Το πρόβλημα με την Λιβύη δεν είναι σημερινό. Έχει τις ρίζες του στο φολκλορικό παρελθόν, τότε που ο Καντάφι περιφερόταν με την τέντα του ανά την Ευρώπη ως ροκ σταρ της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Και τα κόλπα με την Κρήτη και την Γαύδο δεν άρχισαν με το παράνομο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Άρχισαν το 2006, δηλαδή επί Καντάφι, ο οποίος προφανώς έκανε τα σχέδιά του ήδη από την εποχή που το ΠΑΣΟΚ θαύμαζε την Τζαμαχιρία του. Επομένως, η συζήτηση περί Χαφτάρ έχει πολιτικές σκοπιμότητες. Ένθεν κακείθεν…
Το πρόβλημα είναι πως στην Ελλάδα αποκτήσαμε ένα νέο είδος αρνητών: Τους αρνητές της Ιστορίας! Μόλις πας να αναζητήσεις τη ρίζα του κακού, σε διακόπτουν για να πουν το οργουελικό: «Κάνετε μαθήματα Ιστορίας». Η λήθη, η σκόπιμη αποσιώπηση και η συγγραφή λευκών σελίδων στην Ιστορία αποτελούν την επιτομή του αναθεωρητισμού: Αφού το παρελθόν δεν υπάρχει, μπορούμε να σχεδιάσουμε ένα καινούργιο μέλλον.
Η σκοπιμότητα είναι πολιτική, αλλά το αποτέλεσμα καταστροφικό. Γιατί η Ιστορία δεν ξεκίνησε το 2019 και αν δεν σκύψουμε στις σελίδες της δεν θα βρούμε ποτέ καμιά εθνική λύση.
Στην υπόθεση της Λιβύης έχουμε ένα κοινό σημείο και μια διαφορά σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το κοινό σημείο είναι το μεταναστευτικό και η διαφορά (για την ακρίβεια το δεύτερο δικό μας μέτωπο) είναι το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Ας αφήσουμε που και το μεταναστευτικό δημιουργήθηκε επί Καντάφι. Απλά κάθε τόσο – στην Ευρώπη και εδώ – ξυπνάμε, αλλά… μόνο για ν’ αλλάξουμε πλευρό!
Όσον αφορά στο θέμα των θαλασσίων ζωνών το θέμα έκανε την εμφάνισή του το 2006. Προφανώς δεν γεννήθηκε τότε. Είχε μελετηθεί από χρόνια, από τον καιρό που κυβερνούσε το ΠΑΣΟΚ, με τα σούρτα φέρτα της περίφημης «Πρωτοβουλίας των Έξι» και της Ελούντας.
Επομένως, την ώρα που με περισσό θράσος κατηγορούν την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για τις σχέσεις με τον Χαφτάρ το 2019-2020, ας μας πουν καλύτερα τι έκαναν τον καιρό του ειδυλλίου τους με τους δήθεν «Αδέσμευτους» και άλλους τριτοκοσμικούς.
Το 2006, λοιπόν, διαπιστώθηκε πως στην ιστοσελίδα της λιβυκής εταιρίας πετρελαίου, η θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης, μαζί με την Γαύδο και την Γαυδοπούλα, εμφανιζόταν ως περιοχή ελεγχόμενη από τη Λιβύη.
Τότε ήταν που ο αείμνηστος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Παπούλιας, προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ και γνώστης του παρελθόντος, πήρε πάνω του το θέμα και πραγματοποίησε επίσκεψη στη Λιβύη. Επιστρέφοντας, ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με την λιβυκή πλευρά να συσταθούν επιτροπές που θα ασχοληθούν με τον καθορισμό της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα σε Ελλάδα και Λιβύη. Κάτι τέτοιο, βέβαια, απαιτούσε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις και με την Αίγυπτο, που ξεκίνησαν στα τέλη του 2007 – όπως και με την Λιβύη και την Αλβανία. Η Τουρκία είχε τότε δηλώσει ότι θα παραδώσει υπόμνημα και πως δεν επρόκειτο να αναγνωρίσει οποιαδήποτε συμφωνία.
Κάτω από το ασημένιο φεγγάρι της ερήμου
Μάρτιος 2006, λοιπόν. Περιβάλλον ειδυλλιακό. Καταμεσής της ερήμου, βράδυ με το φεγγάρι να ρίχνει το ασημένιο φως του πάνω στην πολυτελή ξύλινη σκηνή, Παπούλιας και Καντάφι, ντυμένος με την παραδοσιακή στολή των Βεδουίνων, κουβέντιασαν για την προοπτική της συνεργασίας των δύο χωρών για επενδύσεις στα πετρέλαια της Λιβύης.
Ο Έλληνας Πρόεδρος συνοδευόταν από τους υπουργούς Βουλγαράκη, Βαληνάκη, Στυλιανίδη, Δούκα και την Ειρήνη Παππά, που κάθισαν παράμερα. Μια γυναικεία χορωδία πρόσφερε μοναδικά μελωδικά ακούσματα υπό τους ήχους ορχήστρας.
Υπογράφηκαν δύο συμφωνίες (στους τομείς του τουρισμού και των μορφωτικών ανταλλαγών) και δεν έλειψαν οι αναμνήσεις από την επίσκεψη Α. Παπανδρέου – Παπούλια στην Τρίπολη το 1984 και την επίσκεψη Καντάφι στην Κρήτη, στην Ελούντα, με αμφιτρύωνα τον Παπανδρέου και την παρουσία του Γάλλου Προέδρου Μιτεράν.
Μετά από εκείνο το ταξίδι, διπλωματικές πηγές ανέφεραν πως η ελληνική πλευρά θα ήταν πολύ ικανοποιημένη αν η Λιβύη συμφωνούσε να εκχωρηθεί σε ελληνικά συμφέροντα έστω και το 5% των περιοχών για έρευνα και άντληση πετρελαίου που έχει διαθέσει η Λιβύη διεθνώς. Ως γνωστόν, το 90% είχε ήδη κλειστεί από αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρίες.
Όλοι υποκλίνονταν στον δικτάτορα και επίλεκτο μέλος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς
Εκείνον τον καιρό, ο Καντάφι, αν και δικτάτορας, αποτελούσε επίλεκτο μέλος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Και όλοι υποκλίνονταν στην Τζαμαχιρία του.
Όπως άλλωστε μέλη της Σοσιαλιστικής Διεθνούς ήταν όλοι οι δικτάτορες. Τους διέγραφαν έναν-έναν μετά την πτώση τους, όταν έκπληκτοι οι ηγέτες της Σοσιαλιστικής Διεθνούς ανακάλυπταν τα εγκλήματα των επιφανών μελών τους. Μετά! Ποτέ πριν! Ούτε καν όταν η Λιβύη, ο σοσιαλιστής Καντάφι δηλαδή, συμπεριέλαβε ελληνικές θαλάσσιες περιοχές στην δική του θαλάσσια ζώνη οικονομικής εκμετάλλευσης.
Τίποτε από αυτά δεν εμπόδισε τα σούρτα-φέρτα στη Λιβύη. Τον Νοέμβριο του 2010 μάλιστα, δηλαδή μόλις έναν χρόνο πριν από την πτώση του Καντάφι και το βίαιο τέλος του (Οκτώβριος 2011), μετά από πολύμηνη αιματοχυσία, οι Ευρωπαίοι είχαν την φαεινή ιδέα να δώσουν άφεση αμαρτιών στον δικτάτορα και να οργανώσουν εκεί την Σύνοδο ΕΕ – Αφρικής.
Και νάτος ο Καντάφης, βαρύς κι’ ασήκωτος οικοδεσπότης, να υποδέχεται με αυτοκρατορικό ύφος στην πλουμιστή σκηνή του και να βλέπει να του κάνουν υποκλίσεις περί τους ογδόντα πρώην εχθρούς και όψιμους φίλους. Μιλούσε, βλέπετε, ο μαύρος χρυσός.
Ανάμεσά τους ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ρομπάι, ο Πρόεδρος της Κομισιόν Μπαρόζο, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Άντρις Πήμπαλγκς, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δ. Χριστόφιας και ο υπουργός Εξωτερικών Μ. Κυπριανού, οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας Μπερλουσκόνι, της Πορτογαλίας Σόκρατες, της Ισπανίας
Θαπατέρο και του Λουξεμβούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (επικεφαλής και του Eurogroup για να μην ξεχνιόμαστε), αλλά και ο υπουργός των Εξωτερικών της Γερμανίας Βεστερβέλε. Και βέβαια, ο τότε πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου με τον υπουργό και τον υφυπουργό Εξωτερικών, Δ. Δρούτσα και Σπύρο Κουβέλη.
Η Σύνοδος ολοκληρώθηκε με την υπογραφή διακήρυξης και την έκδοση κοινού σχεδίου δράσης για την τριετία 2011 – 2013! Πού να προβλέψουν οι άνθρωποι (πώς είπατε; Πολιτική είναι η τέχνη του προβλέπειν;) όσα τρομερά θα διαδραματίζονταν, ακριβώς το 2011, στον καινούργιο αυτό τόπο αναψυχής και κέρδους μαζί με την απαρχή της «πρώτης χρονιάς δράσης»!
Όσο για τον κ. Παπανδρέου, είχε τόσο πολύ ενθουσιαστεί, που τοποθετήθηκε… δύο φορές! Την μια μέρα στη θεματική ενότητα για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή και την άλλη για την Μετανάστευση, την κινητικότητα και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Στην Ελλάδα τα spread είχαν πάει στο Θεό, αλλά στη Λιβύη φυσούσε άνεμος δημοκρατίας και ανάπτυξης!
Εκβιασμοί για το μεταναστευτικό και βραβείο στον Ερντογάν από τον Καντάφι
Εδώ να θυμίσω ότι τον Αύγουστο του 2010, ο Καντάφι είχε ευθέως εκβιάσει την ΕΕ, ζητώντας ετήσιο ποσό της τάξης των πέντε δις ευρώ για να σταματήσει την ροή μεταναστών προς την γηραιά ήπειρο. Όπως είχε πει, «αύριο, με την επέλαση εκατομμυρίων μεταναστών, ίσως η Ευρώπη να πάψει να είναι ευρωπαϊκή, μπορεί να είναι ακόμη και μαύρη. Δεν γνωρίζουμε τι θα συμβεί, ποια θα είναι η αντίδραση των λευκών και χριστιανών Ευρωπαίων απέναντι σε τούτη τη ροή πεινασμένων και ακαλλιέργητων Αφρικανών. Δεν γνωρίζουμε εάν η Ευρώπη παραμείνει μία προηγμένη και ενωμένη ήπειρος ή εάν θα καταστραφεί όπως είχε γίνει και με τις επιδρομές των βαρβάρων».
Δηλαδή, για να τελειώνουμε: Το θέμα της Γαύδου υπήρχε από το 2006 και το θέμα της μεταναστευτικής κρίσης είχε εκβιαστικά τεθεί από την Λιβύη και τον «σύντροφο» Καντάφι ήδη από το 2010!
Σ’ εκείνη την Σύνοδο είχε προσκληθεί και ο Ερντογάν (λεπτομέρεια ότι η χώρα του δεν ήταν μέλος της ΕΕ και δεν βρίσκεται στην Αφρική). Και παρουσία όλων των παραπάνω, ο Ερντογάν… τιμήθηκε με το Βραβείο «Καντάφι - Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων»!
Σημειώστε επίσης ότι τον Αύγουστο του 2009, με αφορμή τα 40 χρόνια από την άνοδο του συνταγματάρχη στην εξουσία, ο διάσημος διαφημιστής Φίλιπ Σκαφ είχε αναλάβει να αλλάξει την εικόνα που είχε ο κόσμος για την Λιβύη.
Τα πετρέλαια και ο βομβιστής του Λόκερμπι
Επίσης το 2009, είχε απελευθερωθεί ο βομβιστής του Λόκερμπι, υπεύθυνος για τον θάνατο 270 επιβατών της ΠΑΝ ΑΜ που έπεσε στη Σκωτία το 1988. Τον άφησαν, λέει, ελεύθερο επειδή έπασχε από καρκίνο και υποτίθεται ότι δεν του απέμεναν πάνω από τρεις μήνες ζωής. Τον καιρό που ξεκίνησε η εξέγερση στη Λιβύη, ζούσε και βασίλευε σε βίλα που του είχε παραχωρήσει ο Καντάφι. Τότε, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κάμερον είχε δηλώσει μετανιωμένος και ορκίστηκε – δεν τον πίστεψε κανείς – πως η αποφυλάκιση δεν σχετιζόταν με την πετρελαϊκή συμφωνία με την Λιβύη, ύψους πολλών δις ευρώ και με εμπλοκή της βρετανικής ΒΡ.
Τον Ιούνιο του 2010, ο Γιώργος Παπανδρέου, ως πρωθυπουργός, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Λιβύη και υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τον Καντάφι, αφού προηγουμένως του έδειξε μια φωτογραφία του με τον πατέρα του Ανδρέα Παπανδρέου από τους «ηρωικούς» χρόνους της περίφημης «Πρωτοβουλίας των Έξι».
Ήξερε και ο Τσίπρας, αλλά στο Παλέρμο δεν είπε λέξη για τους χάρτες του Ακάρ
Στις 24 Ιανουαρίου 2011, το θέμα της Γαύδου ξανακούστηκε, όταν ο Αλέξης Τσίπρας, στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση για τα εθνικά θέματα, ζητούσε καθορισμό της ΑΟΖ με τη Λιβύη.
Γνώριζε επομένως ο κ. Τσίπρας μια χαρά ότι υπάρχει πρόβλημα με την Λιβύη. Πλην όμως, πέντε σχεδόν χρόνια που κυβέρνησε δεν θυμάμαι να ανέλαβε κάποια πρωτοβουλία. Θριαμβολόγησε μόνο ότι είχε προσκληθεί στην Διάσκεψη για την Λιβύη, το 2018 στο Παλέρμο, αλλά αν βρει κανείς κάποια δήλωσή του να μου τρυπήσει την μύτη. Ήταν ωσεί παρών.
Εκεί, στο Παλέρμο, έγινε και ένα επεισόδιο. Υπήρξε μια άτυπη συνάντηση στο περιθώριο της Διάσκεψης ανάμεσα στους παράγοντες της λιβυκής κρίσης (Σάρατζ και Χαφτάρ), τον Γάλλο υπουργό των Εξωτερικών Λεντριάν, τον Ρώσο πρωθυπουργό Μεντβέντεφ, τους πρωθυπουργούς Τυνησίας και Αλγερίας, τον απεσταλμένο του ΟΗΕ και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Τουσκ. Οργισμένος ο Τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι αποσύρθηκε από τη Διάσκεψη επειδή δεν προσεκλήθη, ο Τσίπρας – αν και ούτε αυτός είχε προσκληθεί - παρέμεινε, αλλά περί «χαρτών» ούτε φωνή ούτε ακρόαση.
Πολύ περισσότερο που η Διάσκεψη πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2018, ενώ είχε προηγηθεί, στις 24 Οκτωβρίου 2018, η επίσκεψη στη Λιβύη του τότε υπουργού Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ. Ο Ακάρ είχε τότε παρουσιάσει μια σειρά χάρτες, οι οποίοι λίγο αργότερα δημοσιεύθηκαν στην φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ.
Ο Ακάρ είχε πει στους Λίβυους ότι η Ελλάδα έχει… υφαρπάξει 39.000 τ. χλμ. από την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης, ότι το Καστελόριζο δεν έχει δικαιώματα στη θαλάσσια περιοχή του, ότι οι ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου δεν τέμνονται και ότι η Ελλάδα επιδιώκει να περιορίσει την τουρκική υφαλοκρηπίδα σε μόλις 41.000 τ. χλμ., ενώ Ελλάδα και Κύπρος διεκδικούν υφαλοκρηπίδα 104.000 τ. χλμ. σε βάρος Τουρκίας, Αιγύπτου και Λιβύης.
Στις 10 Δεκεμβρίου 2018, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τα «Συμπεράσματα» του Συμβουλίου για τη Λιβύη. Επρόκειτο για ένα πρωτοφανές ευχολόγιο με διάφορες γραφειοκρατικές αναφορές.
Ούτε η ΕΕ ασχολήθηκε με όσα είχαν προηγηθεί μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, ούτε ο Τσίπρας φρόντισε να ενημερώσει και να απαιτήσει ώστε να προστεθεί κάτι σχετικό στα περίφημα «Συμπεράσματα».
Λέξη δεν είχε πει τότε ο κ. Τσίπρας, όπως λέξη δεν έλεγε και το ΠΑΣΟΚ της Σοσιαλιστικής Διεθνούς τον καιρό που χαριεντιζόταν με τον «σύντροφο» Καντάφι.
Έστηνε τέντες, έκλεινε συμφωνίες, υμνούσε τον καπιταλισμό
Για να μην μιλήσουμε για τους Ευρωπαίους που τον υποδέχονταν – επί τρία χρόνια πριν το δημόσιο λιντσάρισμά του – θαυμάζοντας την γυναικεία φρουρά του και υποκλινόμενοι στο φολκλόρ της περίφημης τέντας του, την οποία έστηνε από το Λονδίνο ως τη Ρώμη και το Παρίσι.
Ποιος δεν θυμάται την επίσκεψη Καντάφι στην Πόλη του Φωτός τον Δεκέμβριο του 2007, όταν ο μεν Καντάφι έστησε την σκηνή του στην καρδιά του Παρισιού και ο Σαρκοζί του επεφύλαξε εντυπωσιακή υποδοχή και έκλεισε μαζί του οικονομικές συμφωνίες ύψους 10 δις ευρώ. Όπως πανηγυρικά είχε ανακοινώσει ο Γάλλος Πρόεδρος, θα δημιουργούσαν 30.000 νέες θέσεις εργασίας. Κατηγορήθηκε τότε ο Σαρκοζί ότι συνεργάζεται με δικτάτορα και επιδίδεται σε διπλωματία των μπίζνες με έναν τύραννο. Ναι, αλλά ο Καντάφι είχε τότε παραγγείλει 21 Αιρμπάς!
Τον Σεπτέμβριο του 2008, χαράς ευαγγέλια. Ο Σαρκοζί πραγματοποίησε ιστορική επίσκεψη στην Τρίπολη, η Κοντολίζα Ράις επισκέφθηκε την Λιβύη (η πρώτη επίσκεψη επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας σε 55 χρόνια) και ο Καντάφι προέβη σε δηλώσεις εξυμνώντας τον… καπιταλισμό.
Παράλληλα, ο Καντάφι ανακοίνωνε μεταρρυθμίσεις. Υποσχέθηκε λιγότερο κράτος και δήλωνε αποφασισμένος να… πατάξει τη διαφθορά. Εμφανίσθηκε ενώπιον της Λαϊκής Εθνοσυνέλευσης, αναγνωρίζοντας πως έχει δίκιο ο λαός που παραπονείται ότι τα μέλη των λαϊκών επιτροπών, των υπουργείων δηλαδή, επιδίδονται σε όργιο διαφθοράς, κακοδιαχείρισης και κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος. Και ανακοίνωσε την απόφασή του να προχωρήσει σε μια ιδιότυπη μορφή αυτοδιαχείρισης, κατά την οποία θα… μοιράζονται απευθείας στους πολίτες τα έσοδα από το πετρέλαιο και εκείνοι θα τα χρησιμοποιούσαν κατά το δοκούν!
Αυτό που τελικά έπραξε ήταν να… καταργήσει όλα τα υπουργεία που διαχειρίζονταν το χρήμα από το πετρέλαιο.
Η τραγωδία της Λιβύης και τα πετρέλαια
Η Λιβύη, αν και τρίτη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός αφρικανική χώρα, βρισκόταν σε εξαιρετικά υψηλή θέση στη λίστα διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας. Έτσι, ενώ θεωρητικά οι κάτοικοί της θα έπρεπε να είναι από τους πλουσιότερους του κόσμου, βούλιαζαν στη φτώχεια εξαιτίας της συστηματικής κλοπής των εσόδων από το πετρέλαιο.
Άλλωστε και σήμερα, ο καυγάς ανάμεσα στην Ανατολική και την Δυτική Λιβύη, είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των πετρελαίων βρίσκεται στην Ανατολική, αλλά τα έσοδα τα διαχειρίζεται η Δυτική, μέσω της Κεντρικής Τράπεζας. Γι’ αυτό και η διεθνής κοινότητα έχει περισσότερο προσεγγίσει και αναγνωρίσει την Δυτική Λιβύη, ανησυχώντας κάθε φορά που ο Χαφτάρ κλείνει τις πετρελαιοπηγές.
Όσο για τον Ερντογάν, εφοδιασμένος με το Βραβείο Καντάφι Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, χάρη στην ανοχή των Ευρωπαίων βέβαια, ξεκίνησε την ενεργή ανάμιξή του στα της Λιβύης μόλις ξέσπασε η περίφημη Αραβική Άνοιξη, το 2011. Έλαβε μέρος στη διαδικασία εφαρμογής του εμπάργκο όπλων κατά του Καντάφι (που τον είχε βραβεύσει) και τον Ιούλιο του 2011, ο Νταβούτογλου, ως υπουργός των Εξωτερικών, είχε ταξιδέψει στη Βεγγάζη και έλαβε μέρος σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Μουσταφά Αμπντέλ Τζαλίλ, που προήδρευε τότε του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου των εξεγερμένων.
Η ανάμιξη συνεχίστηκε και το 2014, οπότε η Λιβύη ανακάλεσε τον πρέσβη της στην Άγκυρα.
Σήμερα, στη Λιβύη επικρατεί το απόλυτο χάος. Στην Ανατολική Λιβύη κυρίαρχος είναι ο στρατάρχης Χαφτάρ, αρχηγός του Λιβυκού Εθνικού Στρατού. Στη Δυτική Λιβύη, μετά τον Σάρατζ, σύμμαχο του Ερντογάν, που πήγαινε κι’ ερχόταν στην Άγκυρα, ανέλαβε, το 2021, ο Ντμπάιμπα, που έκτοτε παραμένει μεταβατικός και προσωρινός, αλλά εκλογές δεν βλέπουμε ούτε με το κιάλι.
Από τον περασμένο Μάιο η Δυτική Λιβύη βρίσκεται αλλού πατάει και αλλού βρίσκεται: Διαδηλώσεις με αίτημα την παραίτηση του Ντμπέιμπα, επικεφαλής της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ), μάχες μεταξύ ενόπλων οργανώσεων, παραστρατιωτικές οργανώσεις που, όπως ο ίδιος ο Ντμπέιμπα έχει πει, είναι «ισχυρότερες από το κράτος». Μία από αυτές μάλιστα, η Δύναμη Ράντα (Αποτροπής) ελέγχει το ανατολικό τμήμα της πρωτεύουσας, συμπεριλαμβανομένου του αεροδρομίου.
Αυτή η κατάσταση δεν είναι καινούργια στην Δυτική Λιβύη, η οποία στηρίζεται από την Τουρκία – αλλά και από τον ΟΗΕ και την ΕΕ, που την έχουν αναγνωρίσει, στην πραγματικότητα χωρίς να γνωρίζουν τι ακριβώς είναι αυτό που έχουν αναγνωρίσει.
Όλα δείχνουν ότι το μόνο που «αναγνωρίζουν» είναι ότι η Δυτική Λιβύη ελέγχει τα έσοδα από τα πετρέλαια που βρίσκονται στην Ανατολική Λιβύη. Και καθόλου δεν τους ενδιαφέρει ότι Τούρκοι αξιωματικοί είχαν τεθεί επικεφαλής των 18.000 Σύριων μισθοφόρων που βρέθηκαν να πολεμούν στο πλευρό του Σάρατζ.
Αυτός ήταν και ο λόγος που τον Ιανουάριο του 2020 η Ελλάδα αποκλείστηκε από την Σύνοδο του Βερολίνου. Η οποία, βέβαια, κατέληξε σε ένα μεγαλοπρεπές φιάσκο, καθώς η εκεχειρία που υποτίθεται ότι επιτεύχθηκε δεν κράτησε ούτε μια ώρα!
Γιατί η Ελλάδα επέλεξε την συνεργασία με τον Χαφτάρ
Εκείνη την περίοδο, η Ελλάδα είχε επιλέξει να συνεργαστεί με τον Χαφτάρ, ο οποίος βρισκόταν σε πλήρη σύγκρουση με την Τουρκία – σε αντίθεση με την Δυτική Λιβύη που είχε υπογράψει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Μια σωστή επιλογή, αφού έγινε αντιληπτό ότι στην μεν Ανατολική Λιβύη υπήρχε μόνο ένας συνομιλητής, ο Χαφτάρ, και ένας στρατός, ο στρατός του Χαφτάρ. Στη Δυτική έχανε (όπως και σήμερα), η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα.
Επιπλέον, η Τουρκία τότε αποκαλούσε τον Χαφτάρ «πειρατή» και ο Χαφτάρ δήλωνε πως αν περνούσε από το έδαφός του τουρκικό αεροπλάνο θα το κατέρριπτε. Ο δε Ακάρ, τον Ιούλιο του 2020, είχε καταγγείλει ότι ο Χαφτάρ «εμποδίζει την ειρήνη στη Λιβύη». Τον Ιούνιο του 2019 μάλιστα, ο Χαφτάρ είχε διακόψει τις σχέσεις του με την Άγκυρα.
Κάθε άλλο παρά τυχαία, ο Ερντογάν είχε επιτεθεί στον Μητσοτάκη επειδή είχαμε υποδεχθεί τον Χαφτάρ στην Αθήνα, ενώ τον Δεκέμβριο του 2019 και ο Σάρατζ είχε καταγγείλει τον Νίκο Δένδια, τότε υπουργό των Εξωτερικών, για την συνάντησή του με τον Χαφτάρ.
Άλλωστε, τον Ιανουάριο του 2020 ο Ιταλός τότε πρωθυπουργός Κόντε είχε υποδεχθεί τον Χαφτάρ στην Ρώμη. Τον Μάρτιο του 2020 η Μέρκελ τον είχε υποδεχθεί στο Βερολίνο και ο Μακρόν στο Παρίσι.
Τότε συμφωνούσαν όλοι
Και στο κάτω-κάτω ουδείς είχε διαφωνήσει τότε με αυτήν την επιλογή. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δηλώσει πως η επίσκεψη Χαφτάρ ήταν θετική (17/1/2020). Την ίδια μέρα, ο κ. Χαρίτσης, ως εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, μιλώντας στο ραδιόφωνο του Alpha, είχε πει πως «η έλευση του στρατάρχη Χαφτάρ συνιστά θετική εξέλιξη».
Επίσης την ίδια μέρα, ο τότε γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Μανώλης Χριστοδουλάκης, μιλώντας στην ΕΡΤ, είχε πει: «Είναι καλό που ήρθε ο κ. Χαφτάρ στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα είναι καλό οτιδήποτε βάζει τη χώρα μας στο τραπέζι ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο και ενισχύει, σε ένα πολυπολικό σύστημα γεωπολιτικών συσχετισμών, τη θέση μας, χωρίς να πρέπει να ενταχθούμε με λογική υποτέλειας είτε από τη μία, είτε από την άλλη».
Και στις 7 Δεκεμβρίου 2019, σε άρθρο του στην ιστοσελίδα «Energy Matters to climate change», ο Γιάννης Μανιάτης, ευρωβουλευτής σήμερα του ΠΑΣΟΚ, είχε γράψει: «Θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθεί η πιθανότητα, η ελληνική πλευρά να ζητήσει στο Συμβούλιο Κορυφής, την άρση της αναγνώρισης της λιβυκής κυβέρνησης του Σάρατζ, που ουσιαστικά στηρίζεται οικονομικά και στρατιωτικά από την Τουρκία και τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Και μόνη η ανάδειξη του θέματος αυτού, θα ήταν αρκετή για να γίνει κατανοητή η αποφασιστικότητα της δικής μας πλευράς, προς γνώση τόσο της Λιβυκής, όσο και κάποιων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων που άκριτα τη στηρίζουν. Ταυτόχρονα, οι στενότερες σχέσεις με το Κοινοβούλιο της Λιβύης και το στρατηγό Χαφτάρ, πρέπει να προχωρήσουν».
Με λίγα λόγια, όσοι σήμερα ξιφουλκούν – αν και έχουν κυβερνήσει χωρίς να κάνουν τίποτε – και στην περίπτωση της Λιβύης δεν επιθυμούν να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης τους. Απλά σηκώνουν το δάχτυλο και δείχνουν τον επόμενο.
*Η Σοφία Βούλτεψη είναι Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών ΝΔ, δημοσιογράφος
