ΑΠΕ: Πώς άλλαξε το ενεργειακό μοντέλο της Ελλάδας
Shutterstock
Shutterstock

ΑΠΕ: Πώς άλλαξε το ενεργειακό μοντέλο της Ελλάδας

Όταν ο ΑΔΜΗΕ ανακοίνωνε ότι στις 7 Οκτωβρίου και για πέντε ώρες η ζήτηση του ηλεκτρικού συστήματος της Ελλάδας, καλύφθηκε από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, κάποιοι έσπευσαν να χαρακτηρίσουν την είδηση «fake news». Προκαλώντας την αποστομωτική απάντηση του ΑΔΜΗΕ με στοιχεία. Η 7η Οκτωβρίου, πράγματι, αποτέλεσε μέρα σταθμό για τη χώρα και την παραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Η παραγωγή από ΑΠΕ άγγιξε νέο ιστορικό υψηλό (3.106 MW), καλύπτοντας πλήρως τη ζήτηση με καθαρή ενέργεια για πέντε ολόκληρες ώρες.

Μέσα στο 5ωρο 11 π.μ.-4 μ.μ., η παραγωγή από μονάδες ΑΠΕ που είναι συνδεδεμένες στην Υψηλή και Υπερυψηλή Τάση, κινήθηκε σε επίπεδα από 98% έως 121%, υπερβαίνοντας το μέγεθος του καθαρού φορτίου στο Σύστημα Μεταφοράς. 

Τα τελευταία χρόνια η παραγωγή από ΑΠΕ, βαδίζει από ρεκόρ σε ρεκόρ και αυτό φυσικά δεν είναι «fake news». Αρκεί να δούμε τα προηγούμενα ρεκόρ στον παρακάτω πίνακα. 

21/3/2019: 42% (56,5/135 GWh)

14/9/2020: 51% (68,5/135,5 GWh)

9/5/2021: 63% (66/104 GWh)

2/4/2022: 68% (77,5/118 Gwh)

Από το 2015 μέχρι το 2021, η παραγωγή καθαρής ενέργειας από τις ΑΠΕ που είναι συνδεδεμένες στο Σύστημα Μεταφοράς υπερδιπλασιάστηκε (από 10%-5.031 GWh σε 20% 10.457 GWh) ενώ, όπως φαίνεται από τα στοιχεία του πιο πρόσφατου Μηνιαίου Δελτίου Ενέργειας του ΑΔΜΗΕ για το πρώτο δεκάμηνο του 2022, ενδέχεται να καταρρίψει νέο ρεκόρ και φέτος. 

Τα τελευταία χρόνια ο ΑΔΜΗΕ έχει ολοκληρώσει ιδιαίτερα σημαντικά έργα νησιωτικών διασυνδέσεων (3 πρώτες φάσεις των διασυνδέσεων Κυκλάδων, η μικρή διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου και πιο πρόσφατα η διασύνδεση Σκιάθου-Εύβοιας). Επιπλέον, ο Διαχειριστής υλοποιεί κρίσιμες αναβαθμίσεις εξοπλισμών και έργα ανάπτυξης του χερσαίου Συστήματος Μεταφοράς που ενισχύουν τη διαθεσιμότητα του δικτύου και επιτρέπουν ακόμη μεγαλύτερη ενσωμάτωση ΑΠΕ.

Έως το 2030, μέσα από ενεργειακά έργα όπως η ολοκλήρωση της διασύνδεσης Κυκλάδων (Δ’ Φάση), η μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, οι νέες διασυνδέσεις σε Δωδεκάνησα και ΒΑ Αιγαίο, η διασύνδεση της Πελοποννήσου στο Σύστημα των 400 kV αλλά και κρίσιμες διεθνείς διασυνδέσεις με τα γειτονικά κράτη στα Βαλκάνια, την Ιταλία και την Ανατολική Μεσόγειο που δρομολογούνται με τη συνδρομή του ΑΔΜΗΕ, θα δημιουργηθεί ακόμη περισσότερος ηλεκτρικός χώρος για διείσδυση ΑΠΕ άνω των 28 GW στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα.

Διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις

Οι διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις που υλοποιεί ή έχει δρομολογήσει ο ΑΔΜΗΕ προς κάθε πλευρά των συνόρων, έχουν ως στόχο να μεγιστοποιήσουν την ικανότητα ανταλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των γειτονικών συστημάτων στα Βαλκάνια καθώς και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, με βασικό κόμβο την Ελλάδα.

Πρόκειται για κρίσιμες υποδομές που ενισχύουν την περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία και επιτρέπουν την βέλτιστη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, διαφοροποιώντας τις πηγές εφοδιασμού και συμβάλλοντας στην ταχύτερη απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα.

Η Ελλάδα είναι ήδη διασυνδεδεμένη με όλες τις γειτονικές της χώρες, ωστόσο ο ΑΔΜΗΕ φροντίζει για την επέκταση των υφιστάμενων διασυνδέσεων προς κάθε πλευρά των συνόρων. Ο Διαχειριστής κατασκευάζει δεύτερη διασύνδεση με τη Βουλγαρία που θα τριπλασιάσει τη δυναμικότητα των ανταλλαγών ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών, προχωρά τις μελέτες για τη δεύτερη διασύνδεση και με την Ιταλία, ισχύος τουλάχιστον 1 GW, μελετά δύο νέες διασυνδέσεις με την Τουρκία και την Αλβανία, καθώς και την αναβάθμιση της υφιστάμενης διασύνδεσης με τη Βόρεια Μακεδονία.

Επιπλέον, ο ΑΔΜΗΕ συνδράμει νέες, στρατηγικού χαρακτήρα διεθνείς διασυνδέσεις που δρομολογούνται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και Ελλάδα-Αίγυπτος), ώστε η χώρα μας να αποτελέσει έναν διάδρομο πράσινης ενέργειας μεταξύ της Ευρώπης, της βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.

Εγχώριες ηλεκτρικές διασυνδέσεις που θα ολοκληρωθούν έως το 2030

2023

-Νέα Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ ΚΥΤ Μεγαλόπολης και ΚΥΤ Πάτρας (Δυτικός Διάδρομος)

Αφορά στη Γραμμή Μεταφοράς που θα συνδέσει το ΚΥΤ Μεγαλόπολης με το ΚΥΤ Πάτρας. Για το εναπομείναν τμήμα της Γραμμής που βρίσκεται υπό κατασκευή στην περιοχή των Καλαβρύτων, το έργο προχωρά με εναλλακτική όδευση και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2023.

-Αναβάθμιση καλωδιακής διασύνδεσης Ζακύνθου-Κυλλήνης

Η πλήρης αναβάθμιση της πεπαλαιωμένης καλωδιακής σύνδεσης 150 kV μεταξύ Κυλλήνης και Ζακύνθου βρίσκεται σε φάση κατασκευής με ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός 2023. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ και εντάσσεται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά του Ιονίου, συνολικού ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ.

Ανακατασκευή ΚΥΤ Κουμουνδούρου

Οι εργασίες ανακατασκευής του ΚΥΤ Κουμουνδούρου Αττικής βρίσκονται σε εξέλιξη με την πρώτη φάση του έργου να αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023. Το έργο -μαζί με Γραμμή Μεταφοράς Κόρινθος-Κουμουνδούρος- έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης για χρηματοδότηση ύψους 30,1 εκατ. ευρώ.

Ηλεκτρική διασύνδεση Νάξου-Σαντορίνης

Το πρώτο σκέλος της τέταρτης φάσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων βρίσκεται υπό κατασκευή (πιο συγκεκριμένα, έχει ποντιστεί το ηλεκτρικό καλώδιο μεταξύ Σαντορίνης και Νάξου και βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες ανέγερσης του Υποσταθμού Υψηλής Τάσης στη Σαντορίνη). Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023. Η Δ’ Φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κυκλάδων έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης για χρηματοδότηση ύψους 165 εκατ. ευρώ.

2024

Ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής

Μετά τη σημαντική πρόοδο στο υποθαλάσσιο μέτωπο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής το 2021, με την πόντιση των πρώτων 170 χλμ. του ηλεκτρικού καλωδίου και του συνόλου των καλωδίων των οπτικών ινών (συνολικού μήκους 670 χλμ.), εντός του 2022 ξεκίνησε η εγκατάσταση των χερσαίων καλωδίων στην πλευρά της Αττικής καθώς και οι εργασίες κατασκευής των βασικών κτηρίων των Σταθμών Μετατροπής στα δύο άκρα της διασύνδεσης (Ασπρόπυργος Αττικής και Δαμάστα Ηρακλείου). Μέχρι το τέλος του 2022, ο φορέας υλοποίησης του έργου και θυγατρική εταιρεία του ΑΔΜΗΕ Αριάδνη Interconnection, θα προχωρήσει στην πόντιση και του δεύτερου ηλεκτρικού καλωδίου, συνολικού μήκους 370 χλμ. Το έργο έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2024.

Ολοκλήρωση της Δ’ Φάσης διασύνδεσης των Κυκλάδων 

Ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας φάσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων με τα νησιά Φολέγανδρο, Μήλο και Σέριφο. Η κατασκευαστική εκκίνηση του έργου προγραμματίζεται για το αμέσως επόμενο διάστημα και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2024.

2025

Νέα Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ ΚΥΤ Κορίνθου και ΚΥΤ Κουμουνδούρου (Ανατολικός Διάδρομος)

Αφορά στο βόρειο τμήμα του Ανατολικού Διαδρόμου που θα συνδέσει το ΚΥΤ Κορίνθου με το ΚΥΤ Κουμουνδούρου.

2027-2028 

Ηλεκτρική διασύνδεση Δωδεκανήσων

Αφορά στη διασύνδεση των νησιών Κω, Ρόδου και Καρπάθου με το ηπειρωτικό σύστημα, μέσω Κορίνθου, σε δύο φάσεις. Εκτιμώμενος προϋπολογισμός: 1,5 δισ. ευρώ

Νέα Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ ΚΥΤ Φιλίππων και ΚΥΤ Νέας Σάντας

Η νέα Γραμμή Μεταφοράς, μήκους 140 χλμ. θα ενισχύσει τη μεταφορική ικανότητα του Συστήματος στο ανατολικό σύνορο της χώρας και θα αναβαθμίσει την ικανότητα απορρόφησης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και συμβατικές μονάδες στην περιοχή.

2028-2029

Ηλεκτρική διασύνδεση νησιών ΒΑ Αιγαίου

Η διασύνδεση του βορειανατολικού Αιγαίου στην Υψηλή Τάση περιλαμβάνει τα νησιά Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο, σε τρεις φάσεις. Εκτιμώμενος προϋπολογισμός: 936 εκατ. ευρώ.

Τα στοιχεία λένε την αλήθεια. Η Ελλάδα βαδίζει σταθερά και με νέα ρεκόρ, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Μόλις χθες ανακοινώθηκε ότι το 47,1% έφτασε το μερίδιο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή, μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, ποσοστό που ξεπέρασε για πρώτη φορά το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων (φυσικό αέριο και λιγνίτης), σύμφωνα με έκθεση του Green Tank με βάση τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ.

Πρακτικά σχεδόν η μισή ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώθηκε στη χώρα προερχόταν από ανανεώσιμες πηγές, γεγονός που δημιουργεί τις βάσεις για την επίτευξη των ακόμα πιο φιλόδοξων στόχων που θα προβλέπει ο υπό εκπόνηση νέος ενεργειακός σχεδιασμός, σύμφωνα με τους οποίους το 2030, το 80 % της ηλεκτρικής ενέργειας θα προέρχεται από ΑΠΕ και το 2050 θα φθάσουμε σε κλιματική ουδετερότητα.