Το γεγονός πως η τουρκική οικονομία παραπαίει σε συνδυασμό με τις πρόσφατες ταραχές στο εσωτερικό λόγω της προφυλάκισης του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, «δυναμιτίζουν» τα φιλόδοξα σχέδια του Ταγίπ Ερντογάν, αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι Financial Times.
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι
Σύμφωνα με το Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Κωνσταντινούπολης, σχεδόν το 1/3 των 500 μεγαλύτερων ομίλων της χώρας υπέστησαν λειτουργικές ζημίες πέρυσι. Η ανεργία αυξάνεται σε εθνικό επίπεδο, ενώ οι πτωχεύσεις αυξάνονται. Οι εταιρείες έχουν προειδοποιήσει για την αυξανόμενη δυσχέρεια σε ολόκληρους τομείς.
Το συμπέρασμα είναι προφανές: η οικονομία της Τουρκίας, που κάποτε θεωρείτο ότι θα επαναλάμβανε την επιτυχία της μεταμόρφωσης της Νότιας Κορέας, βρίσκεται σε στασιμότητα.
Τις πταίει;
Ο άμεσος λόγος είναι ένα πρόγραμμα σταθεροποίησης που τέθηκε σε εφαρμογή πριν από σχεδόν δύο χρόνια από τον υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ, πρώην τραπεζίτη της Merrill Lynch.
Μέχρι τον Φεβρουάριο, η νέα προσέγγιση φαινόταν να αποδίδει. Ακόμη και ο Ερντογάν φαινόταν να είναι πλήρως προσηλωμένος στον ορθόδοξο συνδυασμό εξαιρετικά υψηλών επιτοκίων και αυστηρότερων κρατικών δαπανών που προέβλεπε το σχέδιο, παρά το κόστος που είχε αυτό για τη δημοτικότητά του.
Ο πληθωρισμός είχε σχεδόν μειωθεί στο μισό - από 75% πριν από ένα χρόνο - σε 40%. Αν και εξακολουθούσε να είναι υψηλός, η μείωση αυτή επέτρεψε στην κεντρική τράπεζα να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια. Στην αίσθηση των καλύτερων καιρών προστέθηκε και η αυξανόμενη διεθνής επιρροή του Ερντογάν. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ του έπλεκε το εγκώμιο και η Ευρώπη τον «φλέρταρε» για τη στρατιωτική δύναμη της Τουρκίας, η οποία περιλαμβάνει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ.
Η κρίση με τον Ιμάμογλου έφερε τα πάνω κάτω
Στις 19 Μαρτίου, η σύλληψη του μεγαλύτερου πολιτικού αντιπάλου του Ερντογάν, του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και υποψηφίου της αντιπολίτευσης για την προεδρία Εκρέμ Ιμάμογλου, με την κατηγορία της διαφθοράς, πυροδότησε μαζικές διαδηλώσεις και οικονομικό πανικό, που ανάγκασαν την κεντρική τράπεζα να αυξήσει ξανά τα επιτόκια και να εξαντλήσει τα συναλλαγματικά αποθέματα για να σταθεροποιήσει το νόμισμα.
Η οικονομική ύφεση της Τουρκίας έχει εξαντλήσει τη λαϊκή υποστήριξη του Ερντογάν, θέτοντας σε κίνδυνο τα σχέδιά του να παραμείνει στην εξουσία, τις γεωπολιτικές του φιλοδοξίες για τη χώρα και τις συνεχιζόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες με τους Κούρδους μαχητές που βρίσκονται σε πόλεμο με το τουρκικό κράτος για πάνω από 40 χρόνια.
Σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις, ο Ερντογάν θα έχανε εύκολα από τον Ιμάμογλου αν οι εκλογές — που είναι προγραμματισμένες για το 2028 — γίνονταν αύριο.
