Πάτρα – Πύργος: Μπήκαν μπροστά οι μηχανές – H ταυτότητα του έργου

Πάτρα – Πύργος: Μπήκαν μπροστά οι μηχανές – H ταυτότητα του έργου

Στα μέσα του 2025 αναμένεται να δοθεί στην κυκλοφορία ένας ζωτικής σημασίας αυτοκινητόδρομος για την περιφέρεια Πελοποννήσου, ένας δρόμος που πέρασε από σαράντα κύματα και αποτελεί ίσως έναν από τους πιο επικίνδυνους στην Ελλάδα, Το κουμπί για την έναρξη των εργασιών πατήθηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και σύσσωμη την ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών, χθες με τον πρωθυπουργό να δηλώνει ότι ο νέος αυτοκινητόδρομος Πάτρα - Πύργος είναι ο δρόμος προς την ελπίδα για τη Δυτική Ελλάδα.

Σημείωσε δε, πως απ' όλα τα έργα που παρέλαβε η κυβέρνηση με καθυστερήσεις το Πάτρα - Πύργος ήταν ενδεχομένως το πιο σύνθετο. «Με επιμονή και σχεδιασμό, καταφέραμε και πείσαμε της υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η διαπραγμάτευση δεν ήταν καθόλου εύκολη. Ήταν για μένα και ένα προσωπικό στοίχημα», ανέφερε ο πρωθυπουργός. 

Το έργο έχει λάβει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να ενταχθεί στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού (Vinci, Ελλάκτωρ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΑVAX) που κατασκεύασε και εκμεταλλεύεται το δρόμο Κόρινθος- Πάτρα, έχει κυρωθεί από τη Βουλή, ενώ έχει εξασφαλιστεί και κοινοτική χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Ειδικότερα, ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 331 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 65% (215 εκατ) θα καλυφθεί από κρατική και κοινοτική χρηματοδότηση και το 35% (116 εκατ. ευρώ) από κεφάλαια του παραχωρησιούχου, δηλαδή δάνεια και ίδια κεφάλαια.

Η κατασκευή του έργου θα γίνει από τις ελληνικές εταιρείες ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ και AVAX χωρίς τη συμμετοχή της γαλλικής Vinci που ηγείται της κοινοπραξίας παραχώρησης.

Ο οδικός άξονας Πάτρα-Πύργος θα προσφέρει μία πολύτιμη οδική υποδομή για την πολυδιάστατη ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της νοτιοδυτικής Ελλάδας, όπως και την ασφαλή σύνδεσή της με το εθνικό δίκτυο.
Ο νέος, σύγχρονος αυτοκινητόδρομος θα έχει μήκος 74,5 χιλιόμετρα, το πλάτος του οδοστρώματος θα υπερβαίνει τα 21 μέτρα, ενώ το παράπλευρο και κάθετο οδικό δίκτυο θα έχει μήκος 124 χιλιόμετρα. Στην τελική του ανάπτυξη ο δρόμος θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, οκτώ ανισόπεδους κόμβους, 15 γέφυρες και 64 διαβάσεις και η προθεσμία για την ολοκλήρωσή του ανέρχεται στους 40 μήνες.

Η κατασκευή συνοδεύεται από επιπρόσθετο έργο αξίας 30 εκατομμυρίων ευρώ για στοχευμένα έργα οδικής ασφάλειας στον υφιστάμενο άξονα, ώστε να προστατευθούν ανθρώπινες ζωές.

Οι καθυστερήσεις 

Η πορεία του τμήματος Πάτρα – Πύργος που ανήκε στην παραχώρηση του αυτοκινητόδρομου «Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα», και  η οποία περικόπηκε με τη συμφωνία επανεκκίνησης του 2013, καθυστέρησε καθώς αρχικά λόγω της πτώσης της κυκλοφορίας που σημειώθηκε εκείνη την περίοδο, οι τράπεζες δεν δέχτηκαν να χρηματοδοτήσουν το συγκεκριμένο κομμάτι και αποφασίστηκε να βγει από την κοινοπραξία παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού και να κατασκευαστεί ως αμιγώς δημόσιο έργο. 

Το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να «σπάσει» το έργο σε οκτώ εργολαβίες με τον  όμιλο Καλογρίτσα να ανακηρύσσεται ανάδοχος στα πιο πολλά τμήματα του έργου. Η χρεοκοπία αργότερα του Καλογρίτσα ωστόσο  χρεοκόπησε και το έργο τινάχθηκε στον αέρα. 

Η κατάσταση που είχε διαμορφωθεί έως και τον Ιούλιο του 2019, η οποία έθετε σε κίνδυνο την ολοκλήρωση του έργου με αρνητικές συνέπειες για το Ελληνικό Δημόσιο και την εξυπηρέτηση κατά τον πλέον ωφέλιμο τρόπο του Δημοσίου Συμφέροντος, λόγω των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η νέα Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών μόλις ανέλαβε καθήκοντα θέλησε να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις για την εμπρόθεσμη ολοκλήρωση του έργου, χωρίς να δεσμεύεται από τετελεσμένες καταστάσεις. Στο πλαίσιο αυτό η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου αποδέχθηκε την πρόταση που υπέβαλε τον Οκτώβριο του 2019, ο Παραχωρησιούχος ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ κρίνοντας ως βέλτιστη την επιλογή επανένταξης του έργου στη Σύμβαση Παραχώρησης. Προς τούτο μάλιστα υπεγράφη στις 20/01/2020 Πλαίσιο Συναντίληψης μεταξύ Υπουργείου και Παραχωρησιούχου.

Ενέργειες προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Για την επανένταξη του τμήματος Πάτρα Πύργος στη Σύμβαση Παραχώρησης της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΟΔΟΥ απαιτήθηκε καταρχήν η σύμφωνη γνώμη της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG GROW). Προς τούτο υποβλήθηκε ερώτημα τον Μάιο του 2020 και η απάντηση της DG GROW τον Οκτώβριο του 2020 ήταν θετική. Ανάλογα θετική ήταν και απάντηση της DG COMP ως προς το θέμα της Κρατικής Ενίσχυσης. Η έγκριση της Κρατικής Ενίσχυσης (που έλαβε χώρα σε δύο στάδια Προγνωστοποίηση Κρατικής Ενίσχυσης το Νοέμβριο του 2020 και Γνωστοποίηση Κρατικής Ενίσχυσης τον Οκτώβριο του 2021) έγινε κατόπιν διαβούλευσης όλων των εμπλεκομένων Γενικών Διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν και η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Ανάπτυξης (DG RΕGΙO) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έγκριση της Κρατικής Ενίσχυσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δόθηκε το Δεκέμβριο του 2021. 

Συμφωνία Τροποποίησης της Σύμβασης Παραχώρησης για την επανένταξη του Πάτρα – Πύργος κυρώθηκε στη Βουλή με το άρθρο 82 του ν. 4876/2021. Η Έναρξη του Έργου κατασκευής του τμήματος Πάτρα – Πύργος τυπικά έλαβε χώρα στις 18/03/2022. 

Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών είχε εγκριθεί από τον Ιανουάριο του 2022 η έγκριση Προδρόμων Εργασιών όπως η κατασκευή εργοταξιακών εγκαταστάσεων, η εισκόμιση εξοπλισμού για την κατασκευή, αρχαιολογικές έρευνες κλπ.