Η τρικυμία της ελληνικής οικονομίας

Η τρικυμία της ελληνικής οικονομίας

Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Η επικρατούσα ζοφερή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας σκιαγραφείται στην έκθεση των αναλυτών του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής, με τις εξαγωγές να υποχωρούν, την ιδιωτική κατανάλωση να περιορίζεται λόγω των φορολογικών επιβαρύνσεων, ενώ την ίδια στιγμή οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να λειτουργούν υπό καθεστώς έντονης αβεβαιότητας λόγω των πολιτικών που εφαρμόζονται.

Τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται τόσο από το δημόσιο όσο και από το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής αλλά και φορείς της αγοράς δείχνουν ότι η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας έχει ξεπεράσει κάθε αρνητικό προηγούμενο και πολύ δύσκολα θα ανατραπεί με τις πολιτικές που έχουν υιοθετηθεί τα τελευταία δύο χρόνια.

Σύμφωνα με τους αναλυτές του γραφείου «η ελληνική οικονομία συρρικνώνεται, γίνεται πιο κλειστή (μεγάλη μείωση εισαγωγών και εξαγωγών), με μειωμένη ιδιωτική κατανάλωση, αλλά αυξημένη δημόσια, χωρίς ανάκαμψη των επενδύσεων».

Στην ανάλυση αυτή έρχονται να προστεθούν τα στοιχεία του δημοσίου και της αγοράς που δείχνουν:

1. Ότι η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών έχει εξαντληθεί κάτι που προκύπτει και από το επίπεδο και το ρυθμό συνεχόμενης αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών των ιδιωτών προς το δημόσιο. Συγκεκριμένα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των ιδιωτών προς το δημόσιο ανήλθαν μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2016 στο ποσό των 92,8 δισ. ευρώ. Μόνο τον Σεπτέμβριο οι φορολογούμενοι άφησαν απλήρωτους φόρους ύψους 1,3 δισ. ευρώ.

Βάσει των στοιχείων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2016 συνολικά 4.374.475 φορολογούμενοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο, αυξημένοι κατά 343.565 σε σχέση με τον Αύγουστο του 2016 και κατά 371.103 σε σχέση με το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2016, ενώ αναγκαστικά μέτρα είσπραξης έχουν ενεργοποιηθεί για 788.947 φορολογούμενους.

2. Τα λουκέτα στην αγορά κυρίως σε περιοχές χαμηλού εισοδήματος αυξάνονται ενώ στις υπόλοιπες καταγράφεται στασιμότητα.

3. Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας υποχωρεί χρόνο με το χρόνο  Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον 86η μεταξύ 138 χωρών, σημειώνοντας μάλιστα υποχώρηση 5 θέσεων στην κατάταξη. Οι πιο προβληματικοί παράγοντες για τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με την έρευνα, είναι η αστάθεια των εφαρμοζόμενων πολιτικών, οι φορολογικοί συντελεστές, η γραφειοκρατία και η πρόσβαση στη χρηματοδότηση.

4. Η σημερινή κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων δημιουργεί προβληματισμούς για τη βιωσιμότητά τους. Οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία ξεπέρασαν τα 30 δισ. ευρώ. Ενδεικτική περίπτωση είναι ο ΟΑΕΕ (Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών), όπου το σύνολο των παλαιών και νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών ανέρχεται στα 12 δισ. ευρώ.

5. Το ελληνικό δημόσιο οφείλει σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία 9,5 δισ. ευρώ προς τους προμηθευτές του.

6. Το Προσχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού 2017 προβλέπει οριακή μείωση δαπανών κατά 78,8 εκατ. και εκτεταμένη αύξηση εσόδων ή νέων φόρων κατά 2,513 δισ. ευρώ.

7. Διόγκωση των χρεών των ιδιωτών προς όλους (προς τις Τράπεζες, την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία ακόμα και προς τη ΔΕΗ). Οι διαστάσεις σύμφωνα με τους αναλυτές του γραφείου της Βουλής είναι τέτοιες που το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα θα πλησιάσει το μέγεθος του δημοσίου χρέους, το οποίο ανέρχεται περίπου στα 320 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για πολιτικές που επιτείνουν την ύφεση και σε καμία περίπτωση δεν δημιουργούν προσδοκίες για αλλαγή του οικονομικού κλίματος το 2017. Σημειώνεται ότι θεσμοί και κυβέρνηση εκτιμούν ότι το 2017 η οικονομία θα έχει ανάπτυξη 2,7% ενώ οι εκτιμήσεις της  Citigroup δείχνουν ανάπτυξη 0,5% και της Barclays 0,7%.