Η τροπολογία που κατατέθηκε τη Δευτέρα από την κυβέρνηση για την επέκταση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές για τους εκλογείς του εξωτερικού συνεχίζει να «πυροδοτεί» αντιδράσεις και σήμερα, δεύτερη ημέρα συζήτησης του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών «Εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση εκλογέων μέσω επιστολικής ψήφου, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών».
Το ενδιαφέρον της σημερινής συνεδρίασης εστιάζεται στις παρεμβάσεις των πολιτικών αρχηγών και στην αποσαφήνιση της στάσης των κομμάτων απέναντι στην αρχή του νομοσχεδίου. Αυτό διότι, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, που είχαν δηλώσει «ναι» επί της αρχής του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές, μετά τη χθεσινή κατάθεση της τροπολογίας κατηγορούν την κυβέρνηση ότι «τορπίλισε» το κλίμα συναίνεσης που είχε διαμορφωθεί και ότι θα επανεξετάσουν τη στάση τους.
Η ίδια η συμπολίτευση, όπως έχει καταγραφεί από τις μέχρι τώρα παρεμβάσεις των βουλευτών, καλεί ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ να απαντήσουν αν θεωρούν μικρότερης σημασίας τις ευρωεκλογές από τις εθνικές εκλογές για το δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων της διασποράς. Τους καλεί επίσης να απαντήσουν γιατί αφού είπαν «ναι» στην καθιέρωση της επιστολικής στις ευρωεκλογές, να μην πουν «ναι» στην επέκτασή της στις εθνικές εκλογές.
Στο κλίμα αυτό, η κυβέρνηση θα επιμείνει να καλεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης να στηρίξουν την επιστολική ψήφο διότι είναι ζήτημα εμβάθυνσης της δημοκρατίας και, υπό αυτή την έννοια, ιστορικό, ηθικό και πατριωτικό χρέος απέναντι στον ελληνισμό της διασποράς.
Ν. Κεραμέως: Απόλυτη φυσική συνέχεια
Σχετικά με την επιστολική ψήφο για τους απόδημους και στις εθνικές εκλογές, που προβλέπει η τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή, μίλησε το πρωί της Τρίτης στην ΕΡΤ η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως.
Αρχικά, η κ. Κεραμέως ανέφερε: «Είναι 50 χρόνια που συζητάμε συνολικά για το ζήτημα του πώς οι Έλληνες συμπολίτες μας, που ζουν στο εξωτερικό, θα μπορούν να σκούν το δικαίωμά τους της ψήφου και πώς θα τους διευκολύνουμε στην άσκηση αυτού του δικαιώματος».
Στη συνέχεια, υπενθύμισε πως «αυτή η ιστορία σχετικά με το δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού χτίζεται βήμα-βήμα. Ήδη στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη το βήμα έγινε το 2019 - πρώτη προσπάθεια για να διευκολύνουμε τους Έλληνες του εξωτερικού να ψηφίσουν.
Το 2021 επί Μάκη Βορίδη η δεύτερη προσπάθεια για να αρθούν οι νομικοί περιορισμοί. Καλοκαίρι του 2023 η τρίτη προσπάθεια όπου επετεύχθη η άρση όλων των νομικών περιορισμών. Σε κάθε μία από αυτές τις συζητήσεις όποτε έρχονταν οι απόδημοι να μιλήσουν στη Βουλή λέγανε ένα πράγμα: επιστολική ψήφο θέλουμε και στις εθνικές εκλογές».
Επίσης, η υπουργός σημείωσε: «Άρα το θέμα συζητείτο έντονα. Την περασμένη εβδομάδα που τον νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο για τις ευρωεκλογές ήρθε στη Βουλή των Ελλήνων δεν υπήρχε σχεδόν κανείς εκπρόσωπος των αποδήμων που να μην έθιξε το θέμα για τις εθνικές εκλογές».
Αναφερόμενη στις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης η κ. Κεραμές τόνισε ότι «να μιλάς για πραξικόπημα σε μία προσπάθεια να άρεις εμπόδια στο δικαίωμα ψήφου νομίζω είναι λίγο αντιφατικό. Να μιλάς για πραξικόπημα όταν πας να δώσεις επιστολική ψήφο, να διευκολύνεις δηλαδή τον Έλληνα να ψηφίσει, να μην υποχρεούται να πληρώσει 1.500 δολάρια για να πάρει αεροπλάνο».
Γ. Τσίπρας: Προσπάθησε να αποσπάσει τη συναίνεση των κομμάτων για τους απόδημους για να προχωρήσει άλλες ρυθμίσεις
Τις ενστάσεις που εγείρει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για το νομοσχέδιο που καθιερώνει την επιστολική ψήφο, σε ό,τι αφορά στην επικράτεια και για την τροπολογία που έφερε η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, εξήγησε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 ο Γιώργος Τσίπρας.
«Πρώτα από όλα σε ό,τι αφορά το εσωτερικό της χώρας. έτσι κι αλλιώς υπήρχε ανάγκη να ψηφίσουν καταρχάς, οι άνθρωποι οι οποίοι δεν βρίσκονται στον τόπο που κανονικά ψηφίζουν, στα εκλογικά τους τμήματα, για το οποίο δεν έγινε τίποτε όλο το προηγούμενο διάστημα. Δηλαδή, ένας εργαζόμενος που πάει σε νησί για να εργαστεί το καλοκαίρι, θα έπρεπε εκεί, είναι εύκολο, να έχει τη δυνατότητα να ψηφίσει εκεί όπου εργάζεται. Αυτό δεν έγινε στις περασμένες εκλογές και δεν θα γίνει ούτε με αυτόν τον νόμο. Δεν το λύνει αυτό το πρόβλημα η επιστολική ψήφος» επισήμανε ο κ. Τσίπρας.
«Η επιστολική ψήφος πρέπει να αφορά τους ανθρώπους που δεν μπορούν, είτε διότι έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας, είτε γιατί είναι ΑμεΑ, είτε για τέτοιους λόγους να μπορέσουν να πάνε να ψηφίσουν. Δεν αφορά ανθρώπους που έχουν το εκλογικό τμήμα δίπλα στο σπίτι το οποίο μένουν και θα στείλουν επιστολή. Δεν ήταν αυτή η λογική και του Συντάγματος και του νόμου. Έχει κατεβάσει λοιπόν ένα νομοσχέδιο στο οποίο είναι εντελώς ανοιχτό όποιος θέλει να πάει να ψηφίσει με επιστολική ψήφο πρώτον και δεύτερον και μέσα στο πλαίσιο αυτό δεν εξασφαλίζει όρους μυστικότητας και αμεσότητας ψηφοφορίας. Εξ ου και οι τρεις τροπολογίες τις οποίες κατεβάσαμε. Και δεν έγινε απολύτως τίποτα γι’ αυτό. Κατεβάζει χτες και μία αιφνιδιαστική τροπολογία, το οποίο και σαν κοινοβουλευτική πρακτική δεν είναι καθόλου καλό, δεν είναι το θέμα του χρόνου, δηλαδή ότι το κατέβασε τελευταία στιγμή. Είναι ότι αλλάζει ο χαρακτήρας του νομοσχεδίου. Μιλάγαμε για ευρωεκλογές και ξαφνικά μιλάμε για βουλευτικές εκλογές» συμπλήρωσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Ξεκαθάρισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εξαρχής είχε επισημάνει ότι υπάρχει πολύ σοβαρό πρόβλημα στο νομοσχέδιο σε ό,τι αφορά το εσωτερικό της επικράτειας. «Όπως είναι το 60%-70% των άρθρων του νομοσχεδίου, αν παραμείνουν έτσι, είμαστε αρνητικοί. Αλλά αυτά όλα αφορούν το εσωτερικό της επικράτειας. Δεν αφορούν τους απόδημους. Γιατί όπως το Σύνταγμα προβλέπει επιστολική ψήφο προβλέπει σαν πολύ βασική αρχή και όχι μόνο στην Ελλάδα, τη μυστικότητα και την αμεσότητα της ψηφοφορίας» σημείωσε.
Σχετικά με την τροπολογία που κατέθεσε η υπουργός Εσωτερικών, κ. Κεραμέως, ο κ. Τσίπρας τόνισε «αυτό ήταν ένα νομοσχέδιο που αφορούσε τις ευρωεκλογές. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Οι ευρωεκλογές και οι βουλευτικές έχουν πολλές διαφορές και γιατί ψηφίζουμε κατά περιφέρειες και πολλά άλλα πράγματα».
«Επικοινωνιακό τρικ» και «πρωτοφανής κυνισμός και πολιτικός μικροτακτικισμός»
Αιφνιδιασμό και «τρικ» παγίδευσης του πολιτικού συστήματος καταλόγισαν ήδη από το βράδυ της Δευτέρας τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αντιδρώντας στην τροπολογία που κατέθεσε η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, για την επέκταση της επιστολικής ψήφου των αποδήμων και στις εθνικές εκλογές.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Θεόφιλος Ξανθόπουλος, είπε στην κυβέρνηση ότι «δεν παύετε να μας εκπλήσσετε και είναι εξαιρετικό το γεγονός, πως ακόμα και στην υποψία της αρχικής συναίνεσης, σε ένα ζήτημα που απασχολεί όλο τον Ελληνισμό, το μεταλλάσσετε σε ένα επικοινωνιακό τρικ μικροκομματικής αντίληψης». Ο κ. Ξανθόπουλος υπογράμμισε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταθέσει τροπολογίες για το πώς το νομοσχέδιο θα μπορούσε να βελτιωθεί, αλλά η κυβέρνηση τις αγνοεί». Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, επισήμανε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει πρόταση για τις Περιφέρειες Εξωτερικού για τις εθνικές εκλογές, προκειμένου «να δούμε εάν τους θέλετε τους Έλληνες του εξωτερικού για εκλογικό κοινό, ή τους θέλετε όντως εκλογείς με δικαιώματα έκφρασης». Για την πρωτοβουλία της τροπολογίας που ανακοίνωσε η υπουργός, ο κ. Ξανθόπουλος είπε ότι «καταρρέουν και τα όποια ψήγματα φερεγγυότητας είχε η πρότασή σας» και πρόσθεσε ότι «είναι αδιανόητο να διαχειρίζεστε ζητήματα εκλογής με τέτοιο τσαπατσούλικο και προφανώς επικοινωνιακό τρόπο». Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είπε ότι «είναι προφανής η αντίρρησή μας και η αντίδρασή μας επί της αρχής, κυρίως σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά της κυβέρνησης, η οποία, για μια ακόμη φορά, αφού τσαλαπάτησε θεσμούς, αγνόησε ανεξάρτητες αρχές, προσπαθεί με λαθροχειρίες και τροπολογίες της τελευταίες στιγμής να υφαρπάξει την συναίνεση, όχι της αντιπολίτευσης αλλά της κοινωνίας. Δεν θα το πετύχετε - και είστε τραγικά μόνοι σε αυτή σας την προσπάθεια».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Μιχάλης Κατρίνης, ανέφερε πως «η κυβέρνηση απέδειξε με ένα πρωτοφανή κυνισμό και πολιτικό μικροτακτικισμό, ότι τα θεωρεί όλα αντικείμενα συσχετισμών, υπολογισμών και μικροπολιτικών επιδιώξεων». Επέρριψε ευθύνες στην υπουργό ότι δεν δέχεται να τεθεί σε συζήτηση και ψηφοφορία η τροπολογία που έχει καταθέσει το ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, σε ένα ζήτημα όπως είπε «που θα έπρεπε να ενώνει τις πτέρυγες της Βουλής» και καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι «φοβάται τον διάλογο σε μια πρόταση του ΠΑΣΟΚ που είναι τεκμηριωμένη». Ο κ. Κατρίνης, σχετικά με την τροπολογία επέκτασης της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές, είπε πως η κυβέρνηση έρχεται να αιφνιδιάσει, γιατί «με τους υπολογισμούς που κάνετε εκεί στα γραφεία σας, βλέπετε ότι βγαίνουν και δεν βγαίνουν τα νουμεράκια» και αναρωτήθηκε «εάν αυτή είναι η σοβαρή στάση της κυβέρνησης για τον σεβασμό στους απόδημους και σε όσους έχουν αντικειμενικό πρόβλημα για να συμμετάσχουν στις εκλογές».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ανέφερε ότι «αυτός ο τρόπος δεν αποκαθιστά την εμπιστοσύνη των πολιτών και δεν δείχνει ότι έχει ωριμάσει το πολιτικό σύστημα που επιδιώκει συναινέσεις». Ο κ. Κατρίνης είπε ότι «θέλω να πιστεύω ότι η κυβέρνηση θα σκεφτεί πολύ καλά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει αυτό το νομοσχέδιο και τον τρόπο που εκτιμά την στάση που είχαν τα κόμματα πριν την εξαγγελία της υπουργού».
Σε δεύτερη παρέμβασή του, ο κ. Κατρίνης παρατήρησε ότι η κυβέρνηση ήταν αυτή που έλεγε ότι σε περίπτωση που υπήρχε ταυτόχρονα η διεξαγωγή εθνικών εκλογών και ευρωεκλογών, δεν θα ισχύουν οι διατάξεις τις επιστολικής ψήφου που προβλέπονται στο νόμο. «Αλλά εσείς το λέγατε και εσείς το καταργήσατε, γιατί είστε τυχοδιώκτες με 'Τ' κεφαλαίο. Γιατί προσπαθείτε να χρησιμοποιήσετε την συναίνεση για ίδιον μικροκομματικό όφελος» είπε και πρόσθεσε ότι μετά την κατάθεση της τροπολογίας «ο χρόνος παγώνει και ξεκινάμε από μηδενική βάση».
Ο εισηγητής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, από τη δική του πλευρά ανέφερε ότι «είναι προφανές πως η κυβέρνηση είναι σε πάρα πολύ δύσκολη θέση». Καταλόγισε στην υπουργό αιφνιδιασμό, καθώς δεν υπήρξε καμία σχετική συζήτηση στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Πρόκειται είπε, για «ομολογία της δύσκολης θέσης που βρίσκεστε και κυρίως για το γεγονός ότι επιχειρείτε με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να παρακάμψετε τις συνταγματικές αρχές». Ο βουλευτής είπε ότι δεν είναι τυχαίο που η υπουργός ανακοίνωσε την τροπολογία λίγο πριν ξεκινήσει η συζήτηση των ενστάσεων της αντισυνταγματικότητας που έθεσαν κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο κ. Γκιόκας, παρατήρησε πως «η τροπολογία αυτή αλλάζει τον χαρακτήρα της συζήτησης και τον χαρακτήρα του νομοσχεδίου» και «εδώ τελειώνουν τα άλλα λόγια… του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και της Πλεύσης Ελευθερίας, που έδωσαν συναίνεση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και το δικαίωμα για τέτοιες πρακτικές». Κάλεσε δε, τα κόμματα αυτά, «να αναθεωρήσουν την ψήφο τους και επί της αρχής του νομοσχεδίου γιατί θα είναι συνεργοί». Εμείς, είπε, «θα την καταψηφίσουμε».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Χήτας, χαρακτήρισε τα μέλη της κυβέρνησης, «πονηρούληδες». Έψεξε την υπουργό ότι «απασφάλισε» και «πως από τον θρόνο που κάθεστε, ζυγίζετε αντιδράσεις». Παράλληλα, κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ότι «συγκυβερνούν με τη ΝΔ που τους παγιδεύει» και τους είπε ότι «προλαβαίνετε για να αλλάξετε θέσεις». Καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι έχει στήσει «μαγειρείο, για να μαγειρεύει όπως ακριβώς τα θέλει, ψάχνοντας για αγαθούς… πολιτικούς για να τους παρασύρουν». Εμείς είπε «πολιτικά μειράκια δεν είμαστε, και τον λύκο βλέπουμε και ας φοράει προβιά».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των «Σπαρτιατών» Πέτρος Δημητριάδης, εξέφρασε την αντίθεσή του με την τροπολογία λέγοντας ότι «μετά λύπης μου διαπιστώνω ότι για μια ακόμη φορά, έχουμε μια νομοτεχνική κουτοπονηριά από την κυβέρνηση». Δυστυχώς, πρόσθεσε, «βλέπουμε έναν ακόμη αιφνιδιασμό που συνεχίζεται από την κυβέρνηση για να εξασφαλίσει συναίνεση χωρίς να έχει προηγουμένως ενημερώσει κανέναν. Αυτό για εμάς είναι επιεικώς απαράδεκτο, δείχνει κακοπιστία και καλούμε όσα κόμματα συναινούσαν επί της αρχής στο νομοσχέδιο, να αποσύρουν την ψήφο τους αυτή, γιατί βασίστηκε σε λάθος δεδομένα».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της «Νίκης», Τάσος Οικονομόπουλος, ανέφερε ότι «η κυβέρνηση βρίσκεται σε πανικό». Χαρακτήρισε το νομοσχέδιο αλλά και την τροπολογία επέκτασης της επιστολικής ψήφου των κατοίκων του εξωτερικού και για τις εθνικές εκλογές, ως «αντισυνταγματικές ρυθμίσεις». Ζήτησε την αναβολή της συζήτησης στην ολομέλεια για να υπάρξει χρόνος διαβούλευσης και μετά είπε «ευχαρίστως, είμαστε εδώ όλα τα κόμματα και σίγουρα η 'Νίκη' για να τα συζητήσουμε».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Νάσος Ηλιόπουλος, έδωσε σκωπτικά «συγχαρητήρια» στην κυβέρνηση, καθώς όπως είπε, «με έναν αριστοτεχνικό σχεδιασμό» παγίδευσε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ που συναινούσαν στην επιστολική ψήφο για τις ευρωεκλογές. Καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι κάνει βήμα «για μια αυταρχική Δημοκρατία» δίνοντας περισσότερες δυνατότητες πίεσης. Χαρακτήρισε την υπουργική τροπολογία ως «προσβολή και πραξικόπημα». Αναρωτήθηκε εάν η κυβέρνηση «τώρα σκέφτηκε και σχεδίασε αυτή την επέκταση και στις εθνικές εκλογές» και ρώτησε γιατί δεν υπήρχε στο νομοσχέδιο. Νομοθετείτε, είπε ο κ. Ηλιόπουλος «με τρικ και κολπάκια». Ζήτησε τέλος, από τα κόμματα, «να στηθεί ένα ανάχωμα κατά της αυταρχικής Δημοκρατίας που οικοδομεί η Κυβέρνηση Μητσοτάκη».
Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου ανέφερε ότι «θα περιμένουμε να πάρουμε στα χέρια μας την τροπολογία για να τοποθετηθούμε». Παρ΄όλα αυτά, είπε, η τροπολογία αυτή είναι εκπρόθεσμη, αφορά κάτι διαφορετικά από το αντικείμενο του νομοσχεδίου που είναι η εκλογή ευρωβουλευτών και δευτερευόντως δημοψηφισμάτων. Ειδικά, επί της τροπολογίας επέκτασης της επιστολικής ψήφου των αποδήμων και στις εθνικές εκλογές, η κυρία Κωνσταντοπούλου είπε ότι «αυτό είναι ένα θέμα που κάλλιστα θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε, η Πλεύση Ελευθερίας πάλι τις ίδιες θέσεις θα εκφράσει, δεν θα αλλάξει, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να συζητηθεί με αυτή την διαδικασία, δηλαδή ως εκπρόθεσμη τροπολογία και συνολικού αιφνιδιασμού» γιατί «έτσι υποβιβάζεται και το νομοσχέδιο που συζητάμε αλλά και η νέα σας πρωτοβουλία».