λιβυκές αρχές έτσι ώστε να περιορίσουμε ή να μηδενίσουμε αν είναι εφικτό αυτές τις ροές.
Η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα για να κάνει τη ζωής τους διακινητές εξαιρετικά δύσκολη και για αυτό και αποστέλλουμε πλοία του πολεμικού ναυτικού έξω από τα χωρικά είδα τα της Λιβύης.
Να στείλουμε μήνυμα στους διακινητές ότι δεν είμαστε ξέφραγο αμπέλι και ότι ο λύκος δεν μπορεί να χαίρεται στην αναμπουμπούλα».
Μήνυμα στους διακινητές
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε στις δηλώσεις του μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής της Συμμαχίας πως θα θέσει το μεταναστευτικό ως προτεραιότητα στο ερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σημειώνοντας πως «στέλνουμε μήνυμα στους διακινητές πως η Ελλάδα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι».
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως ο στόχος του 5% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπάνες είναι δεσμευτικός για όλες τις χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ.
Δεσμευόμαστε να δαπανήσουμε στην άμυνα πάνω από 25 δισ. τα επόμενα 12 χρόνια
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι η Ελλάδα ξοδεύει ήδη το 3% του ΑΕΠ για την Άμυνα ενώ δεσμεύτηκε ότι η χώρα μας θα δαπανήσει στην άμυνα πάνω από 25 δισ. τα επόμενα 12 χρόνια.
Παράλληλα, σημείωσε ότι «ως χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο χαιρετίζουμε την κατάπαυση του πυρός που πέτυχε ο πρόεδρος Τραμπ, μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Επιτρέψτε μου όμως να πω ότι η λύση μπορεί να βρεθεί μόνο μέσω της ενεργούς διπλωματίας».
Αναλυτικά:
«Ως χώρα που βρίσκεται στα απώτερα όρια της Ανατολικής Μεσογείου, χαιρετίζουμε την εκεχειρία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν με τη διαμεσολάβηση του Προέδρου Τραμπ. Ταυτόχρονα, όμως, θα ήθελα να εκφράσω την ακράδαντη πεποίθησή μου ότι μόνιμες λύσεις μπορούν να βρεθούν μόνο μέσω της ενεργητικής διπλωματίας.
Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να μην λησμονούμε τις άλλες πτυχές αυτής της περιφερειακής κρίσης. Είναι απολύτως απαραίτητο να εφαρμοστεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, να εισρεύσει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Αυτό αποτελεί σημαντικό στοιχείο μιας μόνιμης λύσης στο πρόβλημα της αστάθειας στην περιοχή.
Τώρα, όσον αφορά στη Σύνοδο Κορυφής, θεωρώ πολύ ενθαρρυντικό ότι όλοι συμφωνήσαμε σε σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών μας. Είμαι ένθερμος υποστηρικτής της ανάγκης η Ευρώπη να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες της και να αναλάβει περισσότερη ευθύνη όσον αφορά τη συλλογική μας άμυνα. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που σήμερα δαπανά περισσότερο από 3% του ΑΕΠ για την άμυνα και υπερβαίνουμε σταθερά το όριο του 2%, ακόμη και κατά τη διάρκεια της πολύ δύσκολης περιόδου της οικονομικής κρίσης.
Επομένως, χαιρετίζω τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής. Προσδοκώ ότι όλα τα κράτη μέλη θα αναλάβουν το μερίδιο που τους αναλογεί, διότι, στο τέλος της ημέρας, πρόκειται για μία Συμμαχία που βασίζεται στην εμπιστοσύνη και στη δίκαιη κατανομή των βαρών». Αυτό υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στις εργασίες της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη της Ολλανδίας.
«Κύριε Πρωθυπουργέ, εάν η Ελλάδα μπορεί να ανταποκριθεί στο 5% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπάνες, γιατί να μην μπορούν οι Ισπανοί; Ελλάδα και Ισπανία έχουν πολύ παρόμοια ιστορία, πολύ παρόμοια πρόσφατη ιστορία. Σίγουρα μπορείτε να πιέσετε τον κ. Sánchez να συμφωνήσει».
Κυριάκος Μητσοτάκης: «Καταρχάς, επιτρέψτε μου να πω ότι, όπως τόνισα προηγουμένως, αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε πάνω από το 3%, έχουμε σχέδιο να δαπανήσουμε περισσότερα από 25 δισεκατομμύρια τα επόμενα 12 χρόνια, άρα θα φτάσουμε στο όριο του 3,5% συν 1,5% μέχρι το 2035.
Αλλά το νόημα μιας συμμαχίας είναι να διασφαλιστεί ότι υπάρχει δίκαιη κατανομή των βαρών και ότι δεν υπάρχει η αίσθηση ότι ορισμένες χώρες μπορούν να παρεκκλίνουν βασιζόμενες στις αμυντικές δεσμεύσεις άλλων χωρών. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι αυτοί οι στόχοι θα πρέπει να είναι δεσμευτικοί και για τα 32 μέλη της Συμμαχίας. Σας ευχαριστώ».
Η συνέντευξη Τύπου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη μετά το πέρας των εργασιών
Γιώργος Ευγενίδης (STAR και Πρώτο Θέμα): Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Παρακολουθήσαμε μία Σύνοδο η οποία είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και βασικό πρωταγωνιστή τον Αμερικανό Πρόεδρο, τον κ. Τραμπ, στην πρώτη του παρουσία επί ευρωπαϊκού εδάφους κατά τη δεύτερη θητεία του. Είδαμε, όμως, και μια συνάντησή του με τον κ. Ερντογάν, είδαμε αρκετά θερμά ενσταντανέ. Είναι κάτι που μας προβληματίζει εμάς ως χώρα η επαναπροσέγγιση Αμερικής και Τουρκίας; Και, ενδεχομένως, στο περιθώριο είχατε εσείς κάποια επαφή με τον κ. ΤΡαμπ; Περιμένουμε κάποια επαφή το επόμενο διάστημα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, ας μείνουμε στη μεγάλη εικόνα. H Σύνοδος αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική διότι αποφασίστηκε μία πολύ σημαντική αύξηση των συνολικών αμυντικών δαπανών όλων των χωρών μελών του ΝΑΤΟ στο 5% έως το 2035.
Είχα την ευκαιρία να τονίσω ότι η Ελλάδα ούτως ή άλλως σήμερα είναι μέσα στις πέντε πρώτες χώρες ως προς τις αμυντικές της δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ. Έχουμε ήδη ξεπεράσει το 3% και έχουμε ένα μεγάλο πρόγραμμα επενδύσεων στην αμυντική μας βιομηχανία για τα επόμενα 12 χρόνια, το οποίο ενδεχομένως να αγγίξει και τα 28 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οπότε η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στο ΝΑΤΟ, συμμετέχει στη Συμμαχία, αλλά ταυτόχρονα θωρακίζει και τις Ένοπλες Δυνάμεις της, ως οφείλει να κάνει σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο την οποία διανύουμε.
Έχω πει πολλές φορές, κ. Ευγενίδη, ότι η χώρα μας δεν ετεροπροσδιορίζεται, ούτε μπορώ εγώ να σχολιάσω τη συνάντηση την οποία είχε ο Πρόεδρος Ερντογαν, χθες μετά το δείπνο, με τον Πρόεδρο Τραμπ.
Είχα την ευκαιρία να έχω μία σύντομη συνομιλία με τον Πρόεδρο Ερντογάν, όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις Συνόδους. Θέσαμε τα θέματα τα οποία έπρεπε να θέσουμε και είμαστε σε αναμονή εξεύρεσης μιας ημερομηνίας η οποία θα βολεύει και τις δύο πλευρές για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, οπότε θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε και πολλά περισσότερα δημόσια.
Γιάννης Καντέλης (ΣΚΑΪ): Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας πόσο κοντά είμαστε στο να πραγματοποιηθεί; Και το λέω αυτό διότι από τον Ιανουάριο το συζητάμε, πηγαίνει όλο και πιο κάτω. Με τον κ. Ερντογάν μάς είπατε ότι συναντηθήκατε, αλλά νομίζω ότι ήταν μία συνάντηση πολύ σύντομη. Άλλες φορές το ξέρουμε, υπάρχει ένα πλαίσιο. Σε όλες τις Συνόδους του ΝΑΤΟ έχει συμβεί αυτό, με εξαίρεση δυστυχώς τη Μαδρίτη, που ήταν πολύ κακές οι σχέσεις των δύο χωρών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όταν επιβεβαιωθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας θα μπορέσουμε, κ. Καντέλη, να σας πούμε περισσότερα. Επιμένω ότι νομίζω ότι κάνουμε ένα λάθος: σε αυτές τις πολύ σημαντικές Συνόδους να ασχολούμαστε μόνο με ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Αυτή τη στιγμή η ευρύτερη περιοχή μας αντιμετωπίζει πολύ μεγάλες προκλήσεις. Εγώ είχα την ευκαιρία να τοποθετηθώ, στο πλαίσιο της παρέμβασής μου, σε αυτά τα οποία συμβαίνουν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, στην ανάγκη να μπορέσουμε τάχιστα να επανέλθουμε σε ένα πλαίσιο διαπραγματεύσεων έτσι ώστε να σιγουρευτούμε ότι το Ιράν δεν πρόκειται να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, αλλά αυτό να συμβεί όχι δια της στρατιωτικής αλλά δια της διπλωματικής οδού.
Είχα την ευκαιρία να θίξω ζητήματα τα οποία αφορούν στη Συρία και την αποτροπιαστική τρομοκρατική επίθεση η οποία έγινε στη Δαμασκό πριν από κάποιες μέρες.
Μίλησα για τη Λιβύη, για το γεγονός ότι οι προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή συνδέονται και με την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών.
Άρα, αυτά είναι ζητήματα τα οποία αφορούν συνολικά την παρουσία της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή. Και σας διαβεβαιώνω ότι η Ελλάδα έχει ένα πολύ διακριτό γεωπολιτικό αποτύπωμα ως μία χώρα παράγοντας σταθερότητας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Σπύρος Μουρελάτος (ΑΠΕ-ΜΠΕ και flash.gr): Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να επιστρέψουμε στο αντικείμενο της Συνόδου, στα εξοπλιστικά. Και θέλω να μας ξεκαθαρίσετε κατά πόσον η συμφωνία που όπως είπατε εσείς προ ολίγου επετεύχθη αφορά όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, χωρίς καμία εξαίρεση. Γιατί είχαμε ακούσει τις προηγούμενες ώρες ότι υπήρχαν εταίροι, όπως η Ισπανία και η Σλοβακία, οι οποίοι ενεργούσαν και ζητούσαν μια εξαίρεση.
Επίσης, θέλω να ρωτήσω κατά πόσον η Αθήνα προβληματίζεται εάν αυτός ο στόχος τον οποίο εσείς έχετε δεσμευτεί ότι θα εκπληρώσετε επηρεάζει καθ' οιονδήποτε τρόπο τον οικονομικό σχεδιασμό ενόψει και της ΔΕΘ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Για το μεν δεύτερο θα σας πω ξεκάθαρα πως όχι. Ο στόχος αυτός εξάλλου, το 5%, «σπάει» σε δύο κομμάτια: είναι 3,5% οι σκληρές αμυντικές δαπάνες και 1,5% δαπάνες οι οποίες μπορούν, εν τη ευρεία εννοία, να συσχετιστούν με την αμυντική θωράκιση της χώρας, παραδείγματος χάρη δαπάνες πολιτικής προστασίας ή δαπάνες σε υποδομές οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικές μετακινήσεις. Ο «σκληρός» στόχος ως προς τις αμυντικές δαπάνες είναι το 3,5%, η Ελλάδα θα πετύχει αυτόν τον στόχο μετά βεβαιότητας. Εξάλλου, είναι στόχος σε ορίζοντα δεκαετίας.
Από εκεί και πέρα, κοιτάξτε, εγώ διαβάζω το κοινό ανακοινωθέν ως ένα ανακοινωθέν το οποίο δεσμεύει όλες τις χώρες. Μου φαίνεται και λίγο παράξενο να υπάρχουν καθορισμένες εξαιρέσεις. Εγώ δεν είδα κάποια εξαίρεση στο κοινό ανακοινωθέν και νομίζω ότι σε μια συμμαχία πρέπει όλοι να συμμετέχουν στο μερίδιο που τους αναλογεί.
Και μην ξεχνάμε ότι υπήρχαν πολλές χώρες οι οποίες κουνούσαν το δάχτυλο στην Ελλάδα στη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης, όταν η Ελλάδα με τις δυσκολίες της ξόδευε πάντα άνω του 2%, όταν οι ίδιες αυτές χώρες ξόδευαν 1% του δικού τους ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες.
Εμείς έχουμε κάνει το χρέος μας. Το κάνουμε απέναντι στη Συμμαχία, αλλά το κάνουμε πρωτίστως απέναντι στους Έλληνες πολίτες, γιατί πρέπει η Ελλάδα να είναι ασφαλής και θωρακισμένη και να εκπέμπει μία ισχυρή αποτρεπτική ισχύ, πράγμα το οποίο, όπως βλέπετε, μέρα-μέρα, μήνα-μήνα, χρόνο-χρόνο κάνουμε, ενισχύοντας ουσιαστικά τις αμυντικές μας δυνάμεις.
Όχι απλά προμηθευόμενοι οπλικά συστήματα από το εξωτερικό, αλλά εμπλουτίζοντας και εμποτίζοντας τις Ένοπλες Δυνάμεις μας με μία τελείως διαφορετική λογική, με πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην καινοτομία, την τεχνητή νοημοσύνη και με πολύ σημαντικότερη προστιθέμενη αξία από ελληνικές επιχειρήσεις και ελληνικά μυαλά.
Σκοπός μας δεν είναι να δαπανήσουμε τα χρήματα αυτά και να τα δώσουμε σε κάποιους εταίρους μας στο εξωτερικό. Ο σκοπός μας είναι ένα μεγάλο κομμάτι των χρημάτων αυτών, να αναπτύξουν ένα δυναμικό οικοσύστημα αμυντικής βιομηχανίας στη χώρα μας, το οποίο θα μπορεί να έχει και εξαγωγική δραστηριότητα.
Άρα, η δέσμευση αυτή εκτός από γεωπολιτική σημασία έχει και ένα πολύ έντονο αναπτυξιακό αποτύπωμα.
Σοφία Φασουλάκη (MEGA): Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Στη Λιβύη να πάμε πίσω και στο γεγονός ότι τις τελευταίες εβδομάδες η χώρα μας δέχεται πολύ έντονες μεταναστευτικές ροές προς την Κρήτη. Είπατε ότι θα θέσετε το θέμα αυτό στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την Πέμπτη, όπου θα βρίσκεστε, στις Βρυξέλλες. Τι θα ζητήσει η Αθήνα από την Ευρώπη και αν πιστεύετε ότι υπάρχει και κάποια πολιτική σκοπιμότητα πίσω από αυτό, το μεταναστευτικό…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Χαίρομαι που μου κάνετε την ερώτηση. Θα συζητήσουμε το θέμα της Λιβύης, το οποίο ως προς την Ελλάδα έχει δύο πτυχές. Η πρώτη είναι το απαράδεκτο, παράνομο, ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο και θα ζητήσει η Ελλάδα -και πιστεύω ότι θα το καταφέρει- να συμπεριληφθούν και πάλι στα συμπεράσματα αυτούσια όσα είχαμε πει τον Δεκέμβριο του 2019: ότι το μνημόνιο αυτό είναι παράνομο, δεν αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά συνέπεια δεν μπορεί να παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα. Θεωρώ σημαντικό αυτή η επανάληψη να γίνει με τρόπο απολύτως σαφή προς τη Λιβύη σε αυτή τη χρονική συγκυρία.
Το δεύτερο ζήτημα αφορά στις προσφυγικές ροές. Πράγματι, έχουμε αυξημένες προσφυγικές ροές, ειδικά από την ανατολική Λιβύη. Είναι κάτι το οποίο δεν μας προβληματίζει απλά, είναι κάτι για το οποίο παίρνουμε ήδη πολύ συγκεκριμένα μέτρα. Θέσαμε το θέμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Επικοινώνησα προσωπικά με την Πρόεδρο της Επιτροπής von der Leyen την περασμένη Κυριακή και χαίρομαι γιατί στην επιστολή την οποία πάντα στέλνει πριν από κάθε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμπεριέλαβε το ζήτημα της Λιβύης στα θέματα προς συζήτηση.
Θέλουμε να συνεργαστούμε με τις λιβυκές αρχές έτσι ώστε όχι απλά να περιορίσουμε, αλλά να μηδενίσουμε, αν αυτό είναι εφικτό, αυτές τις ροές.
Αλλά, βέβαια, θέλω να είμαι και πολύ σαφής, η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσει τα μέσα τα οποία έχει στη διάθεσή της για να μπορέσει να κάνει εξαιρετικά δύσκολη τη ζωή στους διακινητές οι οποίοι θέλουν να μεταφέρουν κατατρεγμένους ανθρώπους στην Κρήτη. Γι' αυτό και αποστέλλουμε πλοία του Πολεμικού μας Ναυτικού έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, ώστε να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε αυτούς τους διακινητές: ότι εμείς δεν είμαστε εδώ «ξέφραγο αμπέλι». Και ο λύκος δεν μπορεί να χαίρεται στην αναμπουμπούλα, επειδή έχουμε μια ευρύτερη αναταραχή στην περιοχή να νομίζουν ότι αυτές οι πρακτικές μπορούν να συνεχιστούν.
Και στέλνουμε, φυσικά, πάντα ένα μήνυμα συνεργασίας προς τη Λιβύη, να συνεργαστούμε με τις αρχές, ώστε οι βάρκες αυτές κατά προτίμηση -μάλλον δεν είναι βάρκες, είναι αυτά τα «σαράβαλα», τα αλιευτικά- να μην αποπλέουν καν από τις ακτές της Λιβύης ή αν αποπλεύσουν να επιστρέψουν πίσω στις ακτές της Λιβύης όσο βρίσκονται ακόμα εντός των χωρικών υδάτων της γειτονικής χώρας.
Μαρία Αρώνη (OPEN): Κύριε Πρόεδρε, μου επιτρέπετε μία ερώτηση για το άρθρο 5 και τον Αμερικανό Πρόεδρο; Πώς ερμηνεύετε τις αμφίσημες δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου για το άρθρο 5, που είναι ο θεμέλιος λίθος του ΝΑΤΟ, ενώ δεν θα έπρεπε να είναι ικανοποιημένος που πέτυχε τις ιδιαίτερα αυξημένες αμυντικές δαπάνες; Πώς ερμηνεύετε αυτές τις αμφίσημες δηλώσεις; Οφείλονται σε άγνοια; Σε κυνισμό; Ή μήπως σε κάτι διαφορετικό, σε μία διαφορετική διάσταση, μία άλλη κατεύθυνση του ΝΑΤΟ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ άκουσα τον Αμερικανό Πρόεδρο να είναι απολύτως προσηλωμένος στον πυρήνα της Συμμαχίας. Δεν άκουσα τίποτα τέτοιο στην τοποθέτησή του και η τοποθέτησή του είναι αυτή η οποία, προφανώς, είναι το αντικείμενο το οποίο εγώ μπορώ να σχολιάσω.
Νομίζω ότι είναι μία συζήτηση περί όνου σκιάς αυτή. Το άρθρο 5 εξακολουθεί να ισχύει. Είναι η βάση πάνω στην οποία χτίζουμε τη Συμμαχία και νομίζω ότι, όπως είπατε, ο Πρόεδρος Τραμπ έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένος.
Είχε δίκιο όταν πίεζε τις ευρωπαϊκές χώρες -η Ελλάδα ήδη, όπως σας είχα πει, είχε αναλάβει τις υποχρεώσεις της-, άλλες ευρωπαϊκές χώρες να επενδύσουν περισσότερο στην άμυνα, οπότε νομίζω έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένος από τα αποτελέσματα αυτής της Συνόδου.