«Χαμένοι» οι μικροί από τη μοιρασιά του Ταμείου Ανάκαμψης
Ινστιτούτο Bruegel

«Χαμένοι» οι μικροί από τη μοιρασιά του Ταμείου Ανάκαμψης

Λιγότερες επιδοτήσεις ύψους 6,5 δις. ευρώ θα λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο του Bruegel Ζολτ Νταρβας . Συγκεκριμένα ο Ντάρβας υποστηρίζει ότι η νέα πρόταση που «πέρασε» στη σύνοδο κορυφής ευνοεί περισσότερο τη Γερμανία και τη Γαλλία, ενώ αντίθετα οι μικρές χώρες θα λάβουν μικρότερες επιδοτήσεις σε σύγκριση με την αρχική πρόταση. Και αυτό καθώς τροποποιήθηκαν τα κριτήρια με αποτέλεσμα οι μικρότερες να βγαίνουν «χαμένες» στην μοιρασιά.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο η αρχική πρόταση της Επιτροπής ευνοούσε τις χώρες χαμηλότερου εισοδήματος και σε μεγάλο βαθμό βασίζονταν σε οικονομικά δεδομένα που ίσχυαν πριν την πανδημία. Οι αλλαγές που υιοθέτησε  η σύνοδος κορυφής δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στο μέγεθος της χώρας και τις οικονομικές επιπτώσεις των lockdown λόγω πανδημίας.

Με βάση λοιπό την αρχική πρόταση της Κομισιόν η Ελλάδα θα λάμβανε επιδοτήσεις ύψους 23,21 δις. ευρώ , ενώ με την νέα πρόταση το ποσό «ψαλιδίζεται» στα 16,69 δις ευρώ και είναι μάλιστα λιγότερα από τα 19,5 δις. ευρώ που αναφέρει η ελληνική κυβέρνησης ότι θα πάρει από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σε ερώτηση που απηύθυνε το Liberal στον Ζολτ Νταρβας σχετικά με τη διαφορά ανάμεσε στο ποσό που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση και στις δικές του εκτιμήσεις, απάντησε ότι τα ποσά έχουν υπολογιστεί με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία της Κομισιόν χρησιμοποιώντας  τις οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής του Μαΐου 2020.

Με βάση λοιπόν αυτά διαπίστωσε ότι η Γερμανία  θα πάρει περισσότερα από επιδοτήσεις κατά 13,4 δισεκατομμύρια ευρώ  και η Γαλλία 7,4 δισεκατομμύρια ευρώ.

Όπως τονίζει ο Ντάρβας  Το 70% των επιχορηγήσεων που παρέχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης θα δοθεί στις χώρες κατά τα έτη 2021 και 2022Το υπόλοιπο 30% θα δεσμευτεί το 2023, για το οποίο «το κριτήριο ανεργίας 2015-2019 αντικαθίσταται, σε ισόποση αναλογία, από την απώλεια πραγματικού ΑΕΠ που παρατηρήθηκε το 2020 και από τη σωρευτική απώλεια του πραγματικού ΑΕΠ που παρατηρήθηκε κατά την περίοδο 2020-2021.  Στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν καθορίζει τον τρόπο μέτρησης της «απώλειας πραγματικού ΑΕΠ», αλλά αυτή η έκφραση χρησιμοποιήθηκε από την Επιτροπή για τον μηχανισμό κατανομής του ReactEU. Ωστόσο, η πτώση του ΑΕΠ που αποτιμάται σε ευρώ σταθερής τιμής εξαρτάται από το μέγεθος της χώρας. Όσο μεγαλύτερη είναι η χώρα, τόσο μεγαλύτερη είναι η αξία του ευρώ στο ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, ένας δείκτης που είναι ανεξάρτητος από το μέγεθος της χώρας (ποσοστό ανεργίας) αντικαθίσταται από έναν δείκτη που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθος της χώρας (απώλεια πραγματικού ΑΕΠ). Στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αναφέρει πρόσθετα κριτήρια για την εξέταση της πραγματικής απώλειας ΑΕΠ όσον αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης.

Εν ολίγοις, ο αρχικός μηχανισμός κατανομής της Επιτροπής ευνοούσε τις χώρες χαμηλού εισοδήματος.. Αυτή η εύνοια είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο, για παράδειγμα, η Βουλγαρία, η Κροατία και η Ελλάδα θα έπαιρναν επιχορηγήσεις ύψους περίπου 15% του ΑΕΠ .  Με το νέο σύστημα οι επιχορηγήσεις περιορίζονται στο 10% του ΑΕΠ για τις μικρότερες χώρες.