Η στεγαστική κρίση, οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και ο στρατηγικός σχεδιασμός

Η στεγαστική κρίση, οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και ο στρατηγικός σχεδιασμός

Για το Μέγαρο Μαξίμου η στεγαστική κρίση αποτελεί τον «ελέφαντα στο δωμάτιο», γνωρίζοντας ότι μπορεί να προκαλέσει διάχυτη δυσαρέσκεια, καθώς πλήττει το σύνολο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης, σε επίπεδο ηλικιών και οικονομικής κατάστασης, με την έννοια των «ευάλωτων» νοικοκυριών να διευρύνεται.

Για χαμηλά, αλλά και μεσαία εισοδήματα και οικογένειες, νέους ή φοιτητές, σε πολλές περιπτώσεις το κόστος στέγασης αναδεικνύεται σε τροχοπέδη, με αντίκτυπο σε οικονομικό, προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.

Η αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης έχει προταχθεί ως βασικό ζητούμενο της κυβερνητικής πολιτικής, με σειρά μέτρων να έχουν ανακοινωθεί, αλλά και με περιορισμένα έως τώρα αποτελέσματα.

Η επιδότηση ενοικιαστών με ένα ενοίκιο κάθε Νοέμβριο, το «φρένο» που επιχειρήθηκε στη βραχυχρόνια μίσθωση, τα προγράμματα «Σπίτι μου 1» και «Σπίτι μου 2» και σειρά προγραμμάτων που θα οδηγήσουν στη διάθεση περισσότερων –κλειστών σήμερα- ακινήτων στην αγορά, είναι ψηφίδες ενός παζλ στρατηγικού σχεδιασμού, που η κυβέρνηση θέλει να ξετυλίξει όλο το επόμενο διάστημα. 

Η κυβέρνηση έχει προχωρήσει έως σήμερα σε 43 δράσεις, συνολικού ύψους 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη στέγη. Πρόκειται για 21 στεγαστικά προγράμματα, όπως το «Σπίτι μου 1», το «Σπίτι μου 2», το «Ανακαινίζω - Νοικιάζω», η επιστροφή ενός ενοικίου κάθε Νοέμβριο και όλα τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, 11 φορολογικές ρυθμίσεις, όπως η μείωση του ΕΝΦΙΑ και η απαλλαγή φόρου για ακίνητα που μεταφέρονται σε μακροχρόνια μίσθωση και 11 ρυθμιστικές ή πολιτικές πρωτοβουλίες, όπως οι προσωρινοί περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και η αύξηση του ελάχιστου ορίου επένδυσης για την απόκτηση golden visa.

Βασικό ζητούμενο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που διαθέτει και επεξεργάζεται το κυβερνητικό επιτελείο, είναι η δυνατότητα αύξησης των διαθέσιμων ακινήτων.

Η παροχή «αντικινήτρων» για να κρατά ένας ιδιοκτήτης το ακίνητό του εκτός αγοράς είναι το ένα σκέλος μέτρων υπό επεξεργασία αυτή την ώρα.

Το δεύτερο, είναι η κοινωνική αντιπαροχή, που θα δώσει στην πολιτεία τη δυνατότητα να αξιοποιήσει την ανεκμετάλλευτη δημόσια περιουσία, μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών, που θα οδηγούν την περιουσία αυτή στα χέρια επενδυτών, με σκοπό την κατασκευή διαμερισμάτων.

Μέρος αυτών, θα διατίθενται σε τιμές της αγοράς, ενώ ένα άλλο μέρος ο επενδυτής θα είναι υποχρεωμένος να τα επιστρέψει στο Δημόσιο με κοινωνικό μίσθωμα για ευάλωτα νοικοκυριά. Το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται στη Βουλή πριν τη διακοπή της λειτουργίας της για το καλοκαίρι, ώστε τα σχετικά έργα να ξεκινήσουν από τα τέλη του 2025.

Με την κυβέρνηση να επιδιώκει κοινωνικό πρόσημο στις πολιτικές, που προτάσσει, η στεγαστική κρίση αποτελεί την αιχμή του δόρατος για τα επόμενα χρόνια. Πρόκειται, ούτως ή άλλως, για ένα πρόβλημα, που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας, λαμβάνοντας πανευρωπαϊκές διαστάσεις και πλήττοντας ακόμη περισσότερο τουριστικούς προορισμούς, όπως είναι η Αθήνα και το σύνολο της Αττικής.

Για τον λόγο αυτό, το κυβερνητικό επιτελείο αναζητά να εξαντλήσει, αλλά και να παρατείνει όπου είναι δυνατό, την πρόσβαση σε ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς πόρους.

Ένα από τα βασικά μειονεκτήματα, πάντως, που έχει διαπιστωθεί έως τώρα στη λειτουργία των διαθέσιμων «εργαλείων» για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, είναι η περιορισμένη πρόσβαση των ενδιαφερομένων καταρχάς στην πληροφορία, η απάντηση στο ερώτημα «τι υπάρχει και πως μπορεί κάποιος να το αξιοποιήσει».

Για τον λόγο αυτό, τα συναρμόδια υπουργεία προχώρησαν στην δημιουργία μιας νέας ψηφιακής πύλης, stegasi.gov.gr, που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μαξίμου και στην οποία οι πολίτες μπορούν εύκολα, με λίγα κλικ, να βρουν όλα τα προγράμματα απόκτησης, ανακαίνισης επισκευής ή αναβάθμισης κατοικίας, διαπιστώνοντας, κυρίως, ποια είναι εκείνα που ταιριάζουν στο προφίλ τους.

Ταυτόχρονα, μπορούν να δουν τα οικονομικά κίνητρα, που υπάρχουν, όπως οι επιδοτήσεις, οι φοροελαφρύνσεις ή οι διευκολύνσεις που παρέχονται σε ιδιοκτήτες και ενοικιαστές.

Μέσω της πλατφόρμας, οι πολίτες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε έναν εξατομικευμένο κατάλογο προγραμμάτων για τα οποία πληρούν τα κριτήρια και είναι εν δυνάμει δικαιούχοι, συμπληρώνοντας ορισμένα προσωπικά στοιχεία, να υπολογίσουν το ποσό που μπορεί να εξοικονομήσουν από κάθε πρόγραμμα ή να προχωρήσουν στην υποβολή της αίτησης συμμετοχής τους. Το επόμενο διάστημα, η πύλη αυτή θα διασυνδεθεί και με την βάση δεδομένων της ΑΑΔΕ.